Rozdział 1 - Cele, zasięg geograficzny i definicje - Protokół o zrównoważonym rolnictwie i rozwoju obszarów wiejskich do Ramowej Konwencji o ochronie i równoważonym rozwoju Karpat. Lillafüred.2017.10.12.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2020.131

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 stycznia 2020 r.

Rozdział  I

Cele, zasięg geograficzny i definicje

Artykuł  1

Cele i zasady

1. Zgodnie z Artykułem 7 Konwencji Karpackiej, celem Protokołu o zrównoważonym rolnictwie i rozwoju obszarów wiejskich (zwanego dalej "Protokołem") jest utrzymanie gospodarowania ziemią zgodnego z tradycyjnymi sposobami jej uprawy w sposób zrównoważony, przynosząc korzyści obecnym i przyszłym pokoleniom.

2. Aby osiągnąć powyższy cel, Strony będą harmonizować i koordynować swoje działania na rzecz zintegrowanego gospodarowania zasobami ziemi, zwiększając integrację aspektów środowiskowych z politykami rolnymi, jednocześnie poprawiając jakość życia, wzmacniając lokalne gospodarki i społeczności, a także ochronę wartości przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego.

3. Strony będą w tym celu współpracować zwłaszcza na rzecz:

a) opracowywania, ulepszania i wdrażania właściwych dla danego obszaru strategii rozwoju obszarów wiejskich, charakteryzujących się integrującym, włączającym i całościowym podejściem, z uwzględnieniem specyficznych warunków gór i pogórza;

b) zapewniania i realizowania wspólnych polityk promujących endogeniczny potencjał rozwojowy rolnictwa i obszarów wiejskich na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania;

c) opracowywania i projektowania polityk i instrumentów w zakresie rolnictwa, uwzględniających aspekty środowiskowe;

d) promowania zrównoważonych lub ekstensywnych praktyk rolno-środowiskowych oraz praktyk gospodarowania zasobami ziemi, a także produkcji ekologicznej w celu ochrony różnorodności biologicznej i różnorodności tradycyjnych krajobrazów kulturowych, a także naturalnych i półnaturalnych siedlisk, w tym pastwisk i obszarów chronionych;

e) promowania zachowania i zrównoważonego wykorzystania zasobów genetycznych dla żywności i rolnictwa, lokalnych ras zwierząt domowych, odmian roślin uprawnych i odmian dziko rosnących;

f) zakładania banków genów dla odmian lokalnych, jak również promowania rozprzestrzeniania i uprawy tych odmian;

g) wdrażania działań na rzecz zachowania i promowania tradycyjnych praktyk rolniczych i związanej z nimi wiedzy tradycyjnej;

h) wspierania lokalnych producentów rolnych w celu tworzenia krótkich łańcuchów dostaw, które stymulują lokalną gospodarkę i zwiększają chłonność regionu;

i) promowania produkcji ekologicznej, lokalnych targowisk rolnych, producentów żywności tradycyjnej, rolnictwa wspieranego przez społeczności i innych form zrównoważonej produkcji żywności w małej skali;

j) poprawy stanu zachowania tradycyjnej architektury i infrastruktury wiejskiej oraz wiejskiej sztuki i rzemiosła, w tym tworzenie ich regionalnych rejestrów (inwentaryzacja);

k) promowania dywersyfikacji źródeł utrzymania na obszarach wiejskich, szczególnie poprzez powiązanie rolnictwa i turystyki, jak również wyrób i sprzedaż lokalnych produktów, dzieł sztuki i rękodzieła;

l) wzmacniania edukacji formalnej i nieformalnej, promowania zaawansowanych szkoleń i zdobywania kwalifikacji, w tym międzypokoleniowego przekazywania wiedzy, dostępu do lokalnych usług publicznych i usług doradztwa;

m) promowania obejmującego całe Karpaty monitoringu obszarów rolniczych i wiejskich, a także ich rozwoju społeczno-gospodarczego;

n) opracowywania lub promowania skoordynowanych programów i projektów badań naukowych;

o) rozwijania transnarodowej sieci i platformy wymiany wiedzy;

p) włączania celów zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich do innych polityk sektorowych;

q) pobudzania innowacji w zakresie gospodarki odpadami i energią na obszarach wiejskich oraz promowania inteligentnej energii oraz bezodpadowych rozwiązań i systemów.

Artykuł  2

Zasięg geograficzny

1. Niniejszy Protokół stosuje się do regionu karpackiego (zwanego dalej "Karpatami"), określonego przez Konferencję Stron.

2. Każda ze Stron może rozszerzyć zastosowanie niniejszego Protokołu na kolejne części swojego krajowego terytorium poprzez złożenie deklaracji u Depozytariusza.

Artykuł  3

Definicje

1. "Agroturystyka" (turystyczne gospodarstwo rolne, turystyka w oparciu o gospodarstwa rolne, gospodarstwa wakacyjne) dotyczy pobytu w działającym gospodarstwie, pozwalającego na bezpośrednie interakcje pomiędzy gośćmi a rolnikiem/rodziną rolniczą w celu doświadczenia autentycznych czynności związanych z prowadzeniem gospodarstwa i rolniczego stylu życia.

2. "Agrobioróżnorodność" to podzbiór bioróżnorodności. Jest to wynik selekcji naturalnej i nowatorskiego sposobu hodowli oraz praktyk operacyjnych rolników, hodowców i rybaków.

3. "Rolnictwo dostosowane do zmian klimatu" to zintegrowane podejście do przezwyciężania powiązanych ze sobą wyzwań w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego i zmian klimatu, którego celem jest (1) zrównoważony wzrost produktywności, (2) stworzenie odpornych systemów rolnych i systemów bezpieczeństwa żywności poprzez działania zmierzające do przystosowywania się do zmiany klimatu oraz (3) usuwanie gazów cieplarnianych (łagodzenie).

4. "Rolnictwo wspierane przez społeczność" to wzajemne partnerstwo pomiędzy rolnikiem a obywatelami, które umożliwia bezpośrednie powiązanie produkcji z konsumpcją żywności. Osoby wspierające pokrywają na ogół roczny budżet operacyjny gospodarstwa poprzez zakup części sezonowych zbiorów. W zamian za to, gospodarstwo dostarcza im świeże produkty sezonowe.

5. "Konferencja Stron" oznacza Konferencję Stron Konwencji Karpackiej.

6. "Dziedzictwo kulturowe" jest związane z historią danego miejsca i zwykle obejmuje zarówno dziedzictwo przyrodnicze lub biologiczne, jak i kulturowe.

7. "Dywersyfikacja w rolnictwie" to ważna strategia zarządzania ryzykiem przez rolnika w celu wygenerowania dodatkowego przychodu, w oparciu o odpowiednie warunki w gospodarstwie lub poza nim.

8. "Środowisko aktywizujące" to zestaw wzajemnie powiązanych warunków - takich jak warunki prawne, organizacyjne, fiskalne, informacyjne, polityczne i kulturowe - które sprzyjają zrównoważonemu i efektywnemu zaangażowaniu podmiotów w proces rozwojowy.

9. "Podejście endogeniczne" to nowy paradygmat i koncepcja polityczna, sprzyjające endogenicznemu rozwojowi obszarów wiejskich, stanowiącemu symbol oddolnych procesów w regionach Unii Europejskiej, przyczyniających się do mobilizacji dostępnych lokalnie zasobów naturalnych i potencjału ludności wiejskiej.

10. "Rolnictwo ekstensywne" to sposób gospodarowania, który wykorzystuje tradycyjne metody i wymaga mniej nakładów pracy, inwestycji i nakładów zewnętrznych, na przykład stosowanie koncentratów paszowych, w porównaniu do intensywnych praktyk rolnictwa przemysłowego.

11. "Rolnictwo i leśnictwo o wysokiej wartości przyrodniczej" to koncepcja, która ocenia zmiany w zakresie i warunkach obszarów użytkowanych rolniczo i lasów o wysokiej wartości przyrodniczej w porównaniu do wartości bazowej, która odnosi się zarówno do pokrycia terenu (ziemia rolna i lasy), jak i dotyczących ich działań zarządczych.

12. "Zintegrowane gospodarowanie zasobami ziemi" oznacza badanie w sposób zintegrowany wszystkich sposobów wykorzystania ziemi celem osiągnięcia najbardziej efektywnych kompromisów i powiązania rozwoju społeczno-gospodarczego z ochroną i poprawą stanu środowiska.

13. "Obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania" to tereny, na których produkcja lub działalność rolnicza jest trudniejsza ze względu na naturalne utrudnienia, np. trudne warunki klimatyczne, strome zbocza na terenach górskich, niska wydajność gleby.

14. "Siedliska naturalne" oznaczają obszary lądowe lub wodne wyróżniające się cechami geograficznymi, abiotycznymi i biotycznymi, które są całkowicie naturalne lub półnaturalne.

15. "Obserwator" znaczy obserwator zgodnie z definicją zawartą w Artykule 14 ustęp 5 Konwencji Karpackiej.

16. "Produkcja ekologiczna" to ogólny system zarządzania gospodarstwem i produkcją żywności, który łączy najlepsze praktyki środowiskowe, wysoki poziom bioróżnorodności, ochronę zasobów naturalnych, zastosowanie wysokich standardów dobrostanu zwierząt i metodę produkcji, zgodną z preferencjami niektórych konsumentów dla produktów wytwarzanych przy użyciu naturalnych substancji i procesów.

17. "Strony" oznaczają Strony niniejszego Protokołu.

18. "Obszary chronione" oznaczają przestrzeń geograficzną uznawaną, dedykowaną i zarządzaną, poprzez środki prawne lub inne skuteczne mechanizmy, w celu osiągnięcia długotrwałej ochrony przyrody wraz z występującymi tam usługami ekosystemowymi i walorami kulturowymi.

19. "Turystyka wiejska" oznacza wachlarz aktywności turystycznych odbywających się na wsi.

20. "Siedliska półnaturalne" to siedliska charakteryzujące się ekstensywnym rolnictwem/plonami, systemami uprawy o niskiej intensywności, rolnictwem o małym wpływie na otoczenie, zrównoważonymi systemami rolnictwa, gospodarowaniem o wysokiej wartości przyrodniczej, systemami/siedliskami, gdzie stosuje się tradycyjne systemy rolne ze zmniejszonym wpływem na środowisko, lub ze szczególnym uwzględnieniem dzikich gatunków.

21. "Krótkie łańcuchy dostaw żywności" stanowią alternatywę dla globalnie rozwijających się łańcuchów żywności, która kładzie nacisk na innowacyjną reorganizację sieci dostaw żywności, lokalne systemy gospodarowania lub sprzedaż bezpośrednią w celu zbliżenia producentów i konsumentów i relokacji produkcji rolno - spożywczej.

22. "Zrównoważone rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich" to zarządzanie i ochrona bazy zasobów naturalnych i zorientowanie zmiany technologicznej i instytucjonalnej na zapewnienie osiągnięcia i ciągłego zaspokajania potrzeb ludzkich obecnych i przyszłych pokoleń.

23. "Tradycyjne techniki gospodarowania" to historycznie rozwinięte techniki rolnicze, które mają na celu radzenie sobie ze specyficznymi dla danej lokalizacji warunkami w sposób zapewniający wystarczające i bezpieczne plony, w oparciu o mieszane, wzajemnie uzupełniające się uprawy.

24. "Łańcuchy wartości" identyfikują wszystkie działania podejmowane przez podmioty gospodarcze od koncepcji produktu lub usługi do momentu wykorzystania ich przez końcowych konsumentów.