Art. 11. - Protokół o wybuchowych pozostałościach wojennych do Konwencji o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, które mogą być uważane za powodujące nadmierne cierpienia lub mające niekontrolowane skutki (Protokół V). Genewa.2003.11.28.
Dz.U.2011.266.1577
Akt obowiązującyPrzestrzeganie
Załącznik Techniczny
Niniejszy Załącznik Techniczny zawiera proponowane, najlepsze praktyki służące osiągnięciu celów zawartych w Artykułach 4, 5 oraz 9 niniejszego Protokołu. Niniejszy Załącznik Techniczny zostanie wprowadzony w życie przez Wysokie Umawiające się Strony na zasadzie dobrowolności.
(a) Ewidencjonowanie informacji: w odniesieniu do amunicji wybuchowej, która mogła się stać Niewybuchami Państwo powinno dążyć do ewidencjonowania następujących informacji w stopniu tak dokładnym jak to możliwe:
(i) lokalizacja obszarów, które były celem użycia amunicji wybuchowej;
(ii) przybliżona ilość amunicji wybuchowej użytej na obszarach wymienionych w punkcie (i);
(iii) typ i rodzaj amunicji wybuchowej użytej na obszarach wymienionych w punkcie (i);
(iv) ogólna lokalizacja znanych i prawdopodobnych Niewybuchów.
Gdy w trakcie prowadzenia operacji Państwo było zmuszone porzucić amunicję wybuchową, powinno ono dążyć do tego, aby pozostawić PAW w sposób bezpieczny i pod ochroną oraz ewidencjonować informacje dotyczące tej amunicji w sposób przedstawiony poniżej:
(v) lokalizacja PAW;
(vi) przybliżona ilość PAW w każdym określonym miejscu;
(vii) typy PAW w każdym określonym miejscu.
(b) Przechowywanie Informacji: w sytuacji, kiedy Państwo zewidencjonowało informacje zgodnie z ustępem (a), informacje te powinny być przechowywane w sposób umożliwiający ich odzyskanie i następnie udostępnienie zgodnie z ustępem (c).
(c) Udostępnianie informacji: informacje zewidencjonowane i przechowywane przez Państwo zgodnie z ustępami (a) i (b) powinny, przy uwzględnieniu interesów bezpieczeństwa i innych zobowiązań Państwa dostarczającego informacji, zostać udostępnione zgodnie z następującymi postanowieniami:
(i) Treść:
W odniesieniu do Niewybuchów udostępniane informacje powinny zawierać szczegóły dotyczące:
(1) ogólnej lokalizacji znanych i prawdopodobnych Niewybuchów;
(2) typów i przybliżonej ilości amunicji wybuchowej użytej na stanowiących cele obszarach;
(3) metod identyfikowania amunicji wybuchowej, włączając w to kolor, rozmiar i kształt oraz inne stosowne oznakowania;
(4) metod bezpiecznego pozbywania się amunicji wybuchowej.
W odniesieniu do PAW udostępniane informacje powinny zawierać szczegóły dotyczące:
(5) lokalizacji PAW;
(6) przybliżonej ilości PAW w każdym określonym miejscu;
(7) typów PAW w każdym określonym miejscu;
(8) metody identyfikowania PAW, włączając w to kolor, rozmiar oraz kształt;
(9) informacji o typach i metodach pakowania PAW;
(10) stanu gotowości do użycia;
(11) lokalizacji i rodzaju wszelkich min pułapek, o których wiadomo, że występują na obszarze, na którym znajduje się PAW.
(ii) Odbiorca: informacje powinny zostać udostępnione stronie lub stronom, kontrolującym terytorium, na którym występują wybuchowe pozostałości wojenne, oraz osobom i instytucjom, odpowiadającym stronie dostarczającej informacje, które podejmują lub będą podejmować się oczyszczania z Niewybuchów i PAW na obszarach ich występowania oraz prowadzenia szkoleń na temat zagrożeń powodowanych przez Niewybuchy i PAW.
(iii) Mechanizm: państwo, o ile to możliwe, powinno wykorzystać mechanizmy ustanowione na poziomie międzynarodowym lub lokalnym, służące udostępnianiu informacji, takie jak UNMAS (United Nations Mine Action Service - Służba Akcji Minowej NZ), IMSMA (Information Management System for Mine Action - System Zarządzania Informacją dla Akcji Minowej) oraz innych agencji eksperckich, które uznane zostaną za odpowiednie przez Państwo udostępniające informacje.
(iv) Ramy czasowe: informacje powinny zostać udostępnione tak szybko jak to możliwe, z uwzględnieniem takich czynników, jak trwające operacje wojskowe i humanitarne na obszarach występowania wybuchowych pozostałości wojennych, dostępność i wiarygodność informacji oraz odpowiednie kwestie dotyczące bezpieczeństwa.
Podstawowe terminy
(a) Ostrzeganie to przekazywanie w odpowiednim czasie informacji ostrzegawczych kierowanych do ludności cywilnej z zamiarem zminimalizowania zagrożeń powodowanych przez wybuchowe pozostałości wojenne na obszarach ich występowania.
(b) Nauczanie ludności cywilnej na temat zagrożeń powinno obejmować programy nauczania na temat zagrożeń, służące ułatwieniu wymiany informacji między społecznościami dotkniętymi przez występowanie wybuchowych pozostałości wojennych, władzami rządowymi i organizacjami humanitarnymi, w ten sposób, aby te społeczności zostały poinformowane o zagrożeniach pochodzących od wybuchowych pozostałości wojennych. Programy nauczania na temat zagrożeń mają zwykle charakter działań długoterminowych.
Elementy najlepszych praktyk dotyczących ostrzegania i nauczania na temat zagrożeń
(c ) Wszystkie programy dotyczące ostrzegania i nauczania na temat zagrożeń powinny, w sytuacji kiedy to możliwe, uwzględniać obowiązujące krajowe i międzynarodowe standardy, włączając w to Standardy Międzynarodowej Akcji Minowej.
(d) Ostrzeganie oraz nauczanie na temat zagrożeń powinny zostać zapewnione dotkniętej przez występowanie wybuchowych pozostałości wojennych ludności cywilnej, która obejmuje osoby cywilne żyjące na lub w sąsiedztwie obszarów, na których występują wybuchowe pozostałości wojenne oraz osoby cywilne, które przemieszczają się przez takie obszary.
(e) Ostrzeganie powinno nastąpić tak szybko jak to możliwe, w zależności od okoliczności oraz dostępnych informacji. Programy szkoleń na temat zagrożeń powinny zastąpić programy ostrzegające, tak szybko jak to możliwe. Ostrzeganie i nauczanie na temat zagrożeń zawsze powinno być zapewnione społecznościom dotkniętym przez występowanie wybuchowych pozostałości wojennych najwcześniej jak to możliwe.
(f) Strony konfliktu powinny angażować strony trzecie, takie jak organizacje międzynarodowe i organizacje pozarządowe, w sytuacji, kiedy strony nie posiadają zasobów oraz kwalifikacji, niezbędnych do skutecznego nauczania o zagrożeniu.
(g) Strony konfliktu powinny, jeżeli to możliwe zapewnić dodatkowe środki na ostrzeganie i nauczania na temat zagrożeń. Środki te mogą obejmować: zapewnienie wsparcia logistycznego, wytworzenie materiałów służących do nauczania na temat zagrożeń, wsparcie finansowe oraz ogólną informację kartograficzną.
Oznakowanie, odgradzanie oraz monitorowanie obszarów, na których występują wybuchowe pozostałości wojenne
(h) Gdy jest to możliwe, w dowolnym momencie w czasie trwania konfliktu oraz po jego zakończeniu, tam gdzie istnieją wybuchowe pozostałości wojenne, strony konfliktu powinny jak najwcześniej i w możliwie najszerszym zakresie zapewnić, aby obszary występowania wybuchowych pozostałości wojennych zostały oznakowane, ogrodzone i monitorowane, w taki sposób, aby zapewnić skuteczne wyłączenie możliwości dostępu do nich ludności cywilnej, zgodnie z następującymi postanowieniami.
(i) Znaki ostrzegawcze, bazujące na metodach oznakowania rozpoznawalnych przez społeczność dotkniętą przez występowanie wybuchowych pozostałości wojennych, powinny zostać wykorzystane do oznakowania obszarów podejrzewanych jako niebezpieczne. Znaki oraz inne oznaczenia granic obszarów niebezpiecznych powinny, tak bardzo jak to możliwe, być widoczne, czytelne, trwałe i odporne na skutki działania środowiska oraz powinny one w wyraźny sposób określać, która strona oznaczonej granicy uznana jest za znajdującą się na obszarze występowania wybuchowych pozostałości wojennych, a która strona uznana została za bezpieczną.
(j) Należy ustanowić właściwą strukturę odpowiedzialną za monitorowanie i utrzymywanie stałych i tymczasowych systemów oznakowania, zintegrowanych z narodowymi i lokalnymi programami nauczania na temat zagrożeń.
Państwa produkujące lub nabywające amunicję wybuchową powinny w takim wymiarze, w jakim jest to możliwe i właściwe zapewnić, aby poniżej wymienione środki zostały wprowadzone w życie oraz przestrzegane podczas całego cyklu użytkowania amunicji wybuchowej.
(a) Zarządzanie produkcją amunicji
(i) Procesy produkcyjne powinny zostać zaprojektowane w ten sposób, by osiągnięta została najwyższą niezawodność amunicji.
(ii) Procesy produkcyjne powinny podlegać certyfikowanym środkom kontroli jakości.
(iii) Podczas produkcji amunicji wybuchowej powinny być stosowane certyfikowane normy zapewniania jakości uznane na poziomie międzynarodowym.
(iv) Badania odbiorcze powinny być przeprowadzane poprzez zastosowanie testów z wykorzystaniem ostrego strzelania w zróżnicowanych warunkach lub poprzez inne zatwierdzone procedury.
(v) W trakcie transakcji i transferu amunicji wybuchowej wymagane powinny być wysokie standardy dotyczące jej niezawodności.
(b) Zarządzanie amunicją
W celu zapewnienia najlepszej możliwej długoterminowej niezawodności amunicji wybuchowej zachęca się Państwa do stosowania norm najlepszych praktyk i procedur operacyjnych z uwzględnieniem przechowywania, transportowania, przechowywania w warunkach polowych oraz obchodzenia się z amunicją wybuchową zgodnie z poniżej przedstawionymi wytycznymi.
(i) Amunicja wybuchowa, tam gdzie to konieczne, powinna być przechowywana w chronionych obiektach lub stosownych kontenerach, chroniących amunicje wybuchową i jej części składowe w kontrolowanym środowisku - jeżeli to konieczne.
(ii) Państwo powinno transportować amunicję wybuchową do i z obiektów produkcyjnych, magazynowych oraz miejsc w terenie, w sposób, który minimalizuje ryzyko uszkodzenia amunicji wybuchowej.
(iii) Gdy jest to konieczne, Państwo powinno stosować do magazynowania i transportowania amunicji wybuchowej odpowiednie kontenery i kontrolowane środowisko.
(iv) Ryzyko eksplozji w składach powinno zostać ograniczone do minimum poprzez zastosowanie właściwych rozwiązań w zakresie magazynowania.
(v) Państwa powinny stosować właściwe procedury w zakresie rejestracji danych, śledzenia przemieszczeń i badania amunicji wybuchowej, które to procedury powinny obejmować informację o dacie wytworzenia każdej ilości, numer serii lub partii produkcyjnej amunicji wybuchowej oraz informacje o tym, gdzie amunicja wybuchowa się znajdowała, w jakich warunkach była przechowywana i na oddziaływanie jakich czynników środowiska była wystawiona.
(vi) Okresowo, gdy jest to właściwe, składowane zapasy amunicji powinny podlegać testom z wykorzystaniem ostrego strzelania w celu zapewnienia, że amunicja funkcjonuje właściwie.
(vii) W uzasadnionych sytuacjach podzespoły przechowywanej amunicji wybuchowej powinny podlegać badaniom laboratoryjnym w celu zapewnienia, że amunicja funkcjonuje właściwie.
(viii) Gdy jest to konieczne, powinny zostać podjęte stosowne działania, w tym obejmujące dostosowanie dopuszczalnego okresu przechowywania, w oparciu o informacje uzyskane poprzez stosowanie procedur w zakresie rejestracji danych, śledzenia przemieszczeń i badań, w celu utrzymania niezawodności przechowywanej amunicji wybuchowej.
( c) Szkolenie
Właściwe szkolenie całego personelu obsługującego, transportującego i używającego amunicji wybuchowej jest ważnym czynnikiem w dążeniu do zapewnienia jej niezawodnego działania. Z tego względu Państwa powinny przyjąć i prowadzić odpowiednie programy szkoleniowe w celu zapewnienia przeszkolenia całego personelu, w odniesieniu do amunicji, z którą będzie musiał mieć do czynienia.
(d) Transfer
Państwo planujące dokonać transferu amunicji wybuchowej do innego Państwa, takiego które uprzednio nie posiadało tego rodzaju amunicji wybuchowej powinno dołożyć starań w celu upewnienia się, że Państwo-odbiorca posiada zdolności w zakresie prawidłowego przechowywania, obsługi oraz użycia takiej amunicji wybuchowej.
(e) Przyszła produkcja
Państwo powinno sprawdzać sposoby i środki poprawy niezawodności amunicji wybuchowej, tej którą zamierza produkować lub nabyć, mając na względzie osiągnięcie najwyższego możliwego stopnia jej niezawodności.
Po zaznajomieniu się z powyższym protokołem, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:
- został on uznany za słuszny zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych,
- jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony,
- będzie niezmiennie zachowywany.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 1 lipca 2011 r.