Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Prawo o aktach stanu cywilnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2011.212.1264 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 1 stycznia 2013 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Ustawa reguluje sprawy związane z rejestracją urodzeń, małżeństw oraz zgonów, a także sprawy dotyczące innych zdarzeń, które mają wpływ na stan cywilny osób.

Rejestracji stanu cywilnego osób dokonuje się w księgach stanu cywilnego w formie aktów urodzenia, małżeństwa oraz zgonu. W księgach stanu cywilnego dokonuje się także innych wpisów przewidzianych w odrębnych przepisach.

Stan cywilny osoby stwierdza się na podstawie aktów sporządzonych w księgach stanu cywilnego.

Akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych; ich niezgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym.

Księgi stanu cywilnego prowadzi się w urzędach stanu cywilnego.

1.
Urzędy stanu cywilnego wchodzą w skład urzędu gminy.
2.
Gmina stanowi okręg urzędu stanu cywilnego.
3.
Wojewoda może tworzyć urzędy stanu cywilnego właściwe dla kilku okręgów lub utworzyć kilka urzędów stanu cywilnego w obszarze jednej gminy.
1.
Czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego dokonuje kierownik urzędu stanu cywilnego lub jego zastępca (zastępcy).
2.
Kierownikiem urzędu stanu cywilnego jest wójt lub burmistrz (prezydent).
3.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) zatrudnia inną osobę na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego w gminach powyżej 50 000 mieszkańców.
4.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) może zatrudnić inną osobę na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego w gminach poniżej 50 000 mieszkańców.
5.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) zatrudnia inną osobę na stanowisku zastępcy (zastępców) kierownika urzędu stanu cywilnego.
1.
Na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego oraz zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego może być zatrudniona inna osoba, która:
1)
ma obywatelstwo polskie, pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych;
2)
nie była prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne;
3)
cieszy się nieposzlakowaną opinią;
4)
posiada stan zdrowia pozwalający na zatrudnienie na określonym stanowisku;
5)
ukończyła:
a)
studia prawnicze lub administracyjne i uzyskała tytuł magistra lub
b)
podyplomowe studia administracyjne;
6)
posiada łącznie co najmniej pięcioletni staż pracy:
a)
na stanowiskach urzędniczych w urzędach lub biurach jednostek samorządu terytorialnego lub
b)
w służbie cywilnej, lub
c)
w urzędach państwowych, z wyjątkiem stanowisk pomocniczych i obsługi, lub
d)
w służbie zagranicznej, z wyjątkiem stanowisk pomocniczych i obsługi.
2.
Osoby zatrudnione na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego lub zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego mogą być zatrudnione również w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Kierownik urzędu stanu cywilnego współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego ustawowych zadań.

W zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie do naboru na stanowiska, o których mowa w art. 6 ust. 3-5, oraz do osób zatrudnionych na tych stanowiskach stosuje się przepisy ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593, z późn. zm.) 1 .

1.
Czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego dokonuje się w formie:
1)
aktu stanu cywilnego,
2)
decyzji,
3)
postanowień w sprawach określonych w art. 24, 25 i 89 - chyba że z przepisów ustawy wynika inna forma załatwienia sprawy.
2.
Jeżeli kierownik urzędu stanu cywilnego odmawia:
1)
przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński,
2)
wydania zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, o których mowa w art. 41 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
3)
wydania zezwolenia na zawarcie małżeństwa przed upływem terminu, o którym mowa w art. 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
4)
sporządzenia aktu małżeństwa zawartego zgodnie z art. 1 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
5)
wydania zaświadczenia, że obywatel polski lub zamieszkały w Polsce cudzoziemiec niemający żadnego obywatelstwa zgodnie z prawem polskim może zawrzeć małżeństwo za granicą,

powiadamia na piśmie osobę zainteresowaną o przyczynach odmowy. Osoba zainteresowana w terminie 14 dni od dnia doręczenia jej pisma kierownika urzędu stanu cywilnego może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę urzędu stanu cywilnego o rozstrzygnięcie, czy okoliczności przedstawione przez kierownika urzędu stanu cywilnego uzasadniają odmowę dokonania czynności. Prawomocne postanowienie sądu wiąże kierownika urzędu stanu cywilnego.

3.
Wystąpienie z wnioskiem, o którym mowa w ust. 2, jest niedopuszczalne, jeżeli sąd na podstawie art. 5 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozstrzygnął, że małżeństwo nie może być zawarte.
3a.
Jeżeli kierownik urzędu stanu cywilnego odmówił przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa, nie później niż w terminie siedmiu dni na piśmie powiadamia mężczyznę, który twierdzi, że jest ojcem dziecka, i matkę dziecka o przyczynach odmowy i możliwości uznania ojcostwa przed sądem opiekuńczym; odpis pisma przesyła do urzędu stanu cywilnego właściwego do sporządzenia aktu urodzenia dziecka.
4.
Odmowa dokonania innych czynności związanych z rejestracją stanu cywilnego niż określonych w ust. 2 oraz nieprzewidzianych w ustawie, a mogących mieć wpływ na stan cywilny osób, następuje w formie decyzji.
1.
Nadzór nad rejestracją stanu cywilnego sprawuje minister właściwy do spraw wewnętrznych na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
2.
Nadzór nad czynnościami z zakresu rejestracji stanu cywilnego, dokonywanymi przez konsula lub osobę wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula, określają odrębne przepisy.
3.
Wojewodowie sprawują nadzór nad działalnością urzędów stanu cywilnego w zakresie realizacji obowiązków określonych w ustawie.
4.
Wojewoda jest organem odwoławczym od orzeczeń administracyjnych wydanych na podstawie ustawy.

Ilekroć w ustawie jest mowa o konsulu, rozumie się przez to także osobę wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula.

1 Ustawa utraciła moc na podstawie art. 60 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U.08.223.1458), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.