Dział 2 - Przepisy szczególne. - Postępowanie przed władzą opiekuńczą.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1946.22.140

Akt utracił moc
Wersja od: 1 stycznia 1947 r.

Dział II.

Przepisy szczególne.

Zezwolenie na czynności prawne.

§  1.
W przypadkach, w których obowiązujące przepisy wymagają zezwolenia władzy opiekuńczej na dokonanie czynności prawnych, dotyczących osób, pozostających pod władzą rodzicielską, opieką lub kuratelą, lub na wytoczenie powództwa, władza ta udziela zezwolenia jedynie na wniosek.
§  2.
Postanowienie władzy opiekuńczej staje się skuteczne dopiero po uprawomocnieniu się; nie dotyczy to zezwolenia na wytoczenie powództwa.

Sprawy z zakresu prawa małżeńskiego.

§  1.
Władza opiekuńcza udziela zezwolenia na wstąpienie w związek małżeński osobie, która nie ukończyła osiemnastego roku życia, jedynie na wniosek.
§  2.
Postanowienie władzy opiekuńczej staje się skuteczne dopiero po uprawomocnieniu się.

Postanowienie władzy opiekuńczej w sprawach o unormowanie stosunku rodziców, których małżeństwo zostało unieważnione lub rozwiedzione, do ich dziecka (art. 32 prawa małżeńskiego) może zapaść tylko po przeprowadzeniu rozprawy i staje się wykonalne dopiero po uprawomocnieniu się.

Sprawy z zakresu prawa rodzinnego.

§  1.
Postanowienie władzy opiekuńczej w sprawach o odebranie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej, jak również o odebranie rodzicom prawa zarządu majątkiem dziecka może zapaść tylko po przeprowadzeniu rozprawy.
§  2.
Postanowienie takie staje się wykonalne dopiero po uprawomocnieniu się; nie wyłącza to prawa władzy opiekuńczej do wydania niezbędnych zarządzeń tymczasowych w celu ochrony osoby i majątku dziecka.

W postanowieniu o odebraniu władzy rodzicielskiej należy wyraźnie wymienić dziecko, którego postanowienie dotyczy, oraz orzec, czy odebranie następuje z winy, czy bez winy rodziców.

§  1.
Postępowanie o ustalenie ojcostwa w związku z uprawnieniem dziecka pozamałżeńskiego (art. 63 § 3 prawa rodzinnego) wszczyna się jedynie na wniosek.
§  2.
Właściwość miejscową władzy opiekuńczej określa się według osoby dziecka, chociażby ono ze względu na osiągnięcie pełnej zdolności do działań prawnych nie podlegało już pieczy tej władzy.
§  3.
Do wzięcia udziału w sprawie należy wezwać matkę dziecka oraz znanych władzy opiekuńczej spadkobierców ustawowych męża matki.
§  4.
Postanowienie władzy opiekuńczej może zapaść tylko po przeprowadzeniu rozprawy i staje się skuteczne dopiero po uprawomocnieniu się.
§  5.
Władza opiekuńcza nie może zmienić postanowienia ustalającego ojcostwo.
§  1.
Akt uznania dziecka pozamałżeńskiego może być zeznany przed władzą opiekuńczą, nawet niewłaściwą.
§  2.
Jeżeli akt uznania dziecka niepełnoletniego został zeznany przed władzą opiekuńczą niewłaściwą, władza ta zawiadamia o uznaniu właściwą władzę opiekuńczą.
§  1.
Właściwość miejscową władzy opiekuńczej w sprawie o zrównanie dziecka pozamałżeńskiego określa się według osoby dziecka, chociażby ono ze względu na osiągnięcie pełnej zdolności do działań prawnych nie podlegało już pieczy tej władzy.
§  2.
Uczestnikami postępowania są z mocy prawa ojciec, matka i dziecko. Jeżeli ojciec nie żyje, należy wezwać do udziału w sprawie znanych władzy opiekuńczej spadkobierców ustawowych ojca.
§  3.
Postanowienie władzy opiekuńczej może zapaść tylko po przeprowadzeniu rozprawy. Na postanowienie uwzględniające wniosek o zrównanie nie służy zażalenie; władza opiekuńcza z urzędu przedstawia je sądowi apelacyjnemu do zatwierdzenia. Na postanowienie sądu apelacyjnego w tej sprawie służy skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego.
§  4.
Postanowienie władzy opiekuńczej o zrównaniu staje się skuteczne dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia sądu apelacyjnego.
§  5.
Władza opiekuńcza nie może zmienić postanowienia o zrównaniu.
§  1.
Postępowanie o zatwierdzenie aktu przysposobienia wszczyna się jedynie na wniosek przysposabiającego lub przysposobionego.
§  2.
Właściwość miejscową władzy opiekuńczej określa się według osoby przysposabiającego; poza tym stosuje się odpowiednio art. 6. Jeżeli w chwili wszczęcia postępowania przysposabiający już nie żyje, właściwą jest władza opiekuńcza, która byłaby właściwa w chwili śmierci przysposabiającego.
§  3.
Przepisy paragrafu poprzedzającego nie dotyczą właściwości władzy opiekuńczej, która udziela zezwolenia na zawarcie aktu przysposobienia, jeżeli przysposobiony nie ma pełnej zdolności do działań prawnych (art. 78 § 3 prawa rodzinnego).
§  4.
Postanowienie władzy opiekuńczej staje się skuteczne dopiero po uprawomocnieniu się.
§  5.
Władza opiekuńcza nie może zmienić postanowienia o zatwierdzeniu aktu przysposobienia.

Przepisy artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do zatwierdzenia aktu rozwiązania przysposobienia.

Sprawy z zakresu opieki.

§  1.
Władza opiekuńcza, która ustanowiła opiekę, pozostaje właściwą aż do ustania opieki, chociażby podstawy właściwości zmieniły się w tym czasie.
§  2.
Nie wyłącza to przekazania postępowania w całości lub w części stosownie do przepisu art. 9 kodeksu postępowania niespornego.
§  1.
Postępowanie celem zwolnienia od obowiązku objęcia czynności opiekuna lub opiekuna przydanego wszczyna się tylko na wniosek.
§  2.
Wniosek należy zgłosić w terminie tygodniowym od otrzymania wiadomości o powołaniu. Wniosek zgłoszony później władza opiekuńcza odrzuci z urzędu.
§  3.
Zgłoszenie wniosku nie zwalnia od objęcia czynności, chyba że władza opiekuńcza postanowi inaczej.
§  4.
Przepisy §§ 1 i 3 stosuje się odpowiednio do zwolnienia opiekuna lub opiekuna przydanego od dalszych czynności w przypadkach, przewidzianych w art. 38 § 2 prawa opiekuńczego.
§  1.
Jeżeli poddany opiece przebywa w zakładzie, przeznaczonym do opieki nad dziećmi, albo w zakładzie leczniczym dla psychicznie chorych (art. 12 § 2 prawa opiekuńczego), władza opiekuńcza zwraca się do zakładu o przedstawienie wniosku co do osoby opiekuna.
§  2.
Jeżeli brak jest osób, które według prawa opiekuńczego należy powołać na opiekuna, władza opiekuńcza zwraca się do zarządu gminnego lub miejskiego, organów opieki społecznej lub organizacji społecznych, do których zakresu działania należy opieka nad dziećmi lub psychicznie chorymi, w celu wskazania osoby, której opieka mogłaby być powierzona.
§  1.
Po złożeniu przyrzeczenia przez opiekuna władza opiekuńcza wydaje mu zaświadczenie, w którym podaje się imię, nazwisko, datę urodzenia i miejsce zamieszkania poddanego opiece, imię, nazwisko i miejsce zamieszkania opiekuna oraz datę złożenia przyrzeczenia.
§  2.
Po zwolnieniu opiekun obowiązany jest zwrócić władzy opiekuńczej wydane mu zaświadczenie.

Postanowienie władzy opiekuńczej o przyznaniu opiekunowi lub opiekunowi przydanemu wynagrodzenia staje się wykonalne dopiero po uprawomocnieniu się.

§  1.
W inwentarzu majątku osoby poddanej opiece należy szczegółowo wymienić wszystkie przedmioty i prawa, wchodzące w skład majątku, jak również długi tej osoby i ciężary majątku.
§  2.
Równocześnie należy podać oszacowanie poszczególnych części majątku. Jeżeli majątek jest znaczniejszy, władza opiekuńcza może zarządzić oszacowanie przez biegłego.
§  3.
Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio do inwentarza majątku dziecka, podlegającego władzy rodzicielskiej (art. 30 prawa rodzinnego).
§  1.
Władza opiekuńcza może zezwolić, aby sprawozdania roczne opiekuna, jak również rachunki roczne, jeżeli są proste, były składane ustnie do protokołu.
§  2.
Gdy majątek jest znaczniejszy, a badanie rachunku wymaga wiadomości specjalnych, władza opiekuńcza może do badania rachunku powołać biegłego.
§  3.
Do rachunku należy dołączyć dokumenty, uzasadniające ważniejsze jego pozycje.
§  4.
Jeżeli rachunek zawiera bilans przedsiębiorstwa, władza opiekuńcza może zażądać przedstawienia ksiąg handlowych.
§  5.
Jeżeli opieka ustaje wskutek osiągnięcia przez poddanego opiece pełnej zdolności do działań prawnych, władza opiekuńcza wyda osobie, która podlegała opiece, na jej żądanie wszystkie złożone przez opiekuna rachunki.

Sprawy z zakresu kurateli.

Do postępowania przed władzą opiekuńczą w sprawach kurateli stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu w sprawach opieki, o ile przepisy poniższe nie stanowią inaczej.

Właściwość miejscową władzy opiekuńczej do ustanowienia kuratora dla dziecka poczętego, lecz nieurodzonego określa się według osoby matki dziecka; poza tym stosuje się odpowiednio art. 6.

Właściwość miejscową władzy opiekuńczej do ustanowienia kuratora w celu obrony urodzenia dziecka z małżeństwa (art. 13 § 2 prawa rodzinnego) oraz kuratora w przypadku wytoczenia powództwa o odjęcie uznaniu dziecka pozamałżeńskiego mocy prawnej (art. 67 § 2 prawa rodzinnego) określa się według osoby dziecka, chociażby ono ze względu na osiągnięcie pełnej zdolności do działań prawnych nie podlegało już pieczy tej władzy.

W zaświadczeniu dla kuratora należy określić zakres jego uprawnień.