Art. 22. - Pomoc państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe.
Dz.U.2023.1114
Akt obowiązującyW ustawie z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 295) po art. 16a dodaje się art. 16b w brzmieniu:
"Art. 16b. 1. W przypadku zarządzenia przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych czasowego zawieszenia ruchu na przejściu granicznym:
1) płatnikowi składek w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009, z późn. zm. 6 ), niebędącemu jednostką budżetową lub samorządowym zakładem budżetowym, prowadzącemu działalność gospodarczą w zakresie gastronomii, wymiany walut, sprzedaży detalicznej towarów w sklepach, na straganach i targowiskach, świadczenia usług hotelarskich w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2211 oraz z 2022 r. poz. 2185), lub działalności agenta celnego, zwanemu dalej "płatnikiem składek", oraz
2) rolnikowi w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2023 r. poz. 208, 337 i 641) świadczącemu usługi hotelarskie w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, zwanemu dalej "rolnikiem"
- którzy prowadzą działalność gospodarczą w tym zakresie lub świadczą te usługi hotelarskie na obszarze gminy, w której położone jest to przejście graniczne, i którzy spełniają warunki określone w ust. 3 i 4, przysługuje rekompensata z budżetu państwa, zwana dalej "rekompensatą".
2. W akcie prawa miejscowego wojewoda może określić także inne niż określone w ust. 1 pkt 1 zakresy działalności gospodarczej, których prowadzenie na obszarze gminy, w której położone jest przejście graniczne, o którym mowa w ust. 1, uprawnia do ubiegania się przez płatnika składek w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, niebędącemu jednostką budżetową lub samorządowym zakładem budżetowym, o przyznanie rekompensaty, uwzględniając specyfikę ruchu, który zawieszono na tym przejściu granicznym i jego wpływ na sytuację ekonomiczną płatników składek prowadzących działalność gospodarczą na tym obszarze.
3. W przypadku płatnika składek rekompensata przysługuje pod warunkiem:
1) zgłoszenia siebie jako płatnika składek oraz
2) zgłoszenia co najmniej jednej osoby do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych
- w terminie do ostatniego dnia kwartału bezpośrednio poprzedzającego kwartał, w którym nastąpiło czasowe zawieszenie ruchu na przejściu granicznym, o którym mowa w ust. 1.
4. Rekompensata przysługuje, jeżeli przychód:
1) z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskany w miesiącu kalendarzowym, w którym obowiązywało czasowe zawieszenie ruchu na przejściu granicznym, o którym mowa w ust. 1, na obszarze gminy, w której położone jest to przejście graniczne, był niższy o co najmniej 25% w stosunku do przychodu uzyskanego w tej gminie w jednym z dwóch miesięcy poprzedzających ten miesiąc albo w analogicznym miesiącu kalendarzowym ostatniego roku, w którym ruch na tym przejściu granicznym nie był czasowo zawieszony oraz na obszarze gminy, w której położone jest to przejście graniczne, nie obowiązywał zakaz, o którym mowa w art. 12a ust. 1, oraz na obszarze tej gminy nie obowiązywał stan wyjątkowy - w przypadku płatnika składek;
2) ze świadczenia usług hotelarskich w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych uzyskany w miesiącu kalendarzowym, w którym obowiązywało czasowe zawieszenie ruchu na przejściu granicznym, o którym mowa w ust. 1, na obszarze gminy, w której położone jest to przejście graniczne, był niższy o co najmniej 25% w stosunku do przychodu ze świadczenia tych usług uzyskanego w tej gminie w jednym z dwóch miesięcy poprzedzających ten miesiąc albo w analogicznym miesiącu kalendarzowym ostatniego roku, w którym ruch na tym przejściu granicznym nie był czasowo zawieszony oraz na obszarze gminy, w której położone jest to przejście graniczne, nie obowiązywał zakaz, o którym mowa w art. 12a ust. 1, oraz na obszarze tej gminy nie obowiązywał stan wyjątkowy - w przypadku rolnika.
5. Rekompensata przysługuje:
1) płatnikowi składek, który na dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 10, nie zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy, Fundusz Emerytur Pomostowych lub Fundusz Solidarnościowy, chyba że ten płatnik składek zawarł umowę z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych lub otrzymał decyzję urzędu skarbowego w sprawie spłaty zadłużenia i terminowo opłaca raty lub korzysta z odroczenia terminu płatności, oraz
2) rolnikowi, który na dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 10, nie zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych oraz składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie, chyba że Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub upoważniony przez niego pracownik Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odroczył wobec tego rolnika termin płatności należności z tytułu składek na ubezpieczenie, rozłożył ich spłatę na raty lub umorzył je w całości lub w części lub jeśli rolnik ten otrzymał decyzję urzędu skarbowego w sprawie spłaty zadłużenia i terminowo opłaca raty lub korzysta z odroczenia terminu płatności.
6. Rekompensatę ustala się w wysokości:
1) 65% średniego miesięcznego przychodu płatnika składek lub rolnika, uzyskanego z prowadzonej przez niego działalności, o której mowa w ust. 1 pkt 1, lub ze świadczenia usług hotelarskich, o których mowa w ust. 1 pkt 2, na obszarze gminy, w której położone jest przejście graniczne, na którym czasowo zawieszono ruch, w okresie wybranych 3 z 6 miesięcy kalendarzowych bezpośrednio poprzedzających zawieszenie tego ruchu, albo
2) odpowiadającej kwocie minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), obowiązującego w miesiącu kalendarzowym, za który przysługuje rekompensata, za:
a) każdego ubezpieczonego zgłoszonego do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych i pozostającego w tych ubezpieczeniach w ostatnim dniu miesiąca kalendarzowego, za który przysługuje rekompensata i wykonującego umowę będącą podstawą zgłoszenia do ubezpieczenia na terenie gminy, w której położone jest przejście graniczne, na którym czasowo zawieszono ruch - w przypadku płatnika składek,
b) rolnika, małżonka tego rolnika oraz jego każdego domownika w rozumieniu art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, którzy pomagają mu w świadczeniu usług hotelarskich w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, jeżeli podlegają ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu w ostatnim dniu miesiąca kalendarzowego, za który przysługuje rekompensata.
7. Rekompensata może być udzielona maksymalnie trzykrotnie w wysokości, o której mowa w ust. 6 pkt 1, oraz maksymalnie dziewięciokrotnie w wysokości, o której mowa w ust. 6 pkt 2.
8. Rekompensata przysługuje jedynie za miesiące kalendarzowe, w których obowiązywało czasowe zawieszenie ruchu na przejściu granicznym, o którym mowa w ust. 1. Za ten sam miesiąc kalendarzowy rekompensata przysługuje wyłącznie w jednej wysokości określonej w ust. 6 pkt 1 albo w ust. 6 pkt 2.
9. W akcie prawa miejscowego wojewoda może przyznać prawo do ubiegania się o rekompensatę w wymiarze wyższym, niż określony w ust. 7, dla wszystkich rolników, o których mowa w ust. 1, oraz płatników składek, o których mowa w ust. 1 i 2, lub dla ich określonych grup, mając na względzie okres obowiązywania zawieszenia ruchu na przejściu granicznym i jego wpływ na sytuację ekonomiczną płatników składek i rolników.
10. Rekompensata jest udzielana na wniosek płatnika składek lub rolnika składany do wojewody właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub świadczenia usług, o którym mowa w ust. 1, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym upłynął ostatni dzień miesiąca kalendarzowego, za który przysługuje rekompensata.
11. Wniosek o rekompensatę zawiera:
1) dane, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1, 2 i 5 ustawy z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela (Dz. U. poz. 1955);
2) informację o miesiącu kalendarzowym, którego wniosek dotyczy;
3) informacje o ubezpieczonych, o których mowa w ust. 6 pkt 2 lit. a - w przypadku płatnika składek;
4) informacje o rolniku, małżonku tego rolnika oraz jego domownikach, o których mowa w ust. 6 pkt 2 lit. b -
w przypadku rolnika;
5) informacje o uzyskaniu przychodu, o którym mowa w ust. 4 pkt 1 albo 2;
6) numer rachunku bankowego albo numer rachunku prowadzonego w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, na który ma zostać dokonana wypłata rekompensaty;
7) informacje o średnim miesięcznym przychodzie płatnika składek lub rolnika, uzyskanym z prowadzonej przez niego działalności, o której mowa w ust. 1 pkt 1, lub świadczenia usług hotelarskich, o których mowa w ust. 1 pkt 2, na obszarze gminy, w której położone jest przejście graniczne, na którym czasowo zawieszono ruch, w okresie wybranych 3 z 6 miesięcy kalendarzowych bezpośrednio poprzedzających zawieszenie tego ruchu - w przypadku wniosku o rekompensatę w wysokości, o której mowa w ust. 6 pkt 1.
12. Do wniosku dołącza się:
1) dokumenty potwierdzające informacje o przychodzie, o którym mowa w ust. 4 pkt 1 albo 2;
2) dokumenty potwierdzające pozostawanie ubezpieczonych, o których mowa w ust. 6 pkt 1, w ubezpieczeniach emerytalnym i rentowych w ostatnim dniu miesiąca kalendarzowego, za który przysługuje rekompensata - w przypadku płatnika składek;
3) dokumenty potwierdzające informacje o średnim miesięcznym przychodzie płatnika składek lub rolnika, uzyskanym z prowadzonej przez niego działalności, o której mowa w ust. 1 pkt 1, lub świadczenia usług hotelarskich, o których mowa w ust. 1 pkt 2, na obszarze gminy, w której położone jest przejście graniczne, na którym czasowo zawieszono ruch, w okresie wybranych 3 z 6 miesięcy kalendarzowych bezpośrednio poprzedzających zawieszenie tego ruchu - w przypadku wniosku o rekompensatę w wysokości, o której mowa w ust. 6 pkt 1;
4) dokumenty potwierdzające wykonywanie przez ubezpieczonych, o których mowa w ust. 6 pkt 2 lit. a, umowy będącej podstawą zgłoszenia do ubezpieczenia na terenie gminy, w której położone jest przejście graniczne, na którym czasowo zawieszono ruch;
5) oświadczenie o:
a) prowadzeniu działalności gospodarczej lub świadczeniu usług, uprawniających do ubiegania się o rekompensatę,
b) uzyskaniu spadku przychodów, o którym mowa w ust. 4 pkt 1 albo 2,
c) spełnieniu warunku, o którym mowa w ust. 5 pkt 1 albo 2,
d) spełnieniu warunku, o którym mowa w ust. 6, w zakresie podlegania ubezpieczeniu osób, za które przysłu guje rekompensata,
e) wysokości przyznanej pomocy de minimis oraz pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, jaką płatnik lub rolnik otrzymał w roku, w którym ubiega się o rekompensatę, oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat podatkowych,
f) spełnieniu warunku, o którym mowa w ust. 6 pkt 2 lit. a, w zakresie wykonywania przez ubezpieczonego umowy będącej podstawą zgłoszenia do ubezpieczenia na terenie gminy, w której położone jest przejście graniczne, na którym czasowo zawieszono ruch - w przypadku płatnika składek,
g) wysokości średniego miesięcznego przychodu płatnika składek lub rolnika, uzyskanego z prowadzonej działalności, o której mowa w ust. 1, na obszarze gminy, w której położone jest przejście graniczne, na którym czasowo zawieszono ruch, w okresie wybranych 3 z 6 miesięcy kalendarzowych bezpośrednio poprzedzających zawieszenie tego ruchu - w przypadku wniosku o rekompensatę w wysokości, o której mowa w ust. 6 pkt 1.
13. Oświadczenia, o których mowa w ust. 12 pkt 5 lit. a-g, są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nich klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
14. Wojewoda wydaje decyzję w sprawie rekompensaty niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Decyzja jest ostateczna.
15. Rekompensata przekazywana jest w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji, o której mowa w ust. 14, na rachunek wskazany we wniosku o rekompensatę.
16. W celu weryfikacji danych zawartych we wniosku wojewoda może przeprowadzać kontrole lub zlecać ich przeprowadzenie. Do przeprowadzania kontroli nie stosuje się przepisów art. 54 ust. 1 i art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641 i 803). Jeżeli kwota rekompensaty, o której mowa w ust. 6 pkt 1, przekracza 65 000 zł albo kwota rekompensaty, o której mowa w ust. 6 pkt 2, przekracza kwotę 20 000 zł, przeprowadzenie kontroli ma charakter obligatoryjny.
17. Wojewoda ma prawo wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o informacje dotyczące spełnienia przez płatnika składek i rolnika warunku, o którym mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, w zakresie podlegania ubezpieczeniu osób, za które przysługuje rekompensata.
18. Jeżeli w wyniku weryfikacji danych zawartych we wniosku wojewoda ustali, że kwota wypłaconej rekompensaty była nienależna, wydaje decyzję o obowiązku zwrotu tej kwoty wraz z odsetkami, ustalając termin na jej zwrot nie dłuższy niż 3 miesiące od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.
19. Wojewoda, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może przyznać rekompensatę również płatnikom składek w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, niebędącym jednostką budżetową lub samorządowym zakładem budżetowym, oraz rolnikom w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, którzy nie spełniają wymagań wskazanych w ust. 1, 2 i 4 i którzy prowadzą działalność na obszarze powiatu, w którym położone jest przejście graniczne, o którym mowa w ust. 1, gdy okoliczności mające związek z czasowym zawieszeniem ruchu na przejściu granicznym, a zwłaszcza poziom strat, utraconych korzyści lub ciężkie położenie materialne, wskazują, że wymagają tego względy słuszności. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy ust. 10-18.
20. Przychód z tytułu rekompensaty nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.
21. Rekompensata stanowi pomoc de minimis i może być udzielana w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa unijnego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis.".