Rozdział 2 - Komisje poborowe. - Pobór i odroczenia zasadniczej służby wojskowej oraz uznawanie żołnierzy za jedynych żywicieli rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1963.39.220

Akt utracił moc

Wersja od: 10 kwietnia 1968 r.

Rozdział  2.

Komisje poborowe.

§  8.

1. Prezydia powiatowych rad narodowych, powołując powiatowe komisje poborowe, wyznaczają również osoby, które w razie niemożności pełnienia funkcji przez przewodniczącego, jego zastępcę lub przez poszczególnych członków komisji wchodzą w skład komisji na ich miejsce.

2. Zmiana w składzie komisji poborowej przewidziana w ust. 1 powinna być tak przeprowadzona, aby nie powodowała przerwy w pracach komisji.

§  9.

1. Przewodniczący i członkowie powiatowej komisji poborowej biorą udział w pracach komisji osobiście przez cały czas jej urzędowania.

2. Przewodniczący i członkowie powiatowej komisji poborowej zamieszkali i zatrudnieni poza miejscowością, w której urzęduje komisja, korzystają z uprawnień przysługujących pracownikom państwowym delegowanym służbowo do pracy poza siedzibą zakładu pracy.

§  10.

1. Przewodniczący lub członek powiatowej komisji poborowej podlega wyłączeniu od udziału w sprawie, w której orzeczenie komisji ma być wydane w stosunku do:

1) jego krewnych i powinowatych do drugiego stopnia,

2) osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli.

2. W przypadkach określonych w ust. 1 przewodniczący powiatowej komisji poborowej powinien się wyłączyć z urzędu; o wyłączeniu członka komisji decyduje przewodniczący komisji.

§  11.

1. Na członków powiatowych komisji poborowych powołuje się lekarza chirurga i lekarza chorób wewnętrznych.

2. Na członków komisji poborowych mogą być wyznaczone również lekarze-kobiety.

3. Wyznaczenie lekarzy, o których mowa w ust. 1 i 2, powinno nastąpić w porozumieniu z właściwym do spraw wewnętrznych organem prezydium powiatowej rady narodowej i wojskowym komendantem rejonowym.

4. Poza członkami powiatowej komisji poborowej właściwy do spraw zdrowia organ prezydium powiatowej rady narodowej wyznacza na okres poboru lekarza radiologa i zakład radiologiczny dla przeprowadzenia badań radiologicznych.

§ 12. Prezydia powiatowych rad narodowych mogą zapraszać na posiedzenia komisji poborowych przedstawicieli terenowych organizacji politycznych i społecznych.

§  13.

1. Powiatowa komisja poborowa:

1) bada stan zdrowia poborowych i orzeka o ich zdolności do służby wojskowej - na podstawie przepisów o badaniu lekarskim i ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby wojskowej,

2) kieruje poborowych na badania dodatkowe lub specjalistyczne albo na obserwację do odpowiednich zakładów społecznych służby zdrowia lub wojskowych zakładów leczniczych, jeżeli lekarze-członkowie komisji poborowej dostępnymi im metodami nie mogą ustalić stanu zdrowia poborowych i stopnia ich zdolności do służby wojskowej,

3) zwalnia od obowiązku osobistego stawienia się przed powiatową komisją poborową - poborowych trwale niezdolnych do spełnienia tego obowiązku i wydaje w stosunku do nich zaocznie orzeczenie o niezdolności do służby wojskowej,

4) orzeka o udzieleniu poborowym odroczenia zasadniczej służby wojskowej,

5) zarządza skierowanie poborowych uznanych za czasowo niezdolnych do służby wojskowej na leczenie do zakładów społecznych służby zdrowia, jeżeli choroba, ułomność lub wada czyniąca poborowego czasowo niezdolnym do służby wojskowej może być wyleczona najdalej w ciągu roku.

2. Z posiedzenia komisji poborowej powinien być sporządzony protokół, który podpisują przewodniczący i członkowie komisji.

§  14.

1. Całokształtem prac powiatowej komisji poborowej kieruje jej przewodniczący.

2. Do obowiązków przewodniczącego należy w szczególności:

1) kierowanie planowym i sprawnym przeprowadzeniem poboru,

2) podawanie do wiadomości poborowym orzeczeń komisji poborowej,

3) kierowanie poborowych na wniosek lekarzy-członków komisji na badania dodatkowe lub specjalistyczne albo na obserwację,

4) podpisywanie dokumentów wydawanych przez komisję.

§  15.

1. Wojskowy komendant rejonowy (oficer wyznaczony przez wojskowego komendanta wojewódzkiego) jako członek komisji poborowej:

1) bierze udział we wszystkich pracach komisji,

2) poucza poborowych o ich obowiązkach i prawach związanych z wykonywaniem przez nich powszechnego obowiązku wojskowego.

2. Poza czynnościami wymienionymi w ust. 1 wojskowy komendant rejonowy (wyznaczony oficer) w czasie przeprowadzania poboru:

1) sprawuje kierownictwo i nadzór nad zakładaniem i uzupełnianiem ewidencji wojskowej poborowych oraz nad wystawianiem książeczek wojskowych,

2) przeznacza do poszczególnych rodzajów wojsk i służb poborowych uznanych za zdolnych do służby wojskowej,

3) przeznacza poborowych do odbycia zasadniczej służby wojskowej i podaje im przypuszczalny termin powołania do tej służby,

4) zalicza poborowych do ponadkontyngentu,

5) przenosi poborowych do rezerwy,

6) zwalnia od powszechnego obowiązku wojskowego poborowych uznanych za zupełnie niezdolnych do służby wojskowej (kategoria "E"),

7) podpisuje i wydaje poborowym książeczki wojskowe.

§ 16. Do obowiązków przedstawiciela właściwego do spraw wewnętrznych organu prezydium powiatowej rady narodowej jako członka komisji poborowej należy w szczególności:

1) ogólny nadzór nad terminowym stawiennictwem do poboru osób podlegających poborowi,

2) przedstawianie komisji poborowej dokumentów dotyczących odroczeń zasadniczej służby wojskowej,

3) nadzór nad prowadzeniem dokumentacji komisji poborowej,

4) nadzór nad należytym zabezpieczeniem lokalu powiatowej komisji poborowej.

§  17.

1. Do obowiązków lekarzy-członków powiatowej komisji poborowej należy:

1) badanie i określanie stanu zdrowia poborowych oraz stawianie wniosków w sprawie zaliczenia ich do poszczególnych kategorii zdolności do służby wojskowej i przeznaczenia do poszczególnych rodzajów wojsk i służb,

2) stawianie wniosków w sprawie kierowania poborowych na badania dodatkowe lub specjalistyczne albo na obserwację oraz na leczenie,

3) ocena zaświadczeń lekarskich dołączonych do podań i wniosków o zwolnienie od obowiązku osobistego zgłoszenia się poborowych do poboru i stawianie wniosków w tym przedmiocie,

4) stawianie wniosków w sprawie zaliczenia poborowych zwolnionych od obowiązku osobistego zgłoszenia się do poboru - do poszczególnych kategorii zdolności do służby wojskowej,

5) nadzór nad pracą personelu pomocniczego obsługującego wagę i miarę lekarską oraz nad prowadzeniem księgi orzeczeń lekarskich,

6) czuwanie nad utrzymaniem higieny w lokalu powiatowej komisji poborowej.

2. Lekarzom-członkom komisji poborowej nie wolno:

1) badać poborowych w czasie trwania poboru w charakterze lekarza wolno praktykującego i wydawać zaświadczeń mających znaczenie dla komisji poborowej,

2) wydawać poborowym lub innym osobom jakichkolwiek zaświadczeń o wynikach badania lekarskiego w komisji poborowej.

§ 18. Poza przewodniczącym i członkami powiatowej komisji poborowej w pracach tej komisji biorą udział przedstawiciele prezydiów gromadzkich rad narodowych.

§  19.

1. Do obowiązków przedstawiciela prezydium gromadzkiej rady narodowej należy w szczególności:

1) dopilnowanie, aby wszyscy poborowi zamieszkali na terenie danej gromady stawili się do poboru we właściwym czasie wraz z dokumentami wymienionymi w obwieszczeniu lub wezwaniu imiennym,

2) stwierdzanie w razie potrzeby tożsamości poborowych,

3) udzielanie komisji poborowej wyjaśnień dotyczących poborowych obecnych lub nieobecnych na poborze oraz wyjaśnień w sprawach związanych z odroczeniem poborowym zasadniczej służby wojskowej,

4) odnotowanie w rejestrze przedpoborowych daty zgłoszenia się do poboru i orzeczenia powiatowej komisji poborowej.

2. Przedstawiciel prezydium gromadzkiej rady narodowej bierze udział w pracach powiatowej komisji poborowej tylko podczas stawania przed nią poborowych pochodzących z terenu danej gromady.

§  20.

1. Do personelu pomocniczego wyznaczonego do prac w komisji poborowej należy w szczególności:

1) obsługiwanie wagi i miary lekarskiej oraz prowadzenie dokumentacji komisji poborowej,

2) zakładanie i wypełnianie kart ewidencyjnych, wystawianie książeczek wojskowych i prowadzenie ewidencji wydanych książeczek.

2. Spełnianie czynności wymienionych w ust. 1 pkt 1 należy do pracowników prezydium powiatowej rady narodowej wyznaczonych przez przewodniczącego tego prezydium. Spełnianie czynności wymienionych w ust. 1 pkt 2 należy do personelu wyznaczonego spośród podoficerów i szeregowców przez wojskowego komendanta rejonowego.

§  21.

1. Powiatowa komisja poborowa orzeka większością głosów. Orzeczenia powinny być niezwłocznie ogłoszone poborowym.

2. Orzeczenie o udzieleniu odroczenia zasadniczej służby wojskowej ze względu na utrzymywanie rodziny, oprócz ogłoszenia poborowemu i dokonania wpisu w książeczce wojskowej, powinno być podane do wiadomości prezydium gromadzkiej rady narodowej, które opiniowało podanie w tej sprawie.

3. Orzeczenie o nieudzieleniu odroczenia podaje się do wiadomości osobom ubiegającym się o odroczenie poborowemu służby wojskowej oraz prezydium gromadzkiej rady narodowej (ust. 2). Orzeczenie powinno zawierać uzasadnienie prawne i faktyczne i powinno być doręczone na piśmie.

§  22.

1. Od orzeczenia powiatowej komisji poborowej dotyczącego stopnia zdolności do służby wojskowej lub odroczenia zasadniczej służby wojskowej może być wniesione przez poborowego odwołanie, a przez członka komisji sprzeciw - do wojewódzkiej komisji poborowej.

2. Odwołanie od orzeczenia o nieudzieleniu odroczenia ze względu na utrzymywanie rodziny mogą wnosić również członkowie rodziny, którzy ubiegali się o udzielenie poborowemu odroczenia.

3. Odwołania i sprzeciwy mogą być wnoszone do wojewódzkiej komisji poborowej najpóźniej w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia przez powiatową komisję poborową.

4. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje powołania poborowego do zasadniczej służby wojskowej.

§  23.

1. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem powiatowej komisji poborowej, a jeżeli komisja ta już nie urzęduje - za pośrednictwem właściwego do spraw wewnętrznych organu prezydium powiatowej rady narodowej. Osoba wnosząca odwołanie powinna dołączyć do niego w miarę potrzeby dokumenty uzasadniające odwołanie.

2. Powiatowa komisja poborowa może zmienić wydane przez siebie orzeczenie, jeżeli odwołanie uzna w całości za słuszne. W tym przypadku nie przekazuje się sprawy do wojewódzkiej komisji poborowej.

3. Sprzeciwy członków komisji poborowej wnosi się na piśmie za pośrednictwem powiatowej komisji poborowej, a jeżeli komisja ta już nie urzęduje - za pośrednictwem właściwego do spraw wewnętrznych organu prezydium powiatowej rady narodowej. Osoba wnosząca sprzeciw powinna go umotywować i dołączyć w miarę potrzeby dokumenty uzasadniające sprzeciw.

4. Przewodniczący powiatowej komisji poborowej lub właściwy do spraw wewnętrznych organ prezydium powiatowej rady narodowej obowiązany jest wniesione odwołanie lub sprzeciw przesłać niezwłocznie wraz z aktami i wyjaśnieniami do wojewódzkiej komisji poborowej.

5. Orzeczenie powiatowej komisji poborowej, od którego nie zostało wniesione odwołanie lub sprzeciw, jest ostateczne.

§ 24. Powołanie wojewódzkiej komisji poborowej powinno nastąpić nie później niż na miesiąc przed rozpoczęciem poboru głównego, a jej rozwiązanie - z chwilą powołania nowej komisji w następnym roku kalendarzowym.

§  25.

1. Wojewódzka komisja poborowa:

1) kieruje poborem na terenie województwa i sprawuje nadzór nad działalnością powiatowych komisji poborowych,

2) rozpatruje odwołania i sprzeciwy wniesione od orzeczeń powiatowych komisji poborowych,

3) rozpatruje skargi i wnioski dotyczące działalności powiatowych komisji poborowych.

2. Wojewódzka komisja poborowa może zarządzić natychmiastowe zawieszenie w czynnościach poszczególnych osób wchodzących w skład powiatowej komisji poborowej, a następnie wystąpić do prezydium wojewódzkiej rady narodowej o odwołanie ich, jeżeli nie spełniają one należycie swych obowiązków w komisji lub nadużywają swych uprawnień.

3. Do członków wojewódzkich komisji poborowych stosuje się odpowiednio przepisy §§ 8-10.

§  26.

1. W razie uchylenia orzeczenia powiatowej komisji poborowej wojewódzka komisja poborowa wydaje nowe orzeczenie albo przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia komisji, której orzeczenie zostało uchylone, wskazując swoje zastrzeżenia. Jeżeli powiatowa komisja poborowa, której orzeczenie zostało uchylone, już nie urzęduje, wojewódzka komisja poborowa obowiązana jest wydać nowe orzeczenie.

2. Orzeczenie wojewódzkiej komisji poborowej, o którym mowa w ust. 1, powinno być wydane przed terminem wcielenia poborowego do wojska.

3. Jeżeli wojewódzka komisja poborowa nie będzie mogła wydać orzeczenia przed terminem wcielenia poborowego do wojska, wydane po tym terminie orzeczenie o udzieleniu odroczenia zasadniczej służby wojskowej przesyła się za pośrednictwem wojskowego komendanta wojewódzkiego do właściwego dowódcy okręgu wojskowego (równorzędnego) w celu zwolnienia żołnierza z wojska.

4. W przypadkach zasadniczej rozbieżności zdań lekarzy-członków powiatowej komisji poborowej wojewódzka komisja poborowa bada stan zdrowia poborowych i wydaje orzeczenie w sprawie stopnia zdolności poborowego do służby wojskowej.

§  27.

1. Wojewódzka komisja poborowa może wzywać poborowych do osobistego stawienia się przed komisją.

2. Przepisy dotyczące trybu urzędowania powiatowych komisji poborowych oraz wydawania orzeczeń mają również odpowiednie zastosowanie do wojewódzkich komisji poborowych.

§  28.

1. Orzeczenia wojewódzkiej komisji poborowej są ostateczne.

2. Orzeczenie wojewódzkiej komisji poborowej podaje się do wiadomości osobom zainteresowanym i właściwemu wojskowemu komendantowi rejonowemu.

3. Akta powiatowej komisji poborowej zwraca się tej komisji, a jeżeli ona już nie urzęduje - właściwemu do spraw wewnętrznych organowi prezydium powiatowej rady narodowej.

§ 29. W razie uchylenia przez Ministra Spraw Wewnętrznych w trybie nadzoru ostatecznego orzeczenia wojewódzkiej lub powiatowej komisji poborowej, nowe orzeczenie przesyła się Ministrowi Spraw Wewnętrznych, właściwemu wojskowemu komendantowi rejonowemu i osobom zainteresowanym.

§ 30. Posiedzenia wojewódzkiej komisji poborowej zwołuje w miarę potrzeby przewodniczący komisji.

§ 31. Lokal, sprzęt lekarski oraz inne przedmioty niezbędne do pracy komisji poborowej zapewniają właściwe organy prezydium rady narodowej.