Rozdział 1 - Prawo wybierania. - Ordynacja wyborcza do Sejmu.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1922.66.590
Akt utracił moc Wersja od: 29 września 1922 r.
ROZDZIAŁ I.
Prawo wybierania.
Prawo wybierania.
Prawo wybierania posłów do Sejmu ma, wyjąwszy wojskowych w służbie czynnej, każdy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej bez różnicy płci, który w dniu ogłoszenia wyborów w Dzienniku Ustaw ma ukończonych 21 lat wieku i w myśl postanowień niniejszej ustawy prawa tego nie jest pozbawiony.
1.
Każdy wyborca ma prawo wybierania tylko w tym okręgu wyborczym, w którym zamieszkuje przynajmniej od przedednia ogłoszenia wyborów w Dzienniku Ustaw.2.
Głosować wolno tylko osobiście.3.
Każdy wyborca ma prawo oddania jednego głosu w jednym tylko obwodzie głosowania, w którym zgodnie z przepisami art. 33 ustawy niniejszej zostanie wpisany do spisu wyborców.4. 1
Wyjątkowo mogą osoby, wchodzące w skład komisji wyborczych, komisarze wyborczy, mężowie zaufania grup wyborczych, oraz zastępcy tych osób, a również osoby, pełniące straż przy komisjach wyborczych, oddać swój głos przy zachowaniu przepisów, zawartych w art. 76 ust. 3 niniejszej ustawy, w obwodzie głosowania, w którym w dniu wyborów urząd swój wykonują, o ile obwód ten jest położony w obrąbie tego samego okręgu wyborczego, a względnie, o ile chodzi o mężów zaufania i ich zastępców, w obrębie tej samej gminy.Prawo wybierania nie przysługuje:
1)
pozbawionym całkowicie lub częściowo własnowolności, tudzież upadłym dłużnikom - w czasie trwania tego stanu; 2)
pozbawionym z mocy orzeczenia sądowego wiedzy ojcowskiej, względnie rodzicielskiej - w czasie trwania tego stanu; 3)
prawomocnie skazanym wyrokiem sądowym, jeśli zarazem orzeczono oddanie, względnie dopuszczalność oddania pod dozór policyjny lub do domu pracy - na czas trwania dozoru lub pobytu w domu pracy-w każdym razie przez lat 3 po prawomocności wyroku, o ile w myśl innych przepisów pozbawienie praw wyborczych nie rozciąga sit; na czas dłuższy; 4)
nadto w b. dzielnicy rosyjskiej prawomocnie skazanym:a)
za zbrodnie tudzież na kary, z któremi łączy się pozbawienie lub ograniczenie praw (art. 25 - 30 K. K.), tudzież pozbawionym praw w myśl kodeksu kar głównych i poprawczych;b)
za przestępstwa, wymienione w art. 79 cz. 2, 149, 158 - 160, 168 cz. 2 ust. 2, 212 cz. 2, 274 - 276, 277 cz. 2, 279, 280 cz. 2, 283, 351, 352, 420 ust. 2, 427 - 429, 430 cz. 1, 431, 432, 433 cz. 2, 434, 435 cz. 2, 438, 441, 442 cz. 3, 443 cz. 3, 445, 446, 466, 500 cz. 1 ust 2, 502 cz. 2, 505 cz. 1, 515.521, 524-527, 529, 574 cz. 1 i 2, 575-578, 580, 599, 600, 601, 602, 607-619, 620 cz. 3, 657, 658, 665, 673 cz. 2, 674 Kodeksu Karnego z r. 1903 bez względu na wymiar orzeczonej kary;c)
za przestępstwa, wymienione w art. 284 cz. 2, 285 cz. 2, 289 K. K. z r. 1903, jeżeli orzeczono, jako karę główną, conajmniej karty pozbawienia wolności;d)
za przestępstwa, wymienione w art. 551,552 cz. 1, 2 i 3 i 556 - 559 K. K. z i. 1903, jeżeli orzeczono, jako karę głównej, przynajmniej karę trzymiesięcznego więzienia;e)
za przestępstwa, przewidziana w części XXXII, XXXIII i XXXVI K. K. z r. 1903, jeśli ustawa przewiduje karę więzienia lub karę surowszy;f)
za przestępstwa, przewidziane w części IV i XXXVII K. K. z r. 1903, jeżeli ustawa przewiduje karę więzienia, zastępującego dom poprawy;q)
za przestępstwa, przewidziane w ustawie z dnia 20 lutego 1920 i. w przedmiocie kar za pogwałcenie przepisów, dotyczących powszechnego obowiązku służby wojskowej (Dz. U. R. P. № 20 poz. 104), jeśli wy mierzono karę więzienia;h)
za występki, przewidziane w dekrecie z dnia 8 stycznia 1919 r. o postanowieniach karnych za przeciwdziałanie wyborom do Sejmu i wykonywaniu obowiązków poselskich (Dz. P. P. P. № 5 poz. 96), jeśli wymierzono kasę pozbawienia wolności;i) 2
za przestępstwa, polegające na lichwiarskim wyzysku: a linea; 5)
w b. dzielnicy austrjacko-węgierskiej prawomocnie skazanym:a)
za zbrodnie, przewidziane w austr. ustawie karnej, tudzież za przekroczenia kradzieży, sprzeniewierzenia i uczestnictwa w tychże, oszustwa i kuplerstwa (§§ 460, 461, 463, 464, 512 Ust. Karn.);b)
za przestępstwa, przewidziane w § 1 ustawy z dnia 28 maja 1881 r. o środkach zaradczych przeciw nierzetelnemu postępowaniu w czynnościach kredytowych (Dz. P. P. № 47), względnie w §§ 2, 3 i 4 ces. roz. z dnia 12 października 1914 r. (Dz. P. P. № 275);c)
za przestępstwa, przewidziane w § 1 ustawy z dnia 25 maja 1883 r. o przepisach karnych przeciwko udaremnieniu egzekucji (Dz. P. P. № 78);d)
za przekroczenia, przewidziane w § 1, 2, 3, 4 i 5 ustawy z dnia 24 maja 1885 r., zawierającej postanowienia karne o dopuszczalności osadzenia w domach pracy przymusowej lub zakładach poprawczych (Dz. P. P. № 89);e)
za przekroczenia, przewidziane w § 1 ustawy z dnia 19 lipca 1877 r., zawierającej przepisy, mające na celu położenie tamy opilstwu (Dz. P. P. № 67) i w §§ 523 i 524 Ust. Karn., jeśli orzeczono karę aresztu;f)
za przestępstwa, przewidziane w §§ 66-69 ustawy z dnia 5 lipca 1912 r. w przedmiocie wprowadzenia nowej ustawy o sile zbrojnej (Dz. P. P. № 128), o ile przestępstwo popełniono przeciwko polskiej sile zbrojnej;g)
za przestępstwa, przewidziane w ustawie z dnia '?, lipca 1920 r. o zwalczaniu lichwy wojennej (Dz. U. R. P. № 67, poz. 449), względnie poprzednio obowiązujących w tym przedmiocie przepisach, jeśli ze skazaniem łączą się te same skutki, co ze skazaniem/a przekroczenie oszustwa;h)
za występki, przewidziane w ustawie z dnia 26 stycznia 1907 i. w przedmiocie postanowień karnych, mających na celu ochronę wyborów (Dz. P. P. № 18), a to na czas, określony w § 14 tejże ustawy;i)
za przestępstwa, przewidziane w §§ 11, 18 i 19 ustawy z dnia 16 stycznia 1896 r. o kupczeniu żywnością i niektóremi przedmiotami użytkowemi (Dz. P. P. № 89, z r. 1897);pozbawienie prawa wybielania, o ile skutków karno sądowych skazania nie uchylono wcześniej ustaje przy zbrodniach, wymienionych w § 6 ust. 1 - 10 ustawy z dnia 15 listopada 1857 i. (Dz. P. P. № 131), z chwilą odbycia kary, przy zbrodniach, za które orzeczono karę conajmniej pięcioletniego pozbawienia wolności- po dziesięciu latach po odbyciu kary, przy innych zbrodniach - po latach pięciu po odbyciu kary, zaś przy występkach i przekroczeniach - po upływie lat trzech po odbyciu kary;
6)
w b. dzielnicy pruskiej;a)
pozbawionym prawomocnym wyrokiem sądowym obywatelskich praw honorowych, a to na czas trwania tego stanu;b)
prawomocnie skazanym za kradzież i sprzeniewierzenie (cz. 2 i oddział XIX Kodeksu Karnego, obowiązującego w byłej dzielnicy pruskiej), oszustwo i nieuczciwość (cz. 2 rozdział XXII Kodeksu), lichwiarski wyzysk, kuplerstwo, tudzież za zbrodnie i występki, odnoszące się do wykonywania praw obywatelskich (cz. 2 rozdział V Kodeksu), tudzież za przestępstwa, przewidziane w dekrecie z dnia 2 maja 1919 r. o postanowieniach karnych za przeciwdziałanie wyborom do Sejmu i wykonywaniu obowiązków poselskich (Tygodnik Grzędowy Poznański № 11 poz. 49), a to w braku innych przepisów prawnych na przeciąg lat trzech po odbyciu kary; 7) prawomocnie skazanym przez sądy wojskowe za przestępstwa pospolite, wyszczególnione powyżej w ustępach 4, 5 i 6, oraz za przestępstwa wojskowe, jeśli orzeczono utratę obywatelskich praw honorowych lub postąpiono w myśl art. 23, 24, 42 i 43 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 maja 1920 r. w przedmiocie wprowadzenia w życie wojskowego Kodeksu Karnego (Dz. U. R. P. № 59, poz. 369).Kto w myśl art. 3 został pozbawiony prawa wybierania na obszarze jednej dzielnicy, traci to prawo na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
1 Art. 2 ust. 4 dodany przez art. 1 ustawy z dnia 21 września 1922 r. (Dz.U.22.81.723) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 września 1922 r.
2 Art. 3 ust. 4 lit. i zmieniona przez pkt 1 obwieszczenia z dnia 29 września 1922 r. w sprawie sprostowania omyłek druku w ustawie z dnia 28 lipca 1922 r. "Ordynacja wyborcza do Sejmu" (Dz. U. R. P. Nr 66, poz. 590). (Dz.U.22.82.739) z dniem 29 września 1922 r.