Rozdział 3 - Bezpieczeństwo i porządek na granicy państwowej oraz utrzymywanie znaków granicznych - NRD-Polska. Umowa o stosunkach prawnych na wspólnej granicy państwowej oraz współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach granicznych. Berlin.1969.10.28.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1970.21.170

Akt obowiązujący
Wersja od: 4 sierpnia 1970 r.

Rozdział  III

Bezpieczeństwo i porządek na granicy państwowej oraz utrzymywanie znaków granicznych

1.
Pełnomocnicy graniczni Umawiających się Stron współdziałają w zapobieganiu naruszeniu granicy państwowej oraz w prowadzeniu pościgów, rozpoznawaniu i zatrzymywaniu osób, które usiłowały przekroczyć bądź nielegalnie przekroczyły granicę państwową, jak również w badaniu innych przypadków naruszenia przepisów obowiązujących na granicy państwowej.
2.
Jeżeli ślady osoby, która nielegalnie przekroczyła granicę państwową, prowadzą na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, organy graniczne prowadzące pościg powinny niezwłocznie przekazać wszystkie potrzebne dane organom ochrony granic drugiej Umawiającej się Strony, aby umożliwić im dalszy pościg.
3.
Bezpośredni pościg przez granicę państwową na terytorium drugiej Umawiającej się Strony może być prowadzony przez organy ochrony granic za zgodą Jej pełnomocnika granicznego lub jego zastępcy. Bez tej zgody pościg można prowadzić tylko w przypadku, gdy zwłoka grozi bezpośrednim niebezpieczeństwem ucieczki osoby, która nielegalnie przekroczyła granicę, ale tylko do miejsca, w którym organ ścigający spotka właściwy organ drugiej Umawiającej się Strony. Pościgu tego nie można prowadzić dalej niż 5 km w głąb terytorium drugiej Umawiającej się Strony. Pościgu nie prowadzi się w miastach, wsiach i osiedlach.
4.
Za bezpośredni pościg uważa się przypadek, gdy ścigany znajduje się w polu widzenia organu ścigającego lub jeżeli pies służbowy idzie śladem węchowym.
5.
Przy prowadzeniu pościgu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony mogą być użyte psy służbowe lub jednostki pływające.
6.
Podczas prowadzenia pościgu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony można użyć broni tylko w obronie koniecznej. Nie wolno przeprowadzać przeszukania pomieszczeń mieszkalnych i ściganych osób. Organ ścigający uprawniony jest jednak do zewnętrznego obszukania. Jest on również uprawniony do zatrzymania przedmiotów posiadanych przez zatrzymanego w czasie pościgu i ujęcia.
7.
Osoby zatrzymane w czasie pościgu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony będą niezwłocznie przekazane organom ochrony granic tej Umawiającej się Strony, na której terytorium prowadzony był pościg, wraz z rzeczami posiadanymi w czasie pościgu i ujęcia. Postanowienia artykułu 14 stosuje się odpowiednio.
1.
Osoby zatrzymane za umyślne, bezprawne przekroczenie granicy państwowej będą na podstawie decyzji pełnomocnika granicznego przekazane pełnomocnikowi granicznemu drugiej Umawiającej się Strony. Przekazanie nastąpi w terminie do 48 godzin, odpowiednio do ustawowych przepisów o zatrzymaniu tej Umawiającej się Strony, na której terytorium dokonano zatrzymania. Równocześnie przekazuje się rzeczy i wartości dewizowe posiadane przez te osoby w czasie zatrzymania, jeżeli rzeczy te i wartości dewizowe zostały wywiezione z terytorium drugiej Umawiającej się Strony. Nie podlegają jednak przekazaniu posiadane środki płatnicze tej Umawiającej się Strony, na której terytorium osoby zostały zatrzymane.
2.
Osoby zatrzymane nie będą przekazane, jeżeli są obywatelami Umawiającej się Strony, na której terytorium zostały zatrzymane.
3.
Osoby zatrzymane mogą nie być przekazane w terminie, o którym mowa w ustępie 1, jeżeli oprócz nielegalnego przekroczenia granicy, popełniły inne przestępstwo na terytorium tej Umawiającej się Strony, na którym zostały zatrzymane, i o przestępstwo to prowadzone jest przeciwko nim postępowanie karne.
4.
Jeżeli z przyczyn określonych w ustępie 3 lub z innych ważnych przyczyn nie dokonano przekazania, należy niezwłocznie poinformować o tym pełnomocnika granicznego drugiej Umawiającej się Strony. W tych przypadkach do osób nie przekazanych stosuje się postanowienia obowiązującej umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych.
1.
Osoby, które nieumyślnie przekroczyły bezprawnie granicę państwową i zostały zatrzymane na terytorium jednej z Umawiających się Stron, będą przekazane niezwłocznie najbliższym organom ochrony granic Umawiającej się Strony, z której terytorium przybyły. Równocześnie przekazuje się przedmioty oraz wartości dewizowe, które osoby te posiadały w czasie zatrzymania, jeżeli przedmioty i wartości dewizowe zostały wywiezione z terytorium drugiej Umawiającej się Strony.
2.
Jeżeli osoby, określone w ustępie 1 popełniły przestępstwo na terytorium tej Umawiającej się Strony, na którym zostały zatrzymane, postanowienia artykułu 14 ustęp 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
3.
Jeżeli osoby, określone w ustępie 1 są obywatelami Umawiającej się Strony, na której terytorium zostały zatrzymane, pełnomocnik graniczny tej Umawiającej się Strony podejmuje decyzje co do dalszego postępowania. O takich przypadkach, jak również o podjętych decyzjach należy niezwłocznie powiadomić pełnomocnika granicznego drugiej Umawiającej się Strony.

Pełnomocnik graniczny jednej Umawiającej się Strony może odmówić lub odroczyć przyjęcie osób, o których mowa w artykule 14 lub 15, podając jednocześnie powody odmowy lub odroczenia.

1.
Pełnomocnicy graniczni prowadzą wspólnie postępowanie wyjaśniające w sprawie szkód, które powstały w wyniku naruszenia porządku na granicy państwowej. Postępowanie to obejmuje zebranie i zabezpieczenie dowodów oraz przekazanie ich właściwym organom.
2.
Przypadki drobnych szkód mogą być wyjaśniane przez pełnomocników granicznych Umawiających się Stron wspólnie ze sprawcą i poszkodowanym, jak również na miejscu ugodowo załatwiane. Sprawy powyższych szkód nie są przekazywane organom właściwym do załatwienia odszkodowania, jeżeli z protokołu sporządzonego przez pełnomocników granicznych wynika, że poszkodowany nie ma dalszych roszczeń.

Postępowania wyjaśniające prowadzone przez pełnomocników granicznych stosownie do postanowień niniejszej umowy nie mają charakteru dochodzenia ani śledztwa.

1.
Komunikację na drogach kolejowych, wodnych, szosach i w powietrzu oraz w przejściach granicznych, jak również korzystanie z urządzeń komunikacyjnych, przeciętych linią granicy regulują odrębne umowy zawarte między Umawiającymi się Stronami.
2.
Umowy te regulują również zasady utrzymania dróg i urządzeń komunikacyjnych oraz budowli położonych na granicy państwowej.

Umawiające się Strony będą prowadzić działalność gospodarczą na terenie przygranicznym w taki sposób, aby nie wyrządzić szkody interesom drugiej Umawiającej się Strony z uwzględnieniem bezpieczeństwa i porządku na granicy państwowej.

Rzeczy, które znalazły się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, mogą być przekazane z powrotem za zgodą pełnomocników granicznych.

1.
Pełnomocnicy graniczni Umawiających się Stron zawiadamiają się o czasie i miejscu polowań mających się odbyć w pobliżu granicy państwowej, organizowanych z użyciem broni palnej.
2.
W czasie polowań zabronione jest strzelanie przez granicę państwową i ściganie zwierzyny łownej na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.
1.
Połów ryb na wodach granicznych jest dozwolony do linii granicy.
2.
Stałe urządzenia do połowów wystawione na jeziorach lub innych zbiornikach wodnych powinny znajdować się w odległości 50 m od linii granicy.
3.
Połów ryb na wodach granicznych jest dozwolony od wschodu do zachodu słońca. Połów ryb w porze nocnej może być dokonywany za zezwoleniem pełnomocników granicznych obu Umawiających się Stron.
4.
Prowadzenie połowu na wodach granicznych nie może stanowić przeszkody dla żeglugi.
5.
Właściwe organy Umawiających się Stron uzgadniają w porozumieniu z pełnomocnikami granicznymi szczegóły prowadzenia połowu ryb na wodach granicznych.
1.
Właściwe naczelne organy Umawiających się Stron mogą organizować na wodach granicznych imprezy sportowe za zgodą głównych pełnomocników granicznych.
2.
Główni pełnomocnicy graniczni ustalają wspólnie warunki przeprowadzenia imprez wymienionych w ustępie 1. Imprezy te nie mogą stanowić przeszkody dla żeglugi.

Właściwe organy Umawiających się Stron mają obowiązek utrzymywania wód granicznych, ich brzegów i budowli technicznych w sposób zapewniający niezmienny przebieg i charakter granicy państwowej oraz ustawienie znaków granicznych.

1.
Właściwe organy Umawiających się Stron utrzymują granicę państwową na całej długości w taki sposób, aby jej przebieg był stale wyraźny i widoczny. W tym celu utrzymywany jest w należytym stanie i oczyszczany z zarośli pas o szerokości 5 m po każdej stronie granicy państwowej. Na brzegach granicznych rzek, strumieni i kanałów szerokość tego pasa wynosi 2 m, przy czym oczyszczanie pasa nie obejmuje roślinności umacniającej brzegi.
2.
Uprawa wysokich kultur oraz wznoszenie budowli i urządzeń w pasach określonych w ustępie 1 nie są dozwolone, chyba że właściwe organy Umawiających się Stron zawrą w tym zakresie specjalne porozumienie. Zakaz ten nie dotyczy budowli i urządzeń przeznaczonych do ochrony granicy państwowej.
3.
Właściwe organy Umawiających się Stron przeprowadzają na swych terytoriach oczyszczanie pasa określonego w ustępie 1.
1.
Właściwe organy Umawiających się Stron przeprowadzają wspólne kontrole przebiegu linii granicznej na wodach granicznych w drodze pomiarów i innych prac w terenie. Kontrole takie przeprowadza się co 10 lat, jeżeli właściwe organy jednej Umawiającej się Strony nie zażądają tego wcześniej.
2.
Jeżeli w czasie kontroli, o której mowa w ustępie 1, stwierdzi się wspólnie, że nastąpiła zmiana przebiegu lub charakteru linii granicy w rozumieniu artykułu 5 ustępy 2 i 3 stanowiąca istotne odchylenie od ustaleń w dokumentach wytyczenia granicy, które nie zostały uregulowane w trybie określonym w artykule 5 ustępy 3 i 4, właściwe organy Umawiających się Stron przeprowadzą ponowne pomiary i opracują wspólne projekty dokumentów o ustaleniu nowego przebiegu linii granicy.
3.
Dla przeprowadzenia prac, wymienionych w ustępach 1 i 2, właściwe organy Umawiających się Stron powołują na zasadzie parytetu odpowiednie komisje.

Właściwe organy Umawiających się Stron utrzymują znaki graniczne w takim stanie, aby ich wymiary, kształt, wykonanie, kolor, numeracja i położenie odpowiadały ustaleniom zawartym w dokumentach wytyczenia granicy.

1.
Właściwe organy Umawiających się Stron utrzymują znaki graniczne w następujący sposób:
1)
słupy graniczne na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej utrzymują właściwe organy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, zaś słupy graniczne na terytorium Niemieckiej Republiki Demokratycznej utrzymują właściwe organy Niemieckiej Republiki Demokratycznej;
2)
słupki i monolity znajdujące się na linii granicy przy znakach granicznych z numeracją nieparzystą utrzymują właściwe organy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, zaś przy znakach granicznych z numeracją parzystą - właściwe organy Niemieckiej Republiki Demokratycznej;
3)
utrzymanie znaków granicznych na Zalewie Szczecińskim i Jeziorze Nowowarpieńskim odbywa się według postanowień:
a)
porozumienia między Ministerstwem Spraw Wewnętrznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ministerstwem Spraw Wewnętrznych Niemieckiej Republiki Demokratycznej w sprawie utrzymania i zmiany rodzaju pomocniczych znaków granicznych na Zalewie Szczecińskim i w Zatoce Nowowarpieńskiej z dnia 20 października 1962 roku;
b)
protokołu o zmianie ustawienia pomocniczych znaków granicznych na Zalewie Szczecińskim i na Jeziorze Nowowarpieńskim oraz opisu linii granicy państwowej na wymienionym odcinku z dnia 6 grudnia 1963 roku;
c)
porozumienia między Ministerstwem Obrony Narodowej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Ministerstwem Spraw Wewnętrznych Niemieckiej Republiki Demokratycznej w sprawie zmiany pomocniczych znaków granicznych na Zalewie Szczecińskim z dnia 21 października 1965 roku;
4)
utrzymanie znaku granicznego na styku granic państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej w korycie rzeki Nysy Łużyckiej odbywa się na podstawie porozumienia pomiędzy Ministerstwami Spraw Wewnętrznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Republiki Czechosłowackiej w sprawie sposobu utrzymania znaku granicznego, wytyczającego punkt styku granic państwowych Polski, Niemiec i Czechosłowacji, podpisanego dnia 27 marca 1957 roku w Berlinie.
2.
Właściwe organy Umawiających się Stron mogą w drodze porozumienia zmienić zasady utrzymania znaków granicznych ustalone w ustępie 1.
1.
Pełnomocnicy graniczni Umawiających się Stron przeprowadzają wspólnie co 2 lata w okresie letnim przegląd znaków granicznych i pasa, o którym mowa w artykule 26. W razie potrzeby przeglądy takie na poszczególnych odcinkach granicy państwowej mogą być przeprowadzane dodatkowo.
2.
Jeżeli w czasie przeglądów znaków granicznych stwierdzi się, że dane pomiarowe zawarte w dokumentach wytyczenia granicy nie zgadzają się z wynikami pomiarów wspólnie wykonanych w terenie, należy przyjąć dane z pomiarów w terenie za miarodajne pod warunkiem stwierdzenia, że od czasu wytyczenia granicy państwowej położenie znaku granicznego nie uległo zmianie. Odpowiednie poprawki i zmiany załącza się do dokumentów wytyczenia granicy.
3.
Z przeprowadzonych przeglądów sporządza się protokoły, w których należy wpisać ocenę stanu znaków granicznych i pasa określonego w artykule 26 oraz wnioski wynikające z przeglądu.
1.
W przypadku zaginięcia, zniszczenia lub uszkodzenia znaku granicznego pełnomocnicy graniczni obu Umawiających się Stron zawiadomią się o tym niezwłocznie i spowodują odtworzenie lub naprawę znaku granicznego, za którego utrzymanie są odpowiedzialni.
2.
Przy odtworzeniu lub naprawie znaków granicznych, ustawionych na linii granicy, powinni być obecni przedstawiciele właściwych organów drugiej Umawiającej się Strony.
3.
Słupy graniczne uszkodzone lub zagrożone przez wielką wodę lub pochód lodów mogą być za zgodą pełnomocników granicznych obu Umawiających się Stron ustawione na nie zagrożonym miejscu. Przebieg linii granicy nie zostanie przez to zmieniony.
4.
Dla każdego znaku granicznego ustawionego na nowym miejscu sporządza się protokół i szkice, które powinny odpowiadać dokumentom wytyczenia granicy i być do nich dołączone.
5.
Jeżeli znaki graniczne zostaną uszkodzone lub zniszczone przez osoby będące obywatelami drugiej Umawiającej się Strony, wówczas ponosi ona koszty odtworzenia lub naprawy tych znaków granicznych.