Art. 12. - Międzynarodowy traktat o zasobach genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa. Rzym.2001.11.03.
Dz.U.2006.159.1128
Akt obowiązującyUłatwiony dostęp do zasobów genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa w ramach Systemu Wielostronnego
12.1 Umawiające się Strony postanawiają, że ułatwiony dostęp do zasobów genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa w ramach Wielostronnego Systemu, który zdefiniowano w art. 11, jest realizowany zgodnie z postanowieniami niniejszego traktatu.
12.2 Umawiające się Strony zgadzają się zastosować niezbędne prawne oraz inne odpowiednie środki, celem zapewnienia takiego dostępu innym Umawiającym się Stronom w ramach Wielostronnego Systemu. W związku z powyższym taki dostęp jest również zapewniony osobom fizycznym i jednostkom prawnym podlegającym jurysdykcji każdej z Umawiających się Stron, z uwzględnieniem postanowień art. 11 ust. 4.
12.3 Ułatwiony dostęp odbywa się zgodnie z następującymi warunkami:
(a) zasoby genetyczne roślin są udostępniane wyłącznie w przypadku ich użytkowania i zachowywania do celów badawczych, hodowlanych i szkoleniowych dla wyżywienia i rolnictwa, pod warunkiem że nie są one wykorzystane w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym i/lub w innej produkcji przemysłowej niezwiązanej z produkcją żywności i pasz. W przypadku roślin użytkowych o wielorakich zastosowaniach (w produkcji żywności i do innych celów), ich znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego jest czynnikiem decydującym o ich włączeniu do Wielostronnego Systemu oraz objęciu ułatwionym dostępem;
(b) procedury udostępniania są szybkie, nieobarczone koniecznością monitorowania poszczególnych prób, a próby dostarczane są nieodpłatnie. Jeśli opłata jest naliczana, nie przekracza kosztów minimalnych;
(c) wszystkie dostępne dane paszportowe oraz, zgodnie z obowiązującym prawem, wszystkie pozostałe nieutajnione dane opisowe są udostępniane wraz z dostarczanymi zasobami genetycznymi roślin do wyżywienia i rolnictwa;
(d) osoby otrzymujące zasoby genetyczne nie mogą ubiegać się o przyznanie praw własności intelektualnej ani żadnych innych praw ograniczających ułatwiony dostęp do zasobów genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa, do ich części lub komponentów genetycznych, w formie otrzymanej z Systemu Wielostronnego;
(e) decyzja o udostępnieniu zasobów genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa, będących w trakcie procesu hodowlanego, w tym także materiałów ulepszanych przez rolników, pozostaje w gestii hodowcy/rolnika przez okres ich hodowli/ulepszania;
(f) dostęp do zasobów genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa chronionych prawem własności intelektualnej bądź innym prawem własności jest zgodny z właściwymi porozumieniami międzynarodowymi oraz właściwym ustawodawstwem krajowym;
(g) zasoby genetyczne roślin dla celów wyżywienia i rolnictwa otrzymane i zachowywane w ramach Systemu Wielostronnego są nadal dostępne w ramach tego Systemu u podmiotów, które pozyskały te zasoby genetyczne dla celów wyżywienia i rolnictwa, zgodnie z zasadami niniejszego traktatu; oraz
(h) nie naruszając innych postanowień niniejszego artykułu, Umawiające się Strony uzgadniają, że dostęp do zasobów genetycznych roślin in situ dla celów wyżywienia i rolnictwa odbywa się zgodnie z ustawodawstwem krajowym lub, w przypadku braku takiego prawa, zgodnie z zasadami przyjętymi przez Organ Zarządzający.
12.4 W tym celu ułatwiony dostęp, zgodnie z art. 12 ust. 2 i art. 12 ust. 3, jest realizowany na warunkach zawartych w standardowym porozumieniu o transferze materiału (MTA), który został przyjęty przez Organ Zarządzający i zawiera postanowienia art. 12 ust. 3 lit. (a), (d) i (g), jak również postanowienia dotyczące podziału korzyści, o których mowa w art. 13 ust. 2 lit. (d) (ii), a także inne stosowne postanowienia niniejszego traktatu. Ponadto porozumienie to zawiera zapis, że jednostka otrzymująca zasoby genetyczne roślin dla wyżywienia i rolnictwa wymaga, że warunki MTA mają również zastosowanie w przypadku transferu zasobów genetycznych dla wyżywienia i rolnictwa do innej osoby lub jednostki, jak również w każdym następnym przypadku transferu tych zasobów genetycznych dla wyżywienia i rolnictwa.
12.5 Umawiające się Strony zapewnią możliwość regresu, zgodnie z obowiązującymi wymaganiami prawnymi, w ramach własnych norm prawnych, a w przypadku sporów dotyczących MTA, uznając, że zobowiązania wynikające z MTA dotyczą wyłącznie stron zawierających MTA.
12.6 W przypadkach nagłych katastrof, Umawiające się Strony wyrażają zgodę na ułatwiony dostęp, w ramach Systemu Wielostronnego, do stosownych zasobów genetycznych dla wyżywienia i rolnictwa, które wykorzystane zostaną w odtworzeniu systemów rolniczych, w porozumieniu z koordynatorami działań naprawczych.