Rozdział 2 - O stałym Sądzie rozjemczym. - Konwencja o pokojowym załatwianiu sporów międzynarodowych. Haga.1907.10.18.
Dz.U.1930.9.64
Akt obowiązującyRozdział II.
O stałym Sądzie rozjemczym.
O stałym Sądzie rozjemczym.
W celu ułatwienia niezwłocznego odwołania się do arbitrażu w zatargach międzynarodowych, które nie mogły być rozstrzygnięte drogą dyplomatyczną, Mocarstwa Umawiające się obowiązują się utrzymywać stały Sąd rozjemczy, utworzony przez pierwszą Konferencję Pokojową, dostępny w każdej chwili i działający, z wyjątkiem postanowienia odmiennego Stron, zgodnie z zasadami procedury, zawartemi w niniejszej Konwencji.
Sąd stały jest właściwy we wszystkich wypadkach arbitrażu, chyba że Strony zgodzą się na wprowadzenie specjalnej jurysdykcji.
Sąd stały ma swoją siedzibę w Hadze.
Biuro międzynarodowe służy za kancelarję Sądu; jest ono pośrednikiem przy porozumiewaniu się w sprawie zebrań tego Sądu; przechowuje ono archiwa oraz zawiaduje wszelkiemi sprawami administracyjnemi.
Mocarstwa Umawiające się obowiązują się dostarczać Biuru, skoro tylko będzie to możliwe, odpis poświadczony za zgodność wszelkich postanowień arbitrażowych zawartych między niemi i wszelkich wyroków arbitrażowych ich dotyczących, wydanych przez jurysdykcję specjalną.
Obowiązują się one również komunikować temuż Biuru ustawy, regulaminy i dokumenty, stwierdzające ewentualnie wykonanie wyroków, wydanych przez Sąd.
Każda ze Stron Umawiających się wyznacza najwyżej cztery osoby o powszechnie uznanej kompetencji w dziedzinie prawa międzynarodowego, cieszące się najwyższym szacunkiem moralnym i gotowe podjąć się czynności rozjemcy.
Osoby tak wyznaczone wpisane są jako Członkowie Sądu na listę, która podana będzie staraniem Biura do wiadomości wszystkich Mocarstw Umawiających się.
Wszelkie zmiany zaszłe w liście rozjemców podane zostają staraniem Biura do wiadomości Mocarstw Umawiających się.
Dwa lub więcej Mocarstw może porozumieć się w celu wspólnego mianowania jednego lub kilku członków.
Jedna i ta sama osoba może być wyznaczona przez różne Mocarstwa.
Członkowie Trybunału mianowani są na przeciąg lat sześciu. Mandat ich może być odnowiony.
W razie śmierci lub ustąpienia jednego z członków Sądu, wybór jego następcy dokonany będzie w trybie, przewidzianym dla jego nominacji na nowy okres sześcioletni.
Jeżeli Mocarstwa Umawiające się pragną zwrócić się do Sądu stałego o załatwienie sporu, powstałego między niemi, wybór arbitrów, powołanych do ukonstytuowania Trybunału właściwego do orzecznictwa w danym sporze, winien być dokonany z ogólnej listy członków Sądu.
W razie nieukonstytuowania się Trybunału rozjemczego za zgodą Stron, należy postąpić w sposób następujący:
Każda ze Stron mianuje dwóch arbitrów, z których jeden tylko może być obywatelem Strony lub też wybranym z pomiędzy tych, którzy wyznaczeni byli przez nią jako Członkowie Sądu stałego. Ci arbitrzy wybierają razem superarbitra.
W razie równego podziału głosów, wybór superarbitra powierzony jest trzeciemu Mocarstwu, wyznaczonemu za wspólną zgodą Stron.
O ile nie dojdzie do zgody w tym względzie, każda ze Stron wskaże inne Mocarstwo, a wybór superarbitra następuje na skutek porozumienia się Mocarstw tak wskazanych.
Jeżeliby w ciągu dwóch miesięcy te dwa Mocarstwa nie doszły do zgody, każde z nich przedstawia dwóch kandydatów wybranych z listy członków stałego Sądu z wyłączeniem członków, wyznaczonych przez Strony, i nie będących obywatelami żadnej z nich. Losowanie określa, który z kandydatów tak wskazanych będzie superarbitrem.
Po ukonstytuowaniu Trybunału Strony komunikują Biuru swoje postanowienie zwrócenia się do Sądu, tekst umowy kompromisowej i nazwiska arbitrów.
Biuro komunikuje niezwłocznie każdemu z arbitrów tekst kompromisu i nazwiska innych członków Trybunału.
Trybunał zbiera się w terminie, wskazanym przez Strony. Biuro zajmuje się jego instalacją.
Członkowie Trybunału, przy sprawowaniu swych czynności, oraz za granicami ich kraju, korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych.
Biuro jest upoważnione do oddania swych pomieszczeń i swej organizacji do dyspozycji Umawiających się Mocarstw dla działalności wszelkiej specjalnej jurysdykcji arbitrażowej.
Jurysdykcja stałego Sądu może być rozciągnięta, w warunkach przepisanych przez regulamin, na spory, istniejące między nie Umawiającemi się Mocarstwami lub między Umawiającemi się Mocarstwami a nie Umawiającemi się, o ile Strony zgodziły się zwrócić się do tej jurysdykcji.
Strony Umawiające się uważają za obowiązek, w razie, gdyby groził wybuch ostrego zatargu między dwiema lub kilkoma z nich, przypomnieć im, że stały Sąd stoi dla nich otworem.
W skutku tego, oświadczają one, że fakt przypomnienia Stronom powaśnionym postanowień niniejszej Konwencji i rada, udzielona im w najwyższym interesie pokoju, aby zwróciły się do Sądu stałego, mogą być uważane tylko za akt dobrych usług.
W razie sporu między dwoma Mocarstwami, jedno z nich będzie zawsze mogło doręczyć Biuru międzynarodowemu notę, zawierającą oświadczenie, że byłoby ono skłonne poddać spór arbitrażowi.
Biuro obowiązane jest zakomunikować niezwłocznie to oświadczenie drugiemu Mocarstwu.
Kierownictwo i kontrola nad Biurem międzynarodowem należy do stałej rady zarządzającej, złożonej z przedstawicieli dyplomatycznych Mocarstw Umawiających się, uwierzytelnionych w Hadze, oraz z Ministra Spraw Zagranicznych Holandji, który spełnia czynności Przewodniczącego.
Rada uchwala swój regulamin porządkowy oraz wszelkie inne potrzebne regulaminy.
Rada orzeka we wszystkich kwestjach administracyjnych, które powstaćby mogły odnośnie do czynności Sądu.
Ma ona wszelką władzę w sprawach nominacji, zawieszenia w czynnościach lub odwołania funkcjonarjuszów i urzędników Biura.
Określa ona pobory i wynagrodzenia, oraz sprawuje nadzór nad wydatkami ogólnemi.
Obecność dziewięciu członków na zebraniach, zwołanych należycie, wystarcza, aby Rada mogła obradować prawomocnie. Uchwały zapadają większością głosów.
Rada komunikuje niezwłocznie Mocarstwom Umawiającym się regulaminy, przez nią przyjęte. Składa ona im również corocznie sprawozdanie z działalności sądu, z funkcjonowania wydziałów administracyjnych i z wydatków. Sprawozdanie zawiera również streszczenie zasadniczych punktów dokumentów, doręczonych Biuru przez Mocarstwa, na zasadzie art. 43, ustępy 3 i 4.
Koszty utrzymania Biura będą pokrywane przez Umawiające się Mocarstwa w stosunku, ustalonym dla Międzynarodowego Biura Powszechnego Związku Pocztowego.
Koszty, przypadające na poczet Mocarstw przystępujących, liczyć się będą od dnia, w którym przystąpienie ich uprawomocni się.