Rozdział 4 - Postępowanie przed komisjami rozjemczymi. - Komisje rozjemcze oraz komisje odwoławcze do spraw pracy.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1976.31.183 t.j.
Akt utracił moc Wersja od: 1 stycznia 1984 r.
Rozdział 4
Postępowanie przed komisjami rozjemczymi.
Postępowanie przed komisjami rozjemczymi.
§ 25.
1.
Wszczęcie postępowania następuje na wniosek pracownika lub jego pełnomocnika.2.
Wniosek o rozpatrzenie sporu powinien zawierać:1)
imię i nazwisko, zajmowane stanowisko oraz miejsce zamieszkania pracownika, a także jego pełnomocnika, jeżeli wniosek zgłasza pełnomocnik,2)
określenie zakładu pracy, którego spór dotyczy,3)
określenie żądania lub przedmiotu żądanego ustalenia,4)
podanie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie oraz w miarę możliwości wskazanie dowodów, a w razie wskazania świadków podanie ich imion i nazwisk oraz miejsc zamieszkania,5)
podpis pracownika lub pełnomocnika.3.
Do wniosku należy dołączyć pełnomocnictwo, jeżeli wniosek zgłasza pełnomocnik.§ 26.
1.
Wniosek o wszczęcie postępowania zgłasza się do komisji rozjemczej na piśmie lub ustnie do protokołu.2.
Do przyjmowania wniosków są uprawnieni przewodniczący komisji oraz pracownik wyznaczony do prowadzenia czynności kancelaryjnych komisji, który przekazuje wniosek niezwłocznie przewodniczącemu komisji rozjemczej.3.
Osoba przyjmująca wniosek stwierdza na nim datę jego wpływu. Jeżeli wniosek został przesłany przez pocztę, za datę wpływu uważa się datę stempla pocztowego.4.
Jeżeli wniosek zgłoszony został ustnie do protokołu, protokół powinien zawierać oprócz danych, o których mowa w § 25 ust. 2, datę jego sporządzenia i podpis osoby przyjmującej zgłoszenie.5.
Wniosek o rozpatrzenie sporu zgłasza się do terenowej komisji rozjemczej właściwej ze względu na siedzibę zakładu pracy, którego spór dotyczy.6.
Wniosek o rozpatrzenie sporu może być zgłoszony również do terenowej komisji rozjemczej właściwej ze względu na miejsce, w którym praca jest, była lub miała być wykonywana.7.
Wniosek o rozpatrzenie sporu może być zgłoszony ustnie do protokołu także w terenowej komisji rozjemczej mającej swą siedzibę w miejscu zamieszkania pracownika. W takim wypadku przewodniczący komisji niezwłocznie przekazuje protokół do komisji właściwej do rozpatrzenia sporu w myśl ust. 5, chyba że pracownik wnosi o przekazanie tego protokołu do komisji, o której mowa w ust. 6.§ 27.
1.
Przewodniczący komisji rozjemczej jest obowiązany zapoznać się ze sprawą i sprawdzić, czy podlega ona właściwości komisji rozjemczej.2.
W razie stwierdzenia, że sprawa nie podlega właściwości komisji rozjemczej, przewodniczący wydaje orzeczenie o niewłaściwości komisji wraz z uzasadnieniem i wskazuje organ właściwy do załatwienia sprawy. Do orzeczenia przewodniczącego stosuje się przepisy dotyczące orzeczenia komisji rozjemczej.3.
W razie stwierdzenia niewłaściwości komisji rozjemczej przewodniczący komisji może na żądanie pracownika zwrócić mu wniosek bez wydania orzeczenia, z pouczeniem, jaki organ jest właściwy do rozpatrzenia sprawy, albo przekazać wniosek właściwemu organowi.4.
W razie ujawnienia okoliczności, o których mowa w ust. 2, na posiedzeniu komisji orzeczenie wydaje komisja.§ 28.
1.
Przewodniczący komisji rozjemczej bezzwłocznie po otrzymaniu wniosku doręcza jego odpis zakładowi pracy.2.
Jeżeli wniosek dotyczy sporu, którym ze względu na jego charakter lub precedensowe znaczenie zainteresowana jest większa grupa pracowników, przewodniczący komisji rozjemczej zawiadamia o tym radę zakładową.3.
Przewodniczący komisji rozjemczej wzywa równocześnie zakład pracy do polubownego załatwienia sprawy, w szczególności jeżeli stan faktyczny sprawy to uzasadnia albo gdy wniosek dotyczy sporu, którego polubowne załatwienie może zapobiec dalszym sporom większej grupy pracowników, opartym na tej samej podstawie faktycznej lub prawnej.4.
Jeżeli zakład pracy wyrazi gotowość polubownego załatwienia sprawy, przewodniczący komisji rozjemczej wyznacza stosowny termin, nie dłuższy jednak niż 7 dni, do załatwienia sprawy w drodze bezpośredniej między pracownikiem a zakładem pracy.§ 29.
1.
Przewodniczący komisji rozjemczej może w razie potrzeby zarządzić, aby strony przed posiedzeniem udzieliły dodatkowych wyjaśnień, przedstawiły dokumenty i inne dowody niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy. Zarządzenie to może być połączone z wyznaczeniem terminu posiedzenia komisji.2.
Zebranie od stron dodatkowych wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, przewodniczący komisji rozjemczej może zlecić członkowi kompletu orzekającego.§ 30.
1.
Przewodniczący komisji rozjemczej wyznacza termin posiedzenia oraz zarządza doręczenie wezwań. Wezwania powinny być doręczone nie później niż na 3 dni przed posiedzeniem komisji.2.
Posiedzenie komisji powinno się odbyć w ciągu dwóch tygodni od dnia zgłoszenia wniosku.§ 31.
1.
Na posiedzenie wzywa się strony, świadków wskazanych przez strony oraz świadków, których przesłuchanie przewodniczący komisji uznał za niezbędne do wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy.2.
Na żądanie komisji rozjemczej strony, jednostka nadrzędna nad zakładem pracy oraz inne organy obowiązane są przedstawić lub udostępnić znajdujące się w ich posiadaniu dokumenty, niezbędne do rozstrzygnięcia sporu.3.
Wezwanie stron, świadków i innych osób może nastąpić na piśmie lub w inny sposób, który przewodniczący komisji rozjemczej uzna za najlepszy do przyśpieszenia załatwienia sprawy.4.
Wezwanie dokonane w inny sposób niż na piśmie uważa się za dokonane, jeżeli jest niewątpliwe, że doszło do wiadomości adresata we właściwym terminie.5.
W razie niedoręczenia stronie wezwania lub innego pisma z powodu zmiany jej miejsca zamieszkania wezwanie lub inne pismo pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, jeżeli strona została pouczona o obowiązku zawiadomienia komisji rozjemczej o każdej zmianie miejsca zamieszkania i o skutkach zaniedbania tego obowiązku.6.
Jeżeli pracownik we wniosku o rozpatrzenie sporu nie wskazał swego miejsca zamieszkania lub wskazał je wadliwie, a informacje zasięgnięte w zakładzie pracy, którego spór dotyczy, nie pozwoliły na ustalenie właściwego miejsca zamieszkania pracownika, komisja rozjemcza wydaje orzeczenie o umorzeniu postępowania.§ 32.
1.
W razie konieczności przesłuchania w charakterze świadka osoby mającej miejsce zamieszkania w znacznej odległości od siedziby komisji rozjemczej lub która nie stawiła się na posiedzenie bez usprawiedliwienia albo bezpodstawnie odmawia zeznań, przewodniczący komisji rozjemczej może zwrócić się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych lub do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby wezwanej o przesłuchanie jej w charakterze świadka na wskazane przez komisję okoliczności. O terminie przesłuchania sąd zawiadamia strony, a protokół przesłuchania przesyła komisji rozjemczej.2.
Przewodniczący kompletu orzekającego może zlecić członkowi kompletu zapoznanie się z dowodami lub dokumentami nie będącymi w dyspozycji zakładu pracy, jeżeli nie mogą być one przedstawione na posiedzeniu komisji.§ 33.
1.
Członek komisji rozjemczej podlega wyłączeniu z udziału w postępowaniu i w rozpoznawaniu sprawy, w której jest stroną albo której wynik może mieć wpływ na jego prawa i obowiązki, a także sprawy z wniosku swojego przełożonego, podwładnego, małżonka, rodziców, rodzeństwa i dzieci, jak też sprawy rodziców, rodzeństwa i dzieci swego małżonka; członek komisji podlegający wyłączeniu zawiadamia o tym przewodniczącego komisji rozjemczej i wstrzymuje się od udziału w sprawie.2.
Członek komisji rozjemczej może być wyłączony z kompletu orzekającego na uzasadniony wniosek strony. O wyłączeniu decyduje przewodniczący komisji rozjemczej. Jeżeli jednak wniosek o wyłączenie dotyczy osoby przewodniczącego komisji lub jego zastępcy, przewodniczący komisji przekazuje sprawę sądowi pracy i ubezpieczeń społecznych w celu rozpoznania wniosku.3.
W razie wyłączenia członka komisji rozjemczej z kompletu orzekającego przewodniczący komisji wyznacza zamiast niego innego członka komisji.§ 34.
1.
Przewodniczący kompletu orzekającego otwiera, prowadzi i zamyka posiedzenie komisji rozjemczej.2.
Posiedzenie komisji rozjemczej jest jawne. Przewodniczący kompletu zarządza z urzędu lub na wniosek strony posiedzenie niejawne, jeżeli sprawa dotyczy tajemnicy państwowej lub służbowej albo okoliczności dotyczących życia osobistego pracownika będącego stroną.§ 35.
Komisja rozjemcza obowiązana jest:1)
dążyć do wszechstronnego zbadania i wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy; w tym celu komisja może dopuszczać wszelkie dowody, nawet nie powołane przez strony,2)
udzielać pracownikowi wskazówek co do jego uprawnień, wyjaśniać treść obowiązujących przepisów prawa i pouczać o przysługujących mu środkach odwoławczych,3)
dążyć do ochrony własności społecznej.§ 36.
Komisja rozjemcza rozstrzyga po dokładnym ustaleniu stanu faktycznego, kierując się przepisami prawa, postanowieniami układów zbiorowych pracy, regulaminów pracy, treścią umów o pracę lub innych aktów stanowiących podstawę zawarcia stosunku pracy.§ 37.
1.
Komisja rozjemcza jest obowiązana zapewnić stronom i ich pełnomocnikom możliwość składania wyjaśnień i wniosków w sprawie oraz umożliwić im zadawanie pytań, a także wypowiadanie się co do wniosków strony przeciwnej i zebranych w sprawie dowodów.2.
Odroczenie posiedzenia może nastąpić jedynie z ważnych powodów. W szczególności posiedzenie ulega odroczeniu w razie niestawienia się strony, której wezwanie nie zostało doręczone lub zostało doręczone z przekroczeniem obowiązującego terminu.§ 38.
1.
Z przebiegu posiedzenia sporządza się protokół.2.
Protokół powinien być tak sporządzony, aby z niego wynikało, jaki był przebieg posiedzenia, a w szczególności, jakie były wnioski i twierdzenia stron, zeznania świadków, oraz odzwierciedlać treść podstawowych czynności stron (treść ugody, zrzeczenie się lub uznanie roszczenia, cofnięcie, zmianę, rozszerzenie lub ograniczenie żądania). Protokół podpisuje przewodniczący i protokolant.§ 39.
1.
Po otwarciu posiedzenia przewodniczący kompletu orzekającego referuje sprawę.2.
Pracownik może na posiedzeniu rozszerzyć, zmienić lub sprecyzować swoje żądanie, a także cofnąć wniosek lub ograniczyć roszczenie.§ 40.
1.
Komisja rozjemcza powinna skłaniać strony do załatwienia sporu polubownie.2.
Komisja rozjemcza uzna zawarcie ugody za niedopuszczalne, gdyby jej treść była niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.3.
Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do cofnięcia wniosku, zrzeczenia się lub ograniczenia roszczenia.4.
W razie zawarcia ugody lub cofnięcia wniosku komisja rozjemcza wydaje orzeczenie o umorzeniu postępowania. Treść ugody wpisuje się do protokołu posiedzenia. Ugodę podpisują strony.§ 41.
Przewodniczący kompletu orzekającego wzywa strony, najpierw pracownika, następnie przedstawiciela zakładu pracy, do złożenia wyjaśnień, po czym komplet orzekający w miarę potrzeby przesłuchuje świadków, bada dokumenty oraz przeprowadza inne dowody.§ 42.
1.
Przewodniczący kompletu orzekającego uprzedza świadków przed ich przesłuchaniem o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie, a także poucza o prawie odmowy zeznań lub odpowiedzi na zadane pytanie.2.
Świadek może odmówić zeznań w sprawie z wniosku swego małżonka, rodziców, rodzeństwa i dzieci oraz w sprawie z wniosku rodziców, rodzeństwa i dzieci swego małżonka.3.
Świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich, wymienionych w ust. 2, na dolegliwość osobistą lub majątkową albo gdyby stanowiło naruszenie tajemnicy państwowej lub służbowej.§ 43.
Jeżeli komisja rozjemcza uwzględni w orzeczeniu żądanie pracownika będącego stroną, przyzna mu zwrot równowartości zarobku utraconego wskutek stawiennictwa przed komisją i zwrot kosztów przejazdu; rozstrzygnięcie to następuje na wniosek pracownika zgłoszony najpóźniej przed zakończeniem rozprawy.§ 44.
1.
Po zamknięciu posiedzenia komplet orzekający odbywa naradę, po której wydaje orzeczenie. Narada jest niejawna. W pomieszczeniu, w którym odbywa się narada, pozostają jedynie członkowie kompletu orzekającego, a w razie potrzeby także protokolant.2.
Orzeczenie zapada większością głosów. Członek kompletu orzekającego nie może wstrzymać się od głosu. Orzeczenie podpisują wszyscy członkowie kompletu orzekającego.3.
Orzeczenie może być wydane tylko przez tych członków kompletu orzekającego, którzy brali udział w posiedzeniu poprzedzającym wydanie orzeczenia.§ 45.
1.
Jeżeli w wyniku postępowania zostanie ustalone, że sprawa o to samo roszczenie została już rozstrzygnięta lub jest w toku, komisja rozjemcza wydaje orzeczenie o umorzeniu postępowania w sprawie.2.
Komisja rozjemcza wydaje orzeczenie o umorzeniu postępowania także w razie śmierci pracownika przed wydaniem orzeczenia końcowego. O umorzeniu postępowania z tego powodu przewodniczący komisji zawiadamia najbliższą rodzinę zmarłego, pouczając o sposobie dochodzenia roszczeń przez osoby uprawnione.§ 46.
W razie uchylenia orzeczenia komisji rozjemczej i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia tej komisji wskazania zawarte w uzasadnieniu orzeczenia sądu są wiążące dla komisji rozjemczej przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.§ 47.
1.
Orzeczenie ogłasza przewodniczący kompletu orzekającego bezpośrednio po zakończeniu narady i podaje motywy rozstrzygnięcia.2.
W wyjątkowych wypadkach komisja rozjemcza może odroczyć ogłoszenie orzeczenia na czas nie dłuższy niż trzy dni. O terminie ogłoszenia przewodniczący kompletu orzekającego zawiadamia strony bezpośrednio po zakończeniu narady.3.
Orzeczenie doręcza się stronom z urzędu nie później niż w ciągu trzech dni od wydania orzeczenia.§ 48.
1.
Orzeczenie komisji rozjemczej powinno zawierać:1)
nazwę komisji,2)
skład kompletu orzekającego,3)
datę wydania orzeczenia,4)
wymienienie stron,5)
określenie przedmiotu sporu,6)
ściśle sformułowane rozstrzygnięcie,7)
rozstrzygnięcie o zwrocie równowartości zarobku utraconego wskutek stawiennictwa przed komisją i kosztów przejazdu (§ 43),8)
pouczenie stron o środkach odwoławczych i terminach wniesienia odwołań,9)
uzasadnienie wskazujące w szczególności podstawę prawną i faktyczną rozstrzygnięcia przez powołanie faktów, które komisja uznała za udowodnione, i wskazanie co do każdego z nich dowodów, na jakich się oparła,10)
podpisy członków kompletu orzekającego.2.
Orzeczenie komisji rozjemczej w części dotyczącej rozstrzygnięcia sporu powinno być sformułowane w sposób nie powodujący trudności w wykonaniu orzeczenia. W szczególności orzeczenie uznające roszczenie pracownika powinno ściśle określać wysokość przyznanej kwoty pieniężnej wraz z należnymi odsetkami lub innego świadczenia albo treść ustalonych uprawnień pracownika.3.
Komisja rozjemcza może z urzędu sprostować w orzeczeniu niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki.