Rozdział 5 - Handel usługami i prowadzenie przedsiębiorstwa - Kazachstan-Polska. Umowa o wzmocnionym partnerstwie i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kazachstanu, z drugiej strony. Astana.2015.12.21.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2020.614

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 marca 2020 r.

ROZDZIAŁ  5

Handel usługami i prowadzenie przedsiębiorstwa

Sekcja  1

Postanowienia ogólne

Artykuł  39.

Cel i zakres stosowania

1. Strony, potwierdzając swoje zobowiązania w ramach Porozumienia WTO, ustanawiają niniejszym niezbędne uzgodnienia w celu poprawy wzajemnych warunków handlu usługami i prowadzenia przedsiębiorstw.

2. Żadne z postanowień niniejszego rozdziału nie może być interpretowane jako nakładające jakiekolwiek zobowiązania w odniesieniu do zamówień publicznych, z zastrzeżeniem postanowień rozdziału 8 (Zamówienia publiczne) niniejszego tytułu.

3. Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają zastosowania do dotacji przyznawanych przez Strony.

4. Zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy każda ze Stron zachowuje prawo do regulowania i wprowadzania nowych przepisów w celu osiągnięcia uzasadnionych celów politycznych.

5. Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do środków, które mają wpływ na osoby fizyczne starające się o dostęp do rynku pracy Unii Europejskiej lub Republiki Kazachstanu, ani do środków dotyczących obywatelstwa, pobytu stałego lub stałego zatrudnienia.

6. Żadne z postanowień niniejszego rozdziału nie uniemożliwia Stronom stosowania środków regulujących wjazd lub pobyt czasowy osób fizycznych na ich terytorium, łącznie ze środkami niezbędnymi dla ochrony integralności granic oraz zapewnienia zorganizowanego przemieszczania się osób fizycznych przez ich granice, pod warunkiem że środki takie nie są stosowane w sposób niweczący lub naruszający korzyści przypadające którejkolwiek ze Stron zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału ¹ .

7. Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do środków przyjętych lub utrzymywanych przez Strony, które mają wpływ na handel usługami i prowadzenie przedsiębiorstwa w branży audiowizualnej.

Artykuł  40.

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

a) "środek" oznacza każdy środek Strony, w formie ustawy, rozporządzenia, zasady, procedury, decyzji, działania administracyjnego lub w jakiejkolwiek innej formie;

b) "środki przyjęte lub utrzymywane przez Stronę" oznaczają środki podjęte przez:

(i) administrację lub władze szczebla centralnego, regionalnego lub lokalnego Strony; oraz

(ii) organy pozarządowe Strony wykonujące uprawnienia delegowane przez administrację lub organy szczebla centralnego, regionalnego lub lokalnego Strony;

c) "osoba fizyczna z Unii Europejskiej" lub "osoba fizyczna z Republiki Kazachstanu" oznacza obywatela jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub Republiki Kazachstanu zgodnie z ich odpowiednimi przepisami;

d) "osoba prawna" oznacza każdy podmiot prawny właściwie ustanowiony lub w inny sposób utworzony na podstawie właściwego prawa, dla celów komercyjnych lub innych, prywatny lub rządowy, włączając w to spółkę kapitałową, fundusz powierniczy, spółkę osobową, wspólne przedsięwzięcie, firmę jednoosobową lub stowarzyszenie;

e) "osoba prawna Strony" oznacza osobę prawną z Unii Europejskiej lub z Republiki Kazachstanu ustanowioną zgodnie z przepisami, odpowiednio, jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub Republiki Kazachstanu, 1 mającą siedzibę statutową, zarząd lub główne miejsce prowadzenia działalności, odpowiednio, na terytorium, na którym zastosowanie ma Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej lub na terytorium Republiki Kazachstanu.

Jeżeli osoba prawna ustanowiona zgodnie z przepisami państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Republiki Kazachstanu ma jedynie swoją siedzibę statutową lub zarząd, odpowiednio, na terytorium, do którego zastosowanie ma Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej lub na terytorium Republiki Kazachstanu, nie jest ona uznawana, odpowiednio, za osobę prawną z Unii Europejskiej ani za osobę prawną z Republiki Kazachstanu, chyba że prowadzi znaczącą działalność gospodarczą, odpowiednio, na terytorium, do którego zastosowanie ma Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej lub na terytorium Republiki Kazachstanu;

f) niezależnie od lit. e), w odniesieniu do międzynarodowego transportu morskiego, włącznie z operacjami intermodalnymi z wykorzystaniem drogi morskiej, przedsiębiorstwa żeglugowe ustanowione poza Unią Europejską lub Republiką Kazachstanu i kontrolowane, odpowiednio, przez obywateli państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Republiki Kazachstanu, są także objęte postanowieniami niniejszego rozdziału, jeżeli ich statki są zarejestrowane zgodnie z odpowiednimi przepisami w tym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w Republice Kazachstanu i pływają one pod banderą państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Republiki Kazachstanu;

g) "umowa o integracji gospodarczej" oznacza umowę istotnie liberalizującą handel usługami, w tym prowadzenie przedsiębiorstwa, zgodnie z Układem ogólnym w sprawie handlu usługami (zwanym dalej "GATS"), w szczególności art. V i Vbis GATS, lub zawierającą postanowienia istotnie liberalizujące prowadzenie przedsiębiorstwa w innych rodzajach działalności gospodarczej spełniających, z uwzględnieniem niezbędnych zmian, kryteria art. V i Vbis GATS w odniesieniu do takich działalności;

h) "działalność gospodarcza" obejmuje działalność o charakterze gospodarczym, z wyjątkiem działalności gospodarczej prowadzonej w ramach wykonywania władzy publicznej;

i) "działalność gospodarcza prowadzona w ramach wykonywania władzy publicznej" oznacza działalność, która nie jest wykonywana na zasadach handlowych ani w ramach konkurencji z jednym podmiotem gospodarczym lub większą ich liczbą;

j) "działalność" oznacza prowadzenie i utrzymywanie działalności gospodarczej;

k) "jednostka zależna" osoby prawnej oznacza osobę prawną, która jest faktycznie kontrolowana przez inną osobę prawną tej Strony ² ;

l) "oddział" osoby prawnej oznacza placówkę nieposiadającą osobowości prawnej, o charakterze stałym, powstałą na przykład w wyniku rozszerzenia podmiotu macierzystego, posiadającą zarząd i wyposażone materialnie w celu prowadzenia negocjacji handlowych z osobami trzecimi tak, aby te osoby trzecie, wiedząc, że - w razie konieczności - istnieje związek prawny z podmiotem macierzystym, którego siedziba zarządu znajduje się za granicą, nie były zobowiązane negocjować bezpośrednio z takim podmiotem macierzystym, lecz mogły dokonywać transakcji handlowych w placówce stanowiącej rozszerzenie;

m) "prowadzenie przedsiębiorstwa" oznacza każdy rodzaj gospodarczej działalności lub obecności handlowej, w tym

(i) ustanowienie, nabycie lub utrzymywanie osoby prawnej ³ ; lub

(ii) tworzenie lub utrzymywanie oddziału lub przedstawicielstwa ⁴  na terytorium Strony w celu prowadzenia działalności gospodarczej;

n) "inwestor" jednej ze Stron oznacza osobę fizyczną lub prawną, która zamierza prowadzić lub prowadzi działalność gospodarczą poprzez prowadzenie przedsiębiorstwa;

o) "usługi" obejmują wszelkie usługi ⁵  w jakichkolwiek sektorach, z wyjątkiem usług świadczonych w ramach wykonywania władzy publicznej;

p) "usługa świadczona w ramach wykonywania władzy publicznej" oznacza każdą usługę, która nie jest świadczona ani na zasadach handlowych, ani w ramach konkurencji z jednym lub większą liczbą usługodawców;

q) "usługodawca" oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która świadczy usługi;

r) "świadczenie usługi" obejmuje produkcję, dystrybucję, marketing, sprzedaż i dostarczanie usługi.

Sekcja  2

Prowadzenie przedsiębiorstwa i transgraniczne świadczenie usług

Podsekcja  1

Wszystkie rodzaje działalności gospodarczej

Artykuł  41.

Zakres stosowania

1. Niniejsza podsekcja ma zastosowanie do środków Stron wpływających na prowadzenie wszystkich rodzajów działalności gospodarczej i transgraniczne świadczenie usług.

2. Strony potwierdzają swoje odpowiednie prawa i obowiązki wynikające ze zobowiązań w ramach GATS.

Dla większej pewności, w odniesieniu do usług, wykaz szczegółowych zobowiązań Stron w ramach GATS ⁶ , w tym w zastrzeżeń i wykazów wyłączeń dotyczących zasady największego uprzywilejowania, zostaje włączony do niniejszej Umowy, stanowi jej część i ma zastosowanie.

Artykuł  42.

Stopniowa poprawa warunków dla prowadzenia przedsiębiorstwa

1. Posiedzenie Komitetu Współpracy w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu kieruje zalecenia do Stron w celu dalszej liberalizacji warunków prowadzenia przedsiębiorstwa w kontekście niniejszej Umowy.

2. Strony dokładają starań w celu uniknięcia przyjmowania jakichkolwiek środków powodujących, że warunki prowadzenia przedsiębiorstwa stają się bardziej restrykcyjne niż w sytuacji istniejącej w dniu poprzedzającym dzień podpisania niniejszej Umowy.

Artykuł  43.

Stopniowa poprawa warunków transgranicznego świadczenia usług

1. Strony w pełni uznają znaczenie liberalizacji transgranicznego świadczenia usług między Stronami.

2. Posiedzenie Komitetu Współpracy w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu kieruje zalecenia do Stron w celu dalszej liberalizacji warunków transgranicznego świadczenia usług w kontekście niniejszej Umowy.

Podsekcja  2

Działalność gospodarcza inna niż usługi

Artykuł  44.

Zakres stosowania

Niniejsza podsekcja ma zastosowanie do środków Stron wpływających na prowadzenie wszystkich rodzajów działalności gospodarczej innych niż usługi.

Artykuł  45.

Traktowanie zgodne z zasadą największego uprzywilejowania

1. Każda Strona przyznaje osobom prawnym drugiej Strony traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie przyznawane osobom prawnym z jakiegokolwiek państwa trzeciego w odniesieniu do prowadzenia przedsiębiorstwa.

2. Każda Strona przyznaje osobom prawnym drugiej Strony traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie przyznawane osobom prawnym z jakiegokolwiek państwa trzeciego w odniesieniu do funkcjonowania osób prawnych drugiej Strony ustanowionych na terytorium pierwszej Strony.

3. Jakakolwiek korzyść, udogodnienie, przywilej lub zwolnienie, przyznane - w związku z wymogami dotyczącymi lokalnego pochodzenia - przez Republikę Kazachstanu osobom prawnym z państwa będącego członkiem WTO, ustanowionym w Republice Kazachstanu w formie osoby prawnej, są przyznawane niezwłocznie i bezwarunkowo osobom prawnym z Unii Europejskiej ustanowionym w Republice Kazachstanu w formie osoby prawnej.

4. Traktowanie przyznane zgodnie z ust. 1 i 2 nie ma zastosowania do traktowania przyznanego przez Stronę na mocy umów o integracji gospodarczej, umów o wolnym handlu, umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i umów dotyczących głównie kwestii podatkowych ani nie może być interpretowane w taki sposób, aby objąć ochronę inwestycji, inną niż traktowanie wynikające z art. 46, w tym rozstrzyganie sporów między inwestorem a państwem.

5. Niezależnie od ust. 4, w odniesieniu do strategicznych zasobów i obiektów, Republika Kazachstanu nie przyznaje w żadnym przypadku jednostkom zależnym osób prawnych z Unii Europejskiej ustanowionym w Republice Kazachstanu w formie osoby prawnej, traktowania mniej korzystnego niż to przyznawane po dniu rozpoczęcia stosowania niniejszego tytułu, w odniesieniu do jednostek zależnych osób prawnych jakiegokolwiek państwa trzeciego ustanowionych w Republice Kazachstanu w formie osoby prawnej.

Artykuł  46.

Traktowanie narodowe

Z uwzględnieniem zastrzeżeń Stron określonych w załączniku I,

a) każda ze Stron przyznaje jednostkom zależnym osób prawnych drugiej Strony ustanowionych na terytorium pierwszej Strony traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie przyznawane własnym osobom prawnym w odniesieniu do ich działalności;

b) Republika Kazachstanu przyznaje osobom prawnym i oddziałom z Unii Europejskiej traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie przyznawane, odpowiednio, osobom prawnym i oddziałom z Republiki Kazachstanu, w odniesieniu do prowadzenia przedsiębiorstwa oraz działalności gospodarczej innej niż usługi. Traktowanie narodowe przyznane przez Republikę Kazachstanu pozostaje bez uszczerbku dla warunków Protokołu w sprawie przystąpienia Republiki Kazachstanu do WTO.

Sekcja  3

Pobyt czasowy osób fizycznych w celach biznesowych

Artykuł  47.

Zakres i definicje

1. Niniejsza sekcja ma zastosowanie do środków podejmowanych przez Strony dotyczących wjazdu oraz pobytu czasowego na ich terytorium osób odbywających wizyty służbowe do celów prowadzenia przedsiębiorstwa, osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa i usługodawców kontraktowych zgodnie z art. 39 ust. 5 i 6.

2. Do celów niniejszej sekcji:

a) "osoby odbywające wizyty służbowe do celów prowadzenia przedsiębiorstwa" oznaczają osoby fizyczne zatrudnione na wyższych stanowiskach przez osobę prawną Strony, które są odpowiedzialne za założenie przedsiębiorstwa na terytorium drugiej Strony. Nie oferują one ani nie świadczą usług, ani nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej innej niż działalność wymagana do celów prowadzenia przedsiębiorstwa. Nie otrzymują one wynagrodzenia ze źródła znajdującego się na terytorium Strony przyjmującej;

b) "osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa" oznaczają osoby fizyczne, które zostały zatrudnione przez osobę prawną Strony lub są jej partnerami ⁷  co najmniej od roku oraz które są czasowo przeniesione do przedsiębiorstwa, które może być jednostką zależną, oddziałem lub jednostką dominującą osoby prawnej jednej ze Stron na terytorium drugiej Strony.

Dana osoba fizyczna musi należeć do jednej z kategorii określonych w wykazie szczegółowych zobowiązań Stron w ramach CATS, który do celów niniejszej sekcji ma zastosowanie do wszystkich rodzajów działalności gospodarczej;

c) "usługodawca kontraktowy" oznacza osobę fizyczną zatrudnioną przez osobę prawną jednej ze Stron, która nie jest agencją zajmującą się rekrutacją i pośrednictwem w zatrudnieniu pracowników ani nie działa za pośrednictwem takiej agencji, nie prowadzi przedsiębiorstwa na terytorium drugiej Strony i która zawarła umowę w dobrej wierze ⁸  o świadczenie usług z konsumentem końcowym tej Strony, wymagającą czasowej obecności jej pracowników na terytorium tej Strony w celu wykonania umowy o świadczenie usług;

d) "kwalifikacje" oznaczają dyplomy, świadectwa i inne dowody formalnych kwalifikacji wydane przez organ wyznaczony zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi lub administracyjnymi, poświadczające pomyślne ukończenie szkolenia zawodowego.

Artykuł  48.

Osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające wizyty służbowe do celów prowadzenia przedsiębiorstwa

1. W odniesieniu do usług, Strony potwierdzają swoje odpowiednie obowiązki wynikające ze zobowiązań w ramach CATS w odniesieniu do wjazdu i pobytu czasowego osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa lub osób odbywających wizyty służbowe do celów prowadzenia przedsiębiorstwa. Zastosowanie mają wymienione tam zastrzeżenia ⁹ .

2. W odniesieniu do działalności gospodarczej innej niż usługi i podlegającej zastrzeżeniom określonym w załączniku II:

a) każda ze Stron umożliwia inwestorom zaangażowanym w produkcję towarów na terytorium drugiej Strony przenoszenie osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa zgodnie z definicją zawartą art. 47 ust. 2 lit. b), oraz osób odbywających wizyty służbowe do celów prowadzenia przedsiębiorstwa zgodnie z definicją zawartą w art. 47 ust. 2 lit. a). Wjazd i pobyt czasowy jest dozwolony na okres maksymalnie trzech lat w przypadku osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa oraz 90 dni w każdym dwunastomiesięcznym okresie dla osób odbywających wizyty służbowe do celów prowadzenia przedsiębiorstwa;

b) żadna ze Stron nie utrzymuje ani nie przyjmuje środków określanych jako ograniczenia całkowitej liczby osób fizycznych, które inwestor może przenieść jako pracowników przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa lub osób odbywających wizyty służbowe do celów prowadzenia przedsiębiorstwa, w formie kwot liczbowych lub wymogu testu potrzeb ekonomicznych oraz jako ograniczenia dyskryminujące.

Artykuł  49.

Usługodawcy kontraktowi

1. Republika Kazachstanu zezwala na świadczenie usług na swoim terytorium przez osoby prawne z Unii Europejskiej poprzez obecność osób fizycznych, które są obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, na następujących warunkach:

a) osoby fizyczne wjeżdżające na terytorium Republiki Kazachstanu posiadają:

(i) wyższe wykształcenie lub zaawansowane kwalifikacje techniczne wykazujące posiadanie wiedzy na równoważnym poziomie; oraz

(ii) kwalifikacje zawodowe, jeżeli jest to wymagane do prowadzenia działalności w danym sektorze zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi lub wymogami Republiki Kazachstanu;

b) osoby fizyczne, w trakcie swojego pobytu w Republice Kazachstanu, nie otrzymują wynagrodzenia za świadczenie usług innego niż wynagrodzenie wypłacane przez osobę prawną z Unii Europejskiej;

c) osoby fizyczne wjeżdżające na terytorium Republiki Kazachstanu są zatrudnione przez osobę prawną z Unii Europejskiej przez co najmniej rok poprzedzający datę złożenia wniosku o wjazd na terytorium Republiki Kazachstanu. Ponadto osoby fizyczne posiadają, w momencie złożenia wniosku o wjazd na terytorium Republiki Kazachstanu, przynajmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe w sektorze działalności, który jest przedmiotem umowy;

d) Republika Kazachstanu może zastosować test potrzeb ekonomicznych oraz roczną kwotę zezwoleń na pracę przeznaczonych dla usługodawców kontraktowych z Unii Europejskiej uzyskujących dostęp do rynku usług Republiki Kazachstanu. Całkowita liczba usługodawców kontraktowych z Unii Europejskiej wchodzących na rynek usług Republiki Kazachstanu nie przekracza 800 osób rocznie;

e) po upływie pięcioletniego okresu po przystąpieniu Republiki Kazachstanu do WTO nie stosuje się testu potrzeb ekonomicznych ¹⁰ . W okresie, w którym Republika Kazachstanu stosuje test potrzeb ekonomicznych ¹¹ , wjazd i pobyt czasowy osób fizycznych na terytorium Republiki Kazachstanu w celu wykonania umowy jest możliwy na łączny okres nie dłuższy niż cztery miesiące w każdym dwunastomiesięcznym okresie lub na okres trwania umowy, w zależności od tego, który okres jest krótszy. Po upływie pięcioletniego okresu po przystąpieniu Republiki Kazachstanu do WTO, wjazd i pobyt czasowy są możliwe na łączny okres nie dłuższy niż sześć miesięcy w każdym dwunastomiesięcznym okresie lub na okres trwania umowy, w zależności od tego, który okres jest krótszy. Osoby prawne z Unii Europejskiej są odpowiedzialne za terminowy wyjazd swoich pracowników z terytorium Republiki Kazachstanu.

2. Republika Kazachstanu zezwala na świadczenie usług na swoim terytorium przez osoby prawne z Unii Europejskiej poprzez obecność osób fizycznych, jeżeli umowa o świadczenie usług spełnia następujące warunki:

a) umowa o świadczenie usług:

(i) została zawarta bezpośrednio między osobą prawną z Unii Europejskiej a konsumentem końcowym, który jest osobą prawną z Republiki Kazachstanu;

(ii) wymaga czasowej obecności pracowników tej osoby prawnej na terytorium Republiki Kazachstanu w celu świadczenia usług; oraz

(iii) jest zgodna z przepisami ustawowymi i wykonawczymi oraz wymogami Republiki Kazachstanu;

b) umowa o świadczenie usług jest zawarta w jednym z następujących sektorów działalności, uwzględnionych i zdefiniowanych w wykazie zobowiązań Republiki Kazachstanu w ramach CATS:

(i) usługi prawne

(ii) usługi rachunkowo-księgowe

(iii) usługi podatkowe

(iv) usługi architektoniczne

(v) usługi inżynierskie

(vi) zintegrowane usługi inżynieryjne

(vii) usługi urbanistyczne i architektury krajobrazu

(viii) usługi informatyczne

(ix) usługi reklamowe

(x) usługi badania rynku

(xi) usługi konsultingu w zakresie zarządzania

(xii) usługi związane z usługami konsultingowymi w zakresie zarządzania

(xiii) usługi w zakresie badań i analiz technicznych

(xiv) usługi w zakresie doradztwa i konsultingu związane z górnictwem

(xv) powiązane z nimi usługi w zakresie konsultacji naukowych i technicznych

(xvi) usługi tłumaczeń pisemnych i ustnych

(xvii) konserwacja i naprawa sprzętu, włącznie ze sprzętem transportowym, w kontekście umowy dotyczącej usług posprzedażnych

(xviii) usługi w zakresie ochrony środowiska;

c) dostęp przyznany na mocy niniejszego ustępu odnosi się wyłącznie do działalności usługowej, która jest przedmiotem umowy; nie uprawnia do posługiwania się tytułem zawodowym na terytorium Republiki Kazachstanu.

3. Unia Europejska potwierdza swoje odpowiednie obowiązki wynikające z zobowiązań w ramach CATS w odniesieniu do wjazdu i pobytu czasowego usługodawców kontraktowych. Zastosowanie mają wymienione tam zastrzeżenia ¹² .

Artykuł  50.

Traktowanie zgodne z zasadą największego uprzywilejowania

1. Traktowanie przyznane przez Unię Europejską usługodawcom kontraktowym z Republiki Kazachstanu jest nie mniej korzystne niż traktowanie przyznane usługodawcom kontraktowym z jakiegokolwiek państwa trzeciego.

2. Traktowanie przyznane w ramach innych umów zawartych przez Unię Europejską z państwem trzecim, które zostały zgłoszone na podstawie art. V GATS lub które są objęte zakresem wykazu wyłączeń Unii Europejskiej w ramach GATS dotyczących zasady największego uprzywilejowania, wyłącza się z zakresu ust. 1. Traktowanie wynikające z harmonizacji przepisów na podstawie umów zawartych przez Unię Europejską, w których przewidziano wzajemne uznawanie zgodnie z art. VII GATS, również wyłącza się z zakresu ust. 1.

3. Jeżeli Republika Kazachstanu przyznaje traktowanie korzystniejsze niż przewidziane w niniejszej Umowie usługodawcom kontraktowym jakiegokolwiek innego członka WTO, z wyjątkiem państw Wspólnoty Niepodległych Państw oraz państw będących stronami umów o integracji gospodarczej z Republiką Kazachstanu, ten sposób traktowania stosuje się do usługodawców kontraktowych z Unii Europejskiej. Traktowanie wynikające z harmonizacji przepisów na podstawie umów zawartych przez Republikę Kazachstanu, w których przewidziano wzajemne uznawanie zgodnie z art. VII GATS, również wyłącza się z zakresu niniejszego postanowienia.

Artykuł  51.

Stopniowa poprawa warunków czasowej obecności osób fizycznych w celach biznesowych

Posiedzenie Komitetu Współpracy w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu kieruje zalecenia do Stron w celu dalszej liberalizacji warunków czasowej obecności osób fizycznych w celach biznesowych.

Sekcja  4

Przepisy prawa krajowego

Artykuł  52.

Zakres stosowania

1. Ograniczenia określone w art. 53 mają zastosowanie do środków Stron dotyczących procedur licencyjnych i kwalifikacyjnych wpływających na:

a) transgraniczne świadczenie usług;

b) prowadzenie przedsiębiorstwa;

c) świadczenie usług poprzez obecność osoby fizycznej na terytorium drugiej Strony zgodnie z sekcją 3 niniejszego rozdziału.

2. Ograniczenia określone w art. 53 mają zastosowanie do wszystkich rodzajów działalności gospodarczej objętych zakresem niniejszego rozdziału. W przypadku usług, mają one zastosowanie w zakresie szczegółowych zobowiązań danej Strony w ramach GATS ¹³ . Ograniczenia nie mają zastosowania do środków, które stanowią ograniczenia wyszczególnione w liście zobowiązań zgodnie z art. XVI lub XVII GATS.

Artykuł  53.

Licencje i kwalifikacje

1. Każda Strona zapewnia, aby procedury licencyjne i kwalifikacyjne do celów uzyskania zezwolenia na świadczenie danej usługi lub do prowadzenia przedsiębiorstwa były rozsądne, jasne i odpowiednie do celów polityki leżących u ich podstaw, biorąc pod uwagę charakter wymagań, jakie należy spełnić, oraz kryteriów, które zostaną poddane ocenie, i same w sobie nie stanowiły ograniczenia w świadczeniu usług lub prowadzeniu przedsiębiorstwa.

2. W przypadku gdy istnieją określone terminy na składanie wniosków, wnioskodawcy zapewnia się rozsądny termin na złożenie wniosku. Właściwy organ przystępuje do rozpatrzenia wniosku bez zbędnej zwłoki. W miarę możliwości wnioski powinny być przyjmowane w formacie elektronicznym na tych samych warunkach w zakresie autentyczności co wnioski składane w formie papierowej.

3. W miarę możliwości uwierzytelnione kopie powinny być przyjmowane zamiast oryginalnych dokumentów.

4. Każda ze Stron zapewnia, aby rozpatrzenie wniosku, w tym podjęcie ostatecznej decyzji, następowało w rozsądnym okresie określonym w jej przepisach, a w każdym razie bez zbędnej zwłoki. Każda ze Stron stara się ustanowić zwykłe ramy czasowe dla rozpatrywania wniosków. Każda ze Stron zapewnia, aby udzielona licencja lub zezwolenie wchodziły w życie bez zbędnej zwłoki zgodnie z określonymi w nich warunkami.

5. Każda ze Stron zapewnia, aby opłaty licencyjne ¹⁴  były uzasadnione pod względem kosztów poniesionych przez właściwy organ, i nie stanowiły same w sobie ograniczenia dla świadczenia usług lub prowadzenia przedsiębiorstwa.

6. W przypadku gdy właściwy organ uzna, że wniosek jest niekompletny lub stwierdzi, że potrzebuje dodatkowych informacji, w rozsądnym terminie:

a) informuje wnioskodawcę;

b) w możliwym zakresie określa niezbędne informacje; oraz

c) w możliwym zakresie zapewnia możliwość poprawienia niedociągnięć.

7. W przypadku gdy właściwy organ odrzuci wniosek, informuje o tym wnioskodawcę bez zbędnej zwłoki oraz, w miarę możliwości, w formie pisemnej. Właściwy organ powinien, na żądanie, poinformować wnioskodawcę o powodach odrzucenia wniosku oraz, w miarę możliwości, wszelkich stwierdzonych nieprawidłowościach. Właściwy organ powinien poinformować wnioskodawcę o procedurach odwoławczych od decyzji zgodnie z odpowiednimi przepisami. Właściwy organ powinien umożliwić wnioskodawcy złożenie nowego wniosku zgodnie z ustalonymi procedurami właściwego organu, chyba że właściwy organ ogranicza liczbę licencji lub ustaleń kwalifikacji.

8. Każda ze Stron zapewnia, aby procedury stosowane przez właściwe organy i podejmowane przez nie decyzje w ramach procedur udzielania licencji lub zezwolenia były bezstronne w odniesieniu do wszystkich wnioskodawców. Właściwy organ powinien podejmować decyzje w sposób niezależny i nie powinien być odpowiedzialny przed jakimkolwiek usługodawcą lub inwestorem, dla których wymagana jest licencja lub zezwolenie.

Sekcja  5

Szczegółowe postanowienia sektorowe

Artykuł  54.

Międzynarodowy transport morski

1. Niniejszy artykuł określa zasady dotyczące liberalizacji usług międzynarodowego transportu morskiego. Niniejszy artykuł pozostaje bez uszczerbku dla praw i obowiązków wynikających ze zobowiązań każdej ze Stron w ramach GATS.

2. Do celów niniejszego artykułu "międzynarodowy transport morski" obejmuje transport "od drzwi do drzwi" oraz transport multimodalny, wykorzystujący do transportu towarów więcej niż jeden rodzaj środków transportu, obejmujący odcinek morski, odbywający się w ramach jednolitego dokumentu przewozowego i obejmujący w tym celu prawo do bezpośredniego zawierania umów przez podmioty świadczące usługi międzynarodowego transportu morskiego z podmiotami świadczącymi usługi transportowe innego rodzaju.

3. W odniesieniu do działalności, o której mowa w ust. 4, podejmowanej przez agencje żeglugi morskiej w celu świadczenia usług w odniesieniu do międzynarodowego transportu morskiego, każda ze Stron zezwala osobom prawnym drugiej Strony na ustanawianie na jej terytorium jednostek zależnych lub oddziałów, na warunkach prowadzenia przedsiębiorstwa i działalności nie mniej korzystnych niż te przyznane własnym jednostkom zależnym lub oddziałom lub jednostkom zależnym lub oddziałom jakiegokolwiek państwa trzeciego, w zależności od tego, które są korzystniejsze.

Niniejszy ustęp nie ma zastosowania do prowadzenia przedsiębiorstwa do celów obsługi floty pod banderą krajową jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub Republiki Kazachstanu.

4. Działalność taka obejmuje, lecz nie ogranicza się do:

a) marketingu i sprzedaży usług w zakresie transportu morskiego i usług pokrewnych w drodze bezpośredniego kontaktu z klientami, począwszy od podania ceny po fakturowanie, niezależnie od tego czy usługi te są obsługiwane lub oferowane przez samego usługodawcę czy przez usługodawcę, z którym sprzedawca usług posiada stałe umowy handlowe;

b) zakupu i użytkowania, na własny rachunek lub na zlecenie klientów (oraz odsprzedaży ich klientom), wszelkich usług transportowych i pokrewnych, włączając usługi transportowe jakimkolwiek trybem śródlądowym, niezbędne do świadczenia usług intermodalnych;

c) sporządzania dokumentacji dotyczącej dokumentów przewozowych, dokumentów celnych lub innych dokumentów związanych z pochodzeniem i charakterem transportowanych towarów;

d) dostarczania informacji handlowych jakimikolwiek środkami, w tym za pomocą skomputeryzowanych systemów informacji i elektronicznej wymiany danych (z zastrzeżeniem wszelkich ograniczeń antydyskryminacyjnych w zakresie telekomunikacji);

e) zawierania jakichkolwiek porozumień handlowych z innymi agencjami spedycyjnymi, włączając udział w kapitale spółki oraz wyznaczanie personelu rekrutowanego lokalnie (lub, w przypadku pracowników zagranicznych, z zastrzeżeniem odnośnych postanowień niniejszej Umowy), z jakimikolwiek lokalnymi agencjami spedycyjnymi;

f) działanie w imieniu osób prawnych między innymi przy organizacji zawinięcia statku do portu lub przejęcia ładunków w razie potrzeby.

5. Mając na uwadze obecny poziom liberalizacji transgranicznego świadczenia usług między Stronami w zakresie międzynarodowego transportu morskiego:

a) Strony skutecznie stosują zasadę nieograniczonego dostępu do międzynarodowego rynku i handlu na zasadach handlowych i na zasadzie niedyskryminacji;

b) każda ze Stron przyznaje statkom obsługiwanym przez usługodawców drugiej Strony traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie przyznane jej własnym statkom lub statkom jakiegokolwiek państwa trzeciego, zależnie od tego, które jest korzystniejsze, między innymi w zakresie dostępu do portów, korzystania z infrastruktury i usług portowych oraz korzystania z morskich usług pomocniczych, a także w zakresie związanych z tym prowizji i opłat, infrastruktury celnej oraz wyznaczania miejsca do cumowania statku w porcie oraz sprzętu do załadunku i rozładunku.

6. Stosując zasady określone w ust. 5 Strony:

a) nie stosują, od chwili wejścia w życie niniejszej Umowy, jakichkolwiek postanowień o podziale ładunku zawartych w umowach dwustronnych między którymkolwiek państwem członkowskim Unii Europejskiej a Republiką Kazachstanu;

b) nie wprowadzają w przyszłych umowach dwustronnych z państwami trzecimi klauzul o podziale ładunku, innych niż dotyczących wyjątkowych okoliczności, w których towarzystwa żeglugi liniowej z jednej lub drugiej Strony niniejszej Umowy nie miałyby innej efektywnej możliwości udziału w handlu z lub do danego państwa trzeciego;

c) zakazują wprowadzania porozumień o podziale ładunku w przyszłych umowach dwustronnych dotyczących handlu sypkimi i płynnymi towarami masowymi;

d) wraz z wejściem w życie niniejszej Umowy znoszą wszelkie jednostronne środki oraz przeszkody administracyjne, techniczne i inne, które mogłyby stanowić ukryte ograniczenie lub mieć dyskryminujący skutek w stosunku do swobodnego świadczenia usług w międzynarodowym transporcie morskim, oraz wstrzymują się od wprowadzania takich środków i przeszkód.

7. Osoby fizyczne i prawne z Unii Europejskiej świadczące usługi międzynarodowego transportu morskiego mają swobodę świadczenia międzynarodowych usług morsko-rzecznych na śródlądowych drogach wodnych Republiki Kazachstanu i odwrotnie.

8. Strony udostępniają usługodawcom drugiej Strony świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego na rozsądnych i niedyskryminujących warunkach następujące usługi w porcie: pilotaż, holowanie i pomoc holowniczą, zaopatrzenie, uzupełnianie paliwa i wody, odbiór odpadów komunalnych i usuwanie wód balastowych, usługi kapitanatu portu, pomoc nawigacyjną, usługi operacyjne na nabrzeżu niezbędne dla funkcjonowania statku, włączając usługi komunikacyjne, dostawę wody i energii elektrycznej, usługi naprawcze w przypadku nagłych awarii, kotwiczenie, cumowanie i usługi związane z cumowaniem.

9. Jeżeli Republika Kazachstanu przyznaje w zakresie transportu morskiego traktowanie korzystniejsze jakiemukolwiek innemu członkowi WTO, z wyjątkiem państw nadbrzeżnych Morza Kaspijskiego i państw Wspólnoty Niepodległych Państw, warunki te stosuje się do osób fizycznych i prawnych z Unii Europejskiej.

Artykuł  54a.

Transport drogowy, kolejowy, śródlądowe drogi wodne i transport lotniczy

Aby zapewnić koordynację rozwoju transportu między Stronami, dostosowanego do ich wzajemnych potrzeb handlowych, warunki wzajemnego dostępu do rynku w transporcie drogowym, kolejowym i śródlądowym, a także - w stosownych przypadkach - w transporcie lotniczym, mogą stanowić przedmiot ewentualnych umów szczegółowych negocjowanych między Stronami po wejściu w życie niniejszej Umowy.

Sekcja  6

Wyjątki

Artykuł  55.

Wyjątki o charakterze ogólnym

1. Z zastrzeżeniem, że takie środki nie mogą być stosowane w sposób, który stanowiłby środek arbitralnej lub nieuzasadnionej dyskryminacji między państwami, w przypadku gdy obowiązują podobne warunki, lub ukryte ograniczenia dla prowadzenia przedsiębiorstwa, w tym działalności, lub transgranicznego świadczenia usług, żadne z postanowień niniejszego rozdziału nie może być interpretowane jako zapobiegające przyjmowaniu lub egzekwowaniu przez którąś ze Stron środków:

a) niezbędnych do ochrony bezpieczeństwa publicznego lub moralności publicznej lub do utrzymania porządku publicznego ¹⁵ ;

b) niezbędnych do ochrony życia lub zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin;

c) odnoszących się do zachowania wyczerpywalnych zasobów naturalnych, jeżeli środki te stosowane są w połączeniu z ograniczeniami dotyczącymi krajowych inwestorów lub krajowej podaży lub konsumpcji usług;

d) niezbędnych do ochrony narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej;

e) niezbędnych dla zapewnienia przestrzegania przepisów ustawowych lub wykonawczych, które nie są sprzeczne z niniejszym tytułem, łącznie z przepisami odnoszącymi się do:

(i) zapobiegania działaniom o charakterze oszukańczym i podstępnym, lub niezbędnymi w celu postępowania ze skutkami niewykonania umów;

(ii) ochrony prywatności osób w odniesieniu do przetwarzania i rozpowszechniania danych osobowych oraz ochrony poufności akt i rachunków osobistych;

(iii) bezpieczeństwa;

f) niezgodnych z art. 46, pod warunkiem że zróżnicowane traktowanie ma na celu zapewnienie skutecznego lub sprawiedliwego opodatkowania lub poboru podatków bezpośrednich w odniesieniu do działalności gospodarczej, inwestorów lub usługodawców drugiej Strony ¹⁶ .

2. Niniejszego rozdziału nie stosuje się do odpowiednich systemów zabezpieczenia społecznego Stron lub do działań prowadzonych na terytorium każdej ze Stron, które związane są, nawet tylko sporadycznie, z wykonywaniem władzy publicznej.

Sekcja  7

Inwestycje

Artykuł  56.

Przegląd i konsultacje

W celu zidentyfikowania wszelkich barier dla inwestycji Strony wspólnie dokonują przeglądu inwestycyjnych ram prawnych nie później niż trzy lata po dniu rozpoczęcia stosowania niniejszego tytułu. W oparciu o ten przegląd Strony rozważają możliwość rozpoczęcia negocjacji mających na celu zajęcie się takimi barierami, z myślą o uzupełnieniu niniejszej Umowy, w tym w odniesieniu do ogólnych zasad ochrony inwestycji.

¹ Sam fakt wymagania wizy od osób fizycznych pochodzących tylko z niektórych państw nie jest uznawany za niweczący lub naruszający korzyści wynikające z niniejszej Umowy.

² Osoba prawna jest kontrolowana przez inną osobę prawną, jeżeli ta ostatnia ma prawo do powoływania większości jej zarządzających lub do kierowania jej działaniami z prawnego punktu widzenia.

³ Terminy "ustanowienie" i "nabycie" osoby prawnej są rozumiane jako obejmujące udział kapitałowy w osobie prawnej w celu ustanowienia lub utrzymania trwałych powiązań gospodarczych.

⁴ Przedstawicielstwa osoby prawnej drugiej Strony nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na zasadach handlowych na terytorium Republiki Kazachstanu. Unia Europejska zastrzega sobie prawo do zastosowania w tym zakresie zasady wzajemności.

⁵ Dla większej jasności, do celów niniejszego rozdziału, za usługi uznaje się te wymienione w dokumencie MTN.GNS/W/120 w jego aktualnej wersji.

⁶ W odniesieniu do Republiki Kazachstanu odniesienie obejmuje rozdział dotyczący usług Protokołu w sprawie przystąpienia Republiki Kazachstanu do WTO.

⁷ Dla większej jasności, partnerzy są częścią tej samej osoby prawnej.

⁸ Umowa o świadczenie usług musi być zgodna z przepisami ustawowymi i wykonawczymi oraz wymogami prawnymi Strony, na terytorium której jest wykonywana.

⁹ Dla większej przejrzystości, zastrzeżenia te obejmują również zastrzeżenia w definicjach kategorii osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa i osób odbywających wizyty służbowe do celów prowadzenia przedsiębiorstwa.

¹⁰ Wszystkie inne wymogi, przepisy ustawowe i wykonawcze dotyczące wjazdu, pobytu i pracy nadal mają zastosowanie.

¹¹ Dla większej przejrzystości, w odniesieniu do Republiki Kazachstanu, "test potrzeb ekonomicznych" oznacza procedury podejmowane przez osobę prawną z Republiki Kazachstanu, gdy przyciąga ona usługodawców kontraktowych, przy czym przyjęcie zagranicznej siły roboczej należy rozważać w oparciu o krajowe warunki rynku pracy. Warunki te są spełnione wówczas, gdy po publikacji ogłoszenia o naborze w środkach masowego przekazu i po przeszukaniu bazy danych właściwego organu pod kątem kompetentnej osoby żaden z wnioskodawców nie spełnia wymogów opisanych w ogłoszeniu o wolnym stanowisku. Nie powinno to trwać dłużej niż jeden miesiąc. Dopiero po zakończeniu tej procedury osoba prawna może zakończyć proces zatrudniania usługodawców kontraktowych.

¹² Dla większej przejrzystości, zastrzeżenia te obejmują również zastrzeżenia w definicjach kategorii.

¹³ W odniesieniu do Republiki Kazachstanu odniesienie obejmuje sekcję dotyczącą usług Protokołu w sprawie przystąpienia Republiki Kazachstanu do WTO.

¹⁴ Opłaty licencyjne nie obejmują opłat z tytułu eksploatacji zasobów naturalnych, płatności aukcyjnych, przetargowych lub innych niedyskryminacyjnych środków dotyczących przyznawania koncesji ani obowiązkowych opłat za świadczenie usług o charakterze powszechnym.

¹⁵ Powołanie się na wyjątki dotyczące ochrony porządku publicznego jest możliwe tylko wówczas, gdy występuje rzeczywiste i wystarczająco poważne zagrożenie jednego z podstawowych interesów społecznych.

¹⁶ Środki mające na celu zapewnienie skutecznego lub sprawiedliwego opodatkowania lub poboru podatków bezpośrednich obejmują środki podejmowane przez Stronę w ramach jej systemu podatkowego, które:

(i) mają zastosowanie do inwestorów i usługodawców, niebędących rezydentami, z uwzględnieniem faktu, że obowiązek podatkowy nierezydentów określony jest na podstawie pozycji podlegających opodatkowaniu pochodzących z terytorium Strony lub tam się znajdujących;

(ii) mają zastosowanie do nierezydentów w celu zapewnienia opodatkowania lub poboru podatków na terytorium Strony;

(iii) mają zastosowanie do nierezydentów lub rezydentów w celu zapobiegania unikaniu zobowiązań podatkowych i uchylaniu się od nich, łącznie ze środkami zgodności;

(iv) mają zastosowanie do konsumentów usług dostarczonych na terytorium lub z terytorium drugiej Strony w celu zapewnienia opodatkowania takich konsumentów lub poboru od nich podatków pochodzących ze źródeł znajdujących się na terytorium Strony;

(v) dokonują rozróżnienia między inwestorami i podmiotami świadczącymi usługi podlegającymi zobowiązaniom podatkowym od pozycji opodatkowanych na poziomie światowym a innymi inwestorami i podmiotami świadczącymi usługi ze względu na różnice w podstawie ich opodatkowania; lub

(vi) określają i przyznają dochody, zyski, korzyści, straty, odliczenia lub ulgi osobom lub oddziałom będącym rezydentami, lub powiązanym osobom lub oddziałom należącym do tej samej osoby w celu zagwarantowania podstawy opodatkowania obowiązującej na terytorium Strony.

Terminologia podatkowa lub założenia systemu, o których mowa w lit. f), są określane zgodnie z definicjami podatkowymi i założeniami systemowymi lub definicjami i założeniami systemowymi równorzędnymi lub podobnymi, w ramach prawa krajowego Strony stosującej dany środek.