Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Instytut Solidarności i Męstwa imienia Witolda Pileckiego.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2022.475 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 25 lutego 2022 r.
Rozdział I
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Ustawa określa organizację i zadania Instytutu Solidarności i Męstwa imienia Witolda Pileckiego, zwanego dalej "Instytutem".
1.
Instytut jest instytutem badawczym w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1383 oraz z 2021 r. poz. 1192 i 2333).2.
Instytut ma osobowość prawną.3.
Siedzibą Instytutu jest miasto stołeczne Warszawa.4.
Nadzór nad Instytutem sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwany dalej "ministrem".5.
Instytut może używać skróconej nazwy w brzmieniu:"Instytut Pileckiego".
6.
W stosunkach z zagranicą Instytut może posługiwać się swoją nazwą lub swoją skróconą nazwą w tłumaczeniu na języki obce.1.
Celem działalności Instytutu jest inicjowanie, podejmowanie i wspieranie działań mających na celu:1)
uhonorowanie i upamiętnienie osób żyjących, zmarłych lub zamordowanych, zasłużonych dla Narodu Polskiego, zarówno w kraju, jak i za granicą, w dziele pielęgnowania pamięci lub niesienia pomocy obywatelom polskim lub Polakom o innej przynależności państwowej będącym ofiarami zbrodni sowieckich, nazistowskich zbrodni niemieckich, zbrodni z pobudek nacjonalistycznych lub innych przestępstw stanowiących zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodni wojennych, w okresie od dnia 8 listopada 1917 r. do dnia 31 lipca 1990 r.;2)
prowadzenie badań w zakresie nauk historycznych oraz badań interdyscyplinarnych z wykorzystaniem narzędzi pokrewnych nauk humanistycznych i społecznych, a w szczególności badanie, dokumentowanie i poszerzanie wiedzy na temat totalitaryzmów oraz zbrodni nazistowskich i komunistycznych w XX wieku;3)
gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie relacji ofiar i świadków zbrodni totalitarnych oraz popularyzowanie wiedzy na ten temat.2.
Do zadań Instytutu należy, w szczególności:1)
prowadzenie, inicjowanie i wspieranie badań naukowych w zakresie określonym w ust. 1;2)
prowadzenie oraz poszerzanie baz danych, księgozbiorów i archiwów w zakresie określonym w ust. 1, w tym także powierzonego zasobu archiwalnego;3)
popularyzowanie, dokumentowanie i poszerzanie wiedzy w zakresie określonym w ust. 1, w tym gromadzenie, ewidencjonowanie, przechowywanie, digitalizacja, opracowywanie, tłumaczenie, udostępnianie i zabezpieczanie materiałów lub ich kopii, w tym poprzez współpracę z innymi podmiotami;4)
upowszechnianie wiedzy o osobach, o których mowa w ust. 1;5)
inicjowanie, prowadzenie i wspieranie działań informacyjnych, edukacyjnych i kulturalnych w zakresie określonym w ust. 1;6)
występowanie z wnioskiem do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o nadanie osobom, o których mowa w ust. 1, Medalu Virtus et Fraternitas;7)
zgłaszanie uprawnionym organom inicjatyw nadania innego odznaczenia lub orderu osobom, o których jest mowa w ust. 1;8)
prowadzenie działalności wydawniczej w zakresie, o którym mowa w ust. 1;9)
organizowanie uroczystości, konferencji, sympozjów, wykładów, seminariów, dyskusji oraz prowadzenie innej działalności popularyzatorskiej, w zakresie określonym w ust. 1;10)
współpraca z Instytutem Pamięci Narodowej - Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz krajowymi, zagranicznymi i międzynarodowymi instytucjami naukowymi i stowarzyszeniami w zakresie, o którym mowa w ust. 1;11)
produkcja i współprodukcja utworów audiowizualnych, w tym filmów, dotyczących zagadnień związanych z zakresem, o którym mowa w ust. 1, w celu ich nadania w programach nadawców publicznych, prywatnych i Internecie lub rozpowszechniania w inny sposób;12)
popularyzacja problematyki, o której mowa w ust. 1, w tym dystrybucja materiałów związanych z działalnością Instytutu.3.
Działania określone w ust. 2 mogą być prowadzone w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą.1.
Instytut działa na podstawie ustawy i statutu.1a.
W strukturze organizacyjnej Instytutu działa Ośrodek Badań na Totalitaryzmami realizujący cele określone w art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3.2.
Minister, w drodze zarządzenia, nadaje Instytutowi statut, w którym określa organizację wewnętrzną Instytutu, mając na względzie prawidłowe i sprawne wykonywanie zadań przez Instytut.3.
W sprawach nieuregulowanych niniejszą ustawą do Instytutu stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych. Ministrem właściwym w rozumieniu przepisów, o których mowa w zdaniu pierwszym, jest minister.Zadania, o których mowa w art. 3 ust. 2, mogą być realizowane przy pomocy:
1)
oddziałów zamiejscowych będących wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi lub komórkami organizacyjnymi Instytutu, w tym mających siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwanych dalej "oddziałami zamiejscowymi";2)
podmiotów zależnych będących jednostkami organizacyjnymi mającymi siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwanych dalej "podmiotami zależnymi".1.
Instytut może tworzyć, za zgodą ministra udzieloną na wniosek Dyrektora Instytutu, oddziały zamiejscowe. W przypadku oddziału zamiejscowego mającego siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Dyrektor Instytutu dodatkowo informuje ministra właściwego do spraw zagranicznych o jego utworzeniu.2.
Wniosek o wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 1, określa zamierzony termin utworzenia oddziału zamiejscowego i jego proponowaną siedzibę oraz zawiera uzasadnienie.3.
Oddziałem zamiejscowym kieruje kierownik powoływany i odwoływany przez Dyrektora Instytutu.4.
Organizację wewnętrzną oddziału zamiejscowego określa regulamin nadany przez Dyrektora Instytutu.5.
Zamówienia publicznego na potrzeby własne oddziałów zamiejscowych Instytut może udzielić z wolnej ręki zgodnie z przepisami art. 213 i art. 217 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, 1598, 2054 i 2269 oraz z 2022 r. poz. 25), jeżeli wartość tego zamówienia jest mniejsza niż progi unijne, o których mowa w art. 3 ust. 1 tej ustawy.6.
Finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań Instytutu w części realizowanej przez oddziały zamiejscowe następuje ze środków, o których mowa w art. 10 ust. 2.7.
Instytut może przekształcać i likwidować, za zgodą ministra, oddziały zamiejscowe.1.
Instytut może tworzyć, za zgodą ministra udzieloną na wniosek Dyrektora Instytutu, po uprzednim poinformowaniu ministra właściwego do spraw zagranicznych, podmioty zależne w formie prawnej i organizacyjnej zależnej od miejsca ich utworzenia, w tym w formie spółki kapitałowej. Przepisów art. 45 i art. 49 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305, z późn. zm.) nie stosuje się.2.
Wniosek o wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 1, określa zamierzony termin utworzenia podmiotu zależnego i proponowaną siedzibę oraz zawiera informacje o jego zamierzonej formie prawnej i organizacyjnej oraz uzasadnienie.3.
Podmiotem zależnym kieruje kierownik. Obsady stanowiska kierownika dokonuje Dyrektor Instytutu w formie zgodnej ze statusem prawnym podmiotu zależnego.4.
Instytut może wyposażyć tworzony podmiot zależny ze swojego mienia w środki niezbędne do prowadzenia działalności.5.
Do zamówień publicznych na dostawy, usługi lub roboty budowlane na potrzeby podmiotów zależnych nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, jeżeli wartość zamówienia publicznego jest mniejsza niż progi unijne, o których mowa w art. 3 ust. 1 tej ustawy.6.
Finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań Instytutu w części realizowanej przez podmioty zależne może następować ze środków, o których mowa w art. 10 ust. 2.7.
Instytut może przekształcać i likwidować, za zgodą ministra, podmioty zależne.