Rozdział 5 - Wykonywanie prac podwodnych - Bezpieczeństwo i higiena pracy przy wykonywaniu prac podwodnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2004.116.1210

Akt obowiązujący

Wersja od: 24 maja 2004 r.

Rozdział  5

Wykonywanie prac podwodnych

§  20.

1. Bezpośredni nadzór nad wykonywaniem prac podwodnych sprawuje kierownik.

2. Przebieg prac podwodnych planuje się w sposób ograniczający do minimum wysiłek i czas pobytu nurków pod powierzchnią wody.

3. Prace podwodne wykonuje się przy sile wiatru nie większej niż 5° w skali Beauforta, stanie morza nie wyższym niż 3° oraz prędkości prądu wody nie większej niż 0,5 m/s, z zastrzeżeniem § 36 ust. 1.

4. W przypadku nagłego pogorszenia warunków hydrometeorologicznych albo wystąpienia innego zagrożenia dla bezpieczeństwa ekipy kierownik jest obowiązany przerwać wykonywanie prac podwodnych i podjąć decyzję o wynurzeniu nurka na powierzchnię.

5. W przypadku konieczności ratowania życia ludzkiego kierownik może podjąć decyzję o rozpoczęciu lub kontynuowaniu prac podwodnych przy temperaturze powietrza niższej niż 10 °C poniżej zera, przy stanie morza wyższym niż 3°, wietrze o sile przekraczającej 5° w skali Beauforta, pod lodem lub przy dużym zalodzeniu powierzchni wody krą lodową.

6. Przy wykonywaniu prac podwodnych pod jednolitą pokrywą lodową bazę umieszcza się na budowli hydrotechnicznej lub na brzegu, albo na stałej pokrywie lodowej, pod warunkiem że jej grubość jest większa niż 0,25 m.

7. W stałej pokrywie lodowej wykonuje się co najmniej dwa otwory o kształcie trójkąta równobocznego, o wymiarach boków nie mniejszych niż 2 m i oddalonych od siebie co najmniej o 10 m, w których montuje się urządzenia do bezpiecznego wejścia i wyjścia.

§  21.

1. Nurek ma prawo powstrzymania się od zejścia pod powierzchnię wody albo zażądania natychmiastowego ewakuowania na powierzchnię w przypadku wystąpienia objawów złego stanu psychofizycznego, stwierdzenia wadliwego działania sprzętu nurkowego, a zwłaszcza aparatu oddechowego, urządzeń doprowadzających czynnik oddechowy lub stwierdzenia niewłaściwej jakości czynnika oddechowego.

2. Kierownik w przypadku stwierdzenia u nurka objawów choroby podejmuje decyzję o niedopuszczeniu go do wykonywania prac podwodnych lub o przerwaniu pracy i wynurzeniu na powierzchnię.

3. Nurek jest obowiązany informować kierownika, w odstępach czasu ustalonych w procedurze prac podwodnych, o reakcji organizmu na zmiany ciśnienia i zmianach samopoczucia, a zwłaszcza wystąpieniu zawrotów głowy, zakłóceń w widzeniu lub trudności w oddychaniu.

4. Kierownik w dzienniku prac podwodnych dokonuje zapisów o przyczynach przerwania wykonywania prac podwodnych.

§  22.

1. Prace podwodne wykonuje się z zastosowaniem asekuracji.

2. Asekurację prac podwodnych na małych i średnich głębokościach wykonywanych przez nurka lub grupę nurków wykonuje nurek asekurujący, pozostając na powierzchni jak najbliżej miejsca wykonywania prac podwodnych, w gotowości do zejścia pod powierzchnię wody w czasie nie dłuższym niż 2 minuty.

3. Przy wykonywaniu głębinowych i długotrwałych prac podwodnych, szczególnie niebezpiecznych prac podwodnych lub przy wchodzeniu do pomieszczeń wraku nurek asekurujący schodzi pod powierzchnię wody i utrzymuje bezpośredni kontakt wzrokowy z nurkiem lub grupą nurków wykonujących pracę.

4. Nurek asekurujący, o którym mowa w ust. 3, może przebywać w dzwonie nurkowym, jeżeli jest możliwość utrzymania kontaktu wzrokowego z nurkiem lub grupą nurków wykonujących pracę pod powierzchnią wody.

5. Na polecenie kierownika nurkowie, o których mowa w ust. 3, okresowo powinni zamieniać się funkcjami.

6. Nurków wykonujących głębinowe lub długotrwałe prace podwodne, prace podwodne polegające na penetrowaniu pomieszczeń wraku albo szczególnie niebezpieczne prace podwodne asekuruje na powierzchni dodatkowy nurek asekurujący, pozostający jak najbliżej miejsca wykonywania prac podwodnych, w gotowości do zejścia pod powierzchnię wody w czasie nie dłuższym niż 4 minuty.

7. Nurek asekurujący przebywający na powierzchni wody, po wykonaniu zanurzenia kontrolnego, o którym mowa w § 30 ust. 1-3, pozostaje w gotowości do zejścia pod powierzchnię wody, po zdjęciu aparatu oddechowego, maski, hełmu lub innego środka ochrony głowy, kompensatora pływalności, kombinezonu lub kamizelki ratunkowej oraz butów lub płetw.

§  23.

1. Przy wykonywaniu prac podwodnych na małych głębokościach i stosowaniu butlowych aparatów oddechowych w skład ekipy wchodzi co najmniej kierownik, nurek i nurek asekurujący.

2. W przypadku stosowania przy wykonywaniu prac podwodnych aparatów oddechowych połączonych wężami doprowadzającymi czynnik oddechowy ekipę uzupełnia się o operatora obsługującego tablicę rozdzielczą czynnika oddechowego.

3. Przy wykonywaniu prac podwodnych na średnich głębokościach ekipę uzupełnia się o operatora obsługującego komorę dekompresyjną.

§  24.

1. Przy wykonywaniu głębinowych prac podwodnych w skład ekipy wchodzą co najmniej: kierownik, lekarz, nurek i nurek asekurujący, dodatkowy nurek asekurujący pozostający na powierzchni oraz operatorzy obsługujący:

1) system urządzeń doprowadzających wężami czynnik oddechowy z tablicy rozdzielczej do aparatu oddechowego nurka;

2) urządzenie do podnoszenia i opuszczania dzwonu nurkowego;

3) komorę dekompresyjną lub hiperbaryczną.

2. Przy wykonywaniu długotrwałych prac podwodnych skład ekipy uzupełnia się o operatorów prowadzących bieżące analizy składu fizykochemicznego czynnika oddechowego.

§  25.

1. Kierownik przed rozpoczęciem prac podwodnych sporządza plan prac podwodnych.

2. W planie prac podwodnych określa się co najmniej:

1) rodzaj prac podwodnych i warunki ich wykonywania;

2) ryzyko zawodowe i środki, które należy podjąć w celu zmniejszenia ryzyka;

3) procedurę wykonywania prac podwodnych;

4) procedurę dekompresji;

5) imienny skład ekipy i jej zadania;

6) zestaw stosowanego sprzętu nurkowego i wyposażenia dodatkowego nurka;

7) wyposażenie bazy w urządzenia techniczne i sprzęt nurkowy;

8) zapasy czynników oddechowych;

9) zasady przekazywania poleceń i potwierdzania ich wykonania.

3. Przed rozpoczęciem prac kierownik:

1) zapoznaje ekipę z planem prac podwodnych;

2) przydziela zadania poszczególnym członkom ekipy;

3) udziela instruktażu o sposobie wykonania prac podwodnych;

4) ustala czas wykonania prac oraz czas pobytu nurków pod powierzchnią wody.

§  26.

1. W procedurze wykonywania prac podwodnych, o której mowa w § 25 ust. 2 pkt 3, określa się zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności dotyczące:

1) bezpiecznego wykonywania prac pod powierzchnią wody;

2) bezpiecznej obsługi urządzeń technicznych i sprzętu nurkowego stanowiących wyposażenie bazy;

3) systemu asekuracji, łączności i awaryjnych sygnałów porozumiewania się pod powierzchnią wody;

4) zakresu przeprowadzania bieżących i rocznych przeglądów stanu urządzeń technicznych i sprzętu nurkowego;

5) sposobów postępowania w przypadku awarii sprzętu nurkowego lub urządzeń technicznych oraz konieczności ewakuowania nurków na powierzchnię;

6) posługiwania się środkami ochrony indywidualnej, środkami ratunkowymi i sprzętem przeciwpożarowym;

7) dezynfekcji i przechowywania sprzętu nurkowego.

2. Procedury wykonywania prac podwodnych aktualizuje się na bieżąco i udostępnia ekipie.

§  27.

1. Przed skierowaniem do wykonywania głębinowych lub długotrwałych prac podwodnych nurka poddaje się treningowi ciśnieniowemu, jeżeli przez okres 45 dni nie uczestniczył w wykonywaniu tego rodzaju prac.

2. Trening ciśnieniowy może być przeprowadzony w komorze dekompresyjnej lub hiperbarycznej.

3. Warunki i czas trwania treningu ciśnieniowego ustala kierownik w porozumieniu z lekarzem.

§ 28. Komorę dekompresyjną w czasie wykonywania prac podwodnych na średnich głębokościach i głębinowych prac podwodnych należy utrzymywać w stanie gotowości do natychmiastowego użytku.

§ 29. Prace podwodne wykonywane z bazy zainstalowanej na statku prowadzi się po zakotwiczeniu statku lub włączeniu urządzeń zapewniających utrzymanie statku nad dnem w miejscu wykonywania prac podwodnych, unieruchomieniu mechanizmów mogących powodować przepływ prądu wody wokół kadłuba i splątanie się węży doprowadzających czynnik oddechowy, przewodów telefonicznych lub lin sprzętu nurkowego oraz po oznakowaniu miejsca wykonywania prac podwodnych w sposób określony w odrębnych przepisach.

§  30.

1. Przed zejściem pod powierzchnię wody nurek i nurek asekurujący przeprowadzają zanurzenie kontrolne w miejscu zamierzonego wykonywania prac podwodnych.

2. Zanurzenie kontrolne przeprowadza się po spełnieniu wymagań, o których mowa w § 29, i uprzednim sprawdzeniu przez kierownika prawidłowości skompletowania i założenia zestawu sprzętu nurkowego.

3. Zanurzenie kontrolne przeprowadza się do głębokości 3 m.

4. Zanurzenie kontrolne dzwonu nurkowego przeprowadza się na pełną głębokość zanurzania, bez jego obsady.

5. Kierownik wydaje polecenie zejścia pod powierzchnię wody po przeprowadzeniu zanurzenia kontrolnego i otrzymaniu od każdego nurka potwierdzenia o prawidłowości działania sprzętu nurkowego, przekazanego systemem łączności telefonicznej albo bezprzewodowej.

6. Niedopuszczalne jest wydanie polecenia zejścia pod powierzchnię wody bez przeprowadzenia zanurzenia kontrolnego.

7. Kierownik odnotowuje w dzienniku prac podwodnych datę, czas i wynik przeprowadzonych zanurzeń kontrolnych.

§  31.

1. Kierownik kontroluje szybkość zanurzania nurków i dzwonu nurkowego.

2. Kierownik odnotowuje w dzienniku prac podwodnych moment wejścia każdego nurka pod powierzchnię wody i kontroluje czas jego pobytu pod powierzchnią wody.

3. Kierownik nie dopuszcza do przekraczania czasu pobytu nurków pod powierzchnią wody ustalonego w planie prac podwodnych.

§  32.

1. Z nurkiem pozostającym pod powierzchnią wody utrzymywana jest ciągła łączność głosowa za pomocą urządzeń łączności telefonicznej lub bezprzewodowej.

2. Nurek systematycznie informuje kierownika o wykonywanych czynnościach, działaniu sprzętu nurkowego i warunkach pracy.

3. Przez cały czas pobytu pod powierzchnią wody nurek jest obowiązany wykonywać polecenia kierownika.

4. Każde polecenie kierownika albo skierowane do ekipy żądanie nurka o wykonanie określonej czynności przed wykonaniem powinno zostać powtórzone.

5. Kierownik przechowuje przez okres 24 godzin zapisany przez urządzenia rejestrujące przebieg łączności z nurkiem pozostającym pod powierzchnią wody.

§  33.

1. W przypadku awarii systemu łączności telefonicznej lub bezprzewodowej kierownik podejmuje decyzję o przerwaniu prac podwodnych i wynurzeniu nurka.

2. Do momentu wynurzenia nurka lub nurków na powierzchnię łączność pomiędzy nurkami oraz z bazą utrzymuje się za pomocą awaryjnych sygnałów porozumiewania się pod powierzchnią wody, określonych w załączniku do rozporządzenia.

3. Awaryjne sygnały pomiędzy bazą i nurkiem mogą być przekazywane za pomocą liny sygnałowej albo połączonych w wiązkę przewodów telefonicznych oraz węży doprowadzających czynnik oddechowy.

§  34.

1. Nurek przez cały czas pobytu pod powierzchnią wody pozostaje połączony liną sygnałową z bazą lub z dzwonem nurkowym.

2. Sygnały liną sygnałową przekazuje się wyłącznie w przypadku awarii środków łączności telefonicznej lub bezprzewodowej.

3. Przy wykonywaniu prac pod powierzchnią wody lina sygnałowa powinna pozostawać zamocowana do skafandra nurka, także w przypadku konieczności zrzucenia pod powierzchnią wody części sprzętu nurkowego.

4. W przypadku stosowania aparatu oddechowego połączonego wiązką przewodów telefonicznych oraz węży doprowadzających czynnik oddechowy z bazy kierownik może podjąć decyzję o odłączeniu liny sygnałowej od skafandra nurka.

5. Przy wykonywaniu prac podwodnych w butlowym aparacie oddechowym, w warunkach dobrej widoczności i przezroczystości wody, kierownik może podjąć decyzję o odłączeniu liny sygnałowej od skafandra nurka, pod warunkiem wyposażenia nurka w bezprzewodowy środek łączności i zapewnienia z powierzchni ciągłej obserwacji jego pracy.

§  35.

1. W czasie pobytu pod powierzchnią wody nurek nie może schodzić poniżej ustalonej głębokości oraz powinien zachować szczególną ostrożność w czasie przemieszczania się w pobliżu podwodnych przeszkód.

2. Podwodne przeszkody nurek powinien omijać, przechodząc nad nimi.

3. W przypadku gdy w miejscu wykonywania pracy pod powierzchnią wody głębokość do dna jest większa niż 10 m, w celu zabezpieczenia nurka przed upadkiem na dno albo niezamierzonym opuszczeniem się na większą głębokość skafander nurka łączy się liną z boją umieszczoną na powierzchni wody, zapewniającą siłę wyporu nie mniejszą niż 100 N, albo stosuje się inne skuteczne środki.

§  36.

1. Dopuszcza się wykonywanie prac podwodnych w pobliżu mostów, jazów, śluz lub w miejscach, gdzie prędkość prądu wody jest większa niż 0,5 m/s, pod warunkiem osłony miejsca pracy nurka przegrodą i umocowania do niej liny albo zastosowania innych skutecznych środków zabezpieczających przed porwaniem przez prąd wody.

2. Prace, o których mowa w ust.1, nurek wykonuje w szelkach bezpieczeństwa z liną, której drugi koniec pozostaje umocowany nad powierzchnią wody.

§  37.

1. Kierownik przez cały czas pozostawania nurka pod powierzchnią wody przebywa na stanowisku kierowania pracami podwodnymi lub w miejscu umożliwiającym bieżące kontrolowanie ich przebiegu.

2. Kierownik, operator obsługujący system łączności, operator obsługujący tablicę rozdzielczą czynnika oddechowego oraz nurek asekurujący niepozostający pod powierzchnią wody nie mogą jednocześnie obsługiwać innych urządzeń lub wykonywać innych czynności.

§ 38. Narzędzia lub urządzenia podaje się pod powierzchnię wody w sposób niezagrażający bezpieczeństwu nurka.

§  39.

1. Kierownik podejmuje decyzję o zakończeniu prac pod powierzchnią wody i rozpoczęciu wynurzania.

2. Na polecenie kierownika nurek obowiązany jest przerwać pracę i potwierdzić gotowość do wynurzania. Na żądanie nurka kierownik jest obowiązany podjąć czynności w celu jego wynurzenia na powierzchnię.

3. Kierownik wydaje polecenie rozpoczęcia wynurzania po uzyskaniu od nurka potwierdzenia gotowości do wynurzenia.

4. Wynurzanie prowadzi się zgodnie z procedurą dekompresji.

5. Po każdej zmianie głębokości o 10 m nurek oraz operator informują kierownika o przebiegu wynurzania.

6. Wynurzanie nurka następuje za pomocą liny opustowej lub platformy.

7. W czasie dekompresji prowadzonej pod powierzchnią wody zabezpiecza się nurka przed opadnięciem na większą głębokość lub upadkiem na dno, w sposób, o którym mowa w § 35 ust. 3, albo za pomocą platformy lub w inny skuteczny sposób.

8. W przypadku stosowania dekompresji po wynurzeniu na powierzchnię nurek powinien wejść do komory hiperbarycznej przed upływem czasu określonego procedurą dekompresji.

§ 40. W czasie pozostawania nurka pod powierzchnią wody nie można dopuszczać do tworzenia się nadmiernego luzu albo napięć na wężach doprowadzających czynnik oddechowy, przewodach telefonicznych, linie sygnałowej lub innych linach łączących go z bazą.

§  41.

1. W przypadku utraty przytomności przez nurka lub braku jego reakcji na dwukrotne polecenie kierownika przekazane systemem łączności telefonicznej lub bezprzewodowej oraz braku odpowiedzi nurka na dwukrotnie nadany liną sygnałową awaryjny sygnał porozumiewania się pod powierzchnią wody, kierownik podejmuje decyzję o skierowaniu pod powierzchnię wody nurka asekurującego i rozpoczęciu awaryjnego wynurzania.

2. Awaryjne wynurzanie w przypadku, o którym mowa w ust. 1, lub w przypadku awarii urządzeń służących do podnoszenia nurka albo dzwonu nurkowego może odbywać się przy użyciu liny sygnałowej lub wiązki połączonych ze sobą przewodów telefonicznych i węży doprowadzających czynnik oddechowy albo innych lin i przewodów łączących nurka z bazą.

§  42.

1. Prace podwodne polegające na spawaniu lub cięciu termicznym metali lub tworzyw termoplastycznych prowadzi się zgodnie z procedurą prac podwodnych wyłącznie za pomocą sprzętu spawalniczego skonstruowanego i przeznaczonego do wykonywania tych prac pod powierzchnią wody.

2. Prace, o których mowa w ust. 1, może wykonywać nurek posiadający odpowiednie uprawnienia określone w dyplomie nurka.

§  43.

1. Prace podwodne z zastosowaniem materiałów wybuchowych mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby wchodzące w skład ekipy i posiadające zaświadczenia potwierdzające przygotowanie zawodowe do wykonywania prac związanych z dostępem do materiałów wybuchowych oraz spełniające wymagania określone w przepisach ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007 i Nr 238, poz. 2019).

2. Prace podwodne z zastosowaniem materiałów wybuchowych prowadzi się zgodnie z procedurą prac podwodnych.