Rozdział 7 - Urządzenia mechaniczne i elektryczne. - Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz bezpieczeństwo pożarowe w podziemnych zakładach górniczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1969.24.176

Akt utracił moc

Wersja od: 27 listopada 1992 r.

Rozdział  7.

Urządzenia mechaniczne i elektryczne.

§  205.

1. Maszyny i urządzenia należy tak instalować, aby można je było łatwo i bezpiecznie obsługiwać, kontrolować i konserwować.

2. Wirujące części maszyn i urządzeń oraz inne ich części, których ruch może stanowić niebezpieczeństwo dla pracowników, powinny być zaopatrzone w odpowiednie osłony lub inne zabezpieczenia.

§  206.

1. Osobom nie uprawnionym nie wolno wykonywać żadnych czynności przy maszynach lub urządzeniach mechanicznych i elektrycznych.

2. Zabrania się czyszczenia lub naprawy maszyn i urządzeń w czasie ich ruchu oraz bezpośredniego smarowania części ruchomych. Prace takie można wykonywać tylko po zatrzymaniu maszyny lub urządzenia oraz zabezpieczeniu stanu wyłączenia.

§  207.

1. Osobom nie upoważnionym zabrania się wstępu do pomieszczeń maszynowych i elektrycznych. Na drzwiach wejściowych do takich pomieszczeń powinny być umieszczone odpowiednie napisy ostrzegawcze.

2. Drzwi w pomieszczeniach maszynowych i ruchu elektrycznego powinny otwierać się na zewnątrz.

§ 208. W miejscach, gdzie dotknięcie lub zbliżenie się do urządzeń elektrycznych może być niebezpieczne, należy wykonać odpowiednie zabezpieczenia i umieścić odpowiednie napisy ostrzegawcze.

§ 209. Pomieszczenia urządzeń maszynowych i elektrycznych powinny być zakwalifikowane pod względem stopnia niebezpieczeństwa wybuchu (§ 103).

§  210.

1. Do budowy i eksploatacji urządzeń elektrycznych w zakładach górniczych, w zakresie dotyczącym wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwa pożarowego, mają zastosowanie ogólnie obowiązujące przepisy o budowie urządzeń elektrycznych, przepisy o eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych w zakładach przemysłowych oraz odpowiednie Polskie Normy i normy branżowe, jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej.

2. Zakład górniczy powinien posiadać aktualne plany sieci elektrycznej i zabezpieczeń oraz schematy podstawowych urządzeń elektrycznych. W metanowych zakładach górniczych plany powinny uwidaczniać podział wyrobisk według stopnia niebezpieczeństwa wybuchu (§ 103).

§ 211. W podziemnych wyrobiskach dopuszcza się stosowanie następujących napięć prądu przemiennego:

1) do 6.000 V - dla zasilania urządzeń stałych oraz przewoźnych transformatorów,

2) do 1.000 V - dla zasilania urządzeń stałych, przenośnych i ruchomych,

3) do 220 V - dla zasilania urządzeń stałych, przenośnych i ręcznych; napięcie to przewidziane jest również do oświetlenia oraz do sterowania urządzeń stałych poza oddziałami produkcyjnymi,

4) do 42 V - dla zdalnego sterowania urządzeń stałych, przenośnych i ruchomych oraz do oświetlenia,

5) do 24 V - dla zdalnego sterowania urządzeń przenośnych i ręcznych; napięcie to przewidziane jest również do oświetlenia lampami ręcznymi oraz do sygnalizacji przy użyciu nie izolowanych przewodów.

§  212.

1. Podziemne sieci elektryczne na napięcie powyżej 42 V powinny mieć izolowany punkt zerowy. W sieciach tych należy stosować system uziemiających przewodów ochronnych wraz z urządzeniami do samoczynnej kontroli stanu izolacji sieci lub zabezpieczenia ziemnozwarciowe.

2. W sieciach o napięciu 130 V dopuszcza się stosowanie zerowania, przy czym przewód zerowy w normalnym ruchu nie może być przewodem prąd wiodącym.

§ 213. Ruchome maszyny górnicze o napędzie elektrycznym powinny być zdalnie sterowane napięciem pomocniczym nie przekraczającym 42 V, natomiast elektryczne urządzenia górnicze ręczne, np. wiertarki górnicze - napięciem pomocniczym do 24 V.

§  214.

1. Obwody elektryczne na napięcie powyżej 42 V powinny być wyłączane we wszystkich fazach.

2. Wszystkie urządzenia elektryczne oraz kable i przewody powinny być zabezpieczone przed skutkami zwarć i przeciążeń.

3. Maszyny, których ponowny rozruch jest niedozwolony po przejściowym spadku napięcia, należy wyposażyć w zabezpieczenia podnapięciowe.

§ 215. Urządzenia, kable i przewody elektryczne powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem i zagnieceniem oraz przed przypadkowym włączeniem.

§  216.

1. Stałe urządzenia elektryczne wysokiego napięcia powinny być zainstalowane w pomieszczeniach zamkniętych lub w pomieszczeniach otwartych ze stałą obsługą. W pomieszczeniach tych powinny się znajdować schematy połączeń, napisy ostrzegawcze i wskazówki niesienia pierwszej pomocy oraz odpowiedni sprzęt ochronny.

2. Przy wejściu do pomieszczeń urządzeń elektrycznych powinny na widocznym miejscu znajdować się napisy i znaki ostrzegawcze oraz środki gaśnicze.

§ 217. Zdolność wyłączalna stosowanych wyłączników mocy powinna być większa co najmniej o 20% od mocy zwarciowej w miejscu zainstalowania wyłączników.

§ 218. Wyłącznik samoczynny po jego wyłączeniu na skutek zwarcia wolno ponownie włączyć dopiero po uprzednim odłączeniu uszkodzonego odcinka sieci.

§  219.

1. Roboty przy urządzeniach elektrycznych mogą wykonywać tylko osoby posiadające wymagane kwalifikacje i uprawnienia.

2. Przed rozpoczęciem robót przy urządzeniach elektrycznych na napięcie powyżej 42 V należy je wyłączyć spod napięcia, a stan wyłączenia odpowiednio sprawdzić i zabezpieczyć.

3. Roboty w pobliżu urządzeń znajdujących się pod napięciem można prowadzić tylko pod warunkiem zastosowania odpowiednich zabezpieczeń.

§  220.

1. Roboty przy urządzeniach elektrycznych na napięcie powyżej 1000 V powinny być wykonywane co najmniej przez dwie osoby.

2. Roboty, o których mowa w ust. 1, mogą być wykonywane tylko na polecenie upoważnionej osoby dozoru ruchu elektrycznego, określające zarazem sposób bezpiecznego wykonania tych robót. Treść tego polecenia powinna być niezwłocznie wpisana do książki ruchu elektrycznego.

3. Kierownik ruchu zakładu górniczego obowiązany jest określić rodzaje robót, które mogą być wykonywane tylko na pisemne polecenie.

§ 221. Wydawane do ruchu narzędzia i sprzęt ochronny, stosowane przy wykonywaniu robót przy urządzeniach elektrycznych lub przy ich obsłudze, powinny być systematycznie konserwowane i utrzymywane w stanie nie uszkodzonym oraz poddawane okresowym badaniom.