Dział 1 - PRZEPISY OGÓLNE - Bezpieczeństwo i higiena pracy na morskich statkach handlowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1979.14.96

Akt obowiązujący
Wersja od: 30 czerwca 1979 r.

DZIAŁ  1

PRZEPISY OGÓLNE

Przepisy wstępne.

§  1.
Rozporządzenie określa wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na morskich statkach handlowych oraz statkach naukowo-badawczych.
§  2.
1.
Przepisy rozporządzenia, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, mają zastosowanie na statkach używanych do przewozu pasażerów i ładunków, na morskich statkach naukowo-badawczych, na statkach rybołówstwa morskiego oraz na statkach używanych do eksploatacji innych zasobów morskich, zwanych dalej "statkami".
2.
W odniesieniu do statków o pojemności brutto poniżej 200 RT przepisy rozporządzenia stosuje się tylko w zakresie uzgodnionym z właściwymi organami inspekcji pracy i państwowej inspekcji sanitarnej.
3.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się na statkach żeglugi przybrzeżnej, na statkach przeznaczonych do holowania lub ratownictwa morskiego, na statkach przeznaczonych do wydobywania mienia zatopionego w morzu lub do innej działalności gospodarczej niż określona w ust. 1.
§  3.
Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1)
nadzór - czynności podejmowane bezpośrednio w celu zapewnienia bezpieczeństwa członka załogi wykonującego pracę w warunkach szczególnego zagrożenia, a zwłaszcza udzielenia niezwłocznie niezbędnej pomocy; członka załogi do wykonywania nadzoru wyznacza odpowiedni oficer;
2)
nadzór techniczny - okresowe sprawdzanie przez właściwe służby sprawności technicznej używanych maszyn, urządzeń i sprzętu,
3)
sztorm - warunki szczególnie zagrażające bezpieczeństwu pracy na statku, a zwłaszcza silne przechyły statku, zalewanie pokładu wodą,
4)
stanowisko pracy - miejsce stałego przebywania członka załogi lub pracownika portowego podczas wykonywania określonej pracy na statku,
5)
praca na wysokościach - praca wykonywana przez pracownika znajdującego się w miejscu położonym powyżej 1 m od stałej powierzchni.
§  4.
W razie awarii albo konieczności niesienia pomocy innemu statkowi lub osobom znajdującym się w niebezpieczeństwie kapitan może zarządzić odstąpienie od przestrzegania poszczególnych przepisów rozporządzenia.
§  5.
1.
Członek załogi powinien być przeszkolony w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na statkach, co powinno być potwierdzone odpowiednim dokumentem.
2.
Szkolenie załóg statków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy powinno być prowadzone zgodnie z odrębnymi przepisami.
3.
Nowo przyjęty, przeniesiony z innego statku lub obejmujący nową funkcję członek załogi powinien być przed dopuszczeniem do pracy na nowym stanowisku pracy poinstruowany, zgodnie z odrębnymi przepisami, przez właściwego kierownika służby o warunkach bezpieczeństwa i higieny pracy na danym statku i stanowisku pracy.
§  6.
W razie przewozu ładunków niebezpiecznych lub wprowadzenia nowych technologii pracy, stwarzających zagrożenie dla zdrowia i życia załogi, armator jest obowiązany do opracowywania i dostarczania kapitanowi szczegółowych instrukcji postępowania, uzgodnionych z inspekcją pracy i państwową inspekcją sanitarną.

Przepisy wspólne

Mechanizmy i narzędzia pracy
§  7.
1.
Wszelkie osłony i zabezpieczenia mechanizmów i urządzeń na statkach powinny być utrzymane w stanie sprawności technicznej.
2.
Zabrania się zdejmowania osłon i zabezpieczeń oraz dokonywania napraw mechanizmów i urządzeń podczas ich pracy.
§  8.
1.
Napisy ostrzegawcze lub informacyjne powinny być sporządzane w języku polskim, a w razie potrzeby również w języku angielskim.
2.
Tabliczki znamionowe, firmowe, napisy ostrzegawcze, objaśniające itp. powinny być utrzymane w stanie czystym i czytelnym.
§  9.
1.
Jeżeli w czasie podróży morskiej nastąpiło uszkodzenie urządzeń lub narzędzi, powinny one być naprawione lub wycofane z użytku oraz przechowywane w miejscu przeznaczonym na ten cel, oznakowanym napisem ostrzegającym przed ich użyciem.
2.
Urządzenia, mechanizmy i aparatura kontrolno-pomiarowa powinny być utrzymywane w stałej sprawności. Tarcze i szkła ochronne przyrządów kontrolno-pomiarowych powinny być utrzymywane w stanie umożliwiającym dokładne odczytanie wskazań.
3.
Uszkodzone urządzenia i narzędzia, które ze względów technicznych nie mogą być usunięte ze swoich miejsc, powinny być zabezpieczone i zaopatrzone w napisy ostrzegawcze, zabraniające ich użytkowania.
4.
Po zakończeniu podróży uszkodzone urządzenia i narzędzia powinny być oddane do naprawy lub usunięte ze statku.
§  10.
1.
Obsługa maszyn, urządzeń technicznych i sprzętu gospodarczego powinna być wykonywana zgodnie z odrębnymi przepisami oraz instrukcjami obsługi, uwzględniającymi warunki bezpieczeństwa i higieny pracy.
2.
Instrukcje obsługi powinny być znane członkom załogi obsługującym określone urządzenia.
3.
Obowiązek udostępnienia instrukcji obsługi i sprawdzenia ich znajomości przez członków załogi spoczywa na kierownikach poszczególnych działów statku.
§  11.
1.
Narzędzia ręczne, narzędzia o napędzie mechanicznym i pomocnicze narzędzia podnośne powinny być sprawdzone przed użyciem ich do pracy.
2.
Zabrania się używania narzędzi, które wykazują jakiekolwiek uszkodzenia lub są nieodpowiednie do danego rodzaju prac.

Materiały niebezpieczne

§  12.
1.
Materiały niebezpieczne lub szkodliwe dla zdrowia, stosowane na statku, powinny być przechowywane w opakowanich mających wyraźne oznaczenia zawartości i napisy ostrzegawcze.
2.
Materiały wymienione w ust. 1 powinny być zabezpieczone przed działaniem czynników zewnętrznych, mogących spowodować wydzielanie związków trujących, zapalenie się, wybuch, rozlanie, parowanie lub pylenie, oraz powinny być składowane w osobnych, dobrze wentylowanych pomieszczeniach.
3.
Skrzynka lub schowek na środki pirotechniczne powinny mieć trwale wykonany napis, określający zawartość, oraz napis ostrzegawczy.
4.
Skrzynka lub schowek na środki pirotechniczne powinny być w czasie postoju statku w porcie zamknięte na klucz, a przed wyjściem z portu po otwarciu i sprawdzeniu - zaplombowane; oficer wachtowy dokonuje o tym zapisu w dzienniku okrętowym.
5.
Postępowanie z materiałami trującymi regulują odrębne przepisy.
6.
Dostęp do materiałów niebezpiecznych można powierzyć tylko członkom załogi, którzy znają zasady bezpiecznego obchodzenia się z tymi materiałami.
7.
Prace przy materiałach niebezpiecznych powinny być wykonywane pod nadzorem.

Transport i sprzęt przeładunkowy

§  13.
1.
Zabrania się przekraczania dopuszczalnych obciążeń roboczych (DOR) urządzeń przeładunkowych, komunikacyjnych oraz innych urządzeń i sprzętu, służących do przemieszczania lub składowania ciężarów.
2.
Zabrania się podnoszenia i opuszczania ludzi za pomocą urządzeń przeładunkowych.
3.
Zabrania się przewożenia członków załogi na ląd i z lądu na statek oraz między statkami środkami ratunkowymi i transportowymi statku w portach, w których istnieje możliwość korzystania z bezpieczniejszych środków komunikacji.
4.
Ręczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów regulują odrębne przepisy.
5.
Transport poziomy i pionowy materiałów niebezpiecznych oraz przedmiotów, których ciężar przekracza 100 kg, powinien odbywać się pod nadzorem.
§  14.
1.
Liny i sprzęt, służące do podnoszenia ciężarów, powinny być każdorazowo przed użyciem poddane przez oficera lub bosmana oględzinom w zakresie przydatności do bezpiecznego użycia.
2.
Liny włókienne i wykonane z nich zawiesia oraz cumy, wykazujące zerwanie splotów, przecięcia, postrzępienia, rozkręcenie pokrętek lub splotów, zbutwienie, wewnętrzne zużycie między splotami albo wyraźne przewężenie, powinno być natychmiast wycofane z eksploatacji.
3.
Liny stalowe i wykonane z nich zawiesia oraz cumy powinny być natychmiast wycofane z eksploatacji, jeżeli:
1)
na odcinku liny równym 8 jej średnicom liczba widocznych pęknięć drutów wynosi 10% lub więcej całkowitej liczby drutów w linie,
2)
występują oznaki silnego zużycia, przerdzewienia, zerwania splotek lub innego uszkodzenia.
4.
Zawiesia wykonane z łańcuchów powinny być natychmiast wycofane z eksploatacji, jeżeli:
1)
zużycie pręta przekracza 20% pierwotnej jego średnicy,
2)
ogniwa uległy deformacji lub wykazują inne widoczne uszkodzenia.
5.
Łączenie lin o różnych wytrzymałościach przez splatanie, wiązanie, spawanie, lutowanie itp. jest zabronione.
6.
Uszkodzony osprzęt przeładunkowy powinien być przechowywany osobno w taki sposób, aby nie mógł być użyty przed naprawieniem.
§  15.
1.
Minimalne wartości współczynników bezpieczeństwa dla zawiesi z lin i łańcuchów są następujące:
1)
przy zawieszaniu lub podtrzymywaniu ładunków bez ich obwiązywania:
a)
dla zawiesi z lin włókiennych 6,0
b)
dla zawiesi z lin stalowych z pętlami

zaplatanymi 6,0

c)
dla zawiesi z lin stalowych z pętlami

zaciskanymi tulejami 5,0

d)
dla zawiesi z łańcuchów 5,0:

współczynniki podane pod lit. a) i b) mogą być obniżone do 5,0, jeżeli dopuszczalne obciążenie robocze zawiesia wynosi więcej niż 20 ton.

2)
przy zawieszaniu ładunków z jednoczesnym bezpośrednim ich obwiązywaniem:
a)
dla zawiesi z lin włókiennych 8,0
b)
dla zawiesi z lin stalowych 7,0
c)
dla zawiesi z łańcuchów 6,0;

współczynniki podane pod lit. a) i b) mogą być odpowiednio zmniejszone o 1,0, jeżeli dopuszczalne obciążenie robocze zawiesia wynosi więcej niż 20 ton.

2.
W razie użytkowania zawiesi łańcuchowych w temperaturach poniżej -20oC obniża się dodatkowo dopuszczalne obciążenie robocze o 50%.
3.
Współczynnik bezpieczeństwa dla lin włókiennych i stalowych, stosowanych do zawieszania urządzeń, na których pracują ludzie, powinien wynosić co najmniej 10,0, jeżeli obowiązujące normy nie przewidują inaczej; stosowanie łańuchów jest w takich wypadkach zabronione.
4.
W celu określenia dopuszczalnego obciążenia roboczego zawiesia wielocięgnowego przyjmuje się, że pracują tylko dwa cięgna.
5.
Dopuszczalne obciążenia robocze zawiesi dwu- i wielocięgnowych jest uzależnione od wielkości kąta wierzchołkowego, mierzonego po przekątnej między cięgnami, i wynosi:
1)
przy kąice 45o - 90%,
2)
przy kącie 90o - 70%,
3)
przy kącie 120o - 50%

dopuszczalnego obciążenia roboczego zawiesia w układzie pionowym. Kąt rozwarcia cięgien nie może przekraczać 120o.

§  16.
Zabrania się przyjmowania na statek lin, łańcuchów i osprzętu przeładunkowego, nie mających atestu.
§  17.
Wszelkie materiały i osprzęt, służące do cumowania i transportu, należy przechowywać w odpowiednich magazynach lub schowkach. Materiały i osprzęt, niezbędne do używania na pokładzie, należy zamocować w wyznaczonych miejscach.
§  18.
Urządzenia przeładunkowe oraz elementy i uchwyty, służące do podnoszenia ciężarów, powinny znajdować się pod nadzorem technicznym.
§  19.
Specjalne uchwyty demontażowe na stałych częściach konstrukcyjnych statku, szyny nośne i ucha, do których są podwiązywane podnośniki, uchwyty przeznaczone do montowania rusztowań i drabin oraz półek i regałów powinny mieć oznaczenia DOR.
§  20.
Pole w przewłokach i półprzewłokach oraz bloki i bębny do nawijania lin należy tak konserwować, aby się lekko obracały.
§  21.
Zabrania się używania lin uszkodzonych, skręconych i mających węzły.

Prace zaburtowe i na wysokościach

§  22.
1.
Prace zaburtowe powinny być kierowane i nadzorowane przez bosmana lub osobę przez niego wyznaczoną.
2.
Prace na wysokościach powinny być wykonywane w pasach bezpieczeństwa oraz nadzorowane. Na czas pracy powinien być wyznaczony specjalny obserwator, ostrzegający w razie potrzeby osoby przebywające na pokładzie o grożących dodatkowych niebezpieczeństwach.
3.
Jeżeli prace na wysokościach mają być wykonywane w czasie ruchu statku, kapitan lub pierwszy oficer podejmuje decyzję o konieczności zmiany kursu lub zmniejszenia szybkości statku.
4.
Drobny sprzęt służący do prac remontowych i konserwacyjnych, wykonywanych w szczególności za burtą, na wysokościach i w ładowniach, oraz drobny sprzęt i środki, służące do czyszczenia i odkażania ładowni, powinny być opuszczane i podnoszone w pojemnikach lub torbach, przeznaczonych do tego celu. Pojemniki lub torby powinny być tak wykonane, aby można je było podwiesić lub umocować.
5.
Zabrania się podwieszania lub umocowywania toreb i pojemników za pomocą haków o ostrych końcach, zgiętych gwoździ lub innych uchwytów nie przystosowanych do tego celu.
6.
Zabrania się wykonywania jakichkolwiek prac zaburtowych w czasie ruchu statku.
7.
Członkowie załogi wykonujący w czasie postoju statku prace zaburtowe nad powierzchnią wody powinni mieć założone pasy (szelki) bezpieczeństwa lub kamizelki bezpieczeństwa, a w razie ich braku - pasy ratunkowe.
8.
Członkowie załogi wykonujący prace zaburtowe nad nabrzeżem, pomostem lub pontonem powinni mieć założone pasy (szelki) bezpieczeństwa.
§  23.
1.
Do wykonywania prac zaburtowych mogą być używane tylko urządzenia przeznaczone do tego celu, a zwłaszcza ławy i stołki bosmańskie, łodzie, pontony robocze (tratwy).
2.
Używanie pontonów roboczych, na których są umieszczone rusztowania, powinno być zgodne z instrukcją wydaną przez producenta.
3.
Wszelkie urządzenia do prac zaburtowych i ich osprzęt powinny być sprawdzane przez bosmana każdorazowo przed użyciem.
4.
W pobliżu miejsc wykonywania prac zaburtowych należy umieścić koła ratunkowe z rzutką, z których przynajmniej jedno powinno znajdować się w wodzie.
5.
Zabrania się podwieszania do urządzeń przeładunkowych urządzeń służących do prac na wysokościach.
6.
Prace na wysokościach nie mogą być wykonywane przez członków załogi mających w tym zakresie przeciwwskazania lekarskie.
7.
W razie konieczności zbudowania rusztowań do prac na wysokościach kierownik działu ustala sposób wykonania rusztowania i sprawdza jego wykonanie przed rozpoczęciem prac.
§  24.
1.
Przed zejściem członków załogi do ładowni oficer sprawdza stan techniczny drabin.
2.
Stołki bosmańskie powinny odpowiadać wymaganiom obowiązujących norm.
3.
Stołki bosmańskie powinny być przechowywane w miejscu przeznaczonym do tego celu, w sposób zabezpieczający przed uszkodzeniem.
§  25.
1.
Członkowie załogi wykonujący pracę na tratwach, pontonach lub łodziach powinni mieć założone kamizelki bezpieczeństwa, a w razie braku kamizelek - pasy ratunkowe. O konieczności założenia pasa ratunkowego decyduje członek załogi sprawujący nadzór.
2.
Obsługa łodzi ratunkowych i roboczych oraz urządzeń do ich opuszczania i podnoszenia powinna odbywać się zgodnie z instrukcją.
§  26.
1.
Po zakończeniu prac na wysokościach członek załogi nadzorujący prace jest obowiązany sprawdzić, czy wszystkie wzięte uprzednio narzędzia i sprzęt zostały zabrane z miejsca pracy.
2.
Powrót na właściwy kurs lub zwiększenie szybkości statku może nastąpić dopiero po zakończeniu prac oraz upewnieniu się o powrocie wszystkich członków załogi na pokład.

Prace w warunkach sztormowych

§  27.
Przed wyjściem statku na morze wszystkie przedmioty znajdujące się na statku należy zabezpieczyć przed zmianą położenia.
§  28.
1.
Po zapowiedzi o zbliżającym się sztormie należy zamknąć iluminatory oraz zainstalować system lin zabezpieczających wzdłuż koniecznych przejść, przy schodach i trapach.
2.
Zabrania się wykonywania prac na otwartych pokładach w warunkach sztormowych, chyba że zachodzi konieczność usunięcia uszkodzeń zagrażających bezpieczeństwu statku.
3.
Prace pokładowe oraz komunikacja między statkami w warunkach sztormowych mogą odbywać się jedynie za zgodą kapitana.
4.
Bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem członków załogi wykonujących prace w warunkach sztormowych poza normalnym pełnieniem wacht i służb powinien sprawować kierownik działu, do którego obowiązków należy w szczególności:
1)
zbadanie warunków zamierzonej pracy,
2)
omówienie z załogą sposobu wykonania pracy,
3)
sprawdzenie przed rozpoczęciem pracy zabezpieczenia członków załogi,
4)
spowodowanie przygotowania i zabezpieczenia miejsca pracy,
5)
nadzorowanie toku prac oraz kierowanie nimi w taki sposób, aby zapewnić bezpieczeństwo członkom załogi.
5.
Przy organizowaniu prac na otwartych pokładach w warunkach sztormowych należy w szczególności:
1)
zmniejszyć szybkość statku lub zmienić kurs, tak aby ograniczyć wdzieranie się wody na pokład,
2)
w razie potrzeby zabezpieczyć dodatkowo miejsca pracy,
3)
bezwzględnie przestrzegać stosowania przez członków załogi pracujących na pokładzie pasów i kamizelek bezpieczeństwa, a w razie ich braku - pasów ratunkowych,
4)
przygotować w pobliżu miejsca pracy koła ratunkowe, gotowe w każdej chwili do wyrzucenia,
5)
spowodować zorganizowanie nadzoru w taki sposób, aby każdy pracujący na pokładzie członek załogi znajdował się w polu widzenia wyznaczonego obserwatora,
6)
zapewnić ostrzeganie członków załogi pracujących na pokładzie o zbliżającym się niebezpieczeństwie.
6.
Powrót statku na właściwy kurs lub zwiększenie szybkości może nastąpić dopiero po zakończeniu prac oraz upewnieniu się o powrocie wszystkich członków załogi z pokładu.

Prace remontowe i konserwacyjne

§  29.
Prace remontowe i konserwacyjne mogą być prowadzone tylko za wiedzą kierownika działu.
§  30.
1.
Kierownik działu ustala sposób przeprowadzenia i wykonania remontu urządzeń i mechanizmów; nadzór nad tymi pracami sprawuje oficer.
2.
Miejsca, w których prowadzi się prace remontowe, powinny być w miarę możliwości odgrodzone od reszty pomieszczenia.
3.
W miejscach, w których wykonuje się prace remontowe, powinny być umieszczone tablice z napisem "Remont".
§  31.
1.
Przygotowywanie farb za pomocą rozpuszczalników niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia oraz przygotowywanie i stosowanie środków o tych właściwościach, służących do oczyszczania lub dezynfekcji pomieszczeń i urządzeń, powinny być dokonywane pod nadzorem, z zachowaniem odpowiednich środków ostrożności, oraz w miejscach mających odpowiednią wentylację.
2.
Zabrania się stosowania płynów łatwo palnych w pomieszczeniach zamkniętych, nie mających odpowiedniej wentylacji.
§  32.
1.
Zabrania się wchodzenia do ładowni, karterów silników, tunelu przystępkowego, zbiorników, koferdamów i innych podobnych pomieszczeń bez zgody oficera służbowego (wachtowego) i bez zapewnienia nadzoru.
2.
Zezwolenie na wejście do pomieszczeń wymienionych w ust. 1 może być wydane po uprzednim upewnieniu się, że w powietrzu tych pomieszczeń nie ma czynników szkodliwych dla zdrowia o stężeniach przekraczających najwyższe dopuszczalne stężenie, natomiast znajduje się dostateczna ilość tlenu. W razie braku możliwości wyposażenia statku w odpowiednie przyrządy do określania stopnia zagrożenia wejście do tych pomieszczeń jest dopuszczalne jedynie z zastosowaniem odpowiedniej odzieży i sprzętu ochrony osobistej.
§  33.
1.
Przed rozpoczęciem prac remontowych, konserwacyjnych lub związanych z czyszczeniem i porządkowaniem w pomieszczeniach, w których powietrze może być zanieczyszczone substancjami trującymi lub szkodliwymi dla zdrowia, należy stosować środki zapewniające usunięcie lub neutralizację tych zanieczyszczeń.
2.
W razie niemożności spełnienia warunków wymienionych w ust. 1 członkowie załogi powinni pracować używając odpowiedniej odzieży i sprzętu ochrony osobistej.
3.
Wykonywanie prac w warunkach wymienionych w ust. 1 i 2 powinno odbywać się pod nadzorem.
4.
Otwory powstałe przez zdjęcie płyt podłogi, pokryw włazów i inne otwory należy bezzwłocznie ogrodzić lub zabezpieczyć w inny sposób.
5.
W razie wykonywania prac remontowych i konserwacyjnych na pomostach ażurowych pod pomostem powinny być podwiązane brezenty.
§  34.
1.
Jakiekolwiek naprawy w czasie ruchu maszyn i urządzeń są zabronione. Jeżeli czynności związane z regulacją lub remontem mechanizmu wymagają zdjęcia osłony, praca taka może być wykonywana jedynie pod nadzorem oficera.
2.
Naprawy maszyn i urządzeń są dozwolone po uprzednim zatrzymaniu silnika i umieszczeniu na urządzeniach rozruchowych tablicy z napisem "Naprawa - nie włączać" oraz po zastosowaniu innych dostępnych środków uniemożliwiających uruchomienie silnika.
3.
Przed przystąpieniem do naprawy urządzeń napędzanych silnikiem elektrycznym należy silnik odłączyć od dopływu energii elektrycznej przez wyjęcie bezpieczników na tablicy rozdzielczej lub odłączenie zasilania i umieścić na wyłączonych bezpiecznikach i rozruszniku tablicę z napisem "Nie włączać". Prace te powinien wykonywać elektryk lub pracownik odpowiedzialny za stan urządzeń elektrycznych statku.
4.
Naprawa urządzeń instalacji elektrycznej powinna odbywać się po uprzednim wyłączeniu napięcia i odpowiednim zabezpieczeniu przed przypadkowym włączeniem.
5.
Naprawa maszyn i urządzeń powinna być przeprowadzona przez pracowników wyznaczonych przez oficera mechanika i mających odpowiednie kwalifikacje, w szczególności w zakresie obsługiwania urządzeń elektrycznych.
§  35.
1.
Kontrola maszyn i urządzeń powinna być przeprowadzana codziennie przez osoby wykwalifikowane, wyznaczone przez kierowników działów.
2.
Przegląd techniczny maszyn i urządzeń należy przeprowadzać w terminach określonych w dokumentacji technicznej maszyn lub urządzeń. Wyniki przeglądu powinny być zapisane w książce kontroli.
3.
Maszyny i urządzenia, wykazujące uszkodzenia, należy bezzwłocznie zatrzymać i zaopatrzyć w napis "Awaria - nie włączać".
4.
Oddanie do ruchu naprawionych maszyn i urządzeń powinno być dokonane przez osoby odpowiedzialne za ich sprawność.
§  36.
1.
Przy malowaniu natryskowym zabronione jest stosowanie związków ołowiu, arsenu, rtęci oraz następujących rozpuszczalników: benzyny zawierającej czteroetylek ołowiu, dwusiarczku węgla, czterochlorku węgla i innych chloropochodnych węglowodorów.
2.
Przemywanie części mechanizów środkami mogącymi spowodować samozapłon albo wydzielającymi trujące gazy lub pary oraz malowanie farbą żaroodporną części lub elementów kotłów przed ich dostatecznym ostudzeniem jest zabronione.
3.
Zabronione są jakiekolwiek inne prace w tych częściach pomieszczeń lub miejscach, w których przeprowadza się malowanie natryskowe.
4.
Zabrania się malowania natryskowego przy użyciu substancji łatwo palnych lub wybuchowych w pomieszczeniach, w których są w ruchu silniki elektryczne, spalinowe, urządzenia wywołujące silne podnoszenie temperatury lub iskrzenie oraz gdy znajdują się w nich otwarte źródła ognia.
5.
Stan powłoki przeciwślizgowej na pokładach metalowych, malowanych farbami przeciwślizgowymi, powinien być skontrolowany przynajmniej raz w miesiącu. Powłoki, których właściwości przeciwślizgowe uległy znacznemu obniżeniu, należy natychmiast odnowić.
6.
Farby i rozpuszczalniki łatwo palne i lotne mogą znajdować się na stanowiskach pracy tylko w zamykanych naczyniach metalowych, w ilości nie przekraczającej zapotrzebowania, które określa oficer.
7.
Naczynia opróżnione, w których znajdowały się farby lub rozpuszczalniki, powinny być natychmiast usunięte z miejsca pracy.
§  37.
Wszystkie prace remontowe przy urządzeniach pod ciśnieniem można prowadzić tylko po obniżeniu ciśnienia do ciśnienia atmosferycznego, a temperatury do 50oC. Prace te powinny być prowadzone pod nadzorem oficera.
§  38.
1.
Protokolarny pomiar stanu izolacji sieci elektrycznej i urządzeń powinien być przeprowadzany co najmniej raz na 12 miesięcy.
2.
Przy głównej tablicy rozdzielczej, w warsztacie elektrycznym oraz w ogólnie dostępnym korytarzu powinny być wywieszone instrukcje o udzielaniu pierwszej pomocy w razie porażenia prądem elektrycznym.
3.
W czasie wykonywania w sąsiedztwie urządzeń elektrycznych prac mogących spowodować uszkodzenie mechaniczne, oblanie wodą lub cieczą tych urządzeń, urządzenia te powinny być odpowiednio zabezpieczone.
4.
Stosowanie naprawianych wkładek bezpieczników lub wkładek nieodpowiednich dla danego urządzenia jest zabronione.
5.
Zabrania się osobom nie mającym odpowiednich uprawnień dokonywania zmian regulacji zabezpieczeń nadprądowych i zmian w instalacji elektrycznej statku.
6.
Do stwierdzania występowania napięcia i jego badania należy używać tylko przyrządów pomiarowych lub kontrolnych.
7.
Osobom nie upoważnionym zabrania się wstępu do pomieszczeń rozdzielnic głównych i pomocniczych.

Utrzymanie stanowisk i miejsc pracy oraz dróg komunikacyjnych

§  39.
1.
Przed rozpoczęciem pracy stanowiska pracy powinny być odpowiednio przygotowane.
2.
Pokłady i stanowiska pracy należy utrzymywać w porządku i czystości.
3.
Przejścia do pomieszczeń, zwłaszcza korytarze i klatki schodowe, nie mogą być zastawiane przedmiotami lub ładunkami oraz powinny być utrzymane w należytej czystości. Dywany i chodniki powinny ściśle przylegać do podłogi i nie przesuwać się po niej.
4.
Podczas opadów śnieżnych lub gołoledzi śnieg i lód ze stanowisk pracy i przejść należy niezwłocznie usuwać, a pokłady, schody, pomosty i trapy posypywać środkami zapobiegającymi poślizgnięciu się.
5.
Podłogi, pomosty i inne przejścia należy utrzymywać w stałej sprawności technicznej.
6.
Płyty, podłogi i pomosty powinny być trwale przymocowane do konstrukcji, utrzymywane w czystości i w stanie suchym. Oleje, inne płyny lub smary rozlane na podłogę należy natychmiast usuwać.
§  40.
1.
Ruchome wyposażenie statku po każdorazowym użyciu należy składać w miejscu do tego przeznaczonym oraz zabezpieczyć przed zmianą położenia.
2.
Gromadzenie wiórów, odpadków drzewnych i innych zbędnych materiałów łatwo palnych w pomieszczeniach pracy jest zabronione.
§  41.
Do szklenia powierzchni narażonych na stłuczenie należy stosować wyłącznie szkło nie dające ostrych odłamków.
§  42.
1.
Stanowiska pracy powinny być oświetlone zgodnie z obowiązującymi normami.
2.
Każdy członek załogi pełniący wachtę lub służbę powinien być wyposażony w latarkę elektryczną.
§  43.
Należy zapewnić dogodną łączność między odległymi, współpracującymi ze sobą stanowiskami pracy.