Rozdział 4 - Dział maszynowy Wymagania ogólne - Bezpieczeństwo i higiena pracy na morskich statkach handlowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1979.14.96

Akt obowiązujący
Wersja od: 30 czerwca 1979 r.

Rozdział  4

Dział maszynowy

Wymagania ogólne
§  94.
1.
Ręczne sprawdzanie temperatury łożysk i ręczne smarowanie ruchomych elementów mechanizmów jest dopuszczalne jedynie przy tych typach urządzeń, przy których ze względów technicznych nie można zastosować innego sposobu obsługi.
2.
Materiały, które mogą ulec samozapaleniu, a zwłaszcza czyściwo i zaoliwione szmaty, należy przechowywać w zamkniętych pojemnikach metalowych, a po każdej wachcie usuwać z maszynowni.
3.
Zęzy powinny być płukane co najmniej raz na miesiąc.

Bunkrowanie

§  95.
1.
Zamykanie i otwieranie luków oraz dolnych zasuw zasobni bunkrowych powinno odbywać się pod nadzorem mechanika wachtowego. Przed wejściem do zasobni należy ją dokładnie przewietrzyć i sprawdzić, czy nie ma w niej gazów.
2.
Zabrania się wchodzenia do zasobni węglowych przez otwory powstałe po otwarciu dolnych zasobni.
3.
Zabrania się członkom załogi przebywania w zasobnikach samotrymujących lub innych, w których węgiel ulega zsypaniu.
4.
Zasobnie węgla powinny być stale i dobrze wietrzone.
5.
Temperaturę w zasobniach węglowych należy sprawdzać co najmniej raz na dobę.
§  96.
1.
Przed rozpoczęciem pobierania paliwa płynnego należy sprawdzić drożność przewodów odpowietrzających.
2.
Zabrania się osobom nie zatrudnionym przy pobieraniu paliwa płynnego przebywania przy wylotach rur odpowietrzających.
3.
Przewody wlewowe pobierania paliwa na pokładach powinny być zamknięte natychmiast po odłączeniu węży.
4.
Końcówkę węża bunkrowego należy podwieszać tak, aby przewód nie obciążał złącza.
5.
W rejonie pobierania paliwa należy przygotować środki służące do zbierania i usuwania przecieków paliwa.

Siłownie

§  97.
1.
Roboty remontowe w kotle sąsiadującym z kotłem pracującym mogą być wykonywane, jeżeli przewody wodne i parowe łączące oba kotły zostały rozłączone i zaślepione. Zabrania się oddzielania kotłów wyłącznie za pomocą zamknięcia zaworów.
2.
Otwarcie włazów kotła może nastąpić dopiero po sprawdzeniu i upewnieniu się, że ciśnienie w kotle odpowiada ciśnieniu atmosferycznemu i że kocioł jest opróżniony z wody.
3.
Usuwanie popiołu z palenisk i składanie popiołu w kotłowni powinny być wykonywane tak, aby nie powodowały nadmiernego zapylenia.
4.
Narzędzia do obsługi palenisk powinny być umieszczone w określonych miejscach kotłowni i zabezpieczone za pomocą uchwytów przed samoczynną zmianą położenia.
5.
Składanie lub magazynowanie jakichkolwiek przedmiotów za tablicami rozdzielczymi jest zabronione.
6.
Zabrania się zastawiania jakimikolwiek przedmiotami dojść do urządzeń elektrycznych wymagających nadzoru lub obsługi.
7.
Demontaż głównych silników napędowych, mechanizmów pomocniczych i innych urządzeń siłowni powinien odbywać się za wiedzą starszego (pierwszego) mechanika i w obecności mechanika wachtowego lub asystenta maszynowego.
8.
Przed przystąpieniem do pracy przy silniku głównym i linii wału należy unieruchomić wał. Jeżeli unieruchomienie wału następuje przez włączenie obracarki, na stanowisku manewrowym należy umieścić tablicę z napisem "Uwaga - obracarka włączona".

Chłodnie

§  98.
1.
Dokumenty produkcji urządzeń chłodniczych, ich prób oraz instrukcje o obsłudze powinny znajdować się na statku.
2.
Wszystkie dane dotyczące eksploatacji, naprawy lub jakichkolwiek zmian technicznych urządzenia powinny być odnotowane w dzienniku chłodniczym.
§  99.
1.
Sprawdzanie szczelności instalacji chłodniczych powinno odbywać się za pomocą indykatorów (wykrywaczy).
2.
Zabrania się sprawdzania szczelności instalacji za pomocą słuchu lub węchu.
§  100.
Zabrania się używania w pomieszczeniach maszynowni chłodniczej otwartego ognia oraz palenia tytoniu.
§  101.
Postępowanie członków załogi w razie awarii urządzeń chłodniczych i wydostawania się czynnika chłodniczego do pomieszczeń statku powinno być określone w instrukcji alarmowej; nie dotyczy to chłodni prowiantowych.
§  102.
1.
Sprzęt ochrony osobistej, środki neutralizujące działanie czynnika chłodniczego oraz środki przeciwodmrożeniowe powinny być przechowywane przy wejściu do maszynowni chłodniczej w miejscu łatwo dostępnym i umożliwiającym natychmiastowe ich użycie.
2.
W miejscu widocznym należy umieścić instrukcję o udzielaniu pierwszej pomocy.

Butle z gazami sprężonymi

§  103.
1.
Obsługa butli z gazami sprężonymi, skroplonymi i rozpuszczonymi pod ciśnieniem może być powierzona tylko członkom załogi mającym odpowiednie kwalifikacje.
2.
Butli nie wolno rzucać, przewracać, toczyć, uderzać o nie przedmiotami oraz używać do celów niezgodnych z przeznaczeniem.
3.
Zarówno butle napełnione, jak i opróżnione powinny być chronione przed opadami atmosferycznymi, korozją oraz zanieczyszczeniami, zwłaszcza tłuszczami, olejami i smarami.
4.
Butle napełnione gazami oraz butle opróżnione z acetylenu powinny być zabezpieczone przed promieniowaniem cieplnym.
§  104.
1.
Zabrania się przyjmowania na statek:
1)
butli nie odpowiadających pod względem budowy i stanu technicznego obowiązującym przepisom, a zwłaszcza butli nie oznakowanych, butli, których termin kolejnego badania kontrolnego upłynął lub upływa albo wykazujących nieszczelności zaworów,
2)
butli uszkodzonych, silnie zardzewiałych lub zatłuszczonych,
3)
butli bez kołpaków ochronnych.
2.
Butle pochodzenia zagranicznego mogą być przyjmowane na statek tylko wtedy, gdy mają odpowiednie cechy techniczne.
3.
Butli przeznaczonych do tlenu lub podtlenku azotu oraz osprzętu tych butli nie wolno smarować ani zanieczyszczać smarem, tłuszczem lub innymi substancjami zapalającymi się przy zetknięciu z tlenem i podtlenkiem azotu, ani też dotykać zatłuszczonymi rękami, szmatami lub narzędziami.
§  105.
1.
Wypuszczanie gazów z butli do zbiornika o niższym ciśnieniu powinno być dokonywane przez reduktor przeznaczony wyłącznie dla danego gazu i oznaczony odpowiednią barwą.
2.
W komorze niskiego ciśnienia reduktor, manometr i zawór bezpieczeństwa powinny być nastawione na najwyższe ciśnienie robocze zbiornika, do którego wpuszcza się gaz.
§  106.
1.
Butle z gazami o właściwościach trujących należy przechowywać w pomieszczeniach zamkniętych.
2.
Zabrania się przechowywania w tym samym pomieszczeniu butli z tlenem i gazami palnymi oraz z gazami tworzącymi ze sobą mieszaniny wybuchowe.
3.
Butle powinny być przechowywane w wentylowanym pomieszczeniu, z dala od źródeł ciepła lub odpowiednio chronione przed nagrzaniem się do temperatury powyżej +35oC. Jeżeli temperatura w czasie podróży może przekraczać +35oC, należy obniżyć odpowiednio współczynnik napełniania butli.
4.
Butle z gazami technicznymi, przeznaczone do bezpośredniego użycia do spawania, mogą znajdować się w pomieszczeniu, w którym odbywa się spawanie, jeżeli odległość między butlami a płomieniem palnika wynosi co najmniej 1 m i są zachowane warunki określone w ust. 3.
§  107.
Butle należy umocować w indywidualnych gniazdach i uchwytach tak, aby nie nastąpiło przemieszczenie się butli, zwłaszcza podczas przechyłów statku. Zarówno butle pełne, jak i opróżnione powinny mieć szczelnie zamknięte zawory i zakręcone kołpaki. Butla opróżniona powinna być oznaczona wyraźnym napisem "Pusta".
§  108.
1.
Butle z gazami używanymi jako czynnik chłodniczy w ilości nie przekraczającej 20% pojemności systemu chłodniczego mogą znajdować się w pomieszczeniach maszynowni chłodniczej pod warunkiem, że spełniają one wymagania określone w § 106 ust. 3.
2.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się do butli z amoniakiem.
3.
Przetaczanie czynnika chłodniczego powinno odbywać się zgodnie z instrukcją.
§  109.
1.
Przenoszenie butli z gazami powinno odbywać się przy użyciu noszy odpowiadających wymaganiom normy.
2.
Zabrania się przenoszenia butli po schodach o pochyleniu większym niż 45o.
3.
W wypadku określonym w ust. 2 butle umocowane na noszach powinny być opuszczane na linach.

Spawanie i cięcie metali

§  110.
1.
Prace związane ze spawaniem i cięciem metali powinny odbywać się zgodnie z odrębnymi przepisami.
2.
Prace spawalnicze poza spawalnią można prowadzić jedynie za zgodą kierownika działu maszynowego oraz kierownika działu, w którym prace te mają być wykonywane.
§  111.
Spawanie i cięcie metali mogą wykonywać tylko członkowie załogi mający wymagane uprawnienia.
§  112.
Naprawa urządzeń do spawania i sprzętu spawalniczego, jak: zawory, reduktory, manometry i palniki, może być dokonywana tylko przez wyspecjalizowane zakłady.
§  113.
1.
Zabrania się, z zastrzeżeniem ust. 2, spawania w pomieszczeniach nie mających wentylacji mechanicznej.
2.
Jeżeli nie można zapewnić wentylacji w miejscach spawania, a zwłaszcza w zbiornikach lub innych ciasnych pomieszczeniach, spawacz i jego pomocnik powinni pracować w maskach z doprowadzeniem świeżego powietrza lub stosować inne środki zabezpieczające.
3.
W pobliżu stanowiska do spawania gazowego powinno znajdować się naczynie z wodą do chłodzenia palnika.
§  114.
Jeżeli spawanie lub cięcie jest wykonywane łukiem elektrycznym, należy stosować parawany z materiału niepalnego w razie przebywania nie zatrudnionych członków załogi w zasięgu szkodliwego promieniowania.
§  115.
1.
Spawanie zbiorników lub naczyń, w których były przechowywane ciecze albo gazy łatwo palne lub trujące, jest dozwolone jedynie po całkowitym oczyszczeniu zbiorników i naczyń z resztek gazów, cieczy oraz ich par.
2.
Zabrania się używania strumienia czystego tlenu do przedmuchiwania zbiorników i przewietrzania pomieszczeń.
3.
Wnętrze zbiorników i naczyń powinno podczas spawania mieć połączenie z otaczającą atmosferą przez otwarcie włazów, zdjęcie pokryw, usunięcie korków lub w inny sposób. Przepis § 113 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4.
Przy spawaniu lub cięciu wnętrz zbiorników spawacze i ich pomocnicy powinni być zabezpieczeni za pomocą liny i asekurowani przez innych członków załogi znajdujących się na zewnątrz przy włazie do zbiornika.
5.
Przed rozpoczęciem spawania spawacz powinien sprawdzić prawidłowość działania urządzeń i osprzętu spawalniczego, a przy spawaniu elektrycznym sprawdzić również uziemienie spawarki lub przetwornicy i przedmiotu spawanego.
6.
Podczas spawania butle z gazami technicznymi powinny być ustawione w pozycji pionowej lub pod kątem nie mniejszym niż 45o do poziomu oraz zabezpieczone przed przypadkowym przemieszczeniem się, zwłaszcza przy przechyłach statku.
7.
W razie spawania i cięcia metali jednocześnie za pomocą płomienia gazowego i łuku elektrycznego butle należy zabezpieczyć przed zetknięciem się z urządzeniami znajdującymi się pod napięciem.
8.
Zabrania się używania uszkodzonych zaworów, manometrów i palników.
9.
Przenośne przewody do spawania należy zabezpieczyć przed nadmiernym nagrzaniem i uszkodzeniami mechanicznymi.
§  116.
Przy spawaniu lub cięciu na rusztowaniach oficer mechanik powinien sprawdzić, czy stan i przydatność rusztowania oraz dojście do stanowiska pracy odpowiadają wymaganiom bezpieczeństwa pracy.