Rozdział 3 - Podniesienie dobrobytu materialnego i kulturalnego ludności. - 6-letni plan rozwoju gospodarczego i budowy podstaw socjalizmu na lata 1950-1955.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1950.37.344

Akt utracił moc

Wersja od: 29 listopada 1950 r.

Rozdział  3.

Podniesienie dobrobytu materialnego i kulturalnego ludności.

1. Dzięki zwiększeniu wydajności pracy i wzrostowi zatrudnienia we wszystkich działach gospodarki narodowej oraz zmniejszeniu zużycia środków wytwórczości - dochód narodowy wzrośnie w roku 1955 do 5,3 tysięcy mld. zł w cenach 1950 roku, czyli o 112% w porównaniu z rokiem 1949. Wzrost dochodu narodowego będzie stanowił podstawę dla znacznego zwiększenia akumulacji socjalistycznej i spożycia.

2. Wzrost stopy życiowej ludności wyniesie 50 do 60% w porównaniu z rokiem 1949. Nastąpi to przez:

zwiększenie stanu zatrudnienia,

masowe szkolenie nowych kadr i podnoszenie kwalifikacji zawodowych,

wzrost płac w oparciu o wzrastającą wydajność pracy,

obniżkę cen towarów szerokiego spożycia,

znaczne zwiększenie obrotów handlu detalicznego,

wydatnie zwiększenie nakładów na gospodarkę komunalną i mieszkaniową,

wydatny wzrost nakładów na rozwój kultury, nauki i oświaty, ochrony zdrowia, kultury fizycznej i pomocy społecznej.

3. Celem zapewnienia planowego wzrostu produkcji i usług ustala się stan zatrudnienia w gospodarce socjalistycznej poza rolnictwem w ilości 5,7 mil. osób, tj. wzrost o 60% w porównaniu z rokiem 1949. Zatrudnienie w przemyśle socjalistycznym wzrośnie o 65%, a w socjalistycznych przedsiębiorstwach budowlano-montażowych o 120%. Należy zapewnić zwiększenie udziału kobiet w ogólnej liczbie zatrudnionych w gospodarce socjalistycznej do 33,5%. W tym celu w okresie planu należy przyjąć do pracy około 1.230 tysięcy kobiet.

4. Na podstawie wzrostu wydajności pracy realne zarobki robotników i pracowników umysłowych w gospodarce socjalistycznej wzrosną przeciętnie w roku 1955 o 40% w porównaniu z rokiem 1949.

Wzrost ten zostanie zrealizowany dwiema drogami: poprzez zwiększenie zarobków i poprzez stopniową obniżkę cen artykułów szerokiego spożycia. W związku ze wzrostem zatrudnienia i wzrostem zarobków fundusz płac w gospodarce socjalistycznej wzrośnie przeszło dwukrotnie licząc w cenach porównywalnych.

5. Należy wydatnie zwiększyć udział robotników wynagradzanych na zasadzie akordu; udoskonalić system akordowych i premiowych płac roboczych, jak również system premiowania pracowników za wykonanie i przekroczenie planów produkcyjnych oraz obniżenie kosztów własnych.

Należy upowszechnić stosowanie w przemyśle, budownictwie, komunikacji i rolnictwie średnio progresywnych norm technicznych pracy z uwzględnieniem osiągnięć uzyskanych w dziedzinie postępu technicznego oraz doświadczeń przodujących robotników.

6. Nowowybudowane i rozbudowywane zakłady pracy zaopatrzone będą w niezbędne urządzenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W starych zakładach należy przedsięwziąć środki w celu dalszej poprawy warunków pracy (urządzenia ochronne, wentylacja, oświetlenie).

7. 8 Ogólna wartość masy towarowej w handlu detalicznym w cenach 1950 r. wzrośnie w roku 1955 około dwukrotnie w porównaniu z rokiem 1949. Detaliczny obrót towarowy w handlu państwowym i spółdzielczym wzrośnie do ponad 3.000 mld. zł w cenach roku 1950, tj. o 238%. Należy rozszerzyć sieć detalicznego handlu do 88 tysięcy punktów sprzedaży, tj. przeszło dwukrotnie.

Zwiększy się spożycie ludności w zakresie artykułów przemysłowych i rolnych. W szczególności spożycie mąki pszennej wzrośnie o 34% masła o 165%, jaj o 12%, cukru o 26%, mięsa wieprzowego o 41%, mięsa wołowego i cielęcego o 68%, tkanin i konfekcji bawełnianej o 41%, tkanin i konfekcji wełnianej o 38%, obuwia skórzanego o 76%, mydła i proszku do prania o 73%, odbiorników radiowych o 311%.

Należy rozbudować sieć uspołecznionych zakładów żywienia zbiorowego do około 11 tysięcy punktów, tj. o 600% więcej niż w roku 1949, zapewniając osiągnięcie zdolności wyżywienia dla 2,2 mil. osób.

W handlu detalicznym należy osiągnąć wzrost wydajności pracy mierzonej wartością obrotu na 1 zatrudnionego o co najmniej 45%. W całym handlu uspołecznionym należy osiągnąć obniżkę kosztów rzeczowych o co najmniej 15%.

Nakłady inwestycyjne w zakresie uspołecznionego obrotu wyniosą w okresie planu 246,3 mld. zł w cenach 1950 r.

8. W celu osiągnięcia polepszenia warunków mieszkaniowych mas pracujących w miastach i osiedlach robotniczych oraz zapewnienia mieszkań dla załóg nowobudowanych zakładów pracy, należy silnie rozwinąć budownictwo mieszkaniowe.

W okresie planu należy wybudować 723 tysiące izb mieszkalnych, w tym w ramach akcji budownictwa indywidualnego dla świata pracy przy pomocy Państwa - około 54 tysięcy izb.

Nakłady na inwestycje mieszkaniowe wyniosą w okresie planu 491,7 mld. zł w cenach z roku 1950. Nakłady na kapitalne remonty domów mieszkalnych wyniosą w okresie planu 86 mld. zł w cenach 1950 roku.

9. 9 Należy usprawnić i rozbudować urządzenia komunalne, w szczególności należy podnieść poziom uposażenia w urządzenia komunalne przedmieść zamieszkałych przez ludność robotniczą oraz miast zacofanych w dziedzinie tych urządzeń.

Należy zwiększyć długość sieci wodociągowej do 17.300 km w roku 1955, tj. o 15%, zaopatrzyć w wodociągi 41 miast pozbawionych dotychczas tych urządzeń, a w szczególności wybudować wodociągi grupowe w Łodzi, okręgu łódzkim oraz Zagłębiu Śląsko-Dąbrowskim.

Należy zwiększyć długość sieci kanalizacyjnych od 12.700 km, tj. o 18%, i zaopatrzyć w urządzenia kanalizacyjne 36 miast.

Należy zwiększyć długość torów eksploatowanych komunikacji tramwajowej o 19%, liczbę tramwajów o 48%, liczbę trojlejbusów o 263%, a liczbę autobusów o 99%, w porównaniu z rokiem 1949. Nakłady inwestycyjne w gospodarce komunalnej wyniosą w okresie planu 187,2 mld. zł.

10. Celem zapewnienia dopływu odpowiedniej ilości kwalifikowanych sił roboczych dla potrzeb gospodarki narodowej oraz podniesienia kwalifikacji zawodowych pracujących robotników, należy:

- szeroko rozwinąć szkolnictwo zawodowe wszelkich stopni i zwiększyć ilość i zakres kursów zawodowych,

- polepszyć sprawność szkolenia,

- zapewnić możliwość dalszego szkolenia zawodowego wyróżniającym się robotnikom i racjonalizatorom pracy,

- zapewnić wydatną pomoc Państwa dla studiującej młodzieży,

- szeroko stosować doświadczenia radzieckie w dziedzinie szkolenia i podnoszenia kwalifikacji pracujących.

W okresie planu należy zwiększyć liczbę absolwentów szkół zawodowych do ponad 1 miliona osób, w tym ponad 700 tys. absolwentów szkół I stopnia i ponad 300 tys. absolwentów szkół II stopnia.

W szczególności w okresie planu należy osiągnąć:

- w zakresie szkolenia kadr dla przemysłu i transportu liczbę 580 tys. absolwentów,

- w zakresie szkolenia kadr dla budownictwa liczbę 44 tys. absolwentów,

- w zakresie szkolenia rolniczego 79 tys. absolwentów kładąc specjalny nacisk na wyszkolenie techników rolniczych niezbędnych dla państwowych gospodarstw rolnych i rolniczych spółdzielni produkcyjnych,

- w zakresie szkolenia ekonomiczno-handlowego 205 tys. absolwentów.

Ponadto należy wyszkolić na kursach kwalifikacyjnych I i II stopnia 336 tys. osób, w tym 244 tys. osób w kierunku technicznym.

W szkołach wyższych należy wyszkolić w okresie planu ogółem około 146 tys. absolwentów.

11. Państwo wzmoże opiekę i pomoc dla studiującej młodzieży. W szczególności zwiększy się liczbę miejsc w domach akademickich do ponad 51 tys. w roku 1955, tj. 3-krotnie w porównaniu z rokiem 1949, zapewniając pomieszczenie w tych domach dla około 46,6% ogółu studentów. Nakłady inwestycyjne na budowę i rozbudowę domów akademickich wyniosą w okresie planu 16,6 mld. zł w cenach 1950 roku.

Nakłady inwestycyjne na budowę i rozbudowę burs przy szkołach zawodowych wyniosą w okresie planu 19 mld. zł w cenach 1950 r.

12. Dla osiągnięcia wszechstronnego rozwoju nauki stworzy się właściwe formy organizacyjne niezbędne dla sprawnego kierowania i planowania prac naukowych, zapewni się oparcie programów naukowych i planów badań naukowych na podstawie marksizmu-leninizmu i na wykorzystaniu osiągnięć nauki radzieckiej; uwzględni się szerzej w tych programach i planach wymogi praktyki, lepiej wyposaży się instytuty naukowe i zakłady naukowe w ramach wyższych uczelni, polepszy się wydatnie położenie pracowników naukowych.

13. Łączne nakłady inwestycyjne na rozbudowę średniego szkolnictwa zawodowego, szkolnictwa wyższego i nauki wyniosą w okresie planu 140,6 mld. zł w cenach roku 1950.

14. Celem zapewnienia wszechstronnego rozwoju oświaty należy:

- zwiększyć liczbę dzieci w przedszkolach do 560 tys. w roku 1955, tj. o 95%, nowe przedszkola zakładać przede wszystkim w ośrodkach przemysłowych, osiedlach robotniczych oraz na wsi ze szczególnym uwzględnieniem państwowych gospodarstw rolnych i spółdzielni produkcyjnych,

- liczbę absolwentów klasy 7-ej szkół podstawowych zwiększyć w roku 1955 do 350 tys., tj. o 61%, w tym na wsi o 89%, a liczbę izb lekcyjnych w tych szkołach do 87 tys., dzięki czemu zmniejszy się obciążenie izb szkolnych o około 15%,

- przekształcać szkoły podstawowe niepełne na szkoły pełne - nauczaniem w szkołach pełnych objąć w roku 1955 87% ogólnej liczby uczniów,

- szkolnictwem ogólnokształcącym stopnia licealnego objąć w 1955 roku 180 tys. uczniów.

Nakłady inwestycyjne na rozwój przedszkoli oraz szkół podstawowych i średnich ogólnokształcących wyniosą w okresie planu 119 mld. zł w cenach z roku 1950.

Należy zwiększyć liczbę bibliotek szkolnych i powszechnych do 32,5 tys., tj. o 10,6%, liczbę punktów bibliotecznych do 33 tys., tj. o 67%, a liczbę tomów trzy i półkrotnie.

15. 10 W zakresie działalności wydawniczej należy zwiększyć liczbę wydawanych książek i broszur do 9 tys. tytułów, tj. o 90,6, a roczny nakład dzienników o 82%. W zakresie czynnego upowszechnienia kultury należy zwiększyć liczbę świetlic do 28,6 tys., tj. o 84,5%, zaś liczbę instruktorów świetlicowych do 38 tys., tj. trzykrotnie.

Należy zwiększyć liczbę czynnych radiostacji o dalszych 5, podnieść łączną moc radiowęzłów do 850 KW, tj. prawie sześciokrotnie i zwiększyć liczbę abonentów radiowych do 3,2 miliona, tj. o 166,7%, a w tym liczbę abonentów na wsi do 1,3 miliona, tj. o 333,3%.

Należy zwiększyć liczbę kin miejskich do 789 wobec 503 w r. 1949. Na wsi zwiększyć liczbę kin stałych do 3.300.

Należy podnieść produkcję wytwórni filmowych w zakresie: filmu fabularnego, długometrażowego do 14 tytułów, rysunkowego do 10, tygodników do 115, reportaży do 125, filmu oświatowego do 114, zawodowego do 99, a szkolnego do 87.

Należy zwiększyć liczbę stałych teatrów dramatycznych do 55 wobec 49 w r. 1949, a liczbę miejsc o 6.300. Celem udostępnienia teatru szerokim rzeszom ludności w całym kraju - należy zwiększyć 9-krotnie liczbę teatrów objazdowych.

Nakłady inwestycyjne na rozwój kultury i sztuki wyniosą w okresie planu 74,1 mld. zł w cenach z r. 1950.

16. W zakresie rozwoju społecznej służby zdrowia należy:

- zwiększyć liczbę łóżek szpitalnych do 123,3 tys., tj. o 38,1%, liczbę łóżek w wiejskich ośrodkach zdrowia do 5,8 tys., liczbę łóżek w sanatoriach przeciwgruźliczych do 29,8 tys.,

- zwiększyć liczbę przychodni miejskich i ośrodków zdrowia do 3.060, tj. o 99%, w tym ilość ośrodków zdrowia na wsi do 1.744, tj. o 160,7%,

- zwiększyć liczbę miejsc w czynnych zdrojowiskach (wliczając miejsca w sanatoriach zdrojowych) do 49,7 tys., tj. o 28%,

- zwiększyć liczbę lekarzy, przypadającą na 10 tys. mieszkańców do 6,5, tj. blisko o 75%.

17. W zakresie opieki nad matką i dzieckiem należy:

- zwiększyć liczbę żłobków do 1.125, tj. o 146%, a liczbę sezonowych żłobków wiejskich do 1.500, tj. 12-krotnie,

- podnieść liczbę stacji opieki nad matką i dzieckiem przy zakładach pracy do 1.200 przy wzroście osób korzystających do 360 tys.

Akcją wczasów pracowniczych należy objąć w roku 1955 ponad 1 milion pracowników, w tym 741,5 tys. pracowników fizycznych, tj. o 480% więcej niż w roku 1949.

18. Celem zapewnienia sprawności fizycznej ludzi pracy należy zapewnić szybki rozwój kultury fizycznej, a w szczególności urządzić 2.510 boisk sportowych, 163 sale gimnastyczne i hale sportowe, 498 pływalni letnich i 7 zimowych, 24 stadiony i parki sportowe.

Nakłady inwestycyjne na rozwój urządzeń ochrony zdrowia, wczasów, turystyki, kultury fizycznej oraz urządzeń socjalnych wyniosą w okresie planu ok. 145 mld. złotych w cenach z roku 1950.

⁸ Rozdział 3 ust. 7 zmieniony przez pkt 2 obwieszczenia Ministra Sprawiedliwości o sprostowaniu błędów z dnia 17 października 1950 r. (Dz.U.50.53.489).

⁹ Rozdział 3 ust. 9 zmieniony przez pkt 2 obwieszczenia Ministra Sprawiedliwości o sprostowaniu błędów z dnia 17 października 1950 r. (Dz.U.50.53.489).

¹⁰ Rozdział 3 ust. 15 zmieniony przez pkt 2 obwieszczenia Ministra Sprawiedliwości o sprostowaniu błędów z dnia 17 października 1950 r. (Dz.U.50.53.489).