Zmiana zarządzenia w sprawie zasad sprawozdawania oraz warunków rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
NFZ.2021.172
Akt jednorazowyZARZĄDZENIE Nr 172/2021/DSOZ
PREZESA NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA
z dnia 18 października 2021 r.
zmieniające zarządzenie w sprawie zasad sprawozdawania oraz warunków rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19
Uzasadnienie
Uzasadnienie
Na ich podstawie dokonano zmian w założeniach Programu i warunków realizacji świadczeń z zakresu rehabilitacji pacjentów po przebytej chorobie COVID-19 w podmiotach leczniczych będących zakładami lecznictwa uzdrowiskowego lub podmiotach realizujących rehabilitację leczniczą w trybie stacjonarnym (załącznik nr 6a do zarządzenia), które posiadają niezbędną bazę zabiegową do prowadzenia rehabilitacji pacjentów. Zgodnie z nowymi założeniami rozpoczęcie rehabilitacji COVID-19 następuje w terminie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia w kierunku COVID-19.
W odniesieniu natomiast do Programu fizjoterapii dla osób po przebyciu COVID-19 (załącznik nr 6b do zarządzenia) do programu fizjoterapii dla ozdrowieńców w systemie leczenia chorych z COVID-19 dodano jako realizatora świadczeń świadczeniodawcę, który realizuje świadczenia w ramach ośrodka/oddziału dziennego. Rozpoczęcie rehabilitacji przedłużono do 12 miesięcy od zakończenia leczenia COVID-19. Ponadto, dookreślono, że udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w przedmiotowym zakresie jest realizowane na podstawie skierowania wystawionego przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego po zakończonym leczeniu potwierdzonej choroby COVID-19 (rozpoznanie według jednostki chorobowej ICD-10, będącej podstawą do rehabilitacji i będącej następstwem choroby COVID-19). Zakończenie leczenia COVID-19 określa się jako: datę zakończenia izolacji domowej, lub datę wypisu ze szpitala, lub datę wypisu z izolatorium. Kolejna zmiana dotyczy realizacji wizyty terapeutycznej w zakresie częstotliwości i ilości tych wizyt w programie podstawowym (2 razy w tygodniu do 6 tygodni) i rozszerzonym (częstotliwość ustalana indywidualnie, wynosi jednak od 2 do 3 razy w tygodniu do 6 tygodni).
Przedmiotowe świadczenia będą finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia ze środków pochodzących z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu podpisania i jego przepisy stosuje się do rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych od dnia 15 października 2021 r.
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK Nr 1
Program i warunki realizacji świadczeń z zakresu rehabilitacji pacjentów po przebytej chorobie COVID-19 w podmiotach leczniczych będących zakładami lecznictwa uzdrowiskowego lub podmiotach realizujących rehabilitację leczniczą w trybie stacjonarnym, które posiadają niezbędną bazę zabiegową do prowadzenia rehabilitacji pacjentów.
| Cel rehabilitacji | Celem rehabilitacji jest poprawa sprawności oddechowej, wydolności wysiłkowej i krążeniowej, siły mięśniowej i ogólnej sprawności fizycznej oraz wsparcia zdrowia psychicznego pacjentów w stanie średnim lub ciężkim. |
| Podstawa rehabilitacji i kryteria kwalifikacji | 1. Świadczenia rehabilitacji COVID-19 realizowane są na podstawie skierowania wystawionego świadczeniobiorcy przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, po zakończonym leczeniu potwierdzonej* choroby COVID-19 (rozpoznanie według jednostki chorobowej ICD - 10, będącej podstawą do rehabilitacji i będącej następstwem choroby COVID - 19). * dodatni wynik testu PCR w kierunku SARS-CoV-2 lub wypis z leczenia szpitalnego |
| 2. Skierowanie składa się do świadczeniodawcy realizującego program rehabilitacji dla pacjentów po przebytej chorobie COVID-19, przy czym rozpoczęcie rehabilitacji COVID-19 następuje w terminie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia w kierunku COVID-19, z zastrzeżeniem, że jedna osoba może skorzystać z programu rehabilitacji jeden raz. | |
| 3. Zakończenie leczenia w kierunku COVID - 19 określa się jako: a) datę zakończenia izolacji domowej, lub b) datę wypisu ze szpitala, lub c) datę wypisu z izolatorium. | |
| 4. Świadczenia są udzielane świadczeniobiorcom, którzy ze względu na kontynuację leczenia wymagają kompleksowych świadczeń rehabilitacyjnych oraz całodobowego nadzoru pielęgniarskiego. | |
| 5. Klinicznym kryterium kwalifikacji pacjentów do objęcia świadczeniem są powikłania lub następstwa po przebytym COVID-19 w zakresie układu oddechowego lub układu krążenia lub układu nerwowego lub narządu ruchu (wynik 1-4 przy ocenie* stanu zdrowia w skali od 0 do 4 na podstawie codziennego funkcjonowania pacjenta i odczuwania objawów po przebyciu COVID-19) lub spadek siły mięśniowej z wykorzystaniem oceny siły mięśniowej skalą MRC (0-5) lub stopień nasilenia duszności wg skali mMRC w stopniu 2-3. *kwestionariusz oceny codziennego funkcjonowania pacjenta po przebyciu COVID-19 wg F.A. Klok 2020 (Post-COVID-19 Functional Status [PCFS] scale - załącznik nr 1 do Programu U każdego pacjenta powinna być wykonana ocena dolegliwości utrzymujących się po przebyciu COVID-19 w skali od 0 do 10 - załącznik nr 2 do Programu) Kryterium kwalifikacji pacjentów z dominującymi problemami układu oddechowego do objęcia świadczeniem jest wynik w skali nasilenia duszności mMRC >2. | |
| 6. Z programu wyłącza się świadczeniobiorców, którzy odbyli już program z zakresu rehabilitacji po przebytej chorobie COVID-19 lub zakwalifikowani zostali do świadczeń w ramach programu pilotażowego w zakresie rehabilitacji leczniczej dla świadczeniobiorców po przebytej chorobie COVID-19. | |
| Czas trwania | Czas trwania rehabilitacji COVID- 19 wynosi od 2 do 6 tygodni. |
| Badania diagnostyczne wymagane przy kwalifikacji do leczenia | 1) badania obrazowe RTG lub MR lub TK klatki piersiowej z opisem wykonane w czasie leczenia lub po zakończeniu leczenia ostrej fazy choroby; 2) aktualna morfologia, CRP; 3) aktualne badanie EKG 4) inna dokumentacja medyczna dotycząca leczenia COVID-19 lub objawów pocovidowych, mająca wpływ na ocenę stanu zdrowia pacjenta 5) przy dominującym problemie kardiologicznym badanie echokardiograficzne serca wykonane w czasie lub po zakończeniu leczenia ostrej fazy choroby Wyżej wymienione wyniki badań należy dołączyć do skierowania (dopuszcza się nie załączenie badania EKG, w sytuacji gdy może być ono wykonane u realizatora rehabilitacji przy przyjęciu świadczeniobiorcy). |
| Wymagania formalne | Program realizowany jest przez podmioty posiadające podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia o udzielanie świadczeń w trybie stacjonarnym w rodzaju rehabilitacja lecznicza lub leczenie uzdrowiskowe lub leczenie szpitalne. |
| Organizacja i wyposażenie | Organizacja i wyposażenie podmiotu leczniczego zgodne z wymogami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1838) lub rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej (Dz. U. z 2021 r. poz. 265), a ponadto: 1) stanowisko do tlenoterapii (butla lub koncentrator lub z centralnej tlenowni): 1/10 pacjentów; 2) kardiomonitory 3) pulsoksymetry 4) waga medyczna 5) aparat EKG 6) zestaw R, defibrylator; 7) pracownia spirometryczna / spirometr; 8) nebulizatory; 9) inhalatory ultradźwiękowe; 10) stół do terapii manualnej; 11) system do treningów monitorowanych; 12) wyposażenie w sprzęt do treningów interwałowych (ergometr rowerowy, wiosłowy lub bieżnia ruchoma nie mniej niż 1 na 10 świadczeniobiorców), 13) całodobowy dostęp do RTG, badań diagnostycznych, w tym gazometrii. |
| Personel | 1) lekarz specjalista w dziedzinie pulmonologii lub rehabilitacji leczniczej lub kardiologii lub ortopedii i traumatologii lub neurologii lub chorób wewnętrznych *** lub balneologii i medycyny fizykalnej** - równoważnik co najmniej 1 etatu na pierwsze rozpoczęte 25 łóżek, w tym co najmniej ¼ etatu lekarza specjalisty z rehabilitacji medycznej lub w trakcie specjalizacji z rehabilitacji medycznej lub ¼ etatu lekarza specjalisty balneoklimatologa lub w trakcie specjalizacji z balneoklimatologii; 2) na każde kolejne rozpoczęte łóżko - równoważnik co najmniej części wymiaru etatu proporcjonalnie do liczby łóżek w oddziale - lekarz specjalista określony w pkt. 1 lub lekarz w trakcie specjalizacji - tj. lekarz, który: a) rozpoczął specjalizację w szczegółowej dziedzinie medycyny przed dniem 30 września 2014 r. - w przypadku posiadania specjalizacji II stopnia lub tytułu specjalisty w odpowiedniej dziedzinie medycyny, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 16 ust. 10, art. 16g ust. 1 oraz art. 16x ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2021 r. poz. 790), oraz uzyskał potwierdzenie przez kierownika specjalizacji wiedzy i umiejętności umożliwiających samodzielną pracę lub b) ukończył pierwszy rok specjalizacji - w przypadku specjalizacji w innych niż wymienione w lit. a i c dziedzinach medycyny oraz uzyskał potwierdzenie przez kierownika specjalizacji wiedzy i umiejętności umożliwiających samodzielną pracę lub c) ukończył drugi rok specjalizacji - w przypadku specjalizacji w dziedzinie okulistyki lub dermatologii i wenerologii oraz uzyskał potwierdzenie przez kierownika specjalizacji wiedzy i umiejętności umożliwiających samodzielną pracę; 3) pielęgniarki - zapewnienie całodobowej opieki; 4) fizjoterapeuta - równoważnik co najmniej 1 etatu na pierwsze rozpoczęte 10 łóżek, każde kolejne rozpoczęte łóżko - równoważnik co najmniej części wymiaru etatu proporcjonalnie do liczby łóżek w oddziale; 5) psycholog lub psycholog posiadający tytuł specjalisty w dziedzinie psychologii klinicznej - równoważnik co najmniej 1/2 etatu przeliczeniowego na 25 pacjentów. **w rozumieniu rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 lipca 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego (Dz. U. z 2019 r. poz. 168). ***w rozumieniu rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 roku w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej (Dz. U. z 2021 r. poz. 265). |
| Organizacja udzielania świadczeń | 1) zapewnienie codziennego (w dniach wykonywania zabiegów) dostępu do lekarza w celu: a) ustalenia i bieżącego korygowania programu leczenia, b) interwencji lekarskich; 2) zapewnienie pomocy lekarskiej w godzinach popołudniowych, wieczornych i nocnych na wezwanie pielęgniarki; 3) badanie lekarskie - co najmniej: a) wstępne, w pierwszych 24 godzinach po przyjęciu, b) cotygodniowe kontrolne, c) końcowe, w ciągu 24 godzin przed wypisem; 4) specjalistyczne konsultacje lekarskie niezbędne do prowadzenia leczenia; 5) całodobowa opieka pielęgniarska - dyżur pielęgniarski w oddziale albo zmiana pielęgniarska w miejscu udzielania świadczeń; 6) codzienny poranny obchód lekarsko-pielęgniarski; 7) codzienny wieczorny obchód pielęgniarski; 8) dla jednego pacjenta, średnio co najmniej 4 zabiegi fizjoterapeutyczne dziennie; 9) dopuszcza się udzielanie zabiegów fizjoterapeutycznych dla pacjenta, w tym zabiegów bodźcowych z wykorzystaniem naturalnych surowców leczniczych, po uprzedniej konsultacji lekarskiej; 10) terapia psychologiczna, psychoedukacja, terapia wspierająca pacjenta; 11) prowadzenie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia. |
| Ocena stanu zdrowia i monitorowanie leczenia | Ocena stanu zdrowia i monitorowanie leczenia polega na: 1) ocenie funkcjonowania pacjenta po przebyciu COVID-19 wg F.A. Klok 2020 (Post-COVID-19 Functional Status [PCFS] scale - załącznik nr 1 do Programu z udokumentowaniem zmian co najmniej trzykrotnie: przy przyjęciu, około połowy pobytu i przed zakończeniem leczenia rehabilitacyjnego. 2) ocenie dolegliwości utrzymujących się po przebyciu COVID-19 w skali od 0 do 10 - załącznik nr 2 do Programu W zależności od dominującego problemu zdrowotnego, dwukrotnie w trakcie pobytu należy wykonać na początku lub najszybciej, jak pozwala stan kliniczny i funkcjonalny pacjenta oraz na końcu leczenia: 1) test wysiłkowy (test na ergometrze rowerowym lub test na bieżni ruchomej lub test 6-minutowego marszu) z oceną tolerancji wysiłkowej lub; 2) ocena nasilenia duszności (w skali mMRC) lub, 3) ocena stanu odżywienia (BMI oraz w skali NRS 2002 lub SGA), lub 4) ocena stopnia wydolności serca (w skali NYHA), lub 5) spirometryczna ocena czynnościowa układu oddechowego, lub 6) ocena funkcjonalna (w skali Barthel). |
| Rekomendowany program leczenia - ustalany wg indywidualnych wskazań (potrzeb świadczeniobiorcy) | 1) kinezyterapia ze szczególnym uwzględnieniem: ćwiczeń ogólno usprawniających indywidualnych, usprawniania układu oddechowego (czynne ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia oddechowe czynne z oporem, nauka kaszlu i odkrztuszania), ćwiczeń równoważnych, ćwiczeń samoobsługi, innych ćwiczeń przywracających czynność układu oddechowego, metod neurofizjologicznych m. in. PNF oraz treningu wytrzymałościowego, ćwiczeń na wolnym powietrzu; 2) metod specjalnych kinezyterapii, w tym terapii manualnej; 3) opukiwanie i oklepywanie klatki piersiowej, drenaże ułożeniowe; 4) inhalacje indywidualne; 5) terenoterapia, treningi marszowe; 6) balneoterapia - wg indywidualnych wskazań, 7) masaż leczniczy - wg indywidualnych wskazań; 8) hydroterapia, fizykoterapia - wg indywidualnych wskazań; 9) treningi relaksacyjne; 10) edukacja zdrowotna i promocja zdrowia, w tym np. nauka prawidłowej techniki używania inhalatorów, eliminacja nałogów i innych czynników ryzyka chorób cywilizacyjnych, prozdrowotna modyfikacja stylu życia; 11) leczenie dietetyczne - wg indywidualnych wskazań; 12) wspomaganie rehabilitacyjne schorzeń współistniejących; 13) terapia psychologiczna. |
| Świadczenia dodatkowe | W zakresie koniecznym do wykonania świadczeń w ramach programu na rzecz świadczeniobiorców po przebytej chorobie COVID-19, świadczeniodawca zapewnia świadczeniobiorcy badania diagnostyczne, leki i wyroby medyczne niezbędne w procesie leczenia. |
Załączniki:
1. załącznik nr 1 Kwestionariusz oceny codziennego funkcjonowania pacjenta po przebyciu COVID -19
2. załącznik nr 2 Ocena dolegliwości utrzymujących się po przebyciu COVID - 19
Załącznik Nr 1
do Programu i warunków realizacji świadczeń z zakresu rehabilitacji pacjentów po przebytej chorobie COVID-19 w podmiotach leczniczych będących zakładami lecznictwa uzdrowiskowego lub podmiotach realizujących rehabilitację leczniczą w trybie stacjonarnym, które posiadają niezbędną bazę zabiegową do prowadzenia rehabilitacji pacjentów
do Programu i warunków realizacji świadczeń z zakresu rehabilitacji pacjentów po przebytej chorobie COVID-19 w podmiotach leczniczych będących zakładami lecznictwa uzdrowiskowego lub podmiotach realizujących rehabilitację leczniczą w trybie stacjonarnym, które posiadają niezbędną bazę zabiegową do prowadzenia rehabilitacji pacjentów
| REHABILITACJA PO COVID-19 - KARTA OCENY* OBJAWÓW ZESPOŁU POST-COVID-19 | |
| IMIĘ, NAZWISKO | |
| PESEL | |
| W jakim stopniu przebycie COVID-19 wpływa na codzienne życie pacjenta? | ||
| *ocena stanu zdrowia w skali od 0 do 4 na podstawie codziennego funkcjonowania pacjenta i odczuwania objawów po przebyciu COVID-19 | ||
| DATA: | PRZED REHABILITACJĄ: | PO REHABILITACJI: |
| ↓ OCENA ↓ | ||
| Pacjent nie odczuwa żadnych ograniczeń w życiu codziennym ani objawów takich, jak duszność, zmęczenie, osłabienie mięśni, dolegliwości bólowe, zaburzenia pamięci, stany depresyjne lub niepokój. | 0 | 0 |
| Pacjent może wykonywać wszystkie moje zwykłe obowiązki, lecz nadal odczuwa objawy takie, jak duszność, zmęczenie, osłabienie mięśni, dolegliwości bólowe, zaburzenia pamięci, stany depresyjne lub niepokój. | 1 | 1 |
| Pacjent ma ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, musi czasem rezygnować z lub minimalizować ilość codziennych aktywności i obowiązków albo też poświęcać na nie więcej czasu. Nadal odczuwa objawy takie, jak duszność, zmęczenie, osłabienie mięśni, dolegliwości bólowe, zaburzenia pamięci, stany depresyjne lub niepokój, jednakże, nie potrzebuje pomocy innych osób w codziennym funkcjonowaniu. | 2 | 2 |
| Pacjent ma ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, nie jest w stanie wykonywać swoich zwykłych obowiązków i aktywności z powodu odczuwania objawów takich, jak duszność, zmęczenie, osłabienie mięśni, dolegliwości bólowe, zaburzenia pamięci, stany depresyjne lub niepokój, jednakże jest w stanie zadbać o siebie bez pomocy innych osób. | 3 | 3 |
| Pacjent ma poważne ograniczenia w życiu codziennym, nie jest w stanie zadbać o siebie bez pomocy innych osób i jest zależny od opieki innych z powodu odczuwania objawów takich, jak duszność, zmęczenie, osłabienie mięśni, dolegliwości bólowe, zaburzenia pamięci, stany depresyjne lub niepokój. | 4 | 4 |
ZAŁĄCZNIK Nr 2
PROGRAM FIZJOTERAPII DLA OSÓB PO PRZEBYCIU COVID-19
Wspomaganie pełnego powrotu do zdrowia i aktywności (w tym zawodowej) osób, po przebyciu COVID-19.
| Program fizjoterapii dla ozdrowieńców w systemie leczenia chorych z COVID-19 - warunki ambulatoryjne i ośrodka/oddziału dziennego | Wymagania formalne | 1. Podmiotami mogącymi udzielać świadczeń w ramach przedmiotowego programu są podmioty wykonujące działalność leczniczą, odpowiadającą realizacji świadczeń w zakresie fizjoterapia ambulatoryjna oraz w zakresach realizowanych w trybie ośrodka/oddziału dziennego, wpisane do rejestrów określonych w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2021 r. poz. 711). 2. Program realizowany jest przez podmioty spełniające wymagania określone w programie, posiadające podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na realizację świadczeń w zakresie fizjoterapia ambulatoryjna oraz w zakresach realizowanych w trybie ośrodka/oddziału dziennego. 3. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w przedmiotowym zakresie jest realizowane na podstawie skierowania wystawionego przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego po zakończonym leczeniu potwierdzonej* choroby COVID-19 (rozpoznanie według jednostki chorobowej ICD - 10, będącej podstawą do rehabilitacji i będącej następstwem choroby COVID-19). * dodatni wynik testu PCR w kierunku SARS-CoV-2 lub wypis z leczenia szpitalnego. 4. Z programu wyłącza się świadczeniobiorców, którzy odbyli już program z zakresu fizjoterapii oraz z zakresu rehabilitacji po przebytej chorobie COVID-19 lub zakwalifikowani zostali do świadczeń w ramach programu pilotażowego w zakresie rehabilitacji leczniczej dla świadczeniobiorców po przebytej chorobie COVID-19. |
| Warunki kwalifikacji do świadczenia | 1. Świadczeniem programu obejmuje się pacjentów, którzy przebyli COVID-19. Rozpoczęcie rehabilitacji następuje w terminie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia COVID-19. Zakończenie leczenia COVID-19 określa się jako: a) datę zakończenia izolacji domowej, lub b) datę wypisu ze szpitala, lub c) datę wypisu z izolatorium. 2. Termin wizyty fizjoterapeutycznej pierwszorazowej wyznacza się nie wcześniej niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania pozytywnego wyniku testu PCR w kierunku SARS-CoV-2 lub wypis z leczenia szpitalnego. | |
| 3. Klinicznym kryterium kwalifikacji pacjentów do objęcia świadczeniem jest występowanie duszności, która negatywnie wpływa na aktywność pacjentów - w skali mMRC (modified Medical Research Council) wynik ≥ 1 (0-4). | ||
| Czas trwania | Czas trwania programu fizjoterapii dla osób po przebyciu COVID-19 wynosi od 2 do 6 tygodni. | |
| Zakres świadczenia | 1. Realizacja programu podstawowego dla pacjentów, u których występuje nieznaczne pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego w skali duszności mMRC (modified Medical Research Council) uzyskany wynik ≥ 1, obejmuje: 1) jedną wizytę fizjoterapeutyczną wstępną, 2) wizytę terapeutyczną 2 razy w tygodniu do 6 tygodni, 3) jedną wizytę fizjoterapeutyczną końcową - przeprowadzona po 6 tygodniach od wizyty wstępnej, 4) Pierwsza wizyta terapeutyczna nie później niż 3 dni robocze od wizyty fizjoterapeutycznej wstępnej. | |
| 2. Realizacja programu rozszerzonego dla pacjentów, u których występuje pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego w skali duszności mMRC (modified Medical Research Council) uzyskany wynik ≥ 2 (0-4), obejmuje: 1) jedną wizytę fizjoterapeutyczną wstępną, 2) wizytę terapeutyczną częstotliwość ustalana indywidualnie, wynosi jednak od 2 do 3 razy w tygodniu do 6 tygodni, 3) jedną wizytę fizjoterapeutyczną końcową - przeprowadzona po zakończeniu czasu trwania programu po 6 tygodniach od wizyty wstępnej. Pierwsza wizyta terapeutyczna nie później niż 3 dni robocze od wizyty fizjoterapeutycznej wstępnej. 3. W przypadkach medycznie uzasadnionych dopuszcza się realizację jednej dodatkowej wizyty fizjoterapeutycznej w trakcie trwania programu. | ||
| Personel | Świadczenia udzielane są przez fizjoterapeutę w wymiarze co najmniej 1 etatu w zadeklarowanym czasie pracy gabinetu. Wymagane jest zapewnienie nadzoru magistra fizjoterapii posiadającego co najmniej 3- letnie doświadczenie w zawodzie fizjoterapeuty. | |
| Organizacja udzielania świadczeń | 1. 1) Wizyta fizjoterapeutyczna wstępna obejmuje: Badanie podmiotowe: a) wywiad w zakresie występowania: - chorób współistniejących, - przeciwskazań do fizjoterapii, b) Ocenę natężenia objawów zgłaszanych przez pacjenta, w tym: - duszności - zmodyfikowana skala Borga [0-10], mMRC (0-4), - zmęczenia - MFIS, 2) Badanie przedmiotowe: a) ocenę wzorca oddechowego, częstości oddechów, b) ocenę siły mięśniowej (manualnie lub z wykorzystaniem metod obiektywnych np. dynamometr ręczny), c) badanie ciśnienia tętniczego krwi, d) pulsoksymetria, e) uwzględnienie badań dodatkowych przekazanych przez pacjenta, f) ocenę tolerancji wysiłku fizycznego (6MWT lub ISWT lub 6MST lub 30CST) - dobór testu w zależności od ogólnego stanu chorego i możliwości technicznych. 3) Ocena sprawności fizycznej (SPPB), 4) Określenie programu fizjoterapii. 2. Wizyta terapeutyczna obejmuje co najmniej 4 procedury z listy podstawowych procedur stanowiących załącznik nr 1, w tym jedną procedurę związaną z edukacją pacjenta udzieloną na pierwszej i ostatniej wizycie terapeutycznej. 3. Wizyta fizjoterapeutyczna końcowa obejmuje: 1) Ocenę natężenia objawów (duszność - zmodyfikowana skala Borga, mMRC; zmęczenie - MFIS), 2) ocena tolerancji wysiłku fizycznego (6MWT lub ISWT lub 6MST lub 30CST) - dobór testu w zależności od ogólnego stanu chorego i możliwości technicznych, 3) ocena sprawności fizycznej (SPPB), 4) zalecenia, 5) Przekazanie informacji do lekarza kierującego o zastosowanym leczeniu i jego efektach. 4. Uczestnik programu w czasie trwania programu nie może korzystać z innych świadczeń rehabilitacyjnych zarówno ze środków programu, jak i innych środków na realizację świadczeń rehabilitacyjnych. Na 1 etat przeliczeniowy fizjoterapeuty w ciągu jednego dnia pracy możliwa jest realizacja świadczeń u nie więcej niż 14 świadczeniobiorców. 5. Program nie obejmuje usług z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności. | |
| Wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną | Warunki wymagane: 1) pulsoksymetr napalcowy, 2) pulsometr (pomiar tętna w czasie wysiłku), 3) aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, 4) stoper, 5) korytarz o długości min. 30 m lub step (wysokość nie mniej niż 20 cm), 6) sprzęt do treningu o zmiennym oporze, 7) cykloergometr. |
| Program fizjoterapii dla ozdrowieńców w systemie leczenia chorych z COVID-19 - warunki domowe | Wymagania formalne | 1. Podmiotami mogącymi udzielać świadczeń w ramach przedmiotowego programu są podmioty wykonujące działalność leczniczą odpowiadającej realizacji fizjoterapii w warunkach domowych, wpisane do rejestrów określonych w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 o działalności leczniczej. 2. Program realizowany jest przez podmioty spełniające wymagania określone w programie, posiadające podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na realizację świadczeń w zakresie fizjoterapia domowa. 3. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w przedmiotowym zakresie realizowane jest na podstawie skierowania od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. | |
| Warunki kwalifikacji do świadczenia | 1. Świadczeniem programu obejmuje się pacjentów, którzy przebyli COVID-19. Rozpoczęcie rehabilitacji następuje w terminie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia COVID-19. Zakończenie leczenia COVID-19 określa się jako: a) datę zakończenia izolacji domowej, lub b) datę wypisu ze szpitala, lub c) datę wypisu z izolatorium. 2. Termin wizyty fizjoterapeutycznej pierwszorazowej wyznacza się nie wcześniej niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania pozytywnego wyniku testu PCR w kierunku SARS-CoV-2 lub wypis z leczenia szpitalnego. 3. Klinicznymi kryteriami kwalifikacji pacjentów do objęcia świadczeniem są: 1) świadczeniobiorcy, którzy ze względu na brak możliwości samodzielnego poruszania się nie mogą dotrzeć do świadczeniodawców udzielających świadczeń w ramach programu fizjoterapii ambulatoryjnej dla osób, po przebyciu COVID-19, 2) 3-9 w skali oceny funkcjonalnej (0-10), z wykorzystaniem oceny siły mięśniowej MRC (0-5), 3) duszność (w skali mMRC (modified Medical Research Council) wynik ≥ 1 (0-4) lub 4) zespół słabości nabyty podczas pobytu na OIT (ang. ICU Acquired Weakness). | ||
| Zakres świadczenia | 1. Realizacja programu obejmuje: 1) jedną wizytę fizjoterapeutyczną wstępną, 2) wizyty terapeutyczne - częstotliwość ustalana indywidualnie, wynosi jednak nie więcej niż 3 razy w tygodniu przez 6 tygodni, 3) jedną wizytę fizjoterapeutyczną końcową - przeprowadzona po 6 tygodniach od wizyty wstępnej. 2. Pierwsza wizyta terapeutyczna nie później niż 3 dni robocze od wizyty fizjoterapeutycznej wstępnej. W przypadkach medycznie uzasadnionych dopuszcza się realizację jednej dodatkowej wizyty fizjoterapeutycznej w trakcie trwania programu. | ||
| Personel | Świadczenia udzielane są przez fizjoterapeutę w wymiarze co najmniej 1 etatu w zadeklarowanym czasie pracy komórki. | ||
| Organizacja udzielania świadczeń | 1. Wizyta fizjoterapeutyczna wstępna obejmuje: 1) Badanie podmiotowe: a) wywiad w zakresie występowania: - chorób współistniejących, - przeciwskazań do fizjoterapii, b) Ocenę natężenia objawów zgłaszanych przez pacjenta, w tym: - duszności - zmodyfikowana Skala Borga [0-10], mMRC, - zmęczenia - MFIS 2) Badanie przedmiotowe: a) ocenę wzorca oddechowego, częstości oddechów, b) ocenę siły mięśniowej (manualnie lub z wykorzystaniem metod obiektywnych np. dynamometr ręczny), c) badanie ciśnienia tętniczego krwi, d) pulsoksymetria, e) uwzględnienie badań dodatkowych przekazanych przez pacjenta, f) ocenę tolerancji wysiłku fizycznego - dobór testu w zależności od ogólnego stanu chorego i możliwości technicznych, 3) Inne testy w zależności od stanu chorego (np. skala Barthel), 4) Określenie programu fizjoterapii. 2. Wizyta terapeutyczna obejmuje co najmniej 4 procedury z listy podstawowych procedur stanowiących załącznik nr 1 wykaz procedur ICD - 10 Ambulatorium, w tym jedną procedurę związaną z edukacją pacjenta udzieloną na pierwszej i ostatniej wizycie terapeutycznej. 3. Wizyta fizjoterapeutyczna końcowa obejmuje: 1) ocenę natężenia objawów (duszność - zmodyfikowana skala Borga, mMRC; zmęczenie - MFIS;), 2) ocena tolerancji wysiłku fizycznego - dobór testu w zależności od ogólnego stanu chorego i możliwości technicznych, 3) zalecenia, 4) przekazanie informacji do lekarza kierującego o zastosowanym leczeniu i jego efektach. 4. 1) Uczestnik programu w czasie trwania programu nie może korzystać z innych świadczeń rehabilitacyjnych zarówno ze środków programu, jak i innych środków na realizację świadczeń rehabilitacyjnych; 2) Na 1 etat przeliczeniowy fizjoterapeuty w ciągu jednego dnia pracy możliwa jest realizacja świadczeń u nie więcej niż 7 świadczeniobiorców; 3) Program nie obejmuje usług z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności. | ||
| Wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną | Warunki wymagane: 1) pulsoksymetr napalcowy, 2) pulsometr (pomiar tętna w czasie wysiłku), 3) aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, 4) stoper. | ||
Lista skrótów:
1) mMRC (ang. modified Medical Research Council) - zmodyfikowana skala MRC (0-4) do oceny duszności;
2) MRC (ang. Medical Research Council) - skala do oceny siły mięśniowej (0-5);
3) MFIS (ang. modified Fatigue Impact Scale) - skala wpływu zmęczenia;
4) 6MWT (ang. Six Minutes Walking Test)- test 6-minutowego marszu;
5) ISWT (ang. Intcremental Shuttle Walking Test) - stopniowany, wahadłowy;
6) test marszowy; 6MST (ang. Six Minutes Step Test) - 6-minutowy test na stepie;
7) SPPB (ang. Short Physical Performance Battery) - test sprawności fizycznej;
8) 30CST (ang. 30 sec chair stand test) - 30-sekundowy test wstawania z krzesła;
Składowe programu:
Podstawą programu są dwa elementy: trening fizyczny i edukacja. Dodatkowo, w zależności od potrzeb chorego możliwe jest włączenie dodatkowych elementów terapii, m. in. techniki mobilizacji i ewakuacji wydzieliny, trening równowagi, metody specjalne dedykowane chorym z deficytami neurologicznymi itp.
Obligatoryjnie program musi zawierać edukację pacjenta. W sytuacji wskazań do "Inne" (patrz wyżej) lub znacznych ograniczeń funkcjonalnych (np. duże deficyty neurologiczne) ograniczających możliwości stosowania treningu fizycznego, można zastąpić go procedurami z zakresu "Inne".
| TRENING FIZYCZNY | EDUKACJA | INNE |
TRENING FIZYCZNY:
Trening aerobowy
W zależności od poziomu tolerancji wysiłku fizycznego trening ciągły lub interwałowy o intensywności określonej na podstawie wyników z badania wstępnego.
| Trening wytrzymałościowy ciągły | Trening wytrzymałościowy interwałowy | |
| Tryb | Ciągły | Interwałowy: |
| 30 sek. ćwiczeń, 30 sek. przerwy, 20 sek. ćwiczeń, 40 sek. przerwy. | ||
| Intensywność | Początkowo niska lub umiarkowana* | Początkowo niska lub umiarkowana* |
| Czas trwania | Początkowo 10-12 min przez pierwsze 3-4 sesje | Początkowo 12-15 min przez pierwsze 3-4 sesje |
| Progresja | Wzrost intensywności o 5-10% (ocena tolerancji) | Wzrost intensywności o 5-10% (ocena tolerancji) |
| Docelowy czas trwania 30 min. | Docelowy czas trwania 40 min (włączając przerwy) | |
| Postrzeganie wysiłku | 2- 3w skali Borga** początkowo, przy dobrej tolerancji możliwe zwiększenie intensywności | 2- 3w skali Borga** początkowo, przy dobrej tolerancji możliwe zwiększenie intensywności |
*Ocena tolerancji poprzez kontrole natlenienie (pulsoksymetr).
**Skala Borga 10-punktowa określająca intensywność odczuwanego wysiłku.
Trening oporowy
Trening oporowy dobrany indywidualnie dla pacjenta na postawie jednostki RM oraz tolerancji wysiłku fizycznego pacjenta (ocena występowania desaturacji).
Wskazany jest trening siłowo-wytrzymałościowy.
| Siła | Siła, wytrzymałość | Wytrzymałość | |
| Obciążenie | 80-100% z 1RM* | 70-85% z 1RM* | 30-80% z 1RM* |
| Objętość | 1-3 serie po 1-8 powtórzeń | 3 serie po 8-12 powtórzeń | 1-3 serie po 20-30 powtórzeń |
| Odpoczynek | 2-3 min | 1-2 min | 1 min |
| Progresja | 2-10% wzrostu | 60-70% z 1RM | ---- |
1RM - (ang. one repetition maximum) - maksymalny ciężar, jaki może być podniesiony przez chorego, z zaangażowaniem określonej grupy mięśni.
EDUKACJA PACJENTA
Realizowana w trakcie trwania programu fizjoterapii.
Celem edukacji pacjenta jest zwiększenie świadomości dotyczącej powikłań związanych z przebyciem COVID-19 oraz nauczeniem sposobów radzenia z nimi, tak aby ograniczyć ich wpływ na codzienne funkcjonowanie.
Edukacja powinna obejmować poniższe zagadnienia:
1) Czym jest duszność i jak sobie z nią radzić samodzielnie? (pozycje ułatwiające oddychanie, wybrane techniki z zakresu fizjoterapii oddechowej),
2) Czym jest zespół przewlekłego zmęczenia po infekcji wirusowej i jak sobie radzić z tym objawem? (zasady postępowania niefarmakologicznego),
3) Jak planować aktywność fizyczną? (program ćwiczeń fizycznych, czas trwania, natężenie wysiłku, częstotliwość).
U chorych, u których występują inne dolegliwości, np. związane z pobytem na OIT program edukacji należy poszerzyć o dodatkowe zagadnienia związane z problemami zgłaszanymi przez chorych.
Załącznik 1. Wykaz procedur ICD-9 Ambulatorium
- wizyta terapeutyczna
Procedury podstawowe:
93.1202 Ćwiczenia czynne wolne
93.13 Usprawnianie czynne z oporem
93.1909 Ćwiczenia ogólnousprawniające indywidualne
93.3601 Trening interwałowy na bieżni lub cykloergometrze rowerowym
93.3602 Trening ciągły na bieżni lub cykloergometrze rowerowym
93.18 Usprawnianie układu oddechowego
93.1812 Czynne ćwiczenia oddechowe
93.1813 Ćwiczenia oddechowe czynne z oporem
93.1814 Nauka kaszlu i odkrztuszania
Edukacja pacjenta w zakresie radzenia sobie z dokuczliwymi objawami związanymi z COVID-19 oraz bezpieczną aktywnością fizyczną
Procedury dodatkowe
93.3603 Trening stacyjny
93.3604 Trening marszowy
93.1901 Ćwiczenia równoważne
93.1904 Ćwiczenia samoobsługi
93.3605 Trening marszowy z przyborami
93.3606 Inne ćwiczenia przywracające wydolność układu sercowo-naczyniowego
Opieka domowa - wizyta terapeutyczna
Procedury podstawowe:
93.1901 Ćwiczenia równoważne
93.1202 Ćwiczenia czynne wolne
93.13 Usprawnianie czynne z oporem
93.1904 Ćwiczenia samoobsługi
93.1909 Ćwiczenia ogólnousprawniające indywidualne
93.3807 Metody neurofizjologiczne - Metoda NDT Bobath
93.3808 Metody neurofizjologiczne - PNF
93.18 Usprawnianie układu oddechowego
93.1812 Czynne ćwiczenia oddechowe
93.1813 Ćwiczenia oddechowe czynne z oporem
93.1814 nauka kaszlu i odkrztuszania
Edukacja pacjenta w zakresie radzenia sobie z dokuczliwymi objawami związanymi z COVID-19 oraz bezpieczną aktywnością fizyczną.
Procedury dodatkowe:
93.22 Reedukacja chodu
93.3606 Inne ćwiczenia przywracające wydolność układu sercowo-naczyniowego
Załącznik Nr 2
do Programu i warunków realizacji świadczeń z zakresu rehabilitacji pacjentów po przebytej chorobie COVID-19 w podmiotach leczniczych będących zakładami lecznictwa uzdrowiskowego lub podmiotach realizujących rehabilitację leczniczą w trybie stacjonarnym, które posiadają niezbędną bazę zabiegową do prowadzenia rehabilitacji pacjentów
do Programu i warunków realizacji świadczeń z zakresu rehabilitacji pacjentów po przebytej chorobie COVID-19 w podmiotach leczniczych będących zakładami lecznictwa uzdrowiskowego lub podmiotach realizujących rehabilitację leczniczą w trybie stacjonarnym, które posiadają niezbędną bazę zabiegową do prowadzenia rehabilitacji pacjentów
| REHABILITACJA PO COVID-19 - KARTA OCENY* OBJAWÓW ZESPOŁU POST-COVID-19 | |
| IMIĘ, NAZWISKO | |
| PESEL | |
| Problemy zdrowotne po przebyciu COVID-19 |
| *ocena dolegliwości utrzymujących się po przebyciu COVID-19 w skali od 0 (brak objawu) do 10 (maksymalne nasilenie dolegliwości) - należy postawić znak X w odpowiedniej kratce |
| DATA: | PRZED REHABILITACJĄ: | PO REHABILITACJI: | |||||||||||||||||||||
| OBJAWY ↓ | NIE | LEKKIE | ŚREDNIE | CIĘŻKIE | MAX | NIE | LEKKIE | ŚREDNIE | CIĘŻKIE | MAX | |||||||||||||
| grafika | PRZEWLKŁE ZMĘCZENIE | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| ZŁE SAMOPOCZUCIE PO WYSIŁKU | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| GORĄCZKA | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| grafika | BÓLE STAWÓW | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| BÓLE MIĘŚNI | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| grafika | DUSZNOŚĆ SPOCZYNKOWA | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| DUSZNOŚĆ PO WYSIŁKU | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| KASZEL | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| ZALEGANIE WYDZIELINY | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| grafika | UCISK W KLATCE PIERSIOWEJ | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| KOŁATANIE SERCA | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| SZYBKIE BICIE SERCA | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| grafika | BÓL BRZUCHA | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| NUDNOŚCI | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| BIEGUNKA | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| ZMNIEJSZENIE APETYTU | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| grafika | ZABURZENIA KONCENTRACJI | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| ZABURZENIA PAMIĘCI | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| BÓL GŁOWY | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| ZAWROTY GŁOWY | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| grafika | ZABURZENIA SNU | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| MROWIENIA DRĘTWIENIA KOŃCZYN | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | ||
| grafika | OBJAWY DEPRESYJNE | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| OBJAWY LĘKOWE | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| grafika | DZWONIENIE W USZACH | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| SZUMY USZNE | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| grafika | UTRATA LUB OSŁABIENIE SMAKU | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| grafika | UTRATA LUB OSŁABIENIE WĘCHU | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| ZABURZENIA WĘCHU - INNE | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |