Zdarzenie lotnicze Nr 136/03.
Dz.Urz.ULC.2009.4.82
Akt indywidualnyKOMUNIKAT Nr 12
PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO
z dnia 22 stycznia 2009 r.
w sprawie zdarzenia lotniczego Nr 136/03
"Czynnik organizacyjny"
w grupie przyczynowej "Szkolenie - O2".
2. Opis okoliczności wypadku:
Na lotnisku aeroklubu odbywały się loty szkolne i treningowe na szybowcach ze startem za samolotem. Ze względów organizacyjnych na lewym skraju niewykoszonego fragmentu lotniska, porośniętego chwastami (o wysokości 40-60cm), rozłożono drugi start na kierunku 320°. Przed startem do kolejnego lotu "laszującego" na szybowcu SZD-42-2 Jantar 2B, z uwagi na chwilową zmianę kierunku wiatru, kierownik lotów polecił pilotowi samolotu holującego zmienić kierunek naprężenia liny holowniczej na 360°. W trakcie startu, w końcowej fazie rozbiegu (około 200m od początku rozbiegu), tuż po oderwaniu się zespołu od ziemi, samolot holujący zmienił kierunek lotu o około 20° w prawo. Doprowadziło to do zaczepienia prawym skrzydłem szybowca o roślinność, wskutek czego szybowiec gwałtownie utracił kierunek lotu. Pilot szybowca wyczepił szybowiec, który wykonał niekontrolowany obrót wokół osi pionowej o około 200° i uderzył w ziemię. Pilot szybowca nie odniósł żadnych obrażeń, a szybowiec został poważnie uszkodzony. Pilot samolotu holującego przerwał start i zatrzymał się w granicach użytkowej części lotniska.
3. Przyczyna wypadku:
Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych, zwana dalej "PKBWL", ustaliła, że przyczynami wypadku były:
- utrata kierunku podczas rozbiegu przez samolot holujący;
- zaczepienie skrzydłem szybowca o zbyt wysoką roślinność, pokrywającą powierzchnię roboczą lotniska, w czasie korekty kierunku rozbiegu przez pilota szybowca.
Okolicznościami sprzyjającymi zaistnieniu zdarzenia były:
- wysoka roślinność pokrywająca roboczą część lotniska;
- niewłaściwy wybór miejsca startu (zbyt blisko niewykoszonej części lotniska);
- pośpiech wynikający z chęci jak najszybszego wykonania planowanych lotów.
4. Zalecenia profilaktyczne PKBWL:
PKBWL po zakończeniu badania nie zaproponowała zaleceń profilaktycznych.
5. Zalecenia profilaktyczne Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego:
5.1. Zarządzający lotniskami użytku niepublicznego przeanalizują zgodność procedury utrzymania pola naziemnego ruchu lotniczego z treścią § 15 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji lotnisk i rejestru lotnisk cywilnych (Dz. U. Nr 122, poz. 1273, z późn. zm.). W przypadku niedokładnych, zbyt lakonicznych sformułowań lub gdy są one pominięte, należy uzupełnić procedury o właściwe zapisy do 31 marca 2009 r.
5.2. Organizatorom szkolenia lotniczego oraz kierującym lotami szkolnymi przypomina się o odpowiedzialności za organizację lotów, wynikającą z przepisów JAR -FCL.
5.3. Dowódcom załóg samolotów w zespole samolot-szybowiec (szybowce) przypomina się o odpowiedzialności wynikającej z obowiązków dowódcy zespołu, określonych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa eksploatacji statków powietrznych (Dz. U. Nr 262, poz. 2609).