Zasady organizowania opieki nad uczniami niepełnosprawnymi, ich kształcenie w ogólnodostępnych i integracyjnych publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz organizacja kształcenia specjalnego.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MEN.1993.9.36

Akt utracił moc

Wersja od: 25 stycznia 2000 r.

ZARZĄDZENIE Nr 29

MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ

z dnia 4 października 1993 r.

w sprawie zasad organizowania opieki nad uczniami niepełnosprawnymi, ich kształcenia w ogólnodostępnych i integracyjnych publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz organizacji kształcenia specjalnego. ^*

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 9 oraz art. 60 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 95, poz. 425 oraz z 1992 r. Nr 26, poz. 113 i Nr 54, poz. 254) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

§ 1. Ilekroć w zarządzeniu jest mowa bez bliższego określenia o "ustawie" należy przez to rozumieć ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 95, poz. 425, z 1992 r. Nr 26, poz. 113 i Nr 54, poz. 254).

§  2.

1. Opieką, wychowaniem i kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież niepełnosprawnych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, zakwalifikowanych do kształcenia specjalnego przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną lub inną poradnię specjalistyczną.

2. Opiekę, wychowanie i kształcenie, o których mowa w ust. 1 organizuje się w przedszkolach, szkołach i placówkach ogólnodostępnych, integracyjnych i specjalnych poprzez dostosowanie treści, metod i organizacji pracy do potrzeb edukacyjnych i możliwości rozwojowych uczniów.

§  3.

1. W zależności od specjalnych potrzeb edukacyjnych, rodzaju i stopnia niepełnosprawności dzieci i młodzieży, w szczególności upośledzonych umysłowo, z wadą słuchu, z wadami widzenia, przewlekle chorych i niepełnosprawnych ruchowo, mogą być zakładane i prowadzone publiczne specjalne:

1) przedszkola,

2) szkoły podstawowe,

3) szkoły przysposabiające do pracy zawodowej,

4) szkoły zasadnicze,

5) szkoły średnie (licea zawodowe, licea ogólnokształcące, technika),

6) szkoły policealne,

7) ośrodki szkolno-wychowawcze.

2. Dla dzieci i młodzieży niedostosowanych społecznie, z zaburzeniami zachowania lub zagrożonych uzależnieniem organizuje się:

1) kształcenie specjalne, wychowanie i opiekę w formach wymienionych w ust. 1 pkt 2–7,

2) placówki opiekuńczo-wychowawcze i resocjalizacyjne.

3. Organizację i zasady działania placówek, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i ust. 2 pkt 2 oraz zasady kwalifikowania dzieci i młodzieży do tych placówek określają przepisy w sprawie rodzajów, organizacji i zasad działania publicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych.

§  4.

1. Szczegółowe zadania publicznych specjalnych przedszkoli i szkół oraz zasady ich organizacji i działania określają statuty. Ramowe statuty stanowią załączniki 1 i 2 do zarządzenia.

2. Statut przedszkola specjalnego i szkoły specjalnej nie może być sprzeczny z ramowym statutem.

§  5.

1. Przedszkola specjalne i szkoły specjalne mogą posiadać filie.

2. Filie tworzy, likwiduje i przekształca organ prowadzący na wniosek dyrektora przedszkola specjalnego lub szkoły specjalnej.

3. Filia stanowi integralną część przedszkola specjalnego lub szkoły specjalnej i jest objęta ich budżetem.

§  6.

1. Działalnością przedszkola specjalnego lub szkoły specjalnej kieruje dyrektor. Funkcje dyrektora powierza się zgodnie z art. 36 ustawy.

2. Na wniosek dyrektora organ prowadzący może wyrazić zgodę na utworzenie innych stanowisk kierowniczych.

3. Zakres obowiązków pracowników przedszkola specjalnego i szkoły specjalnej ustala dyrektor.

4. Tygodniowy wymiar zajęć pracowników pedagogicznych przedszkola specjalnego i szkoły specjalnej określają odrębne przepisy.

§ 7. Zasady sprawowania nadzoru pedagogicznego nad działalnością przedszkoli specjalnych i szkół specjalnych określają odrębne przepisy.

§  8.

1. W ogólnodostępnych przedszkolach publicznych mogą być organizowane oddziały specjalne. W oddziałach tych mogą być stosowane programy wychowania odpowiedniego typu przedszkola specjalnego lub wybrany z zestawu program przedszkola ogólnodostępnego.

2. W ogólnodostępnych szkołach publicznych mogą być organizowane klasy specjalne dla uczniów wymienionych w § 3 ust. 1 i 2. Nauka w tych klasach odbywa się według planów i programów nauczania odpowiedniego typu szkół specjalnych lub ogólnodostępnych. Uczniowie klas specjalnych otrzymują świadectwa szkoły, do której uczęszczają, a uczniowie upośledzeni umysłowo z adnotacją "klasa specjalna". Do nauczycieli klas specjalnych stosuje się przepisy dotyczące nauczycieli zatrudnionych w szkolnictwie specjalnym.

3. W bursach i internatach mogą być tworzone odrębne grupy wychowawcze dla wychowanków niepełnosprawnych. Opieka, rewalidacja i resocjalizacja w tych grupach organizowana jest na zasadach obowiązujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych.

§  9.

1. W ogólnodostępnych szkołach i przedszkolach publicznych mogą być organizowane oddziały integracyjne. Oddziały integracyjne organizuje się w celu umożliwienia uczniom (wychowankom) niepełnosprawnym zdobycia wiedzy i umiejętności na miarę ich możliwości, w warunkach przedszkola i szkoły ogólnodostępnych.

2. Liczba uczniów (wychowanków) w oddziale integracyjnym powinna wynosić od 15 do 20 w tym od 3 do 5 uczniów (wychowanków) niepełnosprawnych.

3. Szkoła i przedszkole, o których mowa w ust. 1 zapewniają odpowiednie wyposażenie i oprzyrządowanie stanowiska ucznia (wychowanka).

4. W przedszkolu i szkole prowadzącej oddziały integracyjne mogą być zatrudniani dodatkowo nauczyciele ze specjalnym przygotowaniem pedagogicznym w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, a w szczególności: udzielania pomocy nauczycielom w zakresie doboru treści programowych i metod pracy z uczniami niepełnosprawnymi oraz prowadzenia bądź organizowania różnego rodzaju form pomocy psychologicznej i pedagogicznej oraz zajęć rewalidacji indywidualnej.

§  10.

1. Mogą być organizowane publiczne integracyjne przedszkola i szkoły.

2. Integracyjnymi przedszkolami i szkołami są te jednostki, w których wszystkie oddziały i klasy są integracyjne. Jednostki, o których mowa, nie są placówkami specjalnymi.

3. Integracyjne przedszkola i szkoły działają w oparciu o program autorski zatwierdzony przez kuratora oświaty, obejmujący organizację i koncepcję merytoryczną pracy z dziećmi oraz zatrudnienie kadry specjalistów gwarantujących realizację tego programu.

4. Liczba uczniów (wychowanków) w klasie (oddziale) w szkole (przedszkolu) integracyjnej powinna wynosić od 15 do 20 uczniów (wychowanków) w tym od 3 do 5 uczniów (wychowanków) niepełnosprawnych.

5. Liczba uczniów (wychowanków) w klasie (oddziale) w szkole (przedszkolu) integracyjnej oraz w klasie (oddziale) integracyjnej w szkole (przedszkolu) ogólnodostępnej, w uzasadnionych przypadkach, za zgodą kuratora może być mniejsza od ustalonej w § 9 ust. 2 i § 10 ust. 4.

6. Szkoła i przedszkole integracyjne zapewniają odpowiednie wyposażenie i oprzyrządowanie stanowiska ucznia (wychowanka).

§  11.

1. W szkołach ogólnodostępnych, dla uczniów wymienionych w § 3 ust. 1 i 2, mogą być tworzone klasy terapeutyczne w porozumieniu z kuratorem oświaty. Zasady organizowania klas terapeutycznych określają przepisy w sprawie zasad udzielania uczniom pomocy psychologicznej i pedagogicznej.

2. W przedszkolach i szkołach prowadzonych przez gminę tworzenie oddziałów, klas terapeutycznych oraz organizacja nauczania integracyjnego następuje w porozumieniu z kuratorem oświaty.

§ 12. Zasady i tryb kwalifikowania dzieci i młodzieży wymienionych w § 3 ust. 1 i 2 do odpowiednich form wychowania i kształcenia specjalnego oraz ich rekwalifikowania określają przepisy w sprawie organizacji i zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych publicznych poradni specjalistycznych.

§  13.

1. Wychowankami przedszkola specjalnego lub oddziału specjalnego mogą być dzieci w wieku od 3 lat do rozpoczęcia nauki szkolnej (nie dłużej jednak niż do 10 roku życia).

2. Dyrektor przyjmuje dziecko do przedszkola specjalnego lub oddziału specjalnego na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej.

3. Przyjęcie dziecka do przedszkola w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym odbywa się na podstawie skierowania właściwego kuratorium oświaty.

§ 14. W przedszkolu specjalnym mogą być organizowane zajęcia rewalidacyjne dla dzieci kwalifikujących się do przedszkola specjalnego a nie uczęszczających do przedszkola i pozostających pod opieką rodziców, w wymiarze od 2 do 3 godzin dziennie.

§  15.

1. Do szkoły podstawowej specjalnej mogą uczęszczać uczniowie od 7 roku życia do ukończenia 21 lat.

2. Do szkoły ponadpodstawowej specjalnej mogą uczęszczać uczniowie od 15 roku życia do jej ukończenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nich 24 lat.

§  16.

1. Do szkoły specjalnej może być przyjęty uczeń posiadający orzeczenie poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej, kwalifikujące do danego typu szkoły specjalnej.

2. Przy przyjmowaniu uczniów do szkoły specjalnej w zakładzie opieki zdrowotnej nie jest wymagane orzeczenie poradni.

§  17.

1. Dla uczniów szkół podstawowych specjalnych, którzy ukończyli klasę V lub VII i co najmniej 15 lat oraz którzy nie rokują ukończenia szkoły podstawowej, można w szkołach podstawowych organizować klasy przysposabiające do pracy zawodowej.

2. Dla uczniów wymienionych w ust. 1 mogą być również tworzone szkoły z klasami VI–VIII lub VII–VIII przysposabiające do pracy zawodowej, działające np. przy szkole zasadniczej na podstawie ramowego planu nauczania ustalonego dla odpowiednich klas przysposabiających do pracy zawodowej.

3. Dla absolwentów szkół podstawowych specjalnych, którzy nie rokują ukończenia szkoły zasadniczej można organizować szkoły przysposabiające do pracy zawodowej.

4. Dyrektor szkoły specjalnej na podstawie uchwały rady pedagogicznej kieruje ucznia do klasy lub szkoły, o których mowa w ust. 1 i 2 po dokładnym zapoznaniu się z sytuacją i możliwościami ucznia, uwzględniając opinię lekarską oraz orzeczenie poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej, po uzyskaniu zgody rodziców (prawnego opiekuna) dziecka.

Rozdział 2

Indywidualne nauczanie i wychowanie

§  18.

1. Dzieciom i młodzieży z dysfunkcją narządu ruchu uniemożliwiającą lub utrudniającą uczęszczanie do szkoły lub przedszkola, przewlekle chorym i innym stale lub okresowo niezdolnym do nauki i wychowania w warunkach szkolnych i przedszkolnych można organizować indywidualne nauczanie i wychowanie.

2. Indywidualne nauczanie i wychowanie, którym okresowo objęto uczniów, z wyłączeniem posiadających orzeczenie kwalifikujące do odpowiedniej formy kształcenia specjalnego – nie jest formą kształcenia specjalnego.

3. Indywidualnym nauczaniem i wychowaniem mogą być objęte dzieci i młodzież, w stosunku do których publiczna poradnia psychologiczno-pedagogiczna lub inna poradnia specjalistyczna orzekła taką formę kształcenia lub wychowania.

4. Dziecko objęte indywidualnym nauczaniem i wychowaniem pozostaje uczniem (wychowankiem) danej szkoły (przedszkola), która organizuje to nauczanie i wychowanie.

5. W przedszkolach i szkołach prowadzonych przez gminę organizacja nauczania indywidualnego następuje w porozumieniu z kuratorem oświaty.

6. Indywidualne nauczanie i wychowanie organizuje się w miejscu pobytu dziecka w szczególności: w domu rodzinnym dziecka, w rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej a także w zakładzie opieki zdrowotnej i domu pomocy społecznej, jeżeli nie ma możliwości zapewnienia innej formy nauki. W szczególnie uzasadnionych przypadkach indywidualne nauczanie i wychowanie może być organizowane na terenie szkoły.

7. W indywidualnym nauczaniu i wychowaniu realizuje się program nauczania szkoły ogólnodostępnej (przedszkola) i dostosowuje się go do możliwości ucznia określonych przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną lub inną poradnię specjalistyczną, a w odniesieniu do dziecka upośledzonego umysłowo i niesłyszącego – odpowiedni program nauczania szkoły (przedszkola) specjalnej.

8. Tygodniowy wymiar zajęć indywidualnego nauczania i wychowania wynosi:

1) dla dzieci w wieku przedszkolnym – od 4 do 6 godzin,

2) dla uczniów klas I–III – od 4 do 8 godzin,

3) dla uczniów klas IV–V – od 6 do 10 godzin,

4) dla uczniów klas VI–VIII – od 8 do 12 godzin,

5) dla uczniów szkół ponadpodstawowych – od 12 do 16 godzin,

6) dla uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym – od 6 do 8 godzin bez względu na poziom nauczania i wychowania.

9. Tygodniowy wymiar zajęć indywidualnego nauczania i wychowania dla uczniów wymienionych w ust. 8 pkt 2–6 należy realizować co najmniej w ciągu 3 dni, a dla dzieci wymienionych w ust. 8 pkt 1 w ciągu 2 dni.

10. Indywidualne nauczanie i wychowanie ucznia w klasach I–III powierzać należy jednemu nauczycielowi, a w klasach IV–VIII, w miarę możliwości, kilku nauczycielom przedmiotów.

11. Dzieciom i młodzieży objętym indywidualnym nauczaniem i wychowaniem należy, w celu ich pełnego rozwoju oraz integracji ze środowiskiem rówieśników, organizować w miarę możliwości część zajęć w przedszkolu i szkole.

12. Przedszkole i szkoła prowadzące indywidualne nauczanie i wychowanie są zobowiązane, gdy uzasadnia to materialna sytuacja ucznia, do wypożyczania lub nieodpłatnego przekazania uczniowi podręczników oraz podstawowych pomocy naukowych i przyborów szkolnych potrzebnych do nauki.

Rozdział 3

Nauczanie i wychowanie dzieci i młodzieży w zakładach opieki zdrowotnej i domach pomocy społecznej

§  19.

1. Dzieciom i młodzieży przebywającym czasowo lub stale w zakładach opieki zdrowotnej, zwanych dalej "zakładami", organ właściwy do prowadzenia przedszkoli lub szkół danego typu zapewnia naukę stosownie do potrzeb oraz opiekę wychowawczą albo zajęcia pozalekcyjne.

2. Dzieciom i młodzieży niepełnosprawnym przebywającym w domach pomocy społecznej organ określony w ust. 1 zapewnia naukę stosownie do potrzeb w oddziałach szkolnych lub przedszkolnych.

3. W zakładach mogą być organizowane specjalne:

1) oddziały przedszkolne,

2) oddziały szkolne,

3) zespoły klasowe,

4) grupy wychowawcze.

4. W domach pomocy społecznej mogą być organizowane specjalne:

1) oddziały przedszkolne,

2) oddziały szkolne,

3) zespoły klasowe.

5. Zespoły klasowe stanowią uczniowie różnych klas szkoły podstawowej lub szkoły ponadpodstawowej (specjalnych).

6. Jednostki, o których mowa w ust. 3 i 4, stanowią filię najbliższej szkoły podstawowej lub ponadpodstawowej.

7. W zakładach, jeżeli uzasadnia to liczba dzieci, którym należy zapewnić nauczanie i wychowanie, mogą być tworzone:

1) przedszkola specjalne,

2) szkoły podstawowe specjalne,

3) szkoły ponadpodstawowe specjalne,

4) zespoły pozalekcyjne zajęć wychowawczych, zwane dalej "zespołami pozalekcyjnymi".

8. W domach pomocy społecznej, jeżeli uzasadnia to liczba dzieci, którym należy zapewnić nauczanie i wychowanie, mogą być tworzone:

1) przedszkola specjalne,

2) szkoły podstawowe specjalne,

3) szkoły ponadpodstawowe specjalne.

9. Wychowanie i nauczanie dzieci w zakładach organizuje się w porozumieniu z lekarzem prowadzącym ich leczenie.

10. Wychowanie i nauczanie dzieci w domach pomocy społecznej organizuje się w porozumieniu z zespołem terapeutycznym.

11. Jednostki, określone w ust. 3, 4, 7 i 8 tworzy, przekształca lub znosi organ właściwy do prowadzenia przedszkoli lub szkół specjalnych.

§  20.

1. Przedszkole specjalne może być tworzone z co najmniej czterech oddziałów.

2. Szkoła specjalna może być utworzona z co najmniej czterech oddziałów lub oddziałów łączonych.

3. Grupę wychowawczą można tworzyć, jeżeli liczba dzieci w zakładzie wynosi co najmniej 8.

4. Zespół pozalekcyjny można utworzyć, jeżeli liczba dzieci w zakładzie objętych opieką tego zespołu wynosi co najmniej 60.

5. O udziale dziecka w zajęciach szkolnych i w zespole pozalekcyjnym decyduje dyrektor jednostki za zgodą lekarza prowadzącego.

6. Pracę pedagogiczną zespołu pozalekcyjnego w szpitalu organizuje się w czasie uzgodnionym z kierownikiem zakładu i nie dłużej niż 4 godziny dziennie.

7. Pracę pedagogiczną zespołu pozalekcyjnego w szpitalu uzdrowiskowym, w sanatorium i prewentorium organizuje się w czasie uzgodnionym z kierownikiem tych jednostek, nie dłużej niż 8 godzin dziennie.

§  21.

1. Jeżeli w zakładzie lub domu pomocy społecznej zorganizowano więcej niż jedną jednostkę, o których mowa w § 19 ust. 7 i 8, organ prowadzący może odstąpić od tworzenia stanowisk kierowniczych dla każdej z tych jednostek powierzając wykonywanie zadań kierowniczych dyrektorowi jednej z nich w stosunku do pozostałych.

2. Do kierowania zespołem pozalekcyjnym można utworzyć stanowisko kierownika wychowania, jeżeli liczba miejsc dla dzieci wynosi co najmniej 60.

3. Po wypisaniu dziecka z zakładu do domu, dyrektor szkoły przygotowuje odpowiednią dokumentację i przesyła ją w terminie 7 dni do szkoły, do której będzie uczęszczał uczeń.

§  22.

1. Dyrektor zakładu lub domu pomocy społecznej zapewnia jednostkom, o których mowa w § 19 ust. 7 i 8, odpowiednie pomieszczenie wraz z wyposażeniem potrzebnym do prowadzenia zajęć.

2. Dyrektor szkoły (przedszkola) zapewnia podręczniki, książki do biblioteki, sprzęt audiowizualny, materiały i przybory szkolne.

Rozdział 4

Przepisy końcowe

§ 23. Sposób prowadzenia przez przedszkola i szkoły dokumentacji przebiegu nauczania określają odrębne przepisy.

§ 24. Przedszkola i szkoły, o których mowa w zarządzeniu, w terminie do dnia 31 sierpnia 1994 r. dostosują organizację i zasady działania do przepisów.

§ 25. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Załącznik nr 1

RAMOWY STATUT

PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA SPECJALNEGO

Nazwa przedszkola, ustalenia wstępne

§  1.

1. Publiczne przedszkole specjalne, zwane dalej "przedszkolem", przeznaczone jest dla dzieci niepełnosprawnych z takimi zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, które utrudniają lub uniemożliwiają uczęszczanie do przedszkola ogólnodostępnego, w wieku od ukończenia 3 lat życia do rozpoczęcia przez nie nauki szkolnej.

2. Przedszkole może być organizowane w szczególności dla dzieci:

1) z wadami widzenia,

2) niesłyszących,

3) słabosłyszących,

4) przewlekle chorych,

5) niepełnosprawnych ruchowo,

6) upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym,

7) z zaburzeniami zachowania,

8) z upośledzeniami sprzężonymi.

§  2.

1. Nazwa przedszkola zawiera:

1) określenie "przedszkole",

2) numer porządkowy wyrażony cyframi arabskimi ustalony przez organ prowadzący w porozumieniu z kuratorem oświaty, jeżeli w danej miejscowości jest więcej niż jedno przedszkole,

3) imię przedszkola, jeśli takie nadano,

4) określenie siedziby.

2. Przedszkolu nadaje imię organ prowadzący na wniosek rady pedagogicznej.

§ 3. Ustalona nazwa jest używana przez placówki i filie w pełnym brzmieniu. Na pieczęciach i stemplach może być używany czytelny skrót nazwy.

§ 4. W statucie przedszkola wymienia się organ prowadzący przedszkole.

§ 5. W statucie przedszkola określa się:

1) dzienny czas pracy przedszkola ustalony przez organ prowadzący na wniosek dyrektora przedszkola i rady przedszkola z uwzględnieniem przepisów dotyczących programu wychowania przedszkolnego,

2) terminy przerw w pracy przedszkola ustalane przez organ prowadzący na wniosek dyrektora przedszkola i rady przedszkola,

3) dodatkowe informacje o organizacji pracy przedszkola,

4) zasady korzystania z wyżywienia i wnoszenia opłat.

Cele i zadania przedszkola

§ 6. Statut przedszkola określa szczegółowe zasady realizacji prawa dzieci do troskliwej opieki, życzliwego i podmiotowego traktowania w procesie wychowania i rewalidacji.

§ 7. Przedszkole realizuje cele i zadania określone w ustawie oraz przepisach wydanych na jej podstawie, w szczególności:

1) wszechstronnie wspomaga indywidualny rozwój dziecka,

2) sprawuje opiekę nad dziećmi i prowadzi rewalidację odpowiednio do ich potrzeb i możliwości psychofizycznych,

3) współdziała z rodziną udzielając jej wszechstronnej pomocy w wychowaniu ich niepełnosprawnych dzieci i przygotowaniu ich do nauki szkolnej.

§ 8. Statut przedszkola powinien szczegółowo określać sposób realizacji zadań wynikających z ustawy, a także programów pracy dydaktyczno-wychowawczej oraz opiekuńczej i rewalidacyjnej.

§  9.

1. Przedszkola specjalne i oddziały przedszkolne specjalne obowiązane są stosować program wychowania wybrany z zestawu programu przedszkola ogólnodostępnego.

2. W przedszkolach dla dzieci upośledzonych umysłowo i niesłyszących oraz z upośledzeniami sprzężonymi obowiązują odrębne programy wychowania.

Organy przedszkola

§  10.

1. Organami przedszkola są:

1) dyrektor przedszkola,

2) rada pedagogiczna,

3) rada przedszkola i rada rodziców – jeżeli zostały utworzone.

2. Statut szczegółowo określa kompetencje dyrektora, rady pedagogicznej, rady przedszkola i rady rodziców, zasady ich współdziałania oraz sposób rozwiązywania sporów między nimi.

3. Tryb wyboru członków rady przedszkola i rady rodziców oraz zakres działalności określa ustawa.

§ 11. Rodzice i nauczyciele współdziałają ze sobą w sprawach wychowania i kształcenia dzieci. Statut przedszkola określa prawo rodziców do znajomości zadań wynikających z planu rocznego przedszkola i planów okresowych w danym oddziale, uzyskiwania informacji na temat swego dziecka, jego zachowania i rozwoju.

Organizacja przedszkola

§  12.

1. W zależności od potrzeb społecznych, przedszkola mogą być organizowane:

1) jako placówki samodzielne,

2) w ramach specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego,

3) w zakładach opieki zdrowotnej i domach pomocy społecznej.

2. Za prawidłową działalność specjalnego oddziału przedszkolnego odpowiedzialny jest dyrektor szkoły lub placówki, w której oddział ten jest zorganizowany.

§  13.

1. Liczba wychowanków w oddziale wynosi:

1) dla dzieci z wadami widzenia od 6 do 10,

2) dla dzieci z wadą słuchu od 6 do 8,

3) dla dzieci upośledzonych umysłowo od 6 do 10,

4) dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo i z upośledzeniami sprzężonymi od 6 do 8,

5) dla dzieci z zaburzeniami zachowania od 6 do 8,

6) dla dzieci w zakładach opieki zdrowotnej od 6 do 10,

7) dla dzieci w domach pomocy społecznej od 6 do 8.

2. W uzasadnionych przypadkach, za zgodą kuratora oświaty, liczba dzieci w grupie może być mniejsza niż ustalona w ust. 1.

§ 14. Przedszkole funkcjonuje przez cały rok szkolny z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzący zgodnie z § 5 pkt 2.

§  15.

1. Szczegółową organizację opieki i rewalidacji w danym roku szkolnym określa arkusz organizacji przedszkola opracowany przez dyrektora, najpóźniej do 31 maja. Arkusz organizacji zatwierdza organ prowadzący przedszkole w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny.

2. Czas pracy przedszkola powinien być dostosowany do specyficznych potrzeb rewalidacyjnych dzieci i wynosić:

1) w samodzielnych przedszkolach – od 5 do 11 godzin dziennie,

2) w przedszkolach organizowanych w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych – 6 godzin dziennie,

3) w przedszkolach organizowanych w zakładach opieki zdrowotnej i domach pomocy społecznej od 3 do 6 godzin dziennie.

Pracownicy przedszkola

§  16.

1. W przedszkolu zatrudnia się dyrektora, innych nauczycieli i specjalistów oraz pracowników administracyjnych i pracowników obsługi.

2. W statucie samodzielnego przedszkola czynnego ponad 5 godzin dziennie przy liczbie 6 i więcej oddziałów może być przewidziane utworzenie stanowiska wicedyrektora.

3. Zasady zatrudniania i wynagradzania nauczycieli i innych pracowników, o których mowa w ust. 1, określają odrębne przepisy.

§  17.

1. Statut przedszkola określa szczegółowy zakres zadań nauczycieli, w szczególności ich odpowiedzialność za:

1) zdrowie i bezpieczeństwo dzieci,

2) tworzenie warunków wspomagających rozwój fizyczny i psychiczny dzieci,

3) współpracę ze specjalistami świadczącymi pomoc psychologiczno-pedagogiczną i zdrowotną.

2. Statut określa szczegółowe zadania pracowników przedszkola.

§ 18. W przedszkolach, z wyjątkiem przedszkoli w zakładach opieki zdrowotnej i domach pomocy społecznej, zatrudnia się pomoc nauczyciela w wymiarze 1 etat na 1 oddział.

Do obowiązków pomocy nauczyciela w szczególności należy:

1) spełnianie czynności opiekuńczych i obsługowych w stosunku do dzieci, głównie w zakresie higieny osobistej, karmienia i ubierania,

2) uczestniczenie w zajęciach zespołowych prowadzonych przez nauczyciela i pomoc w ich organizowaniu i przeprowadzaniu (gry i zabawy, wycieczki itp.).

§ 19. Statut przedszkola może określić przypadki, w których rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora do skreślenia dziecka z listy dzieci przyjętych do przedszkola.

Postanowienia końcowe

§ 20. Przedszkole prowadzi i przechowuje dokumentację zgodnie z odrębnymi przepisami.

§ 21. Zasady gospodarki finansowej i materiałowej określają odrębne przepisy.

Załącznik nr 2

RAMOWY STATUT PUBLICZNEJ SZKOŁY SPECJALNEJ

Nazwa i organizacja szkoły

§ 1. Do publicznych szkół specjalnych zwanych dalej "szkołami" należą: szkoły podstawowe, szkoły zasadnicze, szkoły przysposabiające do pracy zawodowej, technika, licea i szkoły policealne.

§  2.

1. Nazwa szkoły zawiera:

1) określenie rodzaju szkoły,

2) określenie rodzaju niepełnosprawności, np. szkoła podstawowa dla dzieci niesłyszących, liceum ogólnokształcące dla niewidomych,

3) ustalany przez organ prowadzący, w porozumieniu z kuratorem oświaty, numer porządkowy szkoły, wyrażony cyfrą arabską, a w przypadku liceum ogólnokształcącego cyfrą rzymską, jeżeli w danej miejscowości jest więcej niż jedna szkoła tego samego typu,

4) imię szkoły, jeżeli szkole takie nadano,

5) określenie kierunku kształcenia zawodowego w szkołach zawodowych, np. technikum budowlane,

6) oznaczenie siedziby szkoły.

2. W nazwie szkoły, umieszczonej na tablicy urzędowej lub sztandarze opuszcza się wyraz "specjalna".

3. W nazwie szkoły umieszczonej na dokumentach szkolnych ucznia, z wyjątkiem szkół dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo, opuszcza się wyraz "specjalna".

4. W przypadku szkół filialnych nazwa zawiera określenie szkoły, której szkoła filialna jest podporządkowana, np. "Szkoła Podstawowa dla Dzieci Niesłyszących w ..., Filia w ...".

5. Zespoły szkół używają nazwy: "Zespół Szkół Specjalnych". Nazwa szkoły wchodzącej w skład Zespołu składa się z nazwy "Zespół Szkół Specjalnych" i określenia typu szkoły, np. "Zespół Szkół Specjalnych im. .... w ... Szkoła Podstawowa".

§  3.

1. Szkole nadaje imię organ prowadzący na wniosek rady szkoły lub wspólny wniosek rady pedagogicznej i przedstawicieli rodziców i uczniów.

2. Poszczególnym szkołom wchodzącym w skład Zespołu szkół mogą być nadane odrębne imiona.

3. W uzasadnionych przypadkach odrębne imię może być nadane także szkole filialnej.

§ 4. Ustalona nazwa używana jest w pełnym brzmieniu, z uwzględnieniem przepisu § 2 ust. 2.

Inne informacje o szkole

§  5.

1. Mogą być tworzone szkoły dla dzieci i młodzieży z różnymi rodzajami i stopniami niepełnosprawności, a w szczególności dla:

1) upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim,

2) upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym,

3) niesłyszących,

4) słabosłyszących,

5) niewidomych,

6) słabowidzących,

7) przewlekle chorych,

8) niepełnosprawnych ruchowo,

9) niedostosowanych społecznie, zagrożonych uzależnieniem, z zaburzeniami zachowania.

2. Szkoła może być utworzona przy minimum czterech oddziałach lub oddziałach łączonych.

Cele i zadania szkoły

§ 6. Celem szkoły poza celami określonymi ustawą jest w szczególności przygotowanie do życia w integracji ze społeczeństwem, poprzez:

1) osiągnięcie możliwie wszechstronnego rozwoju uczniów w dostępnym im zakresie, za pomocą specjalnych metod,

2) przygotowanie do wykonywania zawodu.

§ 7. Statut szkoły powinien szczegółowo określać sposób realizacji zadań wynikających z ustawy, a także wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych, w szczególności w zakresie:

1) udzielania uczniom pomocy pedagogicznej, rewalidacyjnej i resocjalizacyjnej,

2) umożliwienia uczniom podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej i religijnej,

3) organizowania specjalistycznej opieki psychologiczno-pedagogicznej, zdrowotnej i materialnej,

4) umożliwienia rozwoju zainteresowań uczniów, realizowania indywidualnych programów nauczania i wychowania,

5) określenia zasad sprawowania opieki nad uczniami przebywającymi w szkole podczas zajęć obowiązkowych, nadobowiązkowych i pozalekcyjnych,

6) określenia zasad sprawowania opieki nad uczniami podczas zajęć poza terenem szkoły, w trakcie wycieczek organizowanych przez szkołę,

7) określenia zasad organizacyjno-porządkowych pełnienia dyżurów nauczycielskich w szkole.

§  8.

1. Dyrektor szkoły powierza każdy oddział opiece wychowawczej jednemu z nauczycieli uczących w tym oddziale, zwanemu dalej "wychowawcą".

2. Dla zapewnienia ciągłości pracy wychowawczej i jej skuteczności pożądane jest, by wychowawca prowadził swój oddział przez cały tok nauczania.

3. Statut szkoły może określić możliwości i sposób wpływania przez rodziców i uczniów na dobór bądź zmianę wychowawcy danej klasy.

Organy szkoły

§  9.

1. Organami szkoły są:

1) dyrektor szkoły,

2) rada pedagogiczna,

3) rada szkoły i rada rodziców – jeżeli zostały utworzone,

4) samorząd uczniowski – jeżeli został utworzony.

2. Statut szkoły szczegółowo określa kompetencje, zasady współdziałania organów szkoły oraz sposób rozwiązywania sporów między nimi, w szczególności przez:

1) zapewnienie każdemu z nich możliwości swobodnego działania i podejmowania decyzji w granicach swoich kompetencji określonych ustawą i szczegółowo w statucie szkoły,

2) umożliwienie rozwiązywania sytuacji konfliktowych wewnątrz szkoły,

3) zapewnienie bieżącej wymiany informacji pomiędzy organami szkoły o podejmowanych i planowanych działaniach.

3. Tryb wyboru członków rady szkoły i rady rodziców oraz zakres ich działalności określa ustawa.

4. W przypadku, gdy nie została utworzona rada szkoły, statut szkoły powinien określić sprawy, w których rada pedagogiczna wykonując zadania rady szkoły, zgodnie z art. 52 ust. 2 ustawy – jest zobowiązana zasięgnąć opinii przedstawicieli rodziców i uczniów.

§ 10. Szczegółową organizację nauczania, wychowania, opieki, rewalidacji i resocjalizacji w danym roku szkolnym określa arkusz organizacji szkoły opracowany przez dyrektora najpóźniej do 15 maja każdego roku, na podstawie planu nauczania szkoły, zatwierdzony przez organ prowadzący szkołę.

§  11.

1. Podstawową jednostką organizacyjną szkoły jest oddział złożony z uczniów, którzy w jednorocznym kursie nauki uczą się wszystkich przedmiotów obowiązkowych, określonych planem nauczania.

2. Liczba uczniów w oddziale powinna wynosić:

1) w szkołach dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim – od 10 do 16 uczniów,

2) w szkołach dla upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym – od 6 do 8 uczniów,

3) w szkołach dla niewidomych i słabowidzących – od 8 do 10 uczniów,

4) w szkołach dla dzieci niesłyszących i słabosłyszących, niesłyszących i słabosłyszących upośledzonych umysłowo, niewidomych i słabowidzących upośledzonych umysłowo – od 6 do 8 uczniów,

5) w szkołach dla przewlekle chorych – od 10 do 16 uczniów, w tym w szkołach dla dzieci z zaburzeniami psychicznymi – od 6 do 8 uczniów,

6) w szkołach dla niepełnosprawnych ruchowo – od 8 do 12 uczniów,

7) w szkołach dla niedostosowanych społecznie, zagrożonych uzależnieniem i z zaburzeniami zachowania – od 10 do 16 uczniów.

3. W szkołach, o których mowa w ust. 2, w przypadku występowania upośledzeń sprzężonych, liczbę uczniów w oddziale obniża się o 2.

4. W uzasadnionych przypadkach, za zgodą organu prowadzącego liczba uczniów w oddziale może być niższa od określonej w ust. 2 i 3.

§ 12. W szkole podstawowej mogą być prowadzone oddziały przedszkolne realizujące program wychowania przedszkolnego.

§  13.

1. W uzasadnionych okolicznościach mogą być organizowane zajęcia w zespole klasowym złożonym z uczniów różnych klas szkoły podstawowej. Tak utworzony zespół uczniów stanowi klasę łączoną.

2. Liczba uczniów w zespole, o którym mowa w ust. 1 nie może być mniejsza od minimalnej normy określonej dla danego typu szkoły i większa od górnej granicy tej normy.

§  14.

1. Szkoły podstawowe wymienione w § 5 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 realizują plany i programy nauczania odpowiedniej szkoły specjalnej.

2. Szkoły podstawowe wymienione w § 5 ust. 1 pkt 4–9 realizują program nauczania szkoły ogólnodostępnej.

3. Szkoły podstawowe wymienione w § 5 ust. 1 pkt 4, 5, 6 i szkoły podstawowe dla dzieci niedostosowanych społecznie realizują plany nauczania odpowiedniej szkoły specjalnej.

4. Szkoły podstawowe wymienione w § 5 ust. 1 pkt 7, 8 i 9 z wyłączeniem szkoły podstawowej dla dzieci niedostosowanych społecznie realizują plany nauczania szkoły ogólnodostępnej.

5. W szkołach i klasach przysposabiających do pracy zawodowej nauczanie przedmiotów ogólnokształcących odbywa się na podstawie programów nauczania dopuszczonych do użytku w odpowiednich klasach szkoły podstawowej, dostosowanych do możliwości psychofizycznych uczniów i zatwierdzonych przez dyrektora szkoły.

6. Program przysposobienia do pracy zawodowej w szkołach i klasach, o których mowa w § 17 ust. 1, 2 i 3 zarządzenia opracowuje nauczyciel na podstawie odpowiedniego programu szkoły zasadniczej. Program ten zatwierdza kurator oświaty.

7. Szkoły zasadnicze wymienione w § 5 ust. 1 pkt 1 i 3 realizują plany i programy nauczania odpowiedniej szkoły specjalnej lub programy nauczania odpowiedniej szkoły ogólnodostępnej adoptowane przez radę pedagogiczną do możliwości psychofizycznych uczniów.

8. Szkoły ponadpodstawowe wymienione w § 5 ust. 1 pkt 3 i 5, z wyłączeniem szkół zasadniczych dla dzieci niesłyszących oraz szkoły ponadpodstawowe dla dzieci niedostosowanych społecznie realizują plany nauczania odpowiednie dla danych typów szkół specjalnych a programy nauczania odpowiednie dla danych typów szkół ogólnodostępnych.

§  15.

1. Podstawową formą pracy szkoły są zajęcia dydaktyczno-wychowawcze prowadzone w systemie klasowo-lekcyjnym.

2. Godzina lekcyjna trwa 45 minut, z wyjątkiem szkół zawodowych, w których godzina lekcyjna zajęć praktycznych trwa 55 minut.

3. Przerwy między lekcjami nie mogą być krótsze niż 10 minut. Jedna przerwa powinna być dłuższa i wynosić nie mniej niż 15 minut.

§  16.

1. Statut szkoły określa tryb corocznego dokonywania podziału oddziałów na grupy na zajęciach wymagających specjalnych warunków nauki i bezpieczeństwa z uwzględnieniem wysokości środków finansowych posiadanych przez szkołę oraz zasad wynikających z przepisów w sprawie ramowych planów nauczania.

2. W szkołach zasadniczych oraz w klasach (szkołach) przysposabiających do pracy zawodowej, w przypadku uzasadnionych brakami w wiadomościach i umiejętnościach uczniów, dopuszcza się możliwość podziału na grupy także na zajęciach języka polskiego i matematyki.

§  17.

1. Niektóre zajęcia obowiązkowe, np. praktyczna nauka zawodu, przygotowanie do pracy zawodowej, zajęcia fakultatywne, jak również niektóre zajęcia nadobowiązkowe mogą być prowadzone poza systemem klasowo-lekcyjnym, tzn. w grupach oddziałowych, międzyoddziałowych oraz międzyklasowych, a także podczas wycieczek i wyjazdów (np. szkoły zimowe lub inne formy wyjazdowe organizowane dla dzieci i młodzieży z rejonów zagrożonych ekologicznie).

2. Czas trwania zajęć wymienionych w ust. 1 ustala się zgodnie z § 15 ust. 2.

3. Zajęcia nadobowiązkowe, o których mowa w ust. 1, mogą być organizowane w ramach posiadanych przez szkołę środków finansowych.

4. Liczba uczestników kół i zespołów zainteresowań oraz innych zajęć nadobowiązkowych finansowanych z budżetu szkoły, nie może być niższa niż 5.

5. Na zajęciach fakultatywnych organizowanych w grupach międzyklasowych, międzyoddziałowych liczba uczniów nie może być niższa niż 10.

§  18.

1. Organizacja przysposobienia do pracy zawodowej powinna uwzględniać przepisy dotyczące wykazu prac wzbronionych młodocianym.

2. Przysposobienie do pracy zawodowej w klasach stanowiących część szkoły podstawowej może być organizowane poza szkołą, na podstawie umowy zawartej przez dyrektora szkoły podstawowej ze szkołą zasadniczą lub podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą.

§ 19. W szkołach zasadniczych, w celu realizowania zajęć praktycznych, mogą być tworzone warsztaty szkolne. Szczegółowe zasady działania warsztatów szkolnych powinien określić regulamin warsztatu szkolnego stanowiący załącznik do statutu szkoły.

§  20.

1. Zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz wydawania świadectw szkolnych, z wyjątkiem szkół dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, określają odrębne przepisy.

2. W szkołach dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym stosuje się ocenę opisową, która między innymi powinna zawierać element wyrażony cyfrą. Nie wydaje się świadectw promocyjnych. Uczniom kończącym szkołę wydaje się świadectwa ukończenia szkoły na odpowiednim druku z zastosowaniem obowiązującej skali ocen.

§  21.

1. Szkoła powinna zapewnić uczniom możliwość i warunki spożycia co najmniej jednego ciepłego posiłku w stołówce szkolnej lub stołówce prowadzonej przez inny podmiot, na podstawie umowy zawartej przez dyrektora szkoły z tym podmiotem określającym cenę posiłków dla uczniów.

2. Szkoła, która nie ma stołówki, powinna zapewnić uczniom gorący napój, np. mleko lub herbatę.

3. Odpłatność za korzystanie z posiłków lub napoju w stołówce szkolnej ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z radą szkoły, z uwzględnieniem możliwości częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat uczniów, którzy potrzebują szczególnej opieki w zakresie żywienia albo z uwzględnieniem refundowania im opłat ponoszonych w stołówce prowadzonej przez inny podmiot.

§  22.

1. Szkoła prowadzi bibliotekę, która jest pracownią szkolną służącą realizacji potrzeb i zainteresowań uczniów oraz doskonalenia warsztatu pracy nauczyciela. Mogą korzystać z niej również rodzice uczniów i inne osoby na zasadach określonych w statucie szkoły.

2. Godziny pracy biblioteki szkolnej, możliwość dostępu do jej zbiorów, zadania nauczyciela bibliotekarza określa szczegółowo statut szkoły.

§  23.

1. Dla uczniów, którzy muszą lub powinni dłużej przebywać w szkole ze względu na czas pracy ich rodziców lub dojazd do szkoły, szkoła może organizować świetlicę lub klub młodzieżowy.

2. Świetlica i klub młodzieżowy są pozalekcyjnymi formami wychowawczo-opiekuńczej działalności szkoły, które szkoła organizuje w miarę potrzeb i możliwości.

3. Świetlica prowadzi zajęcia w grupach wychowawczych. Grupa wychowawcza świetlicy liczy nie mniej wychowanków niż oddział klasowy.

§ 24. Dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania i zagrożonych uzależnieniem mogą być organizowane świetlice terapeutyczne na zasadach określonych przepisami w sprawie rodzajów, organizacji i zasad działania publicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych.

§ 25. Dla realizacji celów statutowych szkoła powinna posiadać odpowiednie pomieszczenia, zgodnie z art. 67 ust. 1 ustawy, a ponadto w miarę możliwości:

1) pomieszczenia dla działalności organizacji uczniowskich, samorządu uczniowskiego, sklepiku i świetlicy szkolnej lub klubu młodzieżowego,

2) ogródek szkolny,

3) gabinet pielęgniarki szkolnej,

4) gabinet terapii pedagogicznej,

5) archiwum,

6) szatnię,

7) inne.

Nauczyciele i inni pracownicy szkoły

§  26.

1. W szkole zatrudnia się:

1) pracowników pedagogicznych i innych specjalistów,

2) pracowników administracyjnych, ekonomicznych, inżynieryjno- -technicznych i pracowników obsługi.

2. Stanowiska kierownicze tworzy się z uwzględnieniem następujących zasad:

1) stanowisko wicedyrektora można utworzyć przy liczbie 16 i więcej oddziałów,

2) w szkole filialnej podporządkowanej innej szkole, można utworzyć stanowisko kierownika szkoły filialnej, przy minimum 2 oddziałach (zespołach), z wyjątkiem przypadku, gdy w szkole, której szkoła filialna jest podporządkowana, utworzono stanowisko wicedyrektora,

3) w szkole zawodowej można utworzyć stanowisko kierownika warsztatów lub kierownika szkolenia praktycznego,

4) za zgodą organu prowadzącego szkołę, można na wniosek dyrektora szkoły tworzyć dodatkowe stanowiska kierownicze, np. kierownika świetlicy.

3. W szkołach dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, dla głuchoniemych i z innymi upośledzeniami sprzężonymi oraz dla niepełnosprawnych ruchowo zatrudnia się w klasach I–III pomoc nauczyciela w wymiarze 1/2 etatu na każdy oddział. Do obowiązków pomocy nauczyciela w szczególności należy:

1) spełnianie czynności opiekuńczych i obsługowych w stosunku do dzieci głównie w zakresie higieny osobistej i ubierania,

2) uczestniczenie w zajęciach zespołowych prowadzonych przez nauczyciela i pomoc w ich organizowaniu i przeprowadzaniu (gry i zabawy, wycieczki itp.).

4. Zasady zatrudniania i wynagradzania nauczycieli i innych pracowników, o których mowa w ust. 1 określają odrębne przepisy.

§ 27. Zakres czynności poszczególnych pracowników ustala dyrektor, w tym związanych z:

1) odpowiedzialnością za bezpieczeństwo, zdrowie i życie uczniów,

2) prawidłowym przebiegiem procesu dydaktycznego z uwzględnieniem w działalności rewalidacyjnej i resocjalizacyjnej ustaleń wynikających z badań metodycznych, psychologicznych, pedagogicznych oraz własnych obserwacji dzieci i młodzieży,

3) analizowaniem zasadności pobytu dziecka w placówce i w przypadku uzasadnionych wątpliwości skierowanie go do poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej na powtórne badanie,

4) dbałością o pomoce dydaktyczne i sprzęt szkolny,

5) doskonaleniem umiejętności dydaktycznych i wychowawczych oraz podnoszeniem poziomu wiedzy merytorycznej.

§  28.

1. Nauczyciele danego przedmiotu lub nauczyciele grupy przedmiotów pokrewnych mogą tworzyć zespół przedmiotowy.

2. Pracą zespołu przedmiotowego kieruje powołany przez dyrektora szkoły przewodniczący zespołu.

3. Cele i zadania zespołu przedmiotowego obejmują:

1) zorganizowanie współpracy nauczycieli dla uzgadniania sposobów realizacji programów nauczania, korelowania treści nauczania przedmiotów pokrewnych, a także uzgadniania metod i sposobów prowadzenia rewalidacji i resocjalizacji,

2) organizowanie wewnątrzszkolnego i międzyszkolnego doskonalenia zawodowego oraz doradztwa metodycznego dla początkujących nauczycieli,

3) współdziałanie w organizowaniu pracowni i laboratoriów przedmiotowych, warsztatów szkolnych, a także w uzupełnianiu ich wyposażenia,

4) wspólne opiniowanie przygotowywanych w szkole autorskich, innowacyjnych i eksperymentalnych programów nauczania.

§  29.

1. Zadaniem wychowawcy klasy jest sprawowanie opieki wychowawczej nad uczniami, a w szczególności:

1) poznanie warunków życia uczniów i ich stanu zdrowotnego,

2) systematyczna konsultacja z rodzicami (opiekunami), lekarzem, psychologiem i pedagogiem na temat psychofizycznego rozwoju uczniów.

2. Wychowawca w celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1:

1) otacza indywidualną opieką każdego ucznia,

2) współdziała z nauczycielami uczącymi w jego klasie (oddziale), uwzględniając z nim i koordynując ich działania wychowawcze wobec ogółu uczniów, a także wobec tych, którym potrzebna jest indywidualna opieka,

3) w miarę możliwości planuje i organizuje z uczniami i ich rodzicami (opiekunami) różne formy życia zespołowego integrujące środowisko.

3. Statut szkoły określi szczegółowo sposoby spełniania zadań wychowawcy odpowiednie do wieku uczniów i ich potrzeb a także minimalną częstotliwość kontaktów wychowawców i innych nauczycieli z rodzicami uczniów.

§ 30. Zadania psychologów i pedagogów określają odrębne przepisy.

§ 31. Czas i organizację pracy służby zdrowia w szkole określają odrębne przepisy.

Uczniowie szkoły

§ 32. Statut szkoły określi szczegółowo prawa i obowiązki ucznia przy zachowaniu następujących zasad:

1) uczeń ma prawo do:

a) właściwie zorganizowanego procesu kształcenia, zgodnie z zasadami pedagogiki specjalnej oraz higieny pracy umysłowej,

b) opieki wychowawczej i warunków pobytu w szkole zapewniających bezpieczeństwo, ochronę przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej oraz ochronę i poszanowanie jego godności,

c) korzystania z pomocy stypendialnej bądź doraźnej, zgodnie z odrębnymi przepisami,

d) szczególnie troskliwego i życzliwego traktowania w procesie dydaktyczno-wychowawczym, rewalidacyjnym i resocjalizacyjnym,

e) swobody wyrażania myśli i przekonań, w szczególności dotyczących życia szkoły a także światopoglądowych i religijnych, jeśli nie narusza tym dobra innych osób,

f) rozwijania zainteresowań,

g) sprawiedliwej, obiektywnej i jawnej oceny ustalonych sposobów kontroli postępów w nauce,

h) korzystania z pomieszczeń szkolnych, sprzętu, środków dydaktycznych, księgozbioru biblioteki podczas zajęć pozalekcyjnych,

i) wpływania na życie szkoły przez działalność samorządową oraz zrzeszania się w organizacjach działających w szkole.

2) uczeń ma obowiązek przestrzegania postanowień zawartych w statucie szkoły, a zwłaszcza dotyczących:

a) systematycznego i aktywnego uczestniczenia w zajęciach lekcyjnych i w życiu szkoły,

b) dbałości o wspólne dobro, ład i porządek w szkole.

§  33.

1. Statut szkoły określa rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary. Nie mogą być stosowane kary naruszające nietykalność i godność osobistą ucznia.

2. Statut szkoły może określić przypadki, w których, z zastrzeżeniem ust. 3, rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora do skreślenia ucznia z listy uczniów.

3. Uczeń szkoły podstawowej może być skreślony z listy uczniów jedynie z równoczesnym przeniesieniem go do innej szkoły podstawowej, chyba że ukończył on 17 lat.

4. Szkoła powinna informować rodziców (opiekunów) ucznia o przyznanej mu nagrodzie lub zastosowaniu wobec niego kary.

5. Rada pedagogiczna może ustanowić odznaki dla wyróżniających się uczniów i określić warunki ich uzyskiwania. W statucie szkoły określa się tryb przyznawania tych odznak.

Postanowienia końcowe

§  34.

1. Szkoła używa pieczęci urzędowej zgodnie z odrębnymi przepisami.

2. Zespół szkół posiada pieczęć urzędową wspólną dla wszystkich szkół wchodzących w jego skład, zawierającą nazwę zespołu.

3. Szkoła filialna używa pieczęci urzędowej szkoły, której jest organizacyjnie podporządkowana.

§ 35. Szkoła może posiadać własny sztandar, godło oraz ceremoniał szkolny.

§ 36. Szkoła prowadzi i przechowuje dokumentację zgodnie z odrębnymi przepisami.

§ 37. Zasady gospodarki finansowej i materiałowej określają odrębne przepisy.

^* Z dniem 25 stycznia 2000 r. nin. zarządzenie traci moc w zakresie dotyczącym ramowego statutu publicznego przedszkola specjalnego oraz dotychczasowej publicznej szkoły podstawowej specjalnej, zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia z dnia 10 grudnia 1999 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ramowego statutu publicznej sześcioletniej szkoły podstawowej i publicznego gimnazjum (Dz.U.00.2.20).