Zasady ewidencji kosztów prac badawczych i wdrożeniowych oraz ich finansowania w jednostkach organizacyjnych nie będących jednostkami badawczymi lub szkołami wyższymi.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1974.8.17

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1974 r.

INSTRUKCJA Nr 11/KS

MINISTERSTWA FINANSÓW

z dnia 21 marca 1974 r.

w sprawie zasad ewidencji kosztów prac badawczych i wdrożeniowych oraz ich finansowania w jednostkach organizacyjnych nie będących jednostkami badawczymi lub szkołami wyższymi.

W związku z uchwałą Nr 289 Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1973 r. w sprawie finansowania prac badawczych i wdrożeniowych oraz gospodarki finansowej jednostek badawczych i szkół wyższych (Monitor Polski z 1974 r. Nr 2, poz. 9) oraz zarządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 1974 r. w sprawie szczegółowych zasad finansowania prac badawczych i wdrożeniowych oraz gospodarki finansowej jednostek badawczych (Monitor Polski Nr 9, poz. 71) ustala się następujące zasady ewidencji finansowania kosztów prac badawczych i wdrożeniowych w jednostkach organizacyjnych nie będących jednostkami badawczymi lub szkołami wyższymi.

I.

Ewidencja w jednostkach działających według zasad rozrachunku gospodarczego.

§ 1. Jednostki obowiązane do obciążania kosztów działalności narzutem na fundusz postępu techniczno-ekonomicznego, jednostki finansujące prace badawcze ze środków tego funduszu lub funduszu prac badawczych oraz dysponenci funduszu postępu techniczno-ekonomicznego prowadzą ewidencję operacji związanych z tworzeniem i wykorzystywaniem funduszów oraz wykonywaniem prac badawczych i wdrożeniowych na zasadach określonych w przepisach w sprawie planów kont dla jednostek gospodarki uspołecznionej.

§ 2. Jednostki obowiązane do obciążania kosztów działalności narzutem na fundusz postępu techniczno-ekonomicznego księgują ten narzut po stronie Wn konta 409 "Koszty niematerialne" z zapisem przeciwstawnym na koncie rozrachunków z dysponentem funduszu albo na koncie funduszu, jeżeli jednostka jest zarazem jego dysponentem. Księgowań dokonuje się na podstawie not, których oryginały przesyła się równocześnie dysponentowi funduszu.

Narzut zalicza się do kosztów działalności zgodnie z obowiązującymi jednostkę zasadami rozliczania i kalkulacji kosztów.

§  3.

1. Dysponenci funduszu postępu techniczno-ekonomicznego prowadzą ewidencję tworzenia i wykorzystania tego funduszu na koncie 876 "Fundusz postępu techniczno-ekonomicznego" podzielonym na konta analityczne: konto "Koszty funduszu postępu techniczno-ekonomicznego", zwane dalej "kontem kosztów funduszu" i konto "Fundusz postępu techniczno-ekonomicznego", zwane dalej "kontem funduszu".

Na kontach tych księguje się następujące podstawowe operacje:

- na stronie Wn konta kosztów funduszu - koszty finansowanych środkami funduszu postępu techniczno-ekonomicznego prac badawczych z zapisem przeciwstawnym na właściwym koncie rozrachunków, jeżeli prace te wykonuje jednostka koordynująca lub z zapisem przeciwstawnym na właściwym koncie środków pieniężnych albo rozrachunków (zakup wykonanych przez inne jednostki produktów i usług, zakup aparatury i urządzeń oraz materiałów potrzebnych wyłącznie do wykonania określonej pracy badawczej) lub sprzedaży, jeżeli prace prowadzi jednostka, będąca zarazem dysponentem funduszu,

- na stronie Ma konta kosztów funduszu - koszty prac badawczych lub wyodrębnionych ich etapów całkowicie zakończonych, przyjętych i rozliczonych z zapisem przeciwstawnym na stronie Wn konta funduszu,

- na stronie Wn konta funduszu - koszty zakończonych tematów prac badawczych, kwoty przekazane jednostkom badawczym na finansowanie ich własnych prac badawczych i działalności ogólnotechnicznej, kwoty przekazane innym dysponentom funduszu, kwoty stanowiące częściowe lub całkowite pokrycie kosztów prac wdrożeniowych zakończonych negatywnym wynikiem oraz wypłaty tymczasowych wynagrodzeń za projekty wynalazcze z zapisem przeciwstawnym na właściwych kontach rozrachunków lub środków pieniężnych,

- na stronie Ma konta funduszu - kwoty należnych dysponentowi wpłat z tytułu obciążeń kosztów działalności narzutami na fundusz oraz inne dochody zwiększające fundusz z zapisem przeciwstawnym na właściwych kontach rozrachunków.

Saldo konta "Fundusz postępu techniczno-ekonomicznego" (saldo sald obu kont analitycznych) wyraża stan funduszu.

Do konta kosztów funduszu prowadzi się urządzenia szczegółowe pozwalające ustalić koszty poszczególnych prac badawczych, a jeżeli są one rozliczane według wyodrębnionych etapów - również koszty tych etapów.

Do strony Ma konta funduszu prowadzi się urządzenia szczegółowe pozwalające ustalić źródła tworzenia funduszu.

2. Ewidencję stanu środków pieniężnych oraz operacji bankowych na rachunku środków funduszu prowadzi się w ramach konta 139 "Inne środki pieniężne" na koncie analitycznym "Rachunek bankowy środków funduszu postępu techniczno-ekonomicznego".

3. Należności i zobowiązania związane z tworzeniem i wykorzystaniem funduszu księguje się na właściwych kontach rozrachunków. Za należność uważa się również, do czasu rozliczenia kosztów pracy badawczej lub wyodrębnionego jej etapu, przekazane jednostce koordynującej zaliczki a za zobowiązania również akceptowane kwoty kosztów, przejściowo sfinansowane środkami własnymi jednostki koordynującej.

4. Dysponenci funduszu postępu techniczno-ekonomicznego ewidencjonują pozabilansowo:

1) materialne składniki majątkowe, nabyte lub wytworzone ze środków funduszu i pozostałe po wykonaniu pracy badawczej - na koncie 8990 "Materialne składniki majątkowe funduszu prac badawczych". Ewidencję materialnych składników prowadzi się według tematów prac badawczych oraz miejsc składowania przy zastosowaniu rozwiązań, pozwalających ustalić sposób ich zagospodarowania. Składniki wprowadza się do ewidencji na podstawie protokółu sporządzonego po zakończeniu pracy badawczej, a odpisuje na podstawie dokumentów stwierdzających zagospodarowanie poszczególnych składników majątkowych,

2) koszty prac badawczych lub ich części, przewidzianych do wdrożenia - na koncie 8991 "Koszt prac badawczych podlegających wdrożeniu".

Koszty prac badawczych odpisuje się z konta 8991 pod datą realizacji umowy wdrożeniowej lub odstąpienia od niej (§ 7 ust. 3).

Ewidencję kosztów prac badawczych prowadzi się według tematów tych prac lub podlegających wdrożeniu części tematów, z podziałem na tematy objęte umowami wdrożeniowymi i pozostałe.

§ 4. Dysponenci funduszu prac badawczych prowadzą ewidencję tworzenia i wykorzystania tego funduszu na koncie 878 "Fundusz prac badawczych".

Postanowienia § 3 stosuje się odpowiednio.

§  5.

1. Jednostki koordynujące prace badawcze, finansowane ze środków funduszu postępu techniczno-ekonomicznego lub funduszu prac badawczych, ewidencjonują:

1) otrzymane od dysponenta funduszu środki na odrębnym rachunku bankowym (konto 139 "Inne środki pieniężne") w korespondencji z kontem 269 "Inne rozrachunki" - na koncie analitycznym rozrachunków z dysponentem funduszu (ust. 2),

2) wyroby, roboty i usługi wykonane systemem gospodarczym - według ogólnych zasad jako koszty działalności operacyjnej a następnie jako sprzedaż wyrobów, robót lub usług z zapisem przeciwstawnym na koncie rozrachunków z dysponentem funduszu,

3) świadczenia innych jednostek związane z realizacją pracy badawczej oraz wartość nabytej aparatury i urządzeń - bezpośrednio na koncie rozrachunków z dysponentem funduszu,

4) prowizje należne za działalność koordynacyjną - jako sprzedaż usług niematerialnych z zapisem przeciwstawnym na koncie rozrachunków z dysponentem funduszu,

5) zapłatę świadczeń i prowizji - według ogólnych zasad.

2. Jednostki koordynujące prowadzą rozliczenia z dysponentem funduszu postępu techniczno-ekonomicznego lub funduszu prac badawczych przy zastosowaniu dwu analitycznych kont rozrachunków. Na jednym koncie analitycznym księguje się zaliczki i inne wpłaty dokonane przez dysponenta na pokrycie kosztów pracy badawczej oraz ewentualne ich zmniejszenia, na drugim zaś koszty prac badawczych, określone w ust. 1 oraz ewentualne ich zmniejszenia. Obroty obu kont salduje się po ostatecznym rozliczeniu pracy badawczej z dysponentem funduszu.

3. Jednostki koordynujące prace badawcze prowadzą ewidencję materialnych składników majątkowych związanych z wykonywaniem pracy badawczej a otrzymanych od dysponenta funduszu lub nabytych na jego rachunek albo powstałych w toku realizacji pracy na pozabilansowym koncie 8990 "Materialne składniki majątkowe funduszów prac badawczych". Ewidencję prowadzi się według zasad określonych w § 3 ust. 4.

§  6.

1. Jednostki wykonujące prace badawcze księgują powstałe u nich materialne składniki majątkowe na koncie 8990 prowadzonym według zasad określonych w § 3 ust. 4.

2. Sprzedaż materialnych składników majątkowych pozostałych po wykonaniu prac badawczych księguje się tak jak sprzedaż materiałów, z tym że koszt własny tej sprzedaży ustala się w wysokości 90% dochodu ze sprzedaży, uznając sumą kosztu własnego rozrachunki z dysponentem tego funduszu, z którego sfinansowano prace badawcze.

§  7.

1. Jednostka wdrażająca efekt pracy badawczej gromadzi finansowane ze środków obrotowych koszty prac wdrożeniowych na koncie 450 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów działalności operacyjnej" i po zakończeniu tych prac rozlicza je w ciężar kosztów działalności operacyjnej według ogólnych zasad. Dotyczy to również kosztów zakupionych patentów, wzorów użytkowych lub licencji na ich stosowanie. Koszty prac badawczych przyjętych nieodpłatnie do wdrożenia księguje się pod datą zawarcia umowy wdrożeniowej na koncie 8991 "Koszt prac badawczych podlegających wdrożeniu". Koszty prac badawczych odpisuje się z konta 8991 pod datą wdrożenia pracy badawczej lub jej odpisania (ust. 3).

2. Odsetki, należne budżetowi w wypadku przekroczenia umownego terminu zakończenia prac wdrożeniowych lub terminu wdrożenia patentów, wzorów użytkowych albo licencji na ich stosowanie, księguje się w ciężar konta 800 "Straty i zyski" z zapisem przeciwstawnym na koncie rozrachunków z wydziałem finansowym. Odsetki te przekazuje się na rachunek dochodów właściwego budżetu, z którym jednostka jest powiązana (centralnego, terenowego), w ciągu 14 dni po upływie miesiąca, w którym je naliczono.

3. W wypadku nie podjęcia lub odstąpienia od prac wdrożeniowych jednostka obowiązana do wdrożenia efektów pracy badawczej spisuje równowartość figurującego na koncie 8991 kosztu tej pracy w ciężar konta 800 "Straty i zyski" z zapisem przeciwstawnym na koncie rozrachunków z dysponentem funduszu lub rozrachunków z wydziałem finansowym. Spłata zobowiązania wobec dysponenta funduszu lub budżetu powinna nastąpić w ciągu 14 dni po upływie miesiąca, w którym wartość pracy badawczej spisano na straty.

4. W wypadku całkowitego lub częściowego sfinansowania kosztów prac wdrożeniowych, zakończonych wynikiem negatywnym, środkami funduszu postępu techniczno-ekonomicznego jednostka wdrażająca księguje otrzymane kwoty na koncie 269 "Inne rozrachunki", odnosząc jednocześnie na to samo konto odpowiednią część kosztów figurujących na koncie 450 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów działalności operacyjnej".

§ 8. Wpływ środków przeznaczonych na nagrody za realizację prac badawczych i wdrożeniowych o szczególnym znaczeniu gospodarczym, otrzymująca je jednostka księguje po stronie Wn konta 110 "Rachunek rozliczeniowy", z zapisem przeciwstawnym na koncie 260 "Inne rozrachunki", wypłatę zaś nagród za pośrednictwem konta 259 "Rozliczenia innych wynagrodzeń".

II.

Ewidencja w jednostkach budżetowych.

§  9.

1. Jednostki budżetowe będące dysponentami funduszu prac badawczych oraz funduszu postępu techniczno-ekonomicznego wykorzystują dla ewidencji obrotów na rachunkach bankowych środków tych funduszów konto 09 "Pozostałe środki pieniężne". Dla każdego z tych rachunków należy prowadzić odrębne konto analityczne.

2. Ewidencję funduszu prac badawczych i funduszu postępu techniczno-ekonomicznego prowadzą jednostki budżetowe na kontach:

- 862 "Fundusz prac badawczych"

- 863 "Fundusz postępu techniczno-ekonomicznego".

Na stronie Wn konta 862 i 863 księguje się zmniejszenia funduszu (koszty oraz inne niż koszty zmniejszenia, w tym również przekazanie środków funduszu innym dysponentom), a na stronie Ma tych kont - zwiększenia funduszu (dochody i inne niż dochody zwiększenia, w tym również otrzymanie środków funduszu od innego dysponenta) - z przeciwstawnym zapisem na koncie środków pieniężnych lub rozrachunków. Do kont 862 i 863 powinna być prowadzona ewidencja analityczna odrębnie dla zmniejszeń i zwiększeń funduszu odpowiednio do potrzeb planowania, kontroli i sprawozdawczości, w sposób umożliwiający wyodrębnienie w zakresie zmniejszeń, kosztów realizacji poszczególnych prac badawczych (etapów prac).

3. Należności i zobowiązania funduszu prac badawczych i funduszu postępu techniczno-ekonomicznego księgują jednostki budżetowe na właściwych kontach rozrachunków planu kont dla jednostek i zakładów budżetowych; za należność uważa się również, do czasu rozliczenia pracy badawczej (etapu pracy), środki przekazane do dyspozycji jednostki koordynującej.

4. Ewidencję materialnych składników majątkowych nabytych lub wytworzonych ze środków funduszów i przejętych przez dysponenta prowadzi się na koncie pozabilansowym 95 "Zapasy specjalne" według zasad określonych w § 3 ust. 4.

III.

Przepisy przejściowe i końcowe.

§  10.

1. Aktywa i pasywa likwidowanego funduszu nowych uruchomień przenosi się pod datą 1 stycznia 1974 r. na odpowiednie konta aktywów i pasywów funduszu postępu techniczno-ekonomicznego; nie dotyczy to środków zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym, które należy przeksięgować na prowadzone w ramach konta 139 "Inne środki pieniężne" konto "Rachunek bankowy środków funduszu postępu techniczno-ekonomicznego" pod datą dokonania przez bank przelewu.

2. W wypadku finansowania ze środków funduszu nowych uruchomień prac wdrożeniowych, niezakończonych do dnia 31 grudnia 1973 r., dysponent funduszu przeprowadza rozliczenie poniesionych od tego dnia kosztów tych prac i akceptowaną ich kwotą obciąża pod datą 1 stycznia 1974 r. konto rozrachunków z jednostką prowadzącą prace wdrożeniowe w korespondencji z kontem 889 "Dochody przyszłych okresów". Jednostka wdrażająca księguje akceptowaną kwotę kosztów po stronie Ma konta rozrachunków z dysponentem funduszu z zapisem przeciwstawnym (za pośrednictwem konta 409 "Koszty niematerialne") na koncie 450 "Rozliczenia międzyokresowe działalności operacyjnej".

3. Po zakończeniu prac wdrożeniowych jednostka wdrażająca zalicza w kolejnych okresach odpowiednie kwoty kosztów sfinansowanych ze środków funduszu nowych uruchomień do kosztów działalności, dokonując zarazem odpowiedniego przelewu środków na rzecz dysponenta funduszu postępu techniczno-ekonomicznego. Dysponent na podstawie dowodów przelewu obciąża konto 139 i uznaje konto rozrachunków z jednostką prowadzącą prace wdrożeniowe a równolegle obciąża konto 889 "Dochody przyszłych okresów" i uznaje konto funduszu.

4. Postanowienia ust. 3 stosuje się odpowiednio przy rozliczaniu kosztów prac wdrożeniowych, zakończonych i sfinansowanych ze środków funduszu nowych uruchomień do końca 1973 r.

§ 11. Jednostki budżetowe będące dysponentami funduszu prac badawczych i funduszu postępu techniczno-ekonomicznego przeniosą w bilansie otwarcia na dzień 1 stycznia 1974 r. na konta 862 i 863 dotyczącą tych funduszów część salda konta 83 "Fundusze pozabudżetowe" i konta 16 "Koszty działalności" oraz na konto 09 "Pozostałe środki pieniężne" część salda konta 02 "Rachunki środków pozabudżetowych", odpowiadającą stanom na rachunkach bankowych środków funduszu prac badawczych i funduszu postępu techniczno-ekonomicznego na dzień 1 stycznia 1974 r.

§ 12. Traci moc okólnik Nr 45/KS z dnia 4 grudnia 1970 r. w sprawie zasad ewidencji funduszów przeznaczonych na finansowanie prac badawczych i wdrożeniowych w jednostkach nie będących jednostkami badawczymi (Dz. Urz. Min. Fin. z 1971 r. Nr 1, poz. 3).

§ 13. Instrukcję stosuje się od dnia 1 stycznia 1974 r.