Współdziałanie terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego z Państwowym Zakładem Ubezpieczeń w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń.
Dzienniki resortowe
Dz.Urz.MF.1976.2.4
Akt utracił moc Wersja od: 22 stycznia 1976 r.
INSTRUKCJA Nr 4/PZU
MINISTERSTWA FINANSÓW
z dnia 14 stycznia 1976 r.
w sprawie współdziałania terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego z Państwowym Zakładem Ubezpieczeń w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń.
W związku z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21 lutego 1963 r. w sprawie współdziałania organów administracji państwowej z Państwowym Zakładem Ubezpieczeń w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych oraz w zakresie zapobiegania powstawaniu szkód losowych (Dz. U. z 1963 r. Nr 8, poz. 47 i z 1975 r. Nr 20, poz. 109) i rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 10 września 1975 roku w sprawie włączenia do zobowiązania pieniężnego należności z tytułu składek za obowiązkowe ubezpieczenia rolników od nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej (Dz. U. Nr 31, poz. 167) ustala się, co następuje:
§ 1.
Instrukcja niniejsza dotyczy współdziałania terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego z Państwowym Zakładem Ubezpieczeń (PZU) w zakresie: 1)
obowiązkowych ubezpieczeń budynków oraz mienia w gospodarstwach rolnych, 2)
obowiązkowych ubezpieczeń rolników od nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej.§ 2.
Ilekroć w instrukcji jest mowa: 1)
o naczelniku gminy - należy przez to rozumieć również prezydenta miasta stopnia podstawowego, naczelnika miasta, naczelnika dzielnicy oraz naczelnika miasta i gminy; 2)
o urzędzie gminy - należy przez to rozumieć również urząd miejski, urząd dzielnicowy oraz urząd miasta i gminy; 3)
o inspektoracie PZU - należy przez to rozumieć również oddział wojewódzki PZU zajmujący się bezpośrednią obsługą ubezpieczeń.Ewidencjonowanie zmian w zakresie ubezpieczeń budynków i mienia w gospodarstwach rolnych
§ 3.
1.
Obowiązkowemu ubezpieczeniu, zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 1974 r. w sprawie obowiązkowych ubezpieczeń budynków oraz mienia w gospodarstwach rolnych (Dz. U. Nr 49, poz. 303), podlegają: 1)
należące do osób fizycznych, zespołów rolników indywidualnych prowadzących wspólną działalność w zakresie produkcji rolniczej, rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych, międzykółkowych baz maszynowych i kółek rolniczych prowadzących zespołową gospodarkę w rolnictwie:a)
budynki - z dniem pokrycia ich dachem lub rozpoczęcia użytkowania,b)
mienie ruchome - w indywidualnych gospodarstwach rolnych o ogólnym obszarze gruntów co najmniej 0,5 ha, na działkach przyzagrodowych członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz na działkach o obszarze poniżej 0,5 ha, jeżeli stanowią one własność osób fizycznych i znajdują się na nich budynki mieszkalne podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu oraz w każdym przypadku - w kółkach rolniczych, spółdzielniach kółek rolniczych, międzykółkowych bazach maszynowych,c)
ziemiopłody - w gospodarstwach rolnych o ogólnym obszarze gruntów co najmniej 0,5 ha, stanowiących własność osób fizycznych i prawnych, oraz na działkach przyzagrodowych członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, 2)
należące do osób fizycznych - zwierzęta gospodarskie, tj. bydło, konie oraz trzoda chlewna, objęte obowiązkowym ubezpieczeniem na podstawie uchwały właściwej wojewódzkiej rady narodowej.2.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 25 lipca 1975 r. w sprawie obowiązkowych ubezpieczeń rolników od nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej (Dz. U. Nr 28, poz. 145) - obowiązkowym ubezpieczeniom podlegają właściciele gospodarstw rolnych (posiadacze, użytkownicy, dzierżawcy) o ogólnym obszarze gruntów co najmniej 0,5 ha.§ 4.
1.
Urząd gminy ewidencjonuje zmiany dotyczące budynków i mienia, podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom, a mianowicie: 1)
zmianę liczby ubezpieczonych budynków, 2)
zmianę konstrukcji budynku lub jego pokrycia, 3)
powstanie lub likwidację gospodarstwa rolnego, 4)
zmianę obszaru użytków rolnych gospodarstwa, 5)
zmianę liczby zarejestrowanych - bydła i koni.2.
Zmiany, o których mowa w ust. 1, ewidencjonuje się na drukach "Ewidencja ubezpieczeń", stanowiących załącznik do kart gospodarstw, założonych na podstawie instrukcji Nr 7/PO Ministrów Finansów i Rolnictwa z dnia 15 marca 1975 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg gospodarczych, oraz załącznik do kart nieruchomości; do czasu wprowadzenia tych druków - zmiany w ubezpieczeniu ewidencjonuje się na dostarczonych przez inspektorat PZU kartach ewidencyjnych, wykazujących dotychczasowy stan ubezpieczonych budynków oraz mienia. W określonych rubrykach druku "Ewidencja ubezpieczeń" wpisywać należy obszar użytków rolnych gospodarstwa w ha oraz tenże obszar przeliczony według norm szacunkowych dla IV klasy gleby, liczbę budynków mieszkalnych, inwentarskich, stodół i innych gospodarczych, liczbę bydła i koni, wartość normową budynków, mienia ruchomego, ziemiopłodów, bydła, koni i trzody chlewnej oraz obliczoną na tej podstawie składkę za poszczególne ubezpieczenia i łącznie za wszystkie ubezpieczenia.§ 5.
1.
W razie stwierdzenia, że budynek podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu, lecz nie figuruje w prowadzonej przez urząd gminy ewidencji, jak też w razie zmiany konstrukcji budynku lub jego pokrycia - urząd gminy wypełnia druk zgłoszenia budynku do oszacowania i przesyła inspektoratowi PZU w ciągu 7 dni po stwierdzeniu powyższych okoliczności.2.
Urząd gminy nie ewidencjonuje w gospodarstwach rolnych budynków o powierzchni do 20 m2.3.
Inspektorat PZU w ciągu 30 dni dokonuje oszacowania zgłoszonego budynku i podaje urzędowi gminy wartość ustaloną według norm szacunkowych w tysiącach złotych i wysokość rocznej składki. Do czasu wydrukowania załączników do kart gospodarstw, inspektorat PZU będzie podawać urzędowi gminy tylko zmiany w ogólnej liczbie budynków, łączną podstawę wymiaru składki i łączną składkę za budynki danego właściciela oraz składkę od tysiąca złotych wartości normowej mienia ruchomego, to jest przeciętną składkę od tysiąca złotych podstawy wymiaru składki za budynki danego właściciela.4.
Po rozebraniu budynku oraz po upływie terminu określonego w podjętej przez naczelnika gminy decyzji o rozbiórce lub usunięciu budynku z gruntu, urząd gminy wykreśla budynek z prowadzonej ewidencji i zawiadamia o tym właściciela oraz inspektorat PZU; do czasu wydrukowania załączników do kart gospodarstw, inspektorat PZU przekazywać będzie urzędowi gminy wynikłe w związku z tym zmiany w stanie ubezpieczonych budynków.§ 6.
W razie powstania lub likwidacji gospodarstwa rolnego albo zmiany obszaru użytków rolnych gospodarstwa - urząd gminy dokonuje odpowiednich zapisów dotyczących ubezpieczenia mienia na załączniku do karty gospodarstwa i zawiadamia o tym inspektorat PZU, podając obszar użytków rolnych w ha (grunty orne i użytki zielone) oraz tenże obszar przeliczony według norm szacunkowych dla IV klasy gleby (§ 8 ust. 1 pkt 2 lit. a).§ 7.
Sołtys lub pracownik urzędu gminy upoważniony przez naczelnika gminy, przeprowadza w I kwartale każdego roku rejestrację bydła i koni w wieku od 1 roku oraz wystawia i doręcza właścicielom dokumenty ubezpieczenia. Wyniki rejestracji urząd gminy corocznie wpisuje we właściwych rubrykach załącznika do karty gospodarstwa. Szczegółowe zasady przeprowadzania rejestracji zwierząt i ewidencjonowania zmian zaistniałych w pogłowiu bydła i koni ustala PZU.Obliczanie należnej składki
§ 8.
1.
Składkę oblicza się na podstawie danych zawartych w załączniku do karty gospodarstwa, uwzględniających zmiany dotyczące budynków i mienia (§ 4 ust. 1) zaistniałe w okresie od dnia 1 lipca ubiegłego roku do dnia 30 czerwca roku, w którym wymierzana jest składka: 1)
za budynki:a)
osób fizycznych - od podstawy wymiaru ustalonej według norm szacunkowych budynków,b)
osób prawnych - od wartości wykazanej w bilansie sporządzonym na koniec roku poprzedzającego rok ubezpieczenia, 2)
za mienie ruchome:a)
osób fizycznych - od wartości normowej mienia ruchomego ustalonej dla poszczególnych gospodarstw rolnych na podstawie norm szacunkowych mienia w zależności od obszaru użytków rolnych; ponieważ wartość normowa mienia ustalona w tabeli norm szacunkowych podana jest dla IV klasy gleby, dla gruntów I, II, III, V i VI klasy gleby należy dokonać odpowiedniego przeliczenia, zgodnie z ust. 5 norm szacunkowych mienia,b)
osób prawnych - od wykazanej w bilansie sporządzonym na koniec roku poprzedzającego rok ubezpieczenia wartości maszyn, narzędzi rolniczych, urządzenia biur i świetlic, inwentarza żywego, materiałów budowlanych oraz od ustalonej według norm szacunkowych mienia wartości ziemiopłodów,c)
właścicieli ubezpieczonych budynków mieszkalnych na działkach o obszarze poniżej 0,5 ha - od wartości normowej mienia ruchomego określonej w ust. 6 norm szacunkowych mienia, 3)
za ziemiopłody - od wartości normowej ziemiopłodów stanowiących własność osób fizycznych i prawnych, ustalonej według norm szacunkowych mienia, 4)
za bydło i konie - od liczby i wartości normowej bydła i koni, 5)
za trzodę chlewną - od wartości normowej trzody chlewnej, ustalonej według norm szacunkowych mienia, 6)
za ubezpieczenie rolników od nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej - od obszaru użytków rolnych gospodarstwa.2.
Normy szacunkowe budynków i mienia podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom zostały ustalone w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 1975 r. w sprawie norm szacunkowych budynków i mienia podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom oraz norm amortyzacji tych budynków (Monitor Polski Nr 21, poz. 127).3.
Składka roczna od tysiąca złotych wartości ustalonej według zasad określonych w ust. 1 wynosi za ubezpieczenie: 1)
budynków wiejskich:a)
murowanych - pokrytych:materiałem ognioodpornym - 0,80 zł,
gontem, deskami itp. - 1,60 zł,
słomą - 2,50 zł,
b)
drewnianych - pokrytych:materiałem ognioodpornym - 1,60 zł,
gontem, deskami itp. - 2,40 zł,
słomą - 3,20 zł,
2)
budynków miejskich:a)
murowanych - pokrytych:materiałem ognioodpornym - 0,10 zł,
gontem, deskami itp. - 0,50 zł,
słomą - 2,50 zł,
b)
drewnianych - pokrytych:materiałem ognioodpornym - 0,20 zł,
gontem, deskami itp. - 1,00 zł,
słomą - 3,20 zł,
3)
mienia ruchomego - tyle, ile wynosi przeciętna składka od tysiąca złotych podstawy wymiaru składki za wszystkie budynki jednego właściciela (podanej przez inspektorat PZU), a w gospodarstwach rolnych nie posiadających budynków - 1,5 zł, 4)
ziemiopłodów - 5,5 zł, 5)
bydła - 26 zł, z ewentualnym zastosowaniem obniżki lub podwyżki na niektórych terenach zgodnie z § 6 ust. 1 i ust. 2 taryfy składek, 6)
koni tych właścicieli, którzy posiadają co najmniej 0,5 ha gruntów - 50 zł, natomiast koni innych właścicieli - 100 zł, z ewentualnym zastosowaniem obniżki lub podwyżki na niektórych terenach (pkt 5), 7)
trzody chlewnej:a)
przy ubezpieczeniu sztuk o wadze co najmniej 20 kg - 13 zł,b)
przy ubezpieczeniu sztuk o wadze co najmniej 15 kg - 17 zł,- z ewentualnym zastosowaniem obniżki lub podwyżki na niektórych terenach (pkt 5).
4.
Jeżeli na danym terenie włączone zostało ubezpieczenie ryzyka uboju krów na skutek całkowitej utraty mleczności oraz kosztów leczenia bydła, koni i trzody chlewnej - PZU ustala dodatkowo stawkę taryfową.5.
Taryfa składek za obowiązkowe ubezpieczenia budynków oraz mienia w gospodarstwach rolnych została ustalona w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 1975 r. w sprawie taryfy składek za obowiązkowe ubezpieczenia budynków oraz mienia w gospodarstwach rolnych (Monitor Polski Nr 21, poz. 128).6.
Taryfa składek za obowiązkowe ubezpieczenia rolników od nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej została ustalona w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 września 1975 r. w sprawie taryfy składek za obowiązkowe ubezpieczenia rolników od nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej (Monitor Polski Nr 29, poz. 181).§ 9.
1.
Obliczenia składek za obowiązkowe ubezpieczenia dokonuje urząd gminy właściwy dla miejsca stałego pobytu właściciela. Jeżeli w miejscu stałego pobytu właściciela nie znajduje się przynajmniej część gruntów należących do prowadzonego przezeń gospodarstwa rolnego, obliczenia składek dokonuje urząd gminy właściwy dla miejscowości, w której znajdują się główne zabudowania gospodarcze, a w braku zabudowań - urząd gminy właściwy dla miejscowości, w której znajduje się przeważający obszar gruntów wchodzących w skład gospodarstwa.2.
Urząd gminy wpisuje do nakazu płatniczego na zobowiązania pieniężne w rubryce "składki PZU" łączną kwotę składek dotyczących zobowiązanego.3.
Jeżeli inna osoba zobowiązana jest do uiszczania składek za obowiązkowe ubezpieczenia, a inna do uiszczania podatku gruntowego oraz innych należności objętych nakazem płatniczym na zobowiązania pieniężne, wówczas urząd gminy wystawia odrębny nakaz płatniczy na składki za obowiązkowe ubezpieczenia.§ 10.
Jeżeli dla właściciela ubezpieczonych budynków lub mienia nie prowadzi się karty gospodarstwa - dane dotyczące tych budynków lub mienia wpisuje się na formularzu "Ewidencja ubezpieczeń"; do czasu wydrukowania omawianych formularzy - dane te wpisuje się na karcie ewidencyjnej dostarczonej przez inspektorat PZU.§ 11.
1.
Nie pobiera się i nie zwraca składki, jeżeli odpowiedzialność PZU z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń rozpoczyna się, ulega zmianie lub kończy się w ciągu roku kalendarzowego w związku ze zmianami w poszczególnych gospodarstwach rolnych w tym okresie. Jeżeli zmiany powstały w II półroczu i dotyczą tylko zwiększenia obszaru gospodarstwa albo liczby budynków, urząd gminy nie pobiera z tego tytułu składki również w następnym roku kalendarzowym.2.
Nie pobiera się składki za ubezpieczenia mienia ruchomego, ziemiopłodów i zwierząt gospodarskich - stosownie do zmienionego stanu - jeżeli w roku poprzedzającym rok, za który wymierzono składkę: 1)
przekazano gospodarstwo rolne na rzecz Skarbu Państwa, 2)
wyzbyto się na stałe bydła i koni (z pozostawieniem w gospodarstwie najwyżej 1 krowy) w związku z przekazaniem gospodarstwa rolnego na rzecz Skarbu Państwa lub z innych przyczyn, 3)
w danym gospodarstwie rolnym stale nie prowadzi się chowu trzody chlewnej.3.
W przypadku przekazania gospodarstwa rolnego na rzecz Skarbu Państwa w roku poprzedzającym rok, za który wymierzono składkę - nie pobiera się składki za ubezpieczenia rolników od nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej: 1)
w całości - jeżeli przekazano wszystkie grunty, 2)
w części wynikającej z taryfy składek - jeżeli w użytkowaniu właściciela pozostaje co najmniej 0,5 ha ogólnego obszaru gruntów.Przyjmowanie zgłoszeń szkód oraz wstępna likwidacja szkód zwierzęcych
§ 12.
1.
Urząd gminy wydaje poszkodowanym do wypełnienia druki zgłoszeń szkód w budynkach, mieniu ruchomym, ziemiopłodach, zwierzętach gospodarskich oraz z nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej i sprawdza czy zostały prawidłowo wypełnione.2.
W odniesieniu do szkód zwierzęcych urząd gminy przyjmuje ponadto: 1)
opinię pracownika służby weterynaryjnej o zaistniałej szkodzie, 2)
dokumenty stwierdzające, co zrobiono z pozostałościami po szkodzie (mięso, padlina, skóra), 3)
pokwitowanie poniesionych kosztów leczenia lub kosztów sekcji zwierzęcia wydane przez pracownika służby weterynaryjnej, 4)
rachunek za przewóz zwierzęcia do rzeźni, gdy poszkodowany korzystał z wynajętego środka transportu (np. z kółka rolniczego).3.
Urząd gminy sprawdza czy wszystkie wymagane do likwidacji szkody zwierzęcej dokumenty zostały dostarczone przez poszkodowanego oraz dokonuje ustaleń i oceny co do powstania szkody w danym gospodarstwie rolnym.4.
Urząd gminy bezzwłocznie przekazuje właściwemu inspektoratowi PZU kompletną dokumentację szkody zwierzęcej, podając w operacie szkodowym: 1)
czy właściciel nie wykonujący zawodu rolnika podczas ostatniej rejestracji zwierząt posiadał konie, 2)
czy wszystkie konie i bydło w wieku od 1 roku zostały u danego właściciela zarejestrowane, 3)
czy właściciel zawiadomił urząd gminy o pominięciu w dokumencie ubezpieczenia zwierząt gospodarskich podlegających rejestracji w dniu jej przeprowadzenia; w razie nie zawiadomienia urzędu gminy przez właściciela o pominięciu w dokumencie ubezpieczenia zwierząt gospodarskich podlegających rejestracji - naczelnik gminy występuje z wnioskiem o zmniejszenie odszkodowania o 50%, lub też o odstąpienie od stosowania tego rygoru, gdy pominięcie zwierząt i nie zawiadomienie o tym urzędu gminy nie było zawinione przez właściciela, 4)
czy wymiarem składki jest objęta składka stała za ubezpieczenie trzody chlewnej za rok, w którym powstała szkoda.§ 13.
1.
Odwołania i skargi dotyczące spraw, o których mowa w § 3 ust. 2 pkt 1-3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 lutego 1963 r. w sprawie współdziałania organów administracji państwowej z Państwowym Zakładem Ubezpieczeń w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych oraz w zakresie zapobiegania powstaniu szkód losowych (Dz. U. z 1963 r. Nr 8, poz. 47 i z 1975 r. Nr 20, poz. 109) załatwiają inspektoraty PZU. Otrzymane odwołania lub skargi naczelnik gminy przesyła z odpowiednimi wyjaśnieniami do inspektoratu PZU, który zawiadamia o załatwieniu sprawy odwołującego się lub skarżącego oraz naczelnika gminy.2.
PZU udziela wyjaśnień w zakresie stosowania przepisów dotyczących obowiązkowych ubezpieczeń oraz kontroluje wymiar składki za te ubezpieczenia.Statystyka i sprawozdawczość ubezpieczeniowa
§ 14.
1.
Bezpośrednio po dokonaniu rejestracji bydła i koni, nie później jednak niż do dnia 15 kwietnia każdego roku urząd gminy podaje właściwemu inspektoratowi PZU odrębnie liczbę zarejestrowanego bydła i koni w poszczególnych miejscowościach (sołectwach).2.
Po wymierzeniu składki, urząd gminy w terminie do dnia 31 grudnia przekazuje inspektoratowi PZU dane dotyczące stanu ubezpieczeń na terenie całej gminy na formularzu "Dane sprawozdawczo-statystyczne". Na formularzu tym podaje się ustalone na podstawie zapisów w załącznikach do kart gospodarstw następujące dane: 1)
liczbę:a)
gospodarstw rolnych,b)
nieruchomości,c)
koni w gospodarstwach rolnych,d)
koni poza gospodarstwami rolnymi,e)
bydła,f)
budynków mieszkalnych,g)
budynków inwentarskich,h)
stodół,i)
budynków innych; 2)
obszar użytków rolnych w ha; 3)
wartość normową w tysiącach złotych:a)
budynków,b)
mienia ruchomego,c)
ziemiopłodów,d)
trzody chlewnej; 4)
składkę w złotych za ubezpieczenia:a)
budynków,b)
mienia ruchomego,c)
ziemiopłodów,d)
koni w gospodarstwach rolnych,e)
koni poza gospodarstwami rolnymi,f)
bydła,g)
trzody chlewnej,h)
rolników od nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności cywilnej,i)
razem.3.
Dane te (ust. 2) podać należy ogółem dla osób fizycznych i osób prawnych w rozbiciu na: 1)
rolnicze spółdzielnie produkcyjne, 2)
jednostki gospodarcze kółek rolniczych, 3)
zespoły rolników indywidualnych, 4)
osoby fizyczne:a)
prowadzące gospodarstwa rolne,b)
nie prowadzące gospodarstw rolnych.§ 15.
Wpływy z tytułu składek PZU wchodzące w skład zobowiązania pieniężnego rozlicza się według zasad ustalonych w instrukcji Nr 8/KS Ministerstwa Finansów z dnia 1 marca 1973 r. w sprawie rozliczania wpływów zobowiązania pieniężnego (Dz. Urz. Min. Fin. Nr 4, poz. 10), z tym że za 1976 r. podstawę rozliczenia wpływów z tytułu składek za obowiązkowe ubezpieczenia stanowią wpływy tylko z wymiaru bieżącego.§ 16.
W zakresie uregulowanym niniejszą instrukcją nie mają zastosowania przepisy instrukcji Nr 12/65 Ministerstwa Finansów z dnia 19 listopada 1965 r. w sprawie wymiaru i poboru należności pieniężnych od rolników oraz przepisy II i IV uzupełnienia do tej instrukcji.§ 17.
Instrukcję stosuje się od dnia ogłoszenia.