Wieloletni program współpracy Ministra Środowiska z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na lata 2020-2024.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MŚ.2019.35

Akt obowiązujący
Wersja od: 26 czerwca 2019 r.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA ŚRODOWISKA 1
z dnia 26 czerwca 2019 r.
w sprawie Wieloletniego programu współpracy Ministra Środowiska z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na lata 2020-2024

Na podstawie art. 5b ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2019 r. poz. 668) zarządza się, co następuje:
§  1. 
Przyjmuje się Wieloletni program współpracy Ministra Środowiska z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na lata 2020 - 2024, stanowiący załącznik do zarządzenia.
§  2. 
W okresie od dnia wejścia w życie niniejszego zarządzenia do 31 grudnia 2019 r. działania, określone w Programie, o którym mowa w § 1, w ramach współpracy Ministra Środowiska z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, realizuje się w Ministerstwie Środowiska odpowiednio, z wyłączeniem obowiązku oceny realizacji Programu.
§  3. 
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Wieloletni program współpracy Ministra Środowiska z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na lata 2020-2024

Ministerstwo Środowiska ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa centrala: (+48 22) 36-92-900, Infolinia Ministerstwa (+48) 222-500-136, Infolinia dla Obywatela (+48 22) 36-92-900

info@mos.gov.pl

https://www.gov.pl/web/srodowisko

Spis treści

1 Wstęp

2 Cele Programu

3 Zasady współpracy z organizacjami pozarządowymi

4 Zakres przedmiotowy

5 Formy współpracy

5.1 Konsultacje publiczne

5.2 Wzajemne informowanie o kierunkach działań

5.3 Patronat honorowy Ministra

5.4 Udział przedstawicieli Ministerstwa w wydarzeniach organizowanych przez organizacje pozarządowe

5.5 Udział organizacji pozarządowych w przygotowywaniu wydarzeń organizowanych przez Ministerstwo

5.6 Organizacja cyklicznych spotkań Ministra z organizacjami pozarządowymi

6 Sposób realizacji Programu

7 Okres realizacji Programu

8 Środki na realizację Programu

9 Ocena realizacji Programu

10 Tworzenie Programu

Wstęp

Resort środowiska jako jeden z pierwszych postanowił w końcu XX wieku kompleksowo uregulować zasady współpracy z organizacjami pozarządowymi, w tym pozarządowymi organizacjami ekologicznymi (POE). W maju 1998 r. Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa podpisał Deklarację MOŚZNiL dotyczącą współdziałania z POE oraz Kierunki Wdrażania Zasad Współpracy i Program Wykonawczy na rok 1998.

W Deklaracji zawarto postanowienia, wedle których MOŚZNiL podejmuje i podejmować będzie działania służące umacnianiu POE zarówno w sferze prawnej, instytucjonalnej, jak i edukacyjnej i organizacyjnej. W szczególności popierać będzie starania o prawne uregulowanie możliwości finansowego wspierania działalności POE - niezależnie od sum przeznaczanych na realizację konkretnych przedsięwzięć. Ministerstwo wspierać będzie inicjatywy umożliwiające POE podejmowanie niezależnych badań i kampanii proekologicznych.

Obecnie działania w zakresie współpracy administracji rządowej ze stroną społeczną są usystematyzowane przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2018 r. poz. 450, z późn. zm.), zwanej dalej "Ustawą", czego efektem jest opracowany na podstawie art. 5b Ustawy niniejszy Wieloletni program współpracy Ministra Środowiska z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na lata 2020 - 2024, zwany dalej "Programem".

Cele Programu

Celem głównym Programu jest budowa partnerstwa pomiędzy administracją rządową a organizacjami pozarządowym oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 Ustawy, zwanymi dalej "organizacjami pozarządowymi", w realizacji działań na rzecz ochrony i zarządzania środowiskiem.

Celami szczegółowymi są:

1)
stworzenie przez Ministra Środowiska, zwanego dalej "Ministrem", skutecznych kanałów komunikacji z organizacjami pozarządowymi w celu zwiększenia ich wpływu na kreowanie polityk środowiskowych;
2)
zwiększenie efektywności i usystematyzowanie współpracy Ministra z organizacjami pozarządowymi;
3)
wspieranie, rozwijanie i wykorzystanie potencjału organizacji pozarządowych w sferach aktywności Ministra;
4)
promowanie dobrych praktyk współpracy Ministra z organizacjami pozarządowymi.

Zasady współpracy z organizacjami pozarządowymi

Współpraca Ministra z organizacjami pozarządowymi odbywa się w oparciu o zasady, o których mowa w art. 5 ust. 3 Ustawy, tj.: pomocniczości, suwerenności stron, partnerstwa, efektywności, uczciwej konkurencji i jawności.

Zakres przedmiotowy

Współpraca Ministra z organizacjami pozarządowymi jest realizowana w ramach dostępnych narzędzi i dotyczy spraw mieszczących się w kompetencjach Ministra, określonych w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 96). Zgodnie z powołanym rozporządzeniem Minister kieruje działem administracji rządowej Środowisko. Z kolei zgodnie z art. 28 ustawy dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2018 r. poz. 762, z późn. zm.) dział Środowisko obejmuje sprawy:
1)
ochrony i kształtowania środowiska oraz racjonalnego wykorzystywania jego zasobów;
2)
ochrony przyrody, w tym w parkach narodowych i krajobrazowych, rezerwatach przyrody oraz ochrony gatunków roślin i zwierząt, prawem chronionych lasów, zwierzyny i innych tworów przyrody;
3)
geologii;
4)
gospodarki zasobami naturalnymi;
5)
kontroli przestrzegania wymagań ochrony środowiska i badania stanu środowiska;
6)
leśnictwa;
7)
ochrony lasów i gruntów leśnych;
8)
łowiectwa;
9)
mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych, w tym nadzoru nad uprawami GMO w rozumieniu przepisów o mikroorganizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmach genetycznie zmodyfikowanych, z wyjątkiem spraw związanych z wydawaniem zezwoleń na wprowadzenie do obrotu żywności i środków farmaceutycznych, spraw organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego i pasz genetycznie zmodyfikowanych w zakresie niektórych zadań lub czynności określonych właściwymi przepisami oraz kontroli upraw w zakresie organizmów genetycznie zmodyfikowanych.

Ponadto przy Ministrze funkcjonują organy opiniodawczo-doradcze 2 . Powołanie niektórych z tych organów uzależnione jest od decyzji Ministra (ich funkcjonowanie nie jest obligatoryjne). W swojej działalności organy opiniodawczo-doradcze mogą wykorzystywać potencjał ekspercki organizacji pozarządowych. Dla trzech organów, tj.: Komisji ds. Mikroorganizmów i Organizmów Genetycznie Zmodyfikowanych, Państwowej Rady Ochrony Środowiska oraz Państwowej Rady Ochrony Przyrody, przepisy określające prawne podstawy działania instytucji wskazują na konieczność członkostwa przedstawicieli organizacji ekologicznych.

Formy współpracy

5.1 

Konsultacje publiczne

Konsultacje przygotowanych w Ministerstwie Środowiska, dalej zwanym "Ministerstwem", dokumentów, w tym aktów prawnych, dokumentów strategicznych lub programowych i ich założeń, służą zapewnieniu możliwości aktywnej partycypacji szeroko rozumianego społeczeństwa obywatelskiego w procesie stanowienia prawa. Podstawowe zasady prowadzenia

konsultacji publicznych aktów prawnych zostały wyznaczone w Wytycznych do przeprowadzania oceny wpływu oraz konsultacji publicznych w ramach rządowego procesu legislacyjnego 3 .

Konsultacje publiczne prowadzone są w sposób otwarty i powszechny, przy jednoczesnym zapewnieniu obywatelom możliwości zgłoszenia uwag, opinii i propozycji do konsultowanych dokumentów oraz otrzymania rzetelnej odpowiedzi na zgłoszone uwagi.

Dobrą praktyką będzie wdrożenie i stosowanie w Ministerstwie tzw. Siedmiu zasad konsultacji 4 .

5.2 

Wzajemne informowanie o kierunkach działań

Informowanie o kierunkach działań polega na przekazywaniu informacji np. poprzez stronę internetową Ministerstwa i organizacji pozarządowych (w miarę możliwości z uwzględnieniem zasad dostępności publikowanych treści dla osób z niepełnoprawnościami), oficjalne strony profilowe Ministerstwa i organizacji pozarządowych na portalach społecznościowych lub drogą e-mailową za pośrednictwem skrzynki elektronicznej Ministerstwa i organizacji pozarządowych lub indywidualnych kont e-mailowych pracowników tych instytucji. Minister i organizacje pozarządowe mogą także informować o kierunkach podejmowanych działań w wydawanych gazetach, newsletterach lub innych publikacjach.

5.3 

Patronat honorowy Ministra

Organizatorzy przedsięwzięć o charakterze szczególnie istotnym z punktu widzenia polityki ochrony środowiska mogą ubiegać się o honorowy patronat Ministra, Sekretarza lub Podsekretarzy Stanu. Obejmowane nim mogą być wydarzenia o zasięgu ogólnokrajowym (w szczególnych przypadkach - ponadwojewódzkim). Uzyskanie patronatu honorowego nie wiąże się z uzyskaniem wsparcia finansowego ani organizacyjnego ze strony Ministerstwa. Procedura uzyskiwania patronatu opisana jest na stronie internetowej Ministerstwa 5 .

5.4 

Udział przedstawicieli Ministerstwa w wydarzeniach organizowanych przez organizacje pozarządowe

Możliwy jest udział przedstawicieli Ministerstwa w wydarzeniach organizowanych przez organizacje pozarządowe. Udział może mieć formę wsparcia merytorycznego na etapie przygotowania inicjatywy lub udziału w przedsięwzięciu w charakterze eksperta.

5.5 

Udział organizacji pozarządowych w przygotowywaniu wydarzeń organizowanych przez Ministerstwo

Możliwy jest udział organizacji pozarządowych w wydarzeniach organizowanych przez Ministerstwo. Udział może mieć w szczególności formę wsparcia merytorycznego bądź logistycznego (lub obu) na etapie przygotowania inicjatywy lub udziału w przedsięwzięciu w charakterze eksperta.

5.6 

Organizacja cyklicznych spotkań Ministra z organizacjami pozarządowymi

Minister może organizować spotkania z przedstawicielami organizacji pozarządowych m.in. w celu wymiany doświadczeń na temat współpracy, informowania o ewentualnych problemach we współpracy oraz wzajemnych kierunkach działań związanych z dalszą współpracą.

Sposób realizacji Programu

Realizacja Programu będzie prowadzona w szczególności poprzez:
1)
prowadzenie konsultacji publicznych z organizacjami pozarządowymi w zakresie opracowywanych w Ministerstwie aktów normatywnych i innych dokumentów;
2)
utworzenie na stronie Ministerstwa zakładki dedykowanej współpracy Ministra z organizacjami pozarządowymi, w której umieszczony zostanie Program, informacje z zakresu nadzoru Ministra nad Fundacjami oraz specjalna zakładka dotycząca prac nad projektami aktów normatywnych, zawierająca link do strony Rządowego Procesu Legislacyjnego (https://legislacja.rcl.gov.p1/), na której udostępniane są takie projekty oraz wszelkie dokumenty dotyczące prac nad nimi, wraz z instrukcją wyszukiwania na tej stronie projektów aktów normatywnych przygotowanych i procedowanych przez Ministra Środowiska (menu wyszukiwarki z lewej strony, wyszukiwarka zaawansowana na dole menu, wyszukiwanie projektów Ministra Środowiska - menu rozwijane "Wnioskodawca", wyszukiwanie projektów na etapie konsultacji - menu rozwijane "Etap", wyszukiwanie projektu o określonym tytule - menu rozwijane "Tytuł projektu", wyszukiwanie projektu zawierającego określone sformułowanie - menu rozwijane "Słowa kluczowe");
3)
utworzenie i aktualizowanie bazy danych kontaktowych organizacji pozarządowych współpracujących z Ministerstwem;
4)
możliwość zlecania organizacjom pozarządowym przedsięwzięć do realizacji zgodnie z przepisami ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie oraz ustawy - Prawo zamówień publicznych;
5)
współpracę z organizacjami pozarządowymi w zakresie wymiany wiedzy i doświadczeń oraz współpracę ekspercką przy podejmowanych zarówno przez Ministra, jak i organizacje pozarządowe, inicjatywach i przedsięwzięciach;
6)
prowadzenie akcji i kampanii edukacyjnych, promocyjnych i informacyjnych we współpracy z organizacjami pozarządowymi;
7)
wzajemny udział w spotkaniach, konferencjach, sympozjach, szkoleniach organizowanych przez Ministra, organizacje pozarządowe lub w inicjatywach wspólnych;
8)
identyfikację i konsultację wzajemnych potrzeb i oczekiwań w zakresie przepisów, procedur oraz standardów obsługi dotyczących zakresu właściwości Ministra;
9)
przyznawanie patronatów honorowych Ministra przedsięwzięciom organizowanym przez organizacje pozarządowe oraz udział Ministra w komitecie honorowym przedsięwzięć organizowanych przez organizacje pozarządowe;
10)
możliwość zawierania porozumień o współpracy między Ministrem a organizacją pozarządową;
11)
wzmacnianie kompetencji pracowników Ministerstwa w zakresie konsultacji publicznych oraz działalności pożytku publicznego;
12)
organizowanie wolontariatu i staży;
13)
integrację osób niepełnosprawnych m.in. poprzez promocję zatrudnienia wśród osób niepełnosprawnych.

Okres realizacji Programu

Niniejszy Program jest wieloletnim programem współpracy z organizacjami pozarządowymi i będzie realizowany w latach 2020 - 2024.

Środki na realizację Programu

Realizacja Programu nie wymaga poniesienia przez Ministra dodatkowych kosztów. Działania będą podejmowane w ramach zadań własnych komórek organizacyjnych Ministerstwa, w ramach środków przewidzianych na ich realizację w planach finansowych.

Ocena realizacji Programu

Ocena stopnia realizacji Programu odbywa się na podstawie sporządzanych przez Departament Edukacji i Komunikacji Ministerstwa:
1)
raportu rocznego - opracowanego na podstawie rocznych raportów z realizacji Programu przekazywanych przez komórki organizacyjne Ministerstwa w terminie do dnia 28 lutego roku następującego po roku, którego dotyczy raport;
2)
podsumowującego raportu pięcioletniego.

Bieżąca ocena realizacji Programu może się odbywać również na podstawie okresowych raportów o podjętej współpracy sporządzanych przez komórki organizacyjne Ministerstwa. Raporty dodatkowe mogą być sporządzane z inicjatywy komórek organizacyjnych Ministerstwa lub na wniosek Departamentu Edukacji i Komunikacji. W przypadku sporządzania raportu z inicjatywy komórek organizacyjnych Ministerstwa są one zobowiązane do przekazania raportu do Departamentu Edukacji i Komunikacji do wiadomości.

Raporty zawierają w szczególności informację o:

1)
dokumentach, które podlegały konsultacji z organizacjami pozarządowymi;
2)
patronatach przyznanych w danym okresie przez Ministra przedsięwzięciom organizowanym przez organizacje pozarządowe.

Raporty roczne sporządzane przez Departament Edukacji i Komunikacji są zamieszczane na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa do dnia 30 kwietnia roku następującego po okresie, którego dotyczy raport. Podsumowujący raport pięcioletni Minister ogłosi w Biuletynie Informacji Publicznej do dnia 30 kwietnia 2025 r.

10 

Tworzenie Programu

Program powstaje w procesie kilkuetapowej konsultacji wewnętrznej. Program podlega konsultacjom z organizacjami pozarządowymi poprzez udostępnienie na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa. Program jest opiniowany przez członków kierownictwa Ministerstwa. Po zaopiniowaniu i konsultacjach oraz ewentualnych korektach zostaje przekazany do podpisu Ministra Środowiska.
1 Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 96).
3 Dokument przyjęty przez Radę Ministrów 5 maja 2015 r., http://www.rcl.gov.pl/book/wytyczne
4 Do pobrania w formie broszury ze strony: https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/jak-prowadzimy-konsultacje