Uznanie praktyki stosowanej przez Telekomunikację Polską S.A. w Warszawie za ograniczającą konkurencję.
Dz.Urz.UOKiK.2002.5.179
Akt nienormatywnyDECYZJA
PREZESA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW
z dnia 5 sierpnia 2002 r.
w sprawie uznania praktyki stosowanej przez Telekomunikację Polską S.A. w Warszawie za ograniczającą konkurencję
Na podstawie:
1. odmowę wydzierżawienia wnioskodawcy kanalizacji teletechnicznej będącej własnością TP S.A.,
2. uniemożliwianie przeprowadzania remontów i modernizacji kabli umieszczonych przez wnioskodawcę w kanalizacji dzierżawionej od TP S.A.,
3. wprowadzenie do umów, wiążących strony, zmian polegających na wyłączeniu możliwości wykorzystania wydzierżawionych przez wnioskodawcę kanalizacji do innych celów niż transmisja sygnału telewizji kablowej;
1. odmowę wydzierżawienia wnioskodawcy kanalizacji teletechnicznej będącej własnością TP S.A.,
2. uniemożliwianiu przeprowadzania remontów i modernizacji kabli umieszczonych przez wnioskodawcę w kanalizacji dzierżawionej od TP S.A.,
3. wprowadzeniu do umów, wiążących strony, zmian polegających na wyłączeniu możliwości wykorzystania wydzierżawionych przez wnioskodawcę kanalizacji do innych celów niż transmisja sygnału telewizji kablowej;
1. 1.200 zł (słownie jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania,
2. 2.000 zł (słownie dwa tysiące) tytułem zwrotu kosztów opinii biegłych.
UZASADNIENIE
Do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura we Wrocławiu wpłynął wniosek Telewizji Kablowej VECTRA S.A. w Elblągu, zwanej dalej VECTRA, o wszczęcie postępowania przeciwko Telekomunikacji Polskiej S.A. Obszar Telekomunikacji we Wrocławiu, zwanej dalej TP S.A.
We wniosku z dnia 25 lipca 2002 r., VECTRA wskazała na stosowanie przez TP S.A. następujących praktyk ograniczających konkurencję:
1. odmowę wydzierżawienia kanalizacji teletechnicznej będącej własnością TP S.A.,
2. uniemożliwianie przeprowadzania remontów i modernizacji kabli umieszczonych przez wnioskodawcę w kanalizacji dzierżawionej od TP S.A.,
3. wprowadzenie do umów, wiążących strony, zmian polegających na wyłączeniu możliwości wykorzystania wydzierżawionych przez wnioskodawcę kanalizacji do innych celów niż transmisja sygnału telewizji kablowej.
Uzasadniając swoje zarzuty VECTRA podała, iż wielokrotnie zwracała się do TP S.A. o wydzierżawienie kanalizacji teletechnicznej na terenie Wrocławia oraz o umożliwienie przeprowadzenia remontów i wymiany kabli umieszczonych w już dzierżawionej przez nią, na podstawie umowy, kanalizacji. Jednak prośby te spotkały się z odmową lub pozostały bez odpowiedzi. Ponadto TP S.A. wprowadza do łączących TP S.A. i VECTRĘ umów postanowienia ograniczające możliwość wykorzystywania przez VECTRĘ dzierżawionych kanalizacji jedynie do sygnału telewizyjnego, wyłączając tym samym możliwość świadczenia innych usług np. w zakresie połączeń internetowych. TP S.A. od lat nie godzi się na zawieranie nowych umów o dzierżawę kanalizacji teletechnicznej, tłumacząc to koniecznością rezerwacji zasobów dla własnych potrzeb. Tym samym uniemożliwia VECTRZE rozszerzenie działalności, szczególnie iż na terenie Wrocławia nie istnieją żadne inne sieci kanalizacji teletechnicznej, poza TP S.A. z których mogłaby ona skorzystać.
W związku z powyższym Prezes Urzędu wszczął postępowanie administracyjne przeciwko Telekomunikacji Polskiej S.A. Obszar Telekomunikacji we Wrocławiu w sprawie naruszenia przez ten podmiot art. 8 ust. 1 i 2 pkt 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 122, poz. 1319 ze zm.), zwanej dalej ustawą antymonopolową, poprzez:
1. odmowę wydzierżawienia Telewizji Kablowej VECTRA S.A. kanalizacji teletechnicznej będącej własnością TP S.A.,
2. uniemożliwianie przeprowadzania remontów i modernizacji kabli umieszczonych przez wnioskodawcę w kanalizacji dzierżawionej od TP S.A.,
3. wprowadzenie do umów, wiążących strony, zmian polegających na wyłączeniu możliwości wykorzystania wydzierżawionych przez wnioskodawcę kanalizacji do innych celów niż transmisja sygnału telewizji kablowej.
Ww. postanowienie na wniosek wnioskodawcy zostało, postanowieniem Prezesa Urzędu z dnia 29 maja 2002 r., sprostowane w zakresie oznaczenia strony w ten sposób, iż w oznaczeniu "Telekomunikacja Polska S.A. Obszar Telekomunikacji we Wrocławiu" wykreślono "Obszar Telekomunikacji we Wrocławiu" oraz dodano "z siedzibą w Warszawie". Prawidłowe oznaczenie strony zatem brzmi: "Telekomunikacja Polska S.A. z siedzibą w Warszawie", zwanej dalej TP S.A.
Ustosunkowując się do zarzutów postawionych we wniosku z dnia 25 lipca 2002 r. TP S.A. wskazała, iż we Wrocławiu istnieje kilka podmiotów (Telefonia Lokalna DIALOG, PKP, MPEC, Zakład Energetyczny, Wojsko Polskie) posiadających własną sieć kanalizacji teletechnicznej. Zarzut uniemożliwiania wykonywania naprawy i modernizacji kabli umieszczonych w kanalizacji przez VECTRĘ jest nadużyciem. TP S.A. wielokrotnie zwracała jej uwagę, iż prace remontowe kabli wymagają spełnienia podstawowych wymogów takich jak:
a. zawiadomienie TP S.A. o planowanym remoncie i uzyskanie zgody na wejście do kanalizacji, w której znajdują się kable również innych dzierżawców,
b. po uzyskaniu zgody każdorazowe zgłoszenie wejścia do studni kablowych pracownikom TP S.A. odpowiedzialnym za stan kabli,
c. wykonywanie modernizacji pod nadzorem pracowników TP S. A.,
d. modernizacja kabli miedzianych powinna być zaakceptowana przez TP S.A., gdyż w zależności od użytych kabli mogą pojawiać się zakłócenia powodujące pogarszanie się parametrów transmisyjnych kabli znajdujących się w pobliżu,
e. wymiana kabli miedzianych na światłowodowe pociąga za sobą konieczność umieszczania kabli w kanalizacji wtórnej co zwiększa zajmowaną przez kable przestrzeń w kanalizacji i w związku z tym nie zawsze jest to możliwe.
TP S.A. podniosła także, iż nie uniemożliwia modernizacji i remontów sieci wnioskodawcy lecz przeciwstawia się łamaniu ww. zasad, których VECTRA nie przestrzega. Świadczy o tym samowolne i bezumowne zajęcie kanalizacji TP S.A. przy ul. Kruczej. Ponadto VECTRA podpisując umowę o dzierżawę zgodziła się na wykorzystywanie kanalizacji tylko do celów transmisji sygnału telewizji kablowej.
Przeprowadzone przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów postępowanie dowodowe pozwoliło na ustalenie następującego stanu faktycznego:
Dnia 26 czerwca 2001 r. weszła w życie Uchwała Zarządu TP S.A. nr 119/01 w sprawie przyjęcia Regulaminu Organizacyjnego TP S.A. Zgodnie z nowym regulaminem, którego postanowienia miały być wdrożone do dnia 31 lipca 2001 r., jedynie Telekomunikacja Polska S.A. posiada osobowość prawną, natomiast jej jednostki organizacyjne osobowości prawnej nie posiadają (§ 1). W latach 1996 i 1998 VECTRA zawarła z TP S.A. umowy o dzierżawę kanalizacji kablowej na terenie miasta Wrocławia. Zgodnie z § 1 pkt 1 umowy wydzierżawiający oddawał w dzierżawę na okres 1 roku część kanalizacji kablowej stanowiącej jego własność celem wykorzystania ułożonych w niej kabli TVK lub transmisji sygnału telewizyjnego. W umowach VECTRA zobowiązała się do wykorzystywania kanalizacji kablowej wyłącznie w celu określonym w § 1 ust. 1 umowy oraz do zgłaszania TP S.A. wszelkich prac związanych z wykonywaniem montażu kabli i innych urządzeń telekomunikacyjnych. VECTRA z wnioskami o dzierżawę kanalizacji teletechnicznej wystąpiła tylko do TP S.A., gdyż na terenach którymi jest zainteresowana jedynie TP S.A. posiada taką infrastrukturę. Inne podmioty, wskazane przez TP S.A. (np. Dialog), własną kanalizacją nie dysponują na terenach będących w zainteresowaniu VECTRY. Według wnioskodawcy odcinki kanalizacji, której właścicielami są inni przedsiębiorcy stanowią drobny procent tras kanalizacyjnych będących w posiadaniu TP S.A. I tak MPEC dopiero zaczyna budować własną kanalizację, zasoby kanalizacyjne Wojska Polskiego stanowią około 10% zasobów Telekomunikacji, zaś zasoby PKP - około 5%. Większą sieć posiada jedynie Telefonia Lokalna DIALOG, jednak nie przekracza ona 20% zasobów TP S.A.
Mając na uwadze zebrany materiał dowodowy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura we Wrocławiu zważył, co następuje:
Podstawą do zastosowania przepisów ww. ustawy jest uprzednie stwierdzenie przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, że w wyniku sporu pomiędzy stronami doszło do naruszenia interesu publicznoprawnego. Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 ustawy antymonopolowej "ustawa określa warunki rozwoju i ochrony konkurencji oraz zasady podejmowanej w interesie publicznoprawnym ochrony interesów przedsiębiorców i konsumentów".
Nie każde naruszenie prawa w stosunkach cywilno-prawnych kwalifikuje sprawę do postępowania w trybie ww. ustawy. Zawsze decyduje o tym naruszenie przez przedsiębiorcę, w następstwie stosowania praktyk ograniczających konkurencję, interesu publicznoprawnego.
Niewątpliwie stosowane przez TP S.A. działania naruszają interes publicznoprawny. Przede wszystkim odmowa dzierżawy kanalizacji teletechnicznej innym podmiotom w celu prowadzenia przez nich działalności gospodarczej oraz wprowadzanie do umów klauzul, w wyniku których podmioty te nie mogą zwiększać rodzaju świadczonych przez siebie usług zamyka ten rynek dla innych przedsiębiorców i zapobiega tworzeniu się na nim jakiejkolwiek konkurencji, która jest wartością publiczną podlegającą ochronie prawnej. Jednocześnie powyższe działania TP S.A. godzą również w prawa konsumentów, którzy pozbawieni są innych usług świadczonych przez VECTRĘ (np. podłączenie do internetu) bądź nie mając żadnej innej alternatywy zmuszeni są do korzystania wyłącznie z usług TP S.A. Również TP S.A., nie zezwalając VECTRZE na naprawy kabli, skazuje konsumentów na odbiór programów gorszej jakości niżby to miało miejsce po dokonaniu niezbędnych remontów. Jednocześnie utrzymanie starej infrastruktury, nieremontowanej i niemodernizowanej, jest bardziej kosztowne, co niewątpliwie wpływa na wysokość opłat ponoszonych przez odbiorców tych usług.
Istota praktyki ograniczającej konkurencję, zakazanej art. 8 ust. 1 powyższej ustawy, sprowadza się do nadużywania pozycji dominującej na rynku właściwym przez jednego lub kilku przedsiębiorców. Ogólny zakaz wyrażony w ust. 1 art. 8 precyzuje jego ust. 2 pkt 5 wskazując jeden z przykładów nadużywania tej pozycji, polegający na przeciwdziałaniu ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji. Naruszenie zatem przepisu art. 8 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy stanowi praktykę ograniczającą konkurencję.
Do uznania praktyki z art. 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 ustawy antymonopolowej za ograniczającą konkurencję, zachowanie przedsiębiorcy musi spełniać łącznie dwie przesłanki:
1. posiadanie pozycji dominującej na rynku,
2. nadużywanie pozycji dominującej poprzez przeciwdziałanie ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji.
Ad. 1. Art. 4 pkt 9 ustawy antymonopolowej określa pozycję dominującą jako "pozycję przedsiębiorcy, która umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów; domniemywa się, że przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeżeli jego udział w rynku przekracza 40 %".
Natomiast pkt 8 ww. artykułu definiuje rynek właściwy jako rynek towarów, które ze względu na ich przeznaczenie oraz właściwości, w tym jakość są uznawane przez nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze, na którym, ze względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencje konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu, panują zbliżone warunki konkurencji.
Ponieważ zachowania podmiotów odbywają się w strukturze rynkowej istotne znaczenie ma określenie rynku właściwego w niniejszej sprawie tj. rynku produktowego i geograficznego.
Rynkiem produktowym w niniejszej sprawie jest kanalizacja teletechniczna, przeznaczona dla przesyłu, za pomocą umieszczonych w niej kabli transmisyjnych, sygnałów telefonicznych, telewizyjnych i radiowych, internetu itp. Z punktu widzenia technicznego i ekonomicznego posadawianie kabli w tej kanalizacji jest najbardziej optymalnym sposobem przesyłania do mieszkań lokatorów sygnałów telewizji kablowej. Na takie potrzeby żadne inne metody usytuowania kabla, czy też w ogóle rezygnacja z niego, nie dają porównywalnych efektów i nie są powszechnie stosowane.
Natomiast rynkiem geograficznym w tej sprawie jest teren Wrocławia, na którym operują obie strony (operatorzy) postępowania antymonopolowego. Na tak zakreślonym rynku właściwym TP S.A. posiada silną pozycję dominującą. Wprawdzie na tym terenie działa jeszcze kilka innych podmiotów posiadających kanalizację telekomunikacyjną, jednak ich udział w tym rynku nie jest duży. Jak podaje wnioskodawca, a czego nie kwestionuje uczestnik, zasoby kanalizacyjne PKP stanowią 5% zasobów TP S.A., Wojska Polskiego - 10%, a Telefonii Lokalnej DIALOG - 20%.
Jednocześnie, jak wynika z opinii biegłych, tylko na 2 z 9 wytypowanych do badania ulicach działa inny operator niż TP S.A. tj. Telefonia Lokalna DIALOG, tworząc na tym terenie tzw. duopol. Na pozostałym terenie istniejąca kanalizacja stanowi własność TP S.A.
Skoro TP S.A. posiada ponad 40% udział w rynku telekomunikacyjnych usług powszechnych to musi posiadać odpowiednio duże zaplecze techniczne, dzięki któremu takie usługi i na taką skalę może świadczyć. Szczególnie dotyczy to terenów miejskich, gdzie usługi zarówno telefoniczne jak też i inne np. internetowe, telewizji kablowej świadczone są przy pomocy kabli podziemnych, umieszczonych w kanalizacji telekomunikacyjnej. Zresztą sama TP S.A. nigdy nie kwestionowała swojej dominującej pozycji na rynku usług dzierżawy kanalizacji teletechnicznej.
W związku z powyższym Prezes Urzędu uznał, iż na tak zakreślonym rynku dzierżawy kanalizacji teletechnicznej na terenie miasta Wrocławia TP S.A. posiada pozycję dominującą. Tym samym spełniona została pierwsza przesłanka do stwierdzenia praktyki z art. 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 tej ustawy.
Ad. 2. Rozpatrując drugą przesłankę art. 8 ust. 1 i 2 pkt 5 ustawy antymonopolowej tj. nadużywanie pozycji dominującej poprzez przeciwdziałanie ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji, przypomnieć należy, iż TP S.A. postawione zostały trzy zarzuty:
1. odmowa wydzierżawienia kanalizacji teletechnicznej będącej własnością TP S.A.,
2. uniemożliwianie przeprowadzania remontów i modernizacji kabli umieszczonych przez wnioskodawcę w kanalizacji dzierżawionej od TP S.A.,
3. wprowadzenie do umów, wiążących strony, zmian polegających na wyłączeniu możliwości wykorzystania wydzierżawionych przez wnioskodawcę kanalizacji do innych celów niż transmisja sygnału telewizji kablowej.
Ze zgromadzonego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż VECTRA wielokrotnie występowała do TP S.A. z prośbą o zgodę na dzierżawę kanalizacji kablowej w różnych częściach Wrocławia, jak też na dokonanie remontów, napraw oraz modernizację i rozbudowę sieci już dzierżawionej. Za każdym razem otrzymywała odpowiedź odmowną lub w ogóle odpowiedzi nie otrzymywała.
Odmowa dzierżawy kanalizacji uzasadniana była zawsze stopniem zajętości i koniecznością rezerwacji zasobów dla potrzeb własnych oraz planowanymi i realizowanymi inwestycjami. W związku z tym, iż sprawdzenie tego faktu, jak też i innych faktów niezbędnych do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, wymagało wiedzy specjalistycznej, Prezes Urzędu postanowieniem z dnia 19 grudnia 2001 r. dopuścił dowód z opinii biegłych. Jak wynika z opinii biegłych, niewątpliwie na niektórych odcinkach odmowa dzierżawy kanalizacji była uzasadniona. Niemniej jednak wiele odcinków zajętych jest w niewielkim stopniu, tak że istnieje możliwość ułożenia kabla innego operatora jako jedynego w otworze kanalizacji pierwotnej, nie naruszając jednocześnie rezerw na przyszłe potrzeby TP S.A.
Również nie wyrażanie zgody lub pomijanie milczeniem próśb VECTRY o zgodę na remonty, naprawę i modernizację nie miały żadnego uzasadnienia. Podkreślić należy, iż prawo do montażu kabli i innych urządzeń telekomunikacyjnych zagwarantowane zostało VECTRZE w umowach o dzierżawę kanalizacji, pod warunkiem zgłoszenia TP S.A. wszystkich prac z tym związanych (§ 3 umowy). TP S.A. odmowę zgody na przeprowadzanie remontów uzasadnia obawą przed możliwością zniszczenia zarówno mienia telekomunikacji, jak też i innych operatorów. Obawa przed uszkodzeniem jest także podstawą do żądania umieszczania kabli w kanalizacji wtórnej. Według opinii biegłych ryzyko uszkodzenia kabli istnieje zawsze, bez względu na rodzaj zabezpieczeń.
Do uszkodzeń dochodzi również nawet wówczas, gdy jedynym użytkownikiem kanalizacji jest jej właściciel. Zatem nie ma stuprocentowej możliwości zabezpieczenia się przez takimi ewentualnościami. Zdaniem Prezesa Urzędu wystarczającym zabezpieczeniem jest umieszczony w umowie zapis o konieczności zgłaszania uczestnikowi przez dzierżawców wszelkich prac, a TP S.A. przysługuje prawo do ustanawiania nadzoru technicznego nad ich wykonaniem na zasadach umownych. Podkreślić należy, iż wobec braku jakichkolwiek zabezpieczeń studzienek, do których dostęp ma każda osoba, powyższy zapis umowny jest martwy. Zatem głównym celem TP S.A. winna być ochrona kanalizacji przed ingerencją osób z zewnątrz, co jak wynika z pisma z dnia 11 marca 2001 r. uczestnik czyni, a nie przed jej użytkownikami. Także inwestycje prowadzone przez TP S.A. nie mogą być uznane za wystarczające uzasadnienie odmów dzierżawy kanalizacji oraz nie wyrażania zgody na naprawę i remonty.
Również w trzecim przypadku, wprowadzeniu do umów, wiążących strony, zmian polegających na wyłączeniu możliwości wykorzystania wydzierżawionych przez wnioskodawcę kanalizacji do innych celów niż transmisja sygnału telewizji kablowej, Prezes Urzędu dopatrzył się znamion praktyki ograniczającej konkurencję.
Jak wynika z opinii biegłych, co potwierdza także sama TP S.A., istnieje możliwość wykorzystywania kanalizacji dla innych celów niż transmisja sygnału telewizji kablowej. W związku z tym w kanalizacji mogą być ułożone kable pełniące różne funkcje. Jednocześnie za pomocą jednego kabla mogą być przesyłane różne sygnały np. telefoniczne, internetowe, telewizji kablowej. Zatem nie jest istotny cel, na jaki będzie wykorzystywany kabel. Ważne są natomiast parametry elektryczne transmitowanych sygnałów i to winno być w umowie ujęte. Również o kompatybilności elektromagnetycznej (braku wzajemnych zakłóceń) nie decyduje rodzaj kabla, gdyż linie telekomunikacyjne kablowe dialektyczne powinny spełniać wymagania tych samych norm co linie kablowe metalowe, z wyjątkiem zbliżeń do linii energetycznych, gdzie nie stosuje się żadnych ograniczeń (§ 4 ust. 2 ww. zarządzenia Ministra Łączności z dnia 12 marca 1992 r. w sprawie zasad i warunków budowy linii telekomunikacyjnej). Natomiast niewątpliwie rodzaj kabla ma wpływ na jakość i ilość przesyłanych sygnałów. Dlatego podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą przy ich użyciu zależy na wymianie kabli miedzianych na światłowodowe.
Reasumując, podkreślić należy, iż Sąd Antymonopolowy (ww. wyrok z dnia 27 listopada 1996 r.) na pytanie czy "podmiot posiadający pozycję dominującą na określonym rynku, którego towary są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej na innym rynku (w zakresie towaru finalnego), może odmówić innemu przedsiębiorcy dostarczenia towaru niezbędnego dla realizacji produktu finalnego na tej podstawie, że sam podmiot dominujący (lub za pośrednictwem utworzonego przedsiębiorstwa) zamierza podjąć działalność na rynku produktu finalnego" odpowiedział, iż odmowa zawarcia umowy w takiej sytuacji nie podlega ochronie prawnej, stanowiąc przejaw nadużycia swej siły rynkowej. "Posiadając bowiem pozycję dominującą na rynku, stanowiącym wcześniejsze ogniwo procesu produkcyjnego, zamierza tym sposobem, w następstwie nadużycia siły rynkowej, zmonopolizować inny rynek (produkt finalny)".
Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, gdzie właściciel kanalizacji teletechnicznej ogranicza do niej dostęp swojemu konkurentowi, świadczącemu lub zamierzającemu świadczyć usługi tego samego rodzaju co on (telewizja kablowa, internet). Jednocześnie przytaczane przez niego uzasadnienia swoich decyzji nie mają odzwierciedlenia w stanie rzeczywistym. Odmowa z jaką spotyka się VECTRA w zakresie dzierżawy kanalizacji teletechnicznej, wykonywania napraw i remontów oraz transmisji innych sygnałów niż telewizji kablowej, jest podyktowana, zdaniem Prezesa Urzędu, wyłącznie zakazem wejścia konkurenta na rynek multimedialny, w zakresie świadczenia usług telewizji kablowej, internetu i innych usług multimedialnych. Podkreślić należy, iż tego rodzaju usługi świadczy TP S.A., zatem niewątpliwie VECTRA stanowi dla niej konkurencję. Dlatego też TP S.A. zajmując stanowisko nie wyrażania zgody na ww. propozycje VECTRY w kwestii dzierżawy kanalizacji, jej remontów i modernizacji oraz transmisji innego sygnału niż telewizji kablowej buduje i umacnia swoją przewagę konkurencyjną. W następstwie tego, w świetle przytoczonych w sprawie dowodów, zostają zagrożone i zachwiane reguły funkcjonowania efektywnej konkurencji.
W świetle powyższego stwierdzić należy, iż została spełniona druga z przesłanek warunkująca stwierdzenie praktyki ograniczającej konkurencję, zakazanej art. 8 ust. 1 i 2 pkt 5 ww. ustawy.
Wobec spełnienia łącznie wymaganych dwóch przesłanek dla wystąpienia zarzucanej uczestnikowi postępowania praktyki ograniczającej konkurencję, Prezes Urzędu stwierdza, iż działania TP S.A. naruszyły art. 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 ustawy antymonopolowej, a tym samym dopuściła się ona nadużycia pozycji dominującej na rynku dzierżawy kanalizacji teletechnicznej.
Przepis art. 105 § 1 Kpa stanowi, iż "gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, organ administracji państwowej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania". W rozpatrywanej sprawie postanowieniem z dnia 4 września 2001 r. Prezes Urzędu wszczął postępowanie administracyjne przeciwko Telekomunikacji Polskiej S.A. Obszar Telekomunikacji we Wrocławiu w sprawie naruszenia przez ten podmiot art. 8 ust. 1 i 2 pkt 5 ustawy antymonopolowej, poprzez:
1. odmowę wydzierżawienia kanalizacji teletechnicznej będącej własnością TP S.A.,
2. uniemożliwianie przeprowadzania remontów i modernizacji kabli umieszczonych przez wnioskodawcę w kanalizacji dzierżawionej od TP S.A.,
3. wprowadzenie do umów, wiążących strony, zmian polegających na wyłączeniu możliwości wykorzystania wydzierżawionych przez wnioskodawcę kanalizacji do innych celów niż transmisja sygnału telewizji kablowej.
Powyższe postanowienie, na wniosek wnioskodawcy zostało, postanowieniem Prezesa Urzędu z dnia 29 maja 2002 r., sprostowane w zakresie oznaczenia strony w ten sposób, iż w oznaczeniu "Telekomunikacja Polska S.A. Obszar Telekomunikacji we Wrocławiu" wykreślono "Obszar Telekomunikacji we Wrocławiu" oraz dodano "z siedzibą w Warszawie". Prawidłowe oznaczenie strony zatem brzmi: "Telekomunikacja Polska S.A. z siedzibą w Warszawie", zwanej dalej "TP S.A.".
Z powyższego wynika, iż stroną w prowadzonym postępowaniu antymonopolowym jest Telekomunikacja Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, a nie TP S.A Obszar Telekomunikacji we Wrocławiu. W tym stanie rzeczy postępowanie wszczęte przeciwko Obszarowi TP S.A. we Wrocławiu należało umorzyć, zgodnie z art. 105 § 1 Kpa.
Zgodnie z art. 101 ust. 2 pkt 1 ustawy antymonopolowej, Prezes Urzędu może nałożyć, w drodze decyzji, na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości stanowiącej równowartość od 1.000 do 5.000.000 Euro, jednak nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli dopuścił się naruszenia zakazu określonego w art. 8 ustawy antymonopolowej.
W przedmiotowej sprawie uczestnik postępowania wykorzystał swoją pozycję dominującą na lokalnym rynku dzierżawy kanalizacji elektrotechnicznej w celu przeciwdziałania ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju na nim konkurencji. Opisane w decyzji zachowania rynkowe TP S.A. uniemożliwiają VECTRZE dalszy rozwój oraz poszerzanie rynków swojej działalności. Tym samym TP S.A. postawiła VECTRĘ w nierównoprawnej pozycji względem innych uczestników tego rynku. Szczególnie naganne jest, że powyższe działanie TP S.A. nie jest uzasadnione i stanowi jaskrawy przejaw siły rynkowej, wynikającej z posiadanej przez TP S.A. pozycji dominującej. Podkreślić należy, iż zakaz nadużywania pozycji dominującej, określony w art. 8 ust. 1 i 2 ustawy antymonopolowej, ma charakter bezwzględny. Taka konstrukcja normatywna powoduje, że nie istnieją jakiekolwiek przesłanki natury prawnej, ekonomicznej czy gospodarczej, które umożliwiałyby zalegalizowanie praktyk ograniczających konkurencję. Mając na uwadze zachowanie TP S.A., organ antymonopolowy ustalił karę o charakterze prewencyjnym w wysokości 50.000 zł, co stanowi jedynie 0,28% kary maksymalnej, dopuszczalnej przez ustawę. [...]