Stosowanie praktyk ograniczających konkurencję przez OPTIMUS S.A. w Nowym Sączu i jego dealerów.
Dz.Urz.UOKiK.2002.1.20
Akt nienormatywnyDECYZJA
PREZESA URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW
z dnia 12 grudnia 2001 r.
w sprawie stosowania praktyk ograniczających konkurencję przez OPTIMUS S.A. w Nowym Sączu i jego dealerów
Na podstawie:
- ZETO S.A. w Tarnowie,
- Markowi Brzozowskiemu prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą Optimus Wektra w Płocku,
- OPTIMUS Łódź Sp. z o.o. w Łodzi,
- OPTIMUS Poznań Sp. zo.o. w Poznaniu
- P.P.H.U. PROTEUSS Sp. z o.o. w Nowym Sączu,
- Janowi Pławnickiemu prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą Inter Market Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe we Wrocławiu,
nakazuje się zaniechanie stosowania przez OPTIMUS S.A. i wyżej wymienionych dealerów praktyki ograniczającej konkurencję, polegającej na zawarciu porozumienia cenowego pomiędzy OPTIMUS S.A. i wyżej wymienionych dealerami, w wyniku którego zostały ustalone ceny sprzedaży (detaliczne) urządzeń fiskalnych użytkownikom końcowym.
II. art. 104 Kpa i art. 11 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy powołanej w pkt I w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, nie stwierdza się stosowania przez OPTIMUS S.A. i wyżej wymienionych dealerów praktyki ograniczającej konkurencję, polegającej na zawarciu porozumienia pomiędzy OPTIMUS S.A. i wyżej wymienionymi dealerami, w wyniku którego dealerzy ci nie mogą zakupywać materiałów eksploatacyjnych do kas fiskalnych marki OPTIMUS od innych producentów niż OPTIMUS-iC S.A.
III. art. 105 § 1 Kpa w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 80 ustawy powołanej w pkt I. w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, umarza się w stosunku do OPTIMUS S.A. w Nowym Sączu oraz jego dealerów:
- Dariusza Łukasza, Dariusza Kopacza, Henryka Poźniaka prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą P.P.H.U. HDD-KOMPUTER s.c. w Bielsku-Białej,
- Pronox Technology S.A. w Katowicach i Poznaniu
wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne przeciwko OPTIMUS S.A. oraz jego wyżej wymienionym dealerom, odnośnie zarzutu praktyki ograniczającej konkurencję, polegającej na zawarciu porozumienia cenowego pomiędzy OPTIMUS S.A. i wyżej wymienionymi dealerami, w wyniku którego zostały ustalone ceny sprzedaży (detaliczne) urządzeń fiskalnych użytkownikom końcowym
IV. art. 105 § 1 Kpa w związku z art. 5 ust. 1 pkt 6 i art. 80 ustawy powołanej w pkt I. w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, umarza się w stosunku do OPTIMUS S.A. w Nowym Sączu, oraz jego dealerów:
- Dariusza Łukasza, Dariusza Kopacza, Henryka Poźniaka prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą P.P.H.U. HDD-KOMPUTER s.c. w Bielsku-Białej,
- Pronox Technology S.A. w Katowicach i Poznaniu
wszczęte z urzędu postępowanie przeciwko OPTIMUS S.A. oraz jego wyżej wymienionym dealerom, odnośnie zarzutu praktyki ograniczającej konkurencję, polegającej na zawarciu porozumienia pomiędzy OPTIMUS S.A. i wyżej wymienionymi dealerami, w wyniku którego dealerzy ci nie mogą zakupywać materiałów eksploatacyjnych do kas fiskalnych marki OPTIMUS od innych producentów niż OPTIMUS-iC S.A.
UZASADNIENIE
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura we Wrocławiu, zwany dalej "organem antymonopolowym", przeprowadził z urzędu postępowanie wyjaśniające dotyczące ustalenia pozycji rynkowej i warunków handlowych firm działających na krajowym rynku sprzedaży urządzeń fiskalnych. W wyniku powyższego postępowania organ antymonopolowy m.in. określił udziały największych firm działających na ww. rynku oraz ustalił, iż w umowach dystrybucyjnych niektórych firm, w tym w umowach dystrybucyjnych OPTIMUS S.A. w Nowym Sączu, zwanej dalej OPTIMUS, występują postanowienia umowne mogące naruszać przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, zwanej dalej "ustawą antymonopolową".
Przeprowadzone postępowanie wyjaśniające wobec firmy OPTIMUS S.A. wykazało, iż w zawartych umowach dystrybucyjnych pomiędzy tym przedsiębiorcą i jego dealerami, w których zostały ustalone sztywne ceny sprzedaży (detaliczne) urządzeń fiskalnych użytkownikom końcowym, mogło dojść do naruszenia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy antymonopolowej. Ponadto ustalono, iż mogło również nastąpić naruszenie art. 5 ust. 1 pkt 6 tej ustawy w następstwie zobowiązania dealerów do nabywania materiałów eksploatacyjnych do kas fiskalnych marki OPTIMUS jedynie od OPTIMUS-iC S.A.
Dystrybucja wyrobów OPTIMUS-iC S.A. odbywa się za pośrednictwem OPTIMUS S.A., który dokonuje sprzedaży głównie za pośrednictwem dealerów. Dealerem jest przedsiębiorca, który podpisał umowę o współpracy w zakresie handlu i serwisu i realizuje sprzedaż do odbiorców końcowych. Z dystrybutorami kas fiskalnych produkowanych przez OPTIMUS-iC S.A., OPTIMUS S.A. zawiera umowy o współpracy w zakresie handlu i serwisu, czyli tzw. umowy dealerskie. Umowy takie zawarte zostały m.in. z ZETO S.A., OPTIMUS Łódź Sp. z o.o., OPTIMUS Poznań Sp. z o.o., P.P.H.U. PROTEUSS Sp. z o.o., Marek Brzozowski Optimus Wektra, Jan Pławnicki Inter Market Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe. Powyższych umów nie zawarto z HDD-Komputer s.c. oraz Pronox Technology, dla których sprzedaż urządzeń fiskalnych stanowi margines działalności.
Wszystkie umowy dealerskie zawierają zapisy o obowiązku stosowania cen ustalonych przez OPTIMUS S.A. i OPTIMUS-iC S.A. podczas sprzedaży urządzeń fiskalnych użytkownikom końcowym. Powyższe zapisy znajdują się w § 4 ust. 1 umowy, dotyczącym strategii cenowej: "Sprzedaż kas fiskalnych, wyposażenia dodatkowego, materiałów eksploatacyjnych oraz oprogramowania Odbiorcom Końcowym, będzie się odbywać według cen ustalonych przez Producenta i Dystrybutora". Ponadto umowy dealerskie zawierają zapis o obowiązku zakupu materiałów eksploatacyjnych do kas w OPTIMUS S.A., zaś od innych dostawców tylko za zgodą OPTIMUS S.A (§ 3 ust. 1).
W trakcie postępowaniu administracyjnego nastąpił podział Spółki Akcyjnej OPTIMUS przez wydzielenie w trybie określonym w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych w drodze przeniesienia części majątku Spółki na Spółkę Optimus Technologie S.A. Spółka ta przejęła m.in. prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych przez spółkę dzieloną oraz firmę (po podziale firma spółki dzielonej uległa zmianie na "Grupa Onet.pl. Spółka Akcyjna", natomiast firma spółki przejmującej uległa zmianie na "OPTIMUS S.A."). Po podziale OPTIMUS S.A. zadeklarował przed organem antymonopolowym zmianę umów dealerskich poprzez dostosowanie ich zapisów do obowiązującego prawa. W szczególności odnośnie cen projekt aneksu do umowy dealerskiej przewiduje, iż sprzedaż kas fiskalnych, wyposażenia dodatkowego, materiałów eksploatacyjnych oraz oprogramowania odbiorcom końcowym, będzie się odbywać według cen ustalonych przez dealera, który przy ich ustalaniu ma sugerować się cennikiem producenta. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:
Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy antymonopolowej, w ramach którego rozstrzygane jest prowadzone postępowanie administracyjne o stosowanie zakazanych prawem praktyk ograniczających konkurencję stanowi, że ww. praktykami są porozumienia, których celem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym polegające na ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów. Porozumienia cenowe, kwalifikowane jako praktyki monopolistyczne, są zakazane prawem antymonopolowym, ponieważ uderzają one wprost w konkurencję, eliminując ją lub znacznie ograniczając. Ich funkcjonowanie sprzeczne jest więc z interesem publicznym. W interesie publicznym leży bowiem to, aby konkurencja na rynku była efektywna. Dlatego Prezes Urzędu przeciwdziałając ograniczaniu, eliminowaniu bądź zniekształcaniu konkurencji, wypełnia cel art. 1 ust. 1 ustawy antymonopolowej.
W niniejszej sprawie - dla prawnego bytu praktyki ograniczającej konkurencję opisanej w art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 4 pkt 4 i 5 oraz art. 6 ustawy antymonopolowej, niezbędne jest więc łączne wystąpienie następujących przesłanek: