Rewizja w Narodowym Banku Polskim (nr C/16/I/9 - Organizacja Banku).

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.NBP.1982.3.9

Akt utracił moc

Wersja od: 20 września 1982 r.

ZARZĄDZENIE

PREZESA NBP

z dnia 20 września 1982 r.

w sprawie rewizji w Narodowym Banku Polskim (nr C/16/I/9 - Organizacja Banku)

Na podstawie art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o statucie Narodowego Banku Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 57) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Zadania i formy rewizji w Narodowym Banku Polskim

§ 1. Zadaniem rewizji w Narodowym Banku Polskim, zwanym dalej NBP, jest kontrola zgodności działania z ustawami z dnia 26 lutego 1982 r. Prawo bankowe oraz o statucie NBP (Dz. U. Nr 7, poz. 56 i 57), innymi ogólnie obowiązującymi przepisami oraz zarządzeniami i wytycznymi Prezesa NBP ze szczególnym uwzględnieniem:

1) założeń polityki pieniężno-kredytowej,

2) stanu operacji bankowych oraz ich merytorycznej i formalnej prawidłowości,

3) zabezpieczenia obrotu pieniężnego oraz wszelkich wartości przechowywanych w skarbcach,

4) gospodarki własnej.

§  2.

1. Rewizja bada całokształt pracy lub wybrane zagadnienia jednostek organizacyjnych NBP - zwanych dalej rewidowanymi jednostkami.

2. Poza badaniem zgodności postępowania rewidowanej jednostki z obowiązującymi przepisami i wytycznymi Prezesa NBP rewizja powinna umożliwić w szczególności:

1) ujawnienie ewentualnych przypadków niegospodarności i marnotrawstwa oraz osób za nie odpowiedzialnych,

2) ustalenie przyczyn i skutków stwierdzonych nieprawidłowości oraz spowodowanie odpowiednich przedsięwzięć zmierzających do ich usunięcia,

3) ocenę skuteczności stosowanego w jednostce systemu kontroli wewnętrznej,

4) ocenę funkcjonowania poszczególnych przepisów.

§ 3. Do zadań rewizyjnych należy również:

1) opracowywanie i analiza wykonania planów rewizji,

2) opracowywanie zasad przeprowadzania rewizji oraz wytycznych do rewizji i sprawozdawczości z rewizji,

3) doskonalenie metod i techniki przeprowadzania rewizji,

4) szkolenie rewidentów, organizowanie wymiany doświadczeń itp.

§ 4. Ustala się następujące formy rewizji przeprowadzanych w rewidowanych jednostkach:

1) rewizje pełne - obejmujące całokształt działalności,

2) rewizje problemowe - dotyczące wybranych problemów,

3) rewizje kompleksowe - obejmujące wybrane problemy w jednostkach organizacyjnych wszystkich szczebli,

4) postępowania wyjaśniające przeprowadzane na wniosek organów powołanych do ścigania przestępstw, kierownika jednostki organizacyjnej zgłaszającego ujawnienie lub podejrzenie popełnienia nadużycia oraz na polecenie Prezesa NBP lub Głównego Rewidenta NBP.

§  5.

1. Rewizje pełne powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż raz na 5 lat. Od zasady tej można odstąpić, jeżeli inne rewizje przeprowadzone w jednostce w ciągu ostatnich 5 lat objęły łącznie całokształt działalności rewidowanej jednostki.

2. Częstotliwość rewizji problemowych i kompleksowych uzależniona jest od potrzeb NBP i ustalana w planach pracy.

§  6.

1. Roczne plany działalności aparatu rewizyjnego NBP zatwierdza Prezes NBP.

2. Plany rewizji przekazywane są do wiadomości dyrektorom oddziałów okręgowych i dyrektorom departamentów w Centrali NBP.

Rozdział  2

Organizacja aparatu rewizyjnego NBP

§ 7. Rewizja w NBP jest formą kontroli instytucjonalnej wykonywanej przez wyodrębniony aparat rewizyjny.

§  8.

1. Rewizje w NBP przeprowadza Departament Rewizji będący jednostką organizacyjną Centrali NBP.

2. Zamiejscowe wydziały rewizji są komórkami wewnętrznymi Departamentu Rewizji.

§  9.

1. Pracą Departamentu Rewizji kieruje Główny Rewident NBP (dyrektor Departamentu Rewizji).

2. Główny Rewident NBP wydaje wytyczne określające tryb i metody wykonywania zadań rewizyjnych oraz sprawuje ogólny nadzór nad przeprowadzaniem rewizji w NBP.

§ 10. Główny Rewident NBP informuje Prezesa i Zarząd NBP o wynikach rewizji, występuje z wnioskami zmierzającymi do usprawnienia pracy, sygnalizuje konieczność wprowadzenia zmian w obowiązujących przepisach oraz współpracuje z organami powołanymi do ścigania przestępstw w sprawach dotyczących nadużyć popełnionych na szkodę NBP.

§ 11. Obsługa administracyjna zamiejscowych wydziałów rewizji oraz rewidentów mających siedziby przy jednostkach innych niż wydziały rewizji należy do obowiązków odpowiednich oddziałów okręgowych lub oddziałów wyznaczonych przez oddziały okręgowe.

§  12.

1. Strukturę organizacyjną oraz ramowy zakres działania Departamentu Rewizji NBP określa Regulamin organizacyjny NBP.

2. Szczegółowe zadania Departamentu Rewizji określa Główny Rewident NBP.

Rozdział  3

Rewidenci

§ 13. Rewidenci rekrutują się spośród doświadczonych pracowników NBP o wysokich kwalifikacjach zawodowych i etyczno-moralnych.

§  14.

1. Rewident może być wyłączony z rewizji lub jej części na uzasadniony wniosek własny, jeżeli wynik rewizji może oddziaływać na interesy, prawa lub obowiązki rewidenta, jego bliskiej rodziny lub osób pozostających z rewidentem w zażyłych stosunkach.

2. O przyczynach powodujących wyłączenie rewident obowiązany jest niezwłocznie powiadomić zarządzającego rewizję, który rozstrzyga o wyłączeniu rewidenta.

3. Zarządzający rewizję może również wyłączyć rewidenta przed rozpoczęciem lub w trakcie rewizji, jeżeli uzna to za potrzebne ze względu na interes społeczny.

§ 15. Rewidentowi w toku przeprowadzania rewizji przysługują uprawnienia:

1) wstępu do pomieszczeń, magazynów, skarbców i innych obiektów rewidowanej jednostki - z zastrzeżeniem obecności osób materialnie odpowiedzialnych za mienie im powierzone znajdujące się w tych pomieszczeniach i obiektach,

2) asystowania przy wszelkich czynnościach związanych z działalnością rewidowanej jednostki,

3) wglądu do akt i dokumentów rewidowanej jednostki, jak również sporządzania odpisów i wyciągów, ustalania stanów rzeczywistych w drodze liczenia, pomiarów lub wykonywania szkiców sytuacyjnych albo zdjęć fotograficznych,

4) żądania od pracowników rewidowanej jednostki ustnych i pisemnych niezbędnych wyjaśnień lub oświadczeń,

5) występowania z wnioskiem o wezwanie rzeczoznawców, jeżeli okaże się to konieczne,

6) występowania w razie konieczności o wydawanie doraźnych zarządzeń,

7) zabezpieczenia mienia i dowodów.

§ 16. Rewident ma prawo niezbędnego rozszerzenia zakresu rewizji, jeżeli okaże się to konieczne w toku rewizji, zawiadamiając o tym niezwłocznie zarządzającego rewizję i zamieszczając na tę okoliczność odpowiednią adnotację w protokóle z rewizji.

§  17.

1. Pracownikom aparatu rewizyjnego NBP i dokooptowanym członkom komisji rewizyjnych mogą być przyznawane nagrody za wykrywanie przestępstw, w wysokości ustalonej odrębnymi przepisami.

2. Przyznanie nagrody za wykrycie przestępstwa nie pozbawia pracownika prawa do otrzymywania premii i nagród z innych tytułów.

§  18.

1. Rewidentom oraz kierownikom komórek rewizyjnych NBP przysługuje wynagrodzenie funkcyjne (dodatek rewidencki), którego wysokość ustalana jest na podstawie odrębnych przepisów.

2. Przyznanie wynagrodzenia funkcyjnego (dodatku rewidenckiego) nie pozbawia pracownika prawa do otrzymywania innych dodatków, nagród i premii.

Rozdział  4

Przygotowanie i wszczęcie rewizji

§ 19. Podstawę do przeprowadzenia rewizji wymienionych w § 4 stanowi pisemne zarządzenie podpisane przez:

1) Głównego Rewidenta NBP lub jego zastępcę, gdy rewizja dotyczy jednostek organizacyjnych Centrali NBP.

2) naczelnika zamiejscowego wydziału rewizji, gdy rewizja dotyczy jednostek organizacyjnych NBP znajdujących się na terenie działania danego wydziału, lub na innym terenie wskazanym przez Głównego Rewidenta NBP.

§ 20. Rewizja dotycząca spraw stanowiących tajemnicę państwową powinna być przeprowadzona wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie do tego uprawnienia, na podstawie pisemnego upoważnienia wydanego przez zarządzającego rewizję.

§ 21. Rewizje przeprowadzane są jednoosobowo lub w zespole wieloosobowym, zwanym dalej komisją rewizyjną, której przewodniczącego wyznacza podpisujący zarządzenie przeprowadzenia rewizji.

§  22.

1. Na członków komisji rewizyjnych mogą być powoływani również pracownicy z innych jednostek organizacyjnych NBP.

2. Dokooptowanym członkom komisji rewizyjnych w toku przeprowadzania rewizji przysługują uprawnienia rewidentów.

§ 23. O terminie rozpoczęcia rewizji pełnej właściwy wydział rewizji zawiadamia rewidowaną jednostkę co najmniej na 7 dni przed przewidywanym rozpoczęciem rewizji.

§  24.

1. Przed przystąpieniem do czynności rewizyjnych rewident zawiadamia kierownika rewidowanej jednostki o wszczęciu rewizji, okazując zarządzenie przeprowadzenia rewizji i legitymację służbową.

2. Każdy pracownik rewidowanej jednostki może złożyć rewidentowi z własnej inicjatywy oświadczenie ustne lub pisemne.

§ 25. Kierownik rewidowanej jednostki obowiązany jest zapewnić rewidentowi (komisji rewizyjnej) odpowiednie warunki pracy oraz udzielić niezbędnej pomocy technicznej, w szczególności przy:

1) sprawdzaniu stanu rzeczywistego składników majątkowych,

2) obsłudze kancelaryjnej - przede wszystkim maszynopisaniu,

3) sporządzaniu niezbędnych dla ustaleń rewizji odpisów dokumentów i zestawień.

Rozdział  5

Ogólne zasady przeprowadzania rewizji

§ 26. Rewizja przeprowadzana jest w czasie pracy obowiązującym w rewidowanej jednostce, w sposób nie powodujący w miarę możliwości zakłóceń w normalnym toku pracy. W razie konieczności przeprowadzenia rewizji poza godzinami pracy, jak również w dni wolne od pracy, rewident zawiadamia o tym kierownika rewidowanej jednostki, który wydaje niezbędne zarządzenia.

§ 27. Rewizja nie powinna trwać dłużej niż 30 dni kalendarzowych. W uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony przez podpisującego zarządzenie przeprowadzenia rewizji.

§ 28. W razie stwierdzenia w toku przeprowadzania rewizji okoliczności grożących bezpośrednią stratą dla interesu społecznego rewident zwraca się do kierownika rewidowanej jednostki z pisemnym wnioskiem, za pokwitowaniem odbioru, o wydanie zarządzenia w sprawie niezwłocznego usunięcia zagrożenia. Odpis wniosku należy przesłać zarządzającemu rewizję, a ponadto zamieścić o tym odpowiednią wzmiankę w protokóle z rewizji.

§  29.

1. Pracownik rewidowanej jednostki może być wezwany w toku rewizji lub po jej zakończeniu do udzielenia wyjaśnień lub złożenia pisemnych oświadczeń. Nie dotyczy to przypadków, gdy wyjaśnienia dotyczą spraw tajnych, a rewident nie posiada upoważnienia do kontrolowania spraw tajnych.

2. Rewident uprzedza pracownika o odpowiedzialności za fałszywe wyjaśnienia i oświadczenia oraz o prawie odmowy ich złożenia w przypadkach przewidzianych prawem.

§  30.

1. W celu udokumentowania wyników rewizji, które mają być zamieszczone w protokóle z rewizji, rewident powinien zebrać odpowiednie dowody.

2. Dokumenty zakwestionowane w toku rewizji, dotyczące wszelkich nadużyć lub świadczące o przekroczeniu kompetencji, istotne dla sprawy, podpisuje rewident pod klauzulą "kontrolowano dnia ..........".

3. Rewident może ograniczyć się do powołania w protokóle odpowiednich dokumentów rewidowanej jednostki bez dołączenia ich oryginałów lub odpisów. Dołączenie zebranych dowodów jest konieczne tylko w przypadku ujawnienia nadużyć lub przestępstw.

4. Zgodność odpisów i wyciągów sporządzonych przez rewidenta z dokumentami poświadcza kierownik tej komórki organizacyjnej, w której dokument się znajduje, lub upoważniona przez niego osoba.

§  31.

1. Sprawdzenia rzeczywistego stanu składników majątkowych rewidowanej jednostki dokonuje rewident w obecności pracownika wyznaczonego przez kierownika rewidowanej jednostki oraz osoby materialnie odpowiedzialnej, a w razie jej nieobecności - komisji powołanej przez kierownika rewidowanej jednostki. Z czynności sprawdzenia rzeczywistego stanu składników majątkowych rewident sporządza protokół.

2. Z oględzin poszczególnych pomieszczeń protokół sporządza się tylko w razie stwierdzenia nieprawidłowości.

§  32.

1. W razie ujawnienia w toku rewizji przestępstwa rewident obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić o tym kierownika rewidowanej jednostki, Departament Rewizji NBP oraz organa powołane do ścigania przestępstw. Zawiadomienie właściwej jednostki nadrzędnej należy do obowiązków kierownika rewidowanej jednostki.

2. Wszystkie uzyskane informacje nasuwające podejrzenie popełnienia przestępstwa wymagają zbadania ich wiarygodności przez rewidenta w toku rewizji. W razie istotnych trudności w ich sprawdzeniu rewident obowiązany jest bezzwłocznie przekazać te informacje organom powołanym do ścigania przestępstw.

§  33.

1. Rewident obowiązany jest zabezpieczyć niezbędne dokumenty i przedmioty stanowiące dowód przestępstwa. Obowiązek zabezpieczenia dotyczy także wszelkich ujawnionych w toku rewizji dokumentów sfałszowanych. Dowody zabezpiecza się w sposób gwarantujący ich nienaruszalność przez przechowanie w jednostce rewidowanej w zabezpieczonym schowku lub pomieszczeniu albo przez opieczętowanie ich i oddanie na przechowanie kierownikowi lub innemu pracownikowi rewidowanej jednostki, za pokwitowaniem na piśmie, które dołącza się do protokółu z rewizji. Z czynności zabezpieczania dowodów rewident sporządza odrębny protokół.

2. Zabezpieczenie dowodów może również nastąpić w drodze protokólarnego ich przejęcia przez rewidenta i dołączenia do protokółu z rewizji. W tym przypadku pod nadzorem rewidenta powinny być sporządzone odpisy albo fotokopie zabranych lub zabezpieczonych dokumentów w sposób gwarantujący ich nienaruszalność. Zgodność odpisów lub fotokopii poświadczają kierownik rewidowanej jednostki lub osoba przez niego upoważniona i rewident. Odpisy pozostają w jednostce rewidowanej.

3. Zabezpieczone przez rewidenta dowody tajne powinny być przechowywane zgodnie z przepisami o postępowaniu z aktami tajnymi.

§ 34. Jeżeli w toku rewizji ujawnione zostanie nadużycie, badaniem należy objąć wszystkie operacje i dokumenty za taki okres i w takim zakresie, jaki okaże się niezbędny do pełnego ustalenia rozmiarów nadużycia oraz wysokości poniesionych strat.

§  35.

1. W przypadku stwierdzenia w toku rewizji naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, przekroczenia, dokonania lub usiłowania dokonania nadużycia przez pracownika NBP lub przez inną osobę na szkodę NBP, obowiązkiem rewidenta jest przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego. Zawiadomienie właściwej jednostki nadrzędnej należy do obowiązków kierownika rewidowanej jednostki.

2. Celem postępowania wyjaśniającego jest w szczególności:

1) ustalenie, czy istotnie zostały naruszone podstawowe obowiązki pracownicze lub zostało popełnione inne przekroczenie albo nadużycie związane z pracą w NBP,

2) zebranie i zabezpieczenie niezbędnych dowodów,

3) ustalenie osób winnych oraz ich odpowiedzialności materialnej,

4) ewentualne zawnioskowanie kar oraz środków zapobiegających powstawaniu podobnych przekroczeń w przyszłości.

§  36.

1. W razie zbiegu rewizji z kontrolą przeprowadzaną przez inne organy, organy te mogą włączać się do rewizji przeprowadzanej przez rewidenta, jednak bez prawa zmiany zakresu tej rewizji. Wyniki wspólnej rewizji tych samych zagadnień zamieszcza się w odrębnym protokóle, który podpisują rewidenci i przedstawiciel organu kontroli.

2. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania przy zbiegu rewizji z kontrolą przeprowadzaną przez inspektorów Najwyższej Izby Kontroli. Zasady i tryb koordynacji działalności aparatu rewizji z działalnością Najwyższej Izby Kontroli określają odrębne przepisy.

§ 37. Jeżeli rewident jest zmuszony do odstąpienia od rewizji wskutek niemożności jej przeprowadzenia z przyczyn spowodowanych przez rewidowaną jednostkę, sporządza protokół odstąpienia od rewizji, w którym podaje przyczynę odstąpienia. Protokół ten podpisują rewident i kierownik rewidowanej jednostki. W razie odstąpienia od rewizji z innych przyczyn, podpis kierownika rewidowanej jednostki na protokóle odstąpienia od rewizji nie jest wymagany.

Rozdział  6

Materiały sprawozdawcze z rewizji

§ 38. Z wyników rewizji rewident lub komisja rewizyjna sporządza protokół i inne materiały sprawozdawcze na zasadach określonych przez Głównego Rewidenta NBP.

§  39.

1. Protokół z rewizji podpisywany jest przez rewidentów lub komisję rewizyjną oraz kierownika rewidowanej jednostki, który ponadto parafuje wraz z rewidentem każdą stronę protokółu. Jeden egzemplarz otrzymuje za potwierdzeniem odbioru jednostka rewidowana.

2. Wyniki rewizji dokumentów tajnych należy ująć w odrębnym tajnym protokóle.

3. Kopie materiałów z rewizji jednostki rewidowanej otrzymuje jednostka nadrzędna.

§  40.

1. Jeżeli kierownik rewidowanej jednostki odmówi podpisania protokółu, jest zobowiązany do złożenia pisemnego wyjaśnienia przyczyn odmowy.

2. O odmowie podpisania protokółu i załączeniu do niego otrzymanego wyjaśnienia przyczyn odmowy rewident czyni wzmiankę w protokóle.

§ 41. Kierownik rewidowanej jednostki może przy podpisaniu protokółu złożyć na piśmie wyjaśnienia do ustaleń protokółu lub zastrzec sobie prawo złożenia w ciągu 10 dni na piśmie organowi zarządzającemu rewizję dodatkowych wyjaśnień dotyczących stwierdzonych w protokóle naruszeń i uchybień oraz przyczyn ich powstania.

Rozdział  7

Postępowanie porewizyjne

§ 42. Postępowanie porewizyjne obejmuje:

1) naradę porewizyjną,

2) zarządzenie porewizyjne,

3) zawiadomienie jednostki nadrzędnej przez jednostkę rewidowaną o wykonaniu zarządzenia porewizyjnego,

4) kontrolę wykonania zarządzenia porewizyjnego.

§  43.

1. Jeżeli w wyniku rewizji ujawnione zostaną istotne nieprawidłowości, przewodniczący komisji rewizyjnej wnioskuje zorganizowanie narady porewizyjnej.

2. Naradę porewizyjną organizuje i przewodniczy jej kierownik jednostki rewidowanej. Biorą w niej udział przedstawiciele jednostki nadrzędnej, załoga lub określeni pracownicy jednostki rewidowanej, przedstawiciele działających na terenie jednostki organizacji społecznych i politycznych, przewodniczący komisji rewizyjnej i wyznaczeni przez niego członkowie komisji.

3. Protokół z wnioskami z narady, podpisany przez przewodniczącego narady i protokólanta, stanowi integralną część materiałów z rewizji.

§  44.

1. Na podstawie materiałów z rewizji oraz ustaleń i wniosków z ewentualnej narady porewizyjnej wydawane jest nie później niż w ciągu 1 miesiąca zarządzenie porewizyjne.

2. Zarządzenie porewizyjne wydaje:

1) dla oddziałów operacyjnych, zintegrowanych i powszechnych kas oszczędności - dyrektor właściwego oddziału okręgowego,

2) dla oddziałów okręgowych i jednostek organizacyjnych Centrali - Wiceprezes NBP nadzorujący pracę Departamentu Rewizji.

§  45.

1. Zarządzenie porewizyjne powinno zawierać m.in. polecenie usunięcia - w wyznaczonym czasie - stwierdzonych nieprawidłowości, podjęcia działań zapobiegających powtórzeniu się podobnych niedociągnięć w przyszłości oraz pociągnięcia do odpowiedzialności osób winnych naruszenia obowiązujących przepisów lub innych nieprawidłowości.

2. W przypadku ujawnienia przez rewizję nieprawidłowości popełnionych przez osoby pełniące funkcje kierownicze (dyrektora, zastępcy dyrektora, głównego księgowego) lub w wyniku ich decyzji, kopię zarządzenia otrzymuje również Główny Rewident NBP.

§ 46. Jednostka rewidowana obowiązana jest zawiadomić jednostkę nadrzędną o wykonaniu zarządzenia porewizyjnego w terminie wyznaczonym w zarządzeniu, przysyłając kopię tego zawiadomienia do wydziału rewizji przeprowadzającego rewizję, a w przypadkach określonych w § 45 ust. 2 również do Głównego Rewidenta NBP.

§ 47. Kontrolę wykonania zarządzenia porewizyjnego przeprowadza:

1) w oddziałach operacyjnych, zintegrowanych i powszechnych kasach oszczędności - właściwy oddział okręgowy, a w wyjątkowych przypadkach Departament Rewizji na podstawie decyzji Głównego Rewidenta NBP,

2) w oddziałach okręgowych i jednostkach organizacyjnych Centrali - Departament Rewizji.

Rozdział  8

Przepisy końcowe

§ 48. Traci moc ZP Nr C/10/I/76 "Organizacja działalności rewizyjnej w Narodowym Banku Polskim".

§ 49. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.