Przypadki, sposób i tryb wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych Straży Granicznej.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.KGSG.2015.48

Akt utracił moc

Wersja od: 22 czerwca 2016 r.

WYTYCZNE Nr 138

KOMENDANTA GŁÓWNEGO STRAŻY GRANICZNEJ

z dnia 30 lipca 2015 r.

w sprawie przypadków, sposobu i trybu wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych Straży Granicznej

Na podstawie art. 9 ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2014 r. poz. 1402 i 1822 oraz z 2015 r. poz. 529 i 1045) ustala się, co następuje:

§ 1. Wytyczne określają przypadki, sposób i tryb wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych Straży Granicznej, znajdujących się na wyposażeniu wydziału zabezpieczenia działań komendy oddziału Straży Granicznej i ośrodka Straży Granicznej, do realizacji ustawowych zadań Straży Granicznej.

§  2.

1. Bezzałogowe statki powietrzne Straży Granicznej, zwane dalej "bezzałogowymi statkami powietrznymi", wykorzystywane są w szczególności do ochrony granicy państwowej na lądzie oraz na morzu. Loty wykonywane są w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej i w przestrzeni nad wyłączną strefą ekonomiczną Rzeczypospolitej Polskiej, a także w przestrzeni powietrznej innych państw w trakcie udziału Straży Granicznej we wspólnych operacjach, projektach pilotażowych i szybkich interwencjach koordynowanych przez Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej - FRONTEX oraz na podstawie obowiązujących umów i porozumień międzynarodowych. Wykorzystywanie bezzałogowych statków powietrznych w przestrzeni powietrznej innych państw odbywa się zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach.

2. Wykorzystywanie bezzałogowego statku powietrznego w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej i w przestrzeni nad wyłączną strefą ekonomiczną Rzeczypospolitej Polskiej może odbywać się w wydzielonej przestrzeni powietrznej lub w zasięgu wzroku, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (Dz. U. z 2013 r. poz. 1393 oraz z 2014 r. poz. 768) oraz wytycznymi nr 4 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 4 września 2012 r. w sprawie promowania koncepcji elastycznego użytkowania przestrzeni powietrznej (Dz. Urz. Urzędu Lotnictwa Cywilnego z 2012 r. poz. 80).

3. O wydzielenie strefy powietrznej niezbędnej do wykonania lotu poza zasięgiem wzroku występuje użytkownik bezzałogowego statku powietrznego lub podmiot występujący o wykorzystanie bezzałogowego statku powietrznego.

4. Użytkownikiem bezzałogowego statku powietrznego jest:

1) komendant oddziału Straży Granicznej, w którego zasięgu działania jest on wykorzystywany, albo

2) komendant ośrodka lub ośrodka szkolenia Straży Granicznej oraz kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej Straży Granicznej, na rzecz którego jest on wykorzystywany.

§  3.

1. Bezzałogowy statek powietrzny wykorzystuje się w celu monitorowania lub rejestracji obrazu podczas:

1) wykonywania lotów patrolowych wzdłuż granicy państwowej, w celu ujawniania przygotowań do przekroczenia granicy państwowej, jej przekroczenia wbrew przepisom oraz ujawnienia śladów takiego przekroczenia;

2) prowadzenia działań granicznych;

3) sprawdzania poziomu wody w rzekach granicznych i ich zanieczyszczenia w pobliżu granicy państwowej oraz polskich obszarów morskich;

4) typowania miejsc dogodnych do przekraczania granicy państwowej wbrew przepisom oraz przemieszczania towarów lub przedmiotów przez granicę państwową;

5) sprawdzania stanu oznakowania granicy państwowej i urządzeń inżynieryjnych;

6) wykrywania sprawców przekroczenia granicy państwowej wbrew przepisom, a także dokonujących innych przestępstw lub wykroczeń, których ściganie należy do właściwości Straży Granicznej oraz naprowadzania sił Straży Granicznej w celu ich ujęcia;

7) weryfikowania uzyskanych informacji o pobycie w pobliżu granicy państwowej osób podejrzanych o popełnienie przestępstw lub wykroczeń albo przedmiotów służących do ich popełnienia;

8) wspierania działań pościgowych za sprawcami przestępstw i wykroczeń oraz za osobami zatrzymanymi, gdy doszło do ich ucieczki;

9) sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przez statki morskie przepisów obowiązujących na polskich obszarach morskich;

10) rozpoznawania i identyfikacji jednostek pływających na polskich obszarach morskich;

11) wspierania przedsięwzięć podejmowanych w trakcie wykonywania działań specjalnych;

12) realizowania innych zadań służbowych, w tym z zakresu czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych.

2. Dodatkowo dopuszcza się wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych podczas:

1) wykonywania zadań we współdziałaniu ze służbami państwowymi Rzeczypospolitej Polskiej, w tym między innymi do:

a) udziału w akcjach ratowniczych,

b) uczestnictwa w poszukiwaniu osób zaginionych,

c) kontrolowania dróg i szlaków komunikacyjnych pod względem natężenia i utrudnień w ruchu w zakresie istotnym dla Straży Granicznej;

2) wykonywania zadań na rzecz innych uprawnionych podmiotów na podstawie zawartych porozumień;

3) 1 wykonywania lotów treningowych w celu podniesienia umiejętności pilotażu przez operatorów bezzałogowych statków powietrznych lub sprawdzenia parametrów technicznych bezzałogowego statku powietrznego.

§  4.

1. Wykorzystanie bezzałogowego statku powietrznego realizowane jest na podstawie:

1) polecenia Komendanta Głównego Straży Granicznej;

2) polecenia komendanta oddziału lub ośrodka Straży Granicznej, na wyposażeniu którego znajduje się bezzałogowy statek powietrzny, zwanego dalej "komendantem";

2a) 2 polecenia właściwego do spraw granicznych zastępcy komendanta oddziału, na wyposażeniu którego znajduje się bezzałogowy statek powietrzny, lub polecenia innego upoważnionego przez komendanta tego oddziału funkcjonariusza Straży Granicznej;

3) 3 wniosku o użycie bezzałogowego statku powietrznego lub wniosku podmiotu zewnętrznego, zatwierdzonego przez właściwego komendanta lub przez upoważnionego przez niego funkcjonariusza Straży Granicznej.

2. Naczelnik wydziału zabezpieczenia działań komendy oddziału lub ośrodka Straży Granicznej, na wyposażeniu którego znajdują się bezzałogowe statki powietrzne, każdorazowo konsultuje ich wykorzystanie z właściwym naczelnikiem wydziału lotniczego Zarządu Granicznego Komendy Głównej Straży Granicznej oraz powiadamia służbę dyżurną operacyjną oddziału lub ośrodka Straży Granicznej.

2a. 4 Wnioski, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 3, mogą być przesyłane za pośrednictwem poczty, telefaksu lub poczty elektronicznej.

3. 5 Wzór wniosku o użycie bezzałogowego statku powietrznego określa załącznik do wytycznych.

§ 5. Bezzałogowe statki powietrzne wykorzystywane są w trybie wnioskowym, alarmowym lub na polecenie.

§  6.

1. 6 Podstawą wykorzystania bezzałogowego statku powietrznego w trybie wnioskowym są zatwierdzone pisemne wnioski, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 3.

2. 7 Pisemny wniosek o użycie bezzałogowego statku powietrznego do komendanta składa:

1) w ramach tego oddziału lub ośrodka Straży Granicznej - komendant placówki lub dywizjonu Straży Granicznej, kierownik komórki organizacyjnej komendy tego oddziału lub ośrodka Straży Granicznej, naczelnik wydziału zamiejscowego Biura Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej właściwego dla tego oddziału lub ośrodka Straży Granicznej lub upoważniony przez nich funkcjonariusz Straży Granicznej;

2) komendant innego oddziału lub ośrodka Straży Granicznej oraz komendant ośrodka szkolenia Straży Granicznej, kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej Straży Granicznej lub upoważniony przez nich funkcjonariusz.

3. Pisemny wniosek podmiotu zewnętrznego, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 3, do komendanta składa podmiot uprawniony do tego na podstawie obowiązujących przepisów lub porozumień.

§  7.

1. 8 Wykorzystanie bezzałogowego statku powietrznego w trybie alarmowym odbywa się w przypadku zdarzeń wymagających natychmiastowego jego użycia, gdy nie ma możliwości wcześniejszego wystąpienia z pisemnym wnioskiem.

2. Podstawą wykorzystania bezzałogowego statku powietrznego w trybie alarmowym jest ustne polecenie:

1) Komendanta Głównego Straży Granicznej;

2) komendanta;

3) 9 osoby, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 2a.

3. Ustny wniosek do komendanta o wykorzystanie bezzałogowego statku powietrznego w trybie alarmowym może złożyć:

1) w ramach tego oddziału lub ośrodka Straży Granicznej - komendant placówki lub dywizjonu Straży Granicznej, kierownik komórki wewnętrznej komendy tego oddziału lub ośrodka Straży Granicznej, naczelnik wydziału zamiejscowego Biura Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej właściwego dla tego oddziału lub ośrodka Straży Granicznej lub upoważniony przez nich funkcjonariusz Straży Granicznej;

2) komendant innego oddziału lub ośrodka Straży Granicznej oraz komendant ośrodka szkolenia Straży Granicznej, kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej Straży Granicznej lub upoważniony przez nich funkcjonariusz;

3) podmiot zewnętrzny uprawniony do tego na podstawie obowiązujących przepisów lub porozumień.

4. 10 Ustny wniosek, o którym mowa w ust. 3, w przypadku wykorzystania bezzałogowego statku powietrznego potwierdzany jest pisemnym poleceniem lub wnioskiem, złożonym w terminie siedmiu dni od daty wykorzystania bezzałogowego statku powietrznego, zgodnie z zasadami określonymi w § 6 ust. 2 i 3, które mają zastosowanie w trybie wnioskowym.

5. 11 W przypadku ustnego polecenia wykorzystania bezzałogowego statku powietrznego wydanego przez Komendanta Głównego Straży Granicznej zostaje ono potwierdzone poprzez złożenie przez Dyrektora-Szefa Sztabu Komendanta Głównego Straży Granicznej pisemnego wniosku o użycie bezzałogowego statku powietrznego do właściwego komendanta, w terminie siedmiu dni od daty wykorzystania bezzałogowego statku powietrznego.

§  8.

1. Wykorzystanie bezzałogowego statku powietrznego dokumentuje się w systemie Centralnej Bazy Danych Straży Granicznej System Wspomagania Kierowania.

2. Wykorzystanie bezzałogowego statku powietrznego podczas wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych dokumentuje się wyłącznie w formie notatki służbowej, którą należy przekazać wnioskodawcy.

3. Taktykę i sposób wykorzystania bezzałogowego statku powietrznego w ramach realizacji czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych, w tym czynności obserwacji, każdorazowo ustala się z wnioskodawcą.

§  9.

1. Operatorem bezzałogowego statku powietrznego może być wyłącznie funkcjonariusz Straży Granicznej posiadający świadectwo kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego (UAVO - Unmanned Aerial Vehicle Operator) z uprawnieniami do wykonywania lotów w zasięgu wzroku (VLOS - Visual Line-of-Sight Operations) i lotów poza zasięgiem wzroku (BVLOS - Beyond Visual Line of Sight).

2. Operator bezzałogowego statku powietrznego musi:

1) wykorzystywać statek zgodnie z przeznaczeniem, aktualnymi procedurami określonymi przez producenta, ujętymi w programie szkolenia dla danego modelu bezzałogowego statku powietrznego oraz stosować się do zaleceń podanych w Instrukcji Użytkownika;

2) starannie i terminowo wykonywać czynności obsługowe i przeglądy techniczne ujęte w Instrukcji Obsługi Technicznej;

3) przeprowadzać naprawy, zgodnie z posiadanymi uprawnieniami, ujęte w Instrukcji Napraw dla danego modelu bezzałogowego statku powietrznego;

4) stosować materiały eksploatacyjne zgodnie z zaleceniami producenta;

5) dbać o stan techniczny i wygląd zewnętrzny statku.

§ 9a. 12

1. Operator bezzałogowego statku powietrznego w przypadku wystąpienia podczas wykonywania lotu sytuacji awaryjnej, polegającej na utracie łączności uniemożliwiającej pilotowanie bezzałogowego statku powietrznego, uruchamia procedurę awaryjną polegającą na poinformowaniu drogą radiową lub telefoniczną właściwej Służby Informacji Powietrznej (Flight Information Service - FIS), a także służby dyżurnej operacyjnej oddziału lub ośrodka Straży Granicznej.

2. Operator bezzałogowego statku powietrznego podczas kontaktu z właściwą Służbą Informacji Powietrznej (Flight Information Service - FIS) podaje następujące dane:

1) numer strefy lub stref, w których nastąpiło zerwanie łączności oraz jej przybliżony rejon lub część;

2) czas, w którym utracono kontakt z bezzałogowym statkiem powietrznym;

3) czas pozostały do wyczerpania baterii (wartość ładunku elektrycznego na akumulatorach);

4) ostatnią zarejestrowaną prędkość;

5) ostatnio obrany kurs (kierunek lotu);

6) ostatnią zarejestrowaną wysokość na jakiej znajdował się bezzałogowy statek powietrzny lub została utracona łączność;

7) inne istotne informacje wynikające ze specyfiki zdarzenia.

3. Z uwagi na możliwość samodzielnego powrotu bezzałogowego statku powietrznego operator bezzałogowego statku powietrznego udziela informacji, o których mowa w ust. 1, po upływie 5 min. od utraty łączności z bezzałogowym statkiem powietrznym lub niezwłocznie w przypadku, gdy posiada informację, iż w sąsiednich strefach lub innych elementach przestrzeni powietrznej w pobliżu których wykonywany był lot bezzałogowym statkiem powietrznym, może odbywać się przelot innego statku powietrznego posiadającego zezwolenie właściwego organu służby ruchu lotniczego lub organizatora lotów ze strony Straży Granicznej.

4. W przypadku nawiązania ponownego kontaktu z bezzałogowym statkiem powietrznym lub odzyskania nad nim kontroli, operator bezzałogowego statku powietrznego niezwłocznie informuje o tym zdarzeniu właściwą Służbę Informacji Powietrznej (Flight Information Service - FIS), a także służbę dyżurną operacyjną oddziału lub ośrodka Straży Granicznej.

§ 10. Wytyczne wchodzą w życie z dniem podpisania.

ZAŁĄCZNIK ¹³

WZÓR

Wniosek o użycie bezzałogowego statku powietrznego SG

(Miejscowość)

Egz. pojedynczy

......................................................................

(Imię, nazwisko i stanowisko adresata)

.......................................................................

(Nazwa jednostki lub komórki występującej

z wnioskiem o użycie bezzałogowego

statku powietrznego)

.............................................................

(Numer pisma)

WZÓR

Tryb wnioskowy/alarmowy*

....................................................................................................................... wnioskuje o użycie

(Nazwa jednostki lub komórki występującej z wnioskiem

o użycie bezzałogowego statku powietrznego)

bezzałogowego statku powietrznego do wykonania lotu/lotów w dniu/dniach* ........................

po trasie/w rejonie* .......................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

INFORMACJE PODSTAWOWE:

Przyczyna wnioskowania o użycie bezzałogowego statku powietrznego:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadania do realizacji:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

INNE INFORMACJE:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

OSOBA DO KONTAKTÓW ZE STRONY WNIOSKODAWCY:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wyk. w egzemplarzu pojedynczym - tylko adresat ......................................................

Wyk.: ** (Stanowisko, imię, nazwisko i

podpis występującego z wnioskiem

o użycie bezzałogowego

statek powietrznego)

* niepotrzebne skreślić

** podać nazwisko i numer telefonu wykonawcy oraz datę wykonania dokumentu

¹ § 3 ust. 2 pkt 3 dodany przez § 1 pkt 1 wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

² § 4 ust. 1 pkt 2a dodany przez § 1 pkt 2 lit. a tiret pierwsze wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

³ § 4 ust. 1 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a tiret drugie wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

⁴ § 4 ust. 2a dodany przez § 1 pkt 2 lit. b wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

⁵ § 4 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. c wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

⁶ § 6 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. a wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

⁷ § 6 ust. 2 zdanie wstępne zmienione przez § 1 pkt 3 lit. b wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

⁸ § 7 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. a wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

⁹ § 7 ust. 2 pkt 3 dodany przez § 1 pkt 4 lit. b wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

¹⁰ § 7 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. c wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

¹¹ § 7 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. c wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

¹² § 9a dodany przez § 1 pkt 5 wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.

¹³ Załącznik zmieniony przez § 1 pkt 6 wytycznych nr 122 z dnia 13 czerwca 2016 r. (Dz.Urz.KGSG.2016.40) zmieniającego nin. wytyczne z dniem 22 czerwca 2016 r.