Nowość Patronat nad klasami mundurowymi straży granicznej.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.KGSG.2024.43

Akt oczekujący

Wersja od: 20 czerwca 2024 r.

DECYZJA Nr 140

KOMENDANTA GŁÓWNEGO STRAŻY GRANICZNEJ

z dnia 19 czerwca 2024 r.

w sprawie patronatu nad klasami mundurowymi straży granicznej

W związku z art. 3 ust. 4 i art. 3a ust. 7 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1080, 1088, 1489, 1723, 1860 i 2608) ustala się, co następuje:

§ 1. Decyzja określa:

1) program nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej" przeznaczony dla klasy mundurowej, nad którą patronat sprawuje jednostka organizacyjna Straży Granicznej;

2) zasady i tryb obejmowania i sprawowania przez jednostkę organizacyjną Straży Granicznej patronatu nad klasą mundurową;

3) rekomendowaną treść roty ślubowania ucznia klasy mundurowej, nad którą patronat sprawuje jednostka organizacyjna Straży Granicznej;

4) wzory emblematów i dokumentów rekomendowane dla klasy mundurowej, nad którą patronat sprawuje jednostka organizacyjna Straży Granicznej.

§ 2. Użyte w decyzji określenia oznaczają:

1) jednostka organizacyjna Straży Granicznej - Komendę Główną Straży Granicznej, oddział Straży Granicznej, Wyższą Szkołę Straży Granicznej, ośrodek szkolenia Straży Granicznej i ośrodek Straży Granicznej;

2) szkoła - czteroletnie liceum ogólnokształcące i pięcioletnie technikum;

3) klasa mundurowa - klasę w szkole, nad którą patronat sprawuje jednostka organizacyjna Straży Granicznej;

4) jednostka patronacka - jednostkę organizacyjną Straży Granicznej, która sprawuje patronat nad klasą mundurową;

5) kadet - ucznia klasy mundurowej, który złożył ślubowanie;

6) egzamin końcowy - egzamin, o którym mowa w części IV programu nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej".

§ 3. Określa się program nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej" przeznaczony dla klas mundurowych, który stanowi załącznik nr 1 do decyzji.

§  4. 

1. W celu promowania Straży Granicznej oraz pozyskiwania kandydatów do służby w Straży Granicznej jednostka organizacyjna Straży Granicznej może, na pisemny wniosek dyrektora szkoły skierowany do komendanta jednostki organizacyjnej Straży Granicznej, objąć i sprawować patronat nad klasą mundurową, zwany dalej "patronatem".

2. Objęcie patronatu następuje w formie pisemnego porozumienia o współpracy zawartego pomiędzy jednostką organizacyjną Straży Granicznej i szkołą, zwanego dalej "porozumieniem".

§  5. 

1. Patronat można sprawować nad następującymi rodzajami klas mundurowych:

1) certyfikowaną klasą straży granicznej - która realizuje program nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej";

2) klasą o profilu straży granicznej - która realizuje wybrane tematy z programu nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej", w wymiarze nie mniejszym niż 1/4 programu nauczania rocznie.

2. Liczba i rodzaj klas mundurowych, nad którymi patronat może sprawować jednostka organizacyjna Straży Granicznej uzależnione są od możliwości kadrowych i organizacyjnych tej jednostki.

§  6. 

1. Jednostka organizacyjna Straży Granicznej sprawująca patronat zobowiązana jest w szczególności do:

1) wyznaczenia pełnomocnika do spraw kontaktów ze szkołą;

2) opracowywania i uzgadniania harmonogramów szkolenia dla klas mundurowych na podstawie programu nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej";

3) udziału w organizacji zajęć, obozów szkoleniowych, wizyt studyjnych, uroczystości ślubowania, a także uroczystości wręczenia certyfikatów na zakończenie nauczania;

4) wyznaczania funkcjonariuszy do prowadzenia zajęć z uczniami klas w związku z realizacją programu nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej";

5) przeprowadzenia egzaminu końcowego;

6) udziału przedstawiciela jednostki patronackiej w uroczystościach szkolnych.

2. Zobowiązania jednostki organizacyjnej Straży Granicznej, z wyłączeniem Wyższej Szkoły Straży Granicznej, w zakresie udostępniania w związku z organizacją zajęć z przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej" obiektów i sprzętu transportowego Straży Granicznej, zakwaterowania w pokojach internatowych i gościnnych Straży Granicznej czy też wykorzystania innego mienia znajdującego się w zarządzie Straży Granicznej wymagają zachowania zgodności z zarządzeniem nr 95 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 31 października 2014 r. w sprawie gospodarowania mieniem będącym w zarządzie Straży Granicznej (Dz. Urz. KGSG poz. 120, z późn. zm. ¹ ).

§  7. 

1. Jednostka organizacyjna Straży Granicznej może objąć patronat pod warunkiem spełnienia przez szkołę następujących warunków:

1) wystąpienia z wnioskiem o utworzenie w szkole klasy mundurowej określonego rodzaju;

2) zobowiązania się do wyznaczenia nauczyciela do spraw kontaktów z jednostką patronacką;

3) zobowiązania się do udostępniania sprzętu multimedialnego, zaplecza dydaktycznego, pomieszczeń szkoły i obiektów sportowych szkoły w zakresie niezbędnym do realizacji programu nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej";

4) zobowiązania się do realizacji harmonogramów szkolenia dla klas mundurowych na podstawie programu nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej";

5) zobowiązania się do wyposażenia uczniów klasy mundurowej w jednolite umundurowanie w uzgodnieniu z jednostką patronacką;

6) zobowiązania się do posiadania przez uczniów klasy mundurowej ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) z warunkami ubezpieczenia adekwatnymi do realizacji zajęć praktycznych w obiektach Straży Granicznej i obozach szkoleniowych;

7) zobowiązania się do posiadania przez uczniów klasy mundurowej stosownych zaświadczeń lekarskich przed dopuszczeniem ich do zajęć praktycznych i kontroli ich ważności.

2. Kierownik jednostki organizacyjnej Straży Granicznej, w celu zachowania w klasach mundurowych jednolitości w zakresie wzoru emblematów mundurowych oraz oznaczeń identyfikujących kadetów poszczególnych klas mundurowych, a także sposobu ich noszenia na mundurze, jak również wzoru patentu kadeta poświadczającego przyznanie tytułu kadeta, wzoru certyfikatu dla absolwentów certyfikowanej klasy straży granicznej zaświadczającego ukończenie nauki z przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej" i otrzymanie oceny z egzaminu końcowego, zwanego dalej "certyfikatem", czy wzoru zaświadczenia dla absolwentów klasy o profilu straży granicznej o uczestnictwie w zajęciach z przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej", zwanego dalej "zaświadczeniem", podejmuje działania zmierzające w miarę możliwości do wpisania w treść zawieranego porozumienia o współpracy zobowiązania szkoły do stosowania rekomendowanych dla klasy mundurowej wzorów.

3. Rekomenduje się:

1) wzór emblematu klasy mundurowej, który stanowi załącznik nr 2 do decyzji;

2) wzory oznaczeń identyfikujących kadetów poszczególnych klas mundurowych, który stanowi załącznik nr 3 do decyzji;

3) wzór patentu kadeta, który stanowi załącznik nr 4 do decyzji;

4) wzór certyfikatu, który stanowi załącznik nr 5 do decyzji;

5) wzór zaświadczenia, który stanowi załącznik nr 6 do decyzji.

4. Rekomenduje się uroczyste składanie przez uczniów pierwszej klasy mundurowej ślubowania na sztandar szkoły według następującej roty: "Wstępując w progi (nazwa szkoły) - ślubuję rzetelnie wypełniać obowiązki ucznia, zawsze godnie reprezentować szkolę i szanować jej tradycje. Jako kadet klasy mundurowej straży granicznej pod patronatem (nazwa jednostki patronackiej) - ślubuję być patriotą i dobrym obywatelem, szanować i respektować prawa Rzeczypospolitej Polskiej, jej kulturę i tradycje. Ślubuję zachować postawę szacunku do pracy, uczciwości i ofiarności, strzec honoru i godności osobistej. Ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać powierzone mi zadania, szanować mundur i symbole kadeta klasy mundurowej.".

§ 8. Ramowy wzór porozumienia o współpracy określa załącznik nr 7 do decyzji.

§  9. 

1. Komendant jednostki organizacyjnych Straży Granicznej, po objęciu patronatu, wyznacza w drodze decyzji pełnomocnika do spraw kontaktu ze szkołą, z którą zawarto porozumienie o współpracy, zwanego dalej "pełnomocnikiem".

2. Do zadań pełnomocnika należy:

1) utrzymywanie ścisłej bieżącej współpracy ze szkołą;

2) udział w ważnych uroczystościach szkolnych oraz dbanie o kształtowanie pozytywnego wizerunku Straży Granicznej i służby w Straży Granicznej;

3) niezwłoczne informowanie kierownika jednostki organizacyjnej Straży Granicznej o istotnych wydarzeniach mających miejsce w szkole i związanych ze sprawowanym patronatem;

4) uczestniczenie w organizacji i prowadzeniu zajęć, obozów, uroczystości ślubowania i uroczystości wręczenia certyfikatów na zakończenie nauczania oraz prac komisji egzaminacyjnych;

5) opracowywanie harmonogramów szkolenia na podstawie programu nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej";

6) wyznaczanie w harmonogramach szkolenia, o których mowa w pkt 5, funkcjonariuszy Straży Granicznej pełniących służbę w jednostce patronackiej, w uzgodnieniu z ich przełożonymi, do prowadzenia zajęć z uczniami klasy mundurowej.

3. Pełnomocnik oraz wyznaczeni w harmonogramie funkcjonariusze jednostki patronackiej na czas prowadzenia zajęć z uczniami klas mundurowych podlegają zwolnieniu z innych zajęć służbowych.

§  10. 

1. Uczniowie klas mundurowych mogą uczestniczyć w organizowanych przez jednostkę patronacką uroczystych apelach i uroczystych zbiórkach z okazji świąt państwowych oraz uroczystościach patriotycznych i okolicznościowych.

2. W trakcie uroczystości odbywających się z udziałem klas mundurowych mogą być wykorzystywane odpowiednie elementy ceremoniału i komend obowiązujących funkcjonariuszy Straży Granicznej.

§ 11. Program nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej" obowiązuje w klasach mundurowych od roku szkolnego 2024/2025.

§  12. 

1. Kierownicy jednostek organizacyjnych Straży Granicznej, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszej decyzji podjęli współpracę ze szkołami w zakresie klas mundurowych, dokonają oceny celowości oraz możliwości kontynuowania tej współpracy z uwzględnieniem postanowień niniejszej decyzji i poinformują dyrektorów szkół o konieczności zawarcia do dnia 31 sierpnia 2024 r. nowych porozumień lub zakończą dotychczasową współpracę w tym zakresie.

2. W przypadku kontynuowania przez jednostkę organizacyjną Straży Granicznej i szkołę dotychczasowej współpracy w zakresie klas mundurowych na podstawie nowego porozumienia uwzględniającego postanowienia niniejszej decyzji uznaje się, że tematyka dotychczas zrealizowanych w poszczególnych klasach zajęć z zakresu wiedzy o Straży Granicznej wypełnia cele określone dla tych klas w programie z nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej", przy czym dopuszcza się rozszerzenie programu nauczania w danej klasie, jeżeli analiza tematyki zajęć przeprowadzonych w klasach wcześniejszych wykaże konieczność uzupełnienia wiedzy uczniów o dany materiał nauczana.

§ 13. Decyzja wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU "WIEDZA O STRAŻY GRANICZNEJ"

"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"

Jan Zamoyski

I. WPROWADZENIE

Przedmiot "Wiedza o Straży Granicznej" realizowany jest w szkołach średnich w certyfikowanych klasach straży granicznej. Zadaniem tego przedmiotu jest przygotowanie uczniów do podjęcia służby w Straży Granicznej oraz nauki w szkołach wyższych, w szczególności resortu spraw wewnętrznych. Nauczanie z zakresu "Wiedzy o Straży Granicznej" ma na celu wstępne zapoznanie uczniów z problematyką ochrony granic Rzeczypospolitej Polskiej, zewnętrznej granicy Unii Europejskiej oraz kształtowanie postaw patriotycznych. Ponadto w cyklu nauczania uczniowie zapoznają się z funkcjonowaniem służb mundurowych w szczególności Straży Granicznej.

Przybliżenie tematyki związanej z zadaniami, strukturą oraz sposobem działania Straży Granicznej pozwoli młodzieży poznać charakter służby oraz umożliwi podjęcie decyzji związanej z wyborem przyszłego zawodu.

II. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

1. Podstawą merytoryczną programu jest ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, ustawa z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej, ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen).

2. Program zakłada realizację zajęć na terenie szkoły oraz na terenie jednostek organizacyjnych Straży Granicznej.

3. Współpraca, o której jest mowa w punkcie 2, realizowana jest na podstawie zawartych porozumień pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Straży Granicznej a szkołami średnimi realizującymi nauczanie przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej".

4. Klasy w szkołach średnich, w których realizowana jest nauka przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej" uzyskują status klas certyfikowanych straży granicznej.

5. Program przewiduje rozszerzenie z języka obcego o słownictwo branżowe Straży Granicznej.

6. Integralną częścią nauczania jest 5-dniowy obóz szkoleniowy oraz wizyty studyjne w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej.

7. Realizację programu nauczania przewiduje się w minimalnym wymiarze:

a) w klasie 1-72 godziny,

b) w klasie 2-72 godziny,

c) w klasie 3-72 godziny,

d) w klasie 4 lub 5 (w przypadku technikum) - 5 dniowy obóz szkoleniowy (33 godziny) w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej oraz egzamin końcowy (9 godzin) przeprowadzony w jednostce patronackiej przez komisję powołaną przez kierownika tej jednostki.

8. Ilość godzin dydaktycznych wymienionych w pkt 7 można zwiększyć, w zależności od potrzeb jednostki organizacyjnej Straży Granicznej lub szkoły.

9. Po ukończeniu edukacji w certyfikowanej klasie straży granicznej oraz zdaniu egzaminu końcowego uczeń uzyskuje certyfikat podpisany przez kierownika jednostki patronackiej Straży Granicznej.

III. CELE PROGRAMU NAUCZANIA REALIZOWANEGO W CERTYFIKOWANYCH KLASACH STRAŻY GRANICZNEJ

1. Cele ogólne:

1) kształtowanie postaw patriotycznych młodzieży oraz wzmacnianie szacunku do symboli narodowych, historii i tradycji polskich formacji granicznych;

2) zdobywanie wiedzy o organizacji i funkcjonowaniu Straży Granicznej oraz przygotowanie uczniów do podjęcia służby w Straży Granicznej;

3) kształtowanie kompetencji przydatnych w służbie w Straży Granicznej oraz zdolności proobronnych;

4) promowanie Straży Granicznej;

5) upowszechnianie wiedzy z zakresu ustawowych zadań Straży Granicznej;

6) wspieranie systemu naboru do Straży Granicznej.

2. Cele edukacyjne:

1) kształcenie i wychowanie młodzieży oraz przygotowanie do nauki w szkołach wyższych;

2) zapewnienie niezbędnych warunków do rozwoju intelektualnego, emocjonalnego, duchowego i fizycznego;

3) rozwijanie u uczniów poczucia odpowiedzialności, patriotyzmu i miłości do Ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego;

4) kształcenie i wychowanie w duchu tolerancji i humanizmu, przekazywanie wiedzy o społeczeństwie, o problemach społecznych, ekonomicznych kraju i świata, o kulturze i środowisku naturalnym;

5) wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do racjonalnych i skutecznych zachowań w przypadku wystąpienia zagrożeń indywidualnych i zbiorowych;

6) przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w przedsięwzięciach o charakterze proobronnym.

3. Cele te osiągane są poprzez:

1) przekazanie uczniom wiedzy pomagającej zrozumieć ich miejsce w otaczającym świecie;

2) zapoznanie uczniów z podstawami funkcjonowania państwa i jego instytucji oraz normami współżycia społecznego;

3) przygotowanie uczniów do właściwego kształtowania stosunków z otoczeniem oraz świadomego, samodzielnego, aktywnego i odpowiedzialnego wykonywania zadań w życiu rodzinnym i społecznym;

4) wspieranie inicjatyw kształtujących wrażliwość społeczną, emocjonalną i etyczną oraz umiejętność niesienia pomocy innym;

5) kształtowanie u uczniów umiejętności niezbędnych do radzenia sobie w sytuacjach życiowych;

6) wspieranie uczniów w pogłębianiu wiedzy i doskonaleniu umiejętności z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa;

7) kształtowanie świadomości proobronnej młodzieży;

8) kształtowanie racjonalnych zachowań w sytuacjach szczególnych oraz przygotowanie do uczestnictwa w przedsięwzięciach o charakterze proobronnym organizowanych przez organy administracji rządowej i samorządowej oraz organizacje społeczne.

4. Osiągnięcia uczniów.

Uczniowie po zakończeniu nauki powinni:

1) umieć scharakteryzować główne cele i zadania Straży Granicznej oraz jej strukturę;

2) znać podstawowe prawa i obowiązki funkcjonariusza Straży Granicznej;

3) znać podstawy musztry indywidualnej i zespołowej;

4) znać przebieg i oznakowanie granicy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej;

5) znać podstawowy sprzęt uzbrojenia i wyposażenia Straży Granicznej;

6) znać zasady bhp podczas obchodzenia się z bronią i amunicją;

7) znać zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia człowieka;

8) znać sygnały alarmowe obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej oraz czynności, które należy wykonać po ich usłyszeniu;

9) scharakteryzować zagrożenia czasu pokoju ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń regionalnych, ich źródła, zasady postępowania w przypadku wystąpienia i po wystąpieniu;

10) posiadać umiejętność podstawowych technik samoobrony;

11) rozróżnić system militarny i pozamilitarny kraju;

12) orientować się w terenie z mapą i bez mapy;

13) znać podstawowe informacje o Unii Europejskiej oraz Europejskim Obszarze Gospodarczym;

14) znać zasady współdziałania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne państwa;

15) posiadać sprawność fizyczną umożliwiającą zdanie egzaminu z wychowania fizycznego obowiązującego w II etapie postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów do służby w Straży Granicznej.

IV. TREŚCI NAUCZANIA

1. Ramowy rozkład godzin zajęć w ramach programu nauczania z przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej"

	Liczba godzin zajęć
	szkolenie zawodowe i wspierające			obóz szkoleniowy	egzamin końcowy
	klasa I	klasa II	klasa III	klasa IV/klasa V
Zajęcia teoretyczne	19	9	18	3	4
Zajęcia praktyczne	53	63	54	30	5
Razem	72	72	72	33	9

2. Ramowy rozkład bloków tematycznych w ramach programu nauczania z przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej"

Blok tematyczny	Klasa I	Klasa II	Klasa III	Klasa IV/Klasa V	Razem
	liczba godzin	liczba godzin	liczba godzin	liczba godzin
Szkolenie zawodowe	9	29	17	0	55
Szkolenie wspierające	63	43	55	0	161
Obóz szkoleniowy	0	0	0	33	33
Egzamin końcowy	0	0	0	9	9
Razem	72	72	72	42	258

3. Szczegółowy rozkład godzin zajęć w ramach programu nauczania przedmiotu "Wiedza o Straży Granicznej"

Blok tematyczny	Tematyka	Liczba godzin zajęć								Razem
		klasa I		klasa II		klasa III		klasa IV
		teoretyczne	praktyczne	teoretyczne	praktyczne	teoretyczne	praktyczne	teoretyczne	praktyczne
Szkolenie	Zasady naboru do służby w Straży Granicznej	2				1				3
zawodowe	Zadania Straży Granicznej i uprawnienia funkcjonariuszy Straży Granicznej	2								2
	Struktura organizacyjna Straży Granicznej	2								2
	Historia polskich formacji granicznych	2								2
	Etyka funkcjonariusza Straży Granicznej	1								1
	Zasady i formy pełnienia służby granicznej			2	4					6
	Orientowanie się w terenie				4					4
	Podstawowe wiadomości o mapie topograficznej, określanie współrzędnych			2	6					8
	Przepisy i zasady prowadzenia korespondencji radiowej UKF i obsługa sprzętu łączności			1	2					3
	Zasady sporządzania pism urzędowych			2						2
	Przenośne urządzenia obserwacji technicznej			1	2					3
	Ogólne zasady prowadzenia obserwacji określonych miejsc i rejonów			1	2					3
	Dokumenty publiczne w kontroli granicznej					2				2
	Rozpoznawanie zabezpieczeń stosowanych w dokumentach publicznych					2				2
	Czynniki powodujące migracje					2				2
	Przestępstwa i wykroczenia będące we właściwości Straży Granicznej					2				2
	Środki przymusu bezpośredniego					2				2
	Zadania Straży Granicznej w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji oraz współpraca z organami realizującymi działania wobec cudzoziemców					2				2
	Zasady przekraczania granic zewnętrznych i wewnętrznych państw członkowskich Unii Europejskiej i Strefy Schengen					2				2
	Kontrola graniczna osób i środków transportu w przejściach granicznych					2				2
Szkolenie wspierające	Przepisy ogólne dotyczące musztry. Stopnie Straży Granicznej	2								2
	Postawa zasadnicza i swobodna. Zwroty w miejscu		2							2
	Oddawanie honorów indywidualnie		2							2
	Musztra zespołowa		6		6		6			18
	Przygotowanie do ślubowania		4							4
	Zasady bezpiecznego użytkowania broni palnej	2	2							4
	Budowa i zasady działania broni palnej	2	8		8		6			24
	Podstawowe zasady celnego strzelania	1	3							4
	Nauka strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)		10							10
	Doskonalenie strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)		10		10		10			30
	Przygotowanie do testu z wychowania fizycznego wg norm II etapu postepowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej	1	2		4		4			11
	Techniki upadania - pady		4		2		2			8
	Techniki samoobrony				4		4			8
	Siła fizyczna w postaci technik obezwładniania				4		4			8
	Techniki zakładania kajdanek				2		4			6
	Ogólne wiadomości o pierwszej pomocy	2								2
	Resuscytacja krążeniowo- oddechowa				3		3			6
	Rany ciała i krwotoki						4			4
	Urazy kostne i stawowe						2			2
	Wypadki komunikacyjne					1				1
	Ćwiczenia w udzielaniu pierwszej pomocy						3			3
	Metody radzenia sobie ze stresem						2			2
Obóz szkoleniowy	Wykrywanie, rozpoznawanie i zabezpieczanie śladów przekroczenia granicy państwowej wbrew przepisom. Ślady kryminalistyczne i zabezpieczenie miejsca zdarzenia								4	4
	Pełnienie służby granicznej oraz zapoznanie z odcinkiem granicy państwowej								7	7
	Prezentacja sprzętu wykorzystywanego w kontroli bezpieczeństwa w komunikacji								1	1
	Użycie lub wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego w służbie - techniki interwencji								3	3
	Terenoznawstwo - marsz wg mapy								4	4
	Konkurencje testu sprawnościowego - trening								2	2
	Legitymowanie oraz inne sposoby ustalania tożsamości osób. Rysopis i identyfikacja osoby								3	3
	Doskonalenie strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)								4	4
	Musztra zespołowa								2	2
	Analiza informacji w nowoczesnych mediach							2		2
	Nabór do służby w Straży Granicznej							1		1
Egzamin końcowy	Przygotowanie do egzaminu końcowego							2	2	4
	Sprawdzenie wiedzy teoretycznej							2		2
	Test sprawności fizycznej wg norm II etapu postępowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej								3	3
Liczba godzin razem		19	53	9	63	18	54	7	35	258
		72		72		72		42		258

V. MATERIAŁ NAUCZANIA - SZCZEGÓŁOWE TREŚCI SZKOLENIA

CZĘŚĆ I. SZKOLENIE ZAWODOWE

Lp.	Temat zajęć	Liczba jednostek lekcyjnych
1.	Zasady naboru do służby w Straży Granicznej	3
2.	Zadania Straży Granicznej i uprawnienia funkcjonariuszy Straży Granicznej	2
3.	Struktura organizacyjna Straży Granicznej	2
4.	Historia polskich formacji granicznych	2
5.	Etyka funkcjonariusza Straży Granicznej	1
6.	Zasady i formy pełnienia służby granicznej	6
7.	Orientowanie się w terenie	4
8.	Podstawowe wiadomości o mapie topograficznej, określanie współrzędnych	8
9.	Przepisy i zasady prowadzenia korespondencji radiowej UKF i obsługa sprzętu łączności	3
10.	Zasady sporządzania pism urzędowych	2
11.	Przenośne urządzenia obserwacji technicznej	3
12.	Ogólne zasady prowadzenia obserwacji określonych miejsc i rejonów	3
13.	Dokumenty w kontroli granicznej	2
14.	Rozpoznawanie zabezpieczeń stosowanych w dokumentach	2
15.	Czynniki powodujące migracje	2
16.	Przestępstwa i wykroczenia będące we właściwości Straży Granicznej	2
17.	Środki przymusu bezpośredniego i broń palna	2
18.	Zadania Straży Granicznej w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji	2
19.	Zasady przekraczania granic	2
20.	Kontrola graniczna osób i środków transportu w przejściach granicznych	2
	RAZEM	55

OPIS ZAJĘĆ

Temat 1. Zasady naboru do służby w Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Wymienić akty prawne regulujące nabór do służby w Straży Granicznej 2. Omówić system i procedury naboru do Straży Granicznej	3	1. System naboru na funkcjonariuszy Straży Granicznej 2. Podstawy prawne 3. Wymogi, które musi spełnić kandydat do służby w Straży Granicznej	Wykład

Temat 2. Zadania Straży Granicznej i uprawnienia funkcjonariuszy Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Scharakteryzować zadania Straży Granicznej i uprawnienia funkcjonariuszy Straży Granicznej	2	1. Zadania Straży Granicznej określone w ustawie o Straży Granicznej i innych ustawach 2. Uprawnienia funkcjonariuszy Straży Granicznej podczas wykonywania czynności służbowych określone w ustawie o Straży Granicznej i innych ustawach	Wykład

Temat 3. Struktura organizacyjna Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić strukturę organizacyjną Straży Granicznej 2. Określić zasady podległości służbowej w Straży Granicznej	2	1. Organy Straży Granicznej 2. Struktura organizacyjna Komendy Głównej oraz oddziału Straży Granicznej 3. Podległość służbowa w Straży Granicznej	Wykład

Temat 4. Historia polskich formacji granicznych

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić zadania pierwszych formacji granicznych w systemie ochrony granic II RP do połowy lat 20. XX wieku 2. Scharakteryzować struktury i zadania formacji granicznych II RP 3. Omówić na wybranych przykładach walki formacji granicznych we wrześniu 1939 r.	2	1. Pierwsze formacje graniczne II Rzeczypospolitej 2. Straż Graniczna 1928-1939 3. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939 4. Formacje graniczne w wojnie 1939 r.	Wykład

Temat 5. Etyka funkcjonariusza Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Uzasadnić potrzebę przestrzegania Zasad etyki funkcjonariusza Straży Granicznej podczas pełnienia służby	1	1. T radycje formacji a współczesne standardy zachowań oparte o zasady etyki zawodowej 2. Funkcje etyki zawodowej oraz ich zastosowanie w służbie	Wykład

Temat 6. Zasady i formy pełnienia służby granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić wybrane przepisy i zasady pełnienia służby granicznej 2. Scharakteryzować formy pełnienia służby i wynikające z nich zadania.	2	1. Formy pełnienia służby 2. Podstawowe zadania form pełnienia służby 3. Bezpieczeństwo w patrolu (współdziałanie)	Wykład
1. Omówić zadania do służby. 2. Scharakteryzować wyposażenie i umundurowanie do służby.	4	1. Odprawa do służby 2. Pełnienie służby granicznej 3. Dokumentowanie służby 4. Zakończenie służby 5. Ochrona granicy poza przejściem granicznym	Ćwiczenia praktyczne

Temat 7. Orientowanie się w terenie

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Scharakteryzować rodzaj terenu i jego poszczególne elementy 2. Orientować się w terenie bez mapy	4	1. Pojęcie i rodzaj terenu 2. Elementy składowe terenu 3. Wyznaczanie kierunków stron świata w terenie 4. Orientowanie się w terenie bez mapy 5. Wykorzystanie terenu w służbie granicznej	Ćwiczenia praktyczne

Temat 8. Podstawowe wiadomości o mapie topograficznej, określanie współrzędnych

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Wymienić elementy składowe arkusza mapy 2. Odczytać umowne znaki topograficzne 3. Określić współrzędne punktów na mapie topograficznej 4. Dokonać pomiaru odległości na mapie przy użyciu wybranych technik i narzędzi 5. Opisać teren na podstawie mapy	2	1. Elementy składowe arkusza mapy 2. Rodzaje współrzędnych używanych na mapach topograficznych 3. Rodzaje warstwic 4. Rodzaje umownych znaków topograficznych 5. Określanie współrzędnych geograficznych 6. Określanie punktów na mapie za pomocą współrzędnych prostokątnych płaskich 7. Pomiary odległości na mapie 8. Analiza terenu na podstawie mapy	Wykład
Ćwiczenia z mapą w terenie	6	1. Orientowanie mapy w terenie 2. Ustalenie własnego położenia na mapie 3. Marsz na azymut	Ćwiczenia praktyczne

Temat 9. Przepisy i zasady prowadzenia korespondencji radiowej UKF i obsługa sprzętu łączności

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Wymienić i omówić zasady oraz przepisy prowadzenia korespondencji w sieciach i kierunkach radiowych UKF	1	1. Zasady prowadzenia korespondencji radiowej 2. Przepisy prowadzenia korespondencji radiowej	Wykład
Obsługiwać sprzęt łączności UKF	2	1. Przeznaczenie i budowa sprzętu łączności radiowej UKF 2. Zasady prawidłowej eksploatacji sprzętu łączności radiowej UKF	Ćwiczenia praktyczne

Temat 10. Zasady sporządzania pism urzędowych

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Wymienić elementy pisma urzędowego 2. Sporządzić pismo urzędowe	2	1. Podstawowe elementy pisma urzędowego 2. Notatka służbowa 3. Rodzaje pism urzędowych: wniosek, podanie	Wykład

Temat 11. Przenośne urządzenia obserwacji technicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Omówić możliwości techniczne i podstawowe tryby pracy urządzeń noktowizyjnych i termowizyjnych	1	1. Budowa, przeznaczenie i wyposażenie urządzeń noktowizyjnych 2. Funkcje, możliwości i tryby pracy urządzeń noktowizyjnych 3. Konserwacja i bezpieczna obsługa urządzenia	Wykład
Obserwować i rozpoznawać obiekty przy użyciu optoelektronicznych urządzeń obserwacyjnych w różnych trybach pracy	2	Obsługa urządzeń optoelektronicznych: - uruchomienie i przygotowanie przenośnych urządzeń obserwacyjnych do prowadzenia obserwacji - ustawienie optymalnych funkcji kamery termowizyjnej podczas obserwacji - wykrywanie i rozpoznawanie obserwowanych obiektów	Ćwiczenia praktyczne

Temat 12. Ogólne zasady prowadzenia obserwacji określonych miejsc i rejonów

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Omówić zasady obowiązujące podczas pełnienia służby granicznej w formie patrolowania z zadaniem prowadzenia obserwacji w różnych warunkach	1	1. Wybór stanowiska w terenie 2. Sposoby maskowania 3. Nawiązywanie łączności w trakcie pełnienia służby 4. Postępowanie po zaobserwowaniu zdarzenia 5. Dokumentowanie przebiegu zajęć	Wykład
Obserwować wyznaczony rejon	2	1. Wyznaczenie sektorów obserwacji i zadań do realizacji 2. Omówienie spostrzeżeń z obserwacji	Ćwiczenia praktyczne

Temat 13. Dokumenty w kontroli granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Wymienić rodzaje dokumentów	2	1. Rodzaje dokumentów - paszporty (zwykły, dyplomatyczny, służbowy) 2. Inne dokumenty (książeczka żeglarska, dowód osobisty, prawo jazdy)	Wykład

Temat 14. Rozpoznawanie zabezpieczeń stosowanych w dokumentach

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Wskazać poszczególne elementy zabezpieczeń dokumentów 2. Omówić system zabezpieczeń dokumentów	2	1. Zabezpieczenia w papierze stosowane przez producenta 2. Zabezpieczenia stosowane przez producenta podczas druku 3. Zabezpieczenia stosowane w trakcie personalizacji 4. Zabezpieczenia w innych podłożach	Wykład

Temat 15. Czynniki powodujące migracje

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Omówić czynniki sprzyjające powstaniu migracji	2	1. Pojęcie migracji 2. Powody i skutki migracji 3. Główne szlaki migracyjne	Wykład

Temat 16. Przestępstwa i wykroczenia będące we właściwości Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić wybrane przestępstwa i wykroczenia pozostające we właściwości Straży Granicznej 2. Określić kwalifikację prawną przestępstw i wykroczeń pozostających we właściwości Straży Granicznej	2	1. Wybrane przestępstwa i wykroczenia będące we właściwości Straży Granicznej 2. Metody popełniania przestępstw i wykroczeń będących we właściwości Straży Granicznej 3. Kwalifikacja prawna przestępstw i wykroczeń pozostających we właściwości Straży Granicznej	Wykład

Temat 17. Środki przymusu bezpośredniego i broń palna

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Omówić katalog, warunki oraz zasady użycia i wykorzystania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej	2	1. Podstawa prawna użycia i wykorzystania środków przymusu bezpośredniego oraz broni palnej przez funkcjonariuszy Straży Granicznej 2. Zasady użycia i wykorzystania środków przymusu bezpośredniego 3. Katalog środków przymusu bezpośredniego w Straży Granicznej	Wykład

Temat 18. Zadania Straży Granicznej w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić cele i metody przeciwdziałania i zwalczania nielegalnej migracji 2. Wymienić i omówić działania weryfikacyjne i kontrolne Straży Granicznej w zakresie zwalczania nielegalnej migracji	2	1. Podstawy prawne postępowania w sprawie cudzoziemców 2. Kontrola legalności pobytu i kontrola legalności zatrudnienia 3. System detencji w RP	Wykład

Temat 19. Zasady przekraczania granic

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić zasady przekraczania granic zewnętrznych i wewnętrznych 2. Wymienić państwa Unii Europejskiej i państwa Schengen 3. Omówić prawa swobodnego przemieszczania się	2	1. Zasady przekraczania granic zewnętrznych i wewnętrznych 2. Państwa Unii Europejskiej i państwa Schengen 3. Prawa swobodnego przemieszczania się 4. Środki kompensacyjne wprowadzone w związku ze zniesieniem kontroli na granicach wewnętrznych	Wykład

Temat 20. Kontrola graniczna osób i środków transportu w przejściach granicznych

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Scharakteryzować rodzaje przejść granicznych i omówić zasady kontroli granicznej 2. Scharakteryzować organizację odprawy granicznej	2	1. Rodzaje przejść granicznych 2. Zasady kontroli osób, środków transportu w przejściu granicznym 3. Organizacja odprawy granicznej	Wykład

CZĘŚĆ II. SZKOLENIE WSPIERAJĄCE

Lp.	Temat zajęć	Liczba jednostek lekcyjnych
1.	Przepisy ogólne dotyczące musztry. Stopnie Straży Granicznej	2
2.	Postawa zasadnicza i swobodna. Zwroty w miejscu	2
3.	Oddawanie honorów indywidualnie	2
4.	Musztra zespołowa	18
5.	Przygotowanie do ślubowania	4
6.	Zasady bezpiecznego użytkowania broni palnej	4
7.	Budowa i zasady działania broni palnej	24
8.	Podstawowe zasady celnego strzelania	4
9.	Nauka strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)	10
10.	Doskonalenie strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)	30
11.	Przygotowanie do testu sprawności fizycznej wg norm II etapu postepowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej	11
12.	Techniki upadania - pady	8
13.	Techniki samoobrony	8
14.	Techniki obezwładniania	8
15.	Techniki zakładania kajdanek	6
16.	Ogólne wiadomości o pierwszej pomocy	2
17.	Resuscytacja krążeniowo-oddechowa	6
18.	Rany ciała i krwotoki	4
19.	Urazy kostne i stawowe	2
20.	Wypadki komunikacyjne	1
21.	Ćwiczenia w udzielaniu pierwszej pomocy	3
22.	Metody radzenia sobie ze stresem	2
	RAZEM	161

OPIS ZAJĘĆ

Temat 1. Przepisy ogólne dotyczące musztry. Stopnie Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Wymienić źródła przepisów dotyczących musztry oraz zachowania w służbie i poza nią stosując terminologię w nich zawartą 2. Wymienić i rozróżniać stopnie Straży Granicznej	2	1. Przepisy ogólne (rodzaje musztry, rodzaje ugrupowań, elementy szyku, komendy) 2. Stopnie Straży Granicznej	Wykład

Temat 2. Postawa zasadnicza i swobodna. Zwroty w miejscu

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Przyjąć postawę zasadniczą i swobodną oraz wykonać zwroty w miejscu zgodnie z podanymi komendami	2	1. Postawa zasadnicza i swobodna 2. Zwroty w miejscu	Ćwiczenia praktyczne

Temat 3. Oddawanie honorów indywidualnie

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Oddać honory indywidualnie we wskazanych sytuacjach w miejscu i w marszu, w nakryciu głowy i bez nakrycia głowy, z bronią i bez broni	2	1. Oddawanie honorów w miejscu i w marszu bez nakrycia głowy 2. Oddawanie honorów w miejscu i w marszu z nakryciem głowy 3. Oddawanie honorów w sytuacjach i miejscach określonych w regulaminie musztry	Ćwiczenia praktyczne

Temat 4. Musztra zespołowa

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić i wykonać czynności związane z zachowaniem w szyku 2. Wystąpić i wstąpić do szyku w ugrupowaniu rozwiniętym i marszowym 3. Wykonać komendy do zmiany ugrupowania: odstąpić, łączyć	18	1. Równanie i krycie, odliczanie 2. Występowanie i wstępowanie do ugrupowania rozwiniętego (szereg, dwuszereg, trójszereg) 3. Występowanie i wstępowanie do ugrupowania marszowego w miejscu i marszu 4. Odstępowanie i łączenie 5. Zmiana ugrupowania w miejscu i marszu 6. Krok zwykły i defiladowy w ugrupowaniu marszowym 7. Oddawanie honorów pododdziałem	Ćwiczenia praktyczne

Temat 5. Przygotowanie do ślubowania

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Omówić i wykonać łączne czynności do ślubowania	4	Przygotowanie i udział w uroczystości ślubowania	Ćwiczenia praktyczne

Temat 6. Zasady bezpiecznego użytkowania broni palnej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Stosować zasady bezpiecznego użytkowania broni palnej	2	1. Zasady bezpiecznego postępowania z bronią palną 2. Zasady bezpieczeństwa obowiązujące na strzelnicy	Wykład
1. Zastosować urządzenie do bezpiecznego ładowania i rozładowania podczas pobierania i zdawania broni 2. Stosować zasady bezpiecznego posługiwania się bronią palną	2	1. Praktyczne stosowanie urządzenia do bezpiecznego ładowania i rozładowania 2. Bezpieczniki występujące w broni palnej 3. Zasady bezpiecznego przenoszenia broni	Ćwiczenia praktyczne
		4. Przygotowanie broni do strzelania/służby 5. Podstawowe czynności w trakcie treningu strzeleckiego

Temat 7. Budowa i zasady działania broni palnej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Znać budowę i zasady działania broni palnej 2. Scharakteryzować wskazane jednostki broni	2	1. Budowa i zasada działania broni palnej będącej na wyposażeniu Straży Granicznej 2. Prezentacja pojęć: broń palna, broń automatyczna, broń automatyczna samopowtarzalna, broń automatyczna samoczynna, broń automatyczna samopowtarzalno-samoczynna 3. Ogólne zasady rozkładania i składania broni palnej	Wykład
1. Stosować zasady bezpiecznego posługiwania się bronią palna 2. Dokonać częściowego rozłożenia i złożenia broni nazywając podstawowe części i mechanizmy 3. Konserwować broń w celu zapewnienia jej właściwego funkcjonowania	22	1. Stosowanie zasad bezpieczeństwa w trakcie rozkładania i składania broni palnej 2. Częściowe rozłożenie i złożenie broni, podstawowe elementy składowe i ich nazewnictwo 3. Konserwacja i przechowywanie broni palnej	Ćwiczenia praktyczne

Temat 8. Podstawowe zasady celnego strzelania

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Stosować zasady mające wpływ na celność strzelania	1	1. Prawidłowa postawa strzelecka 2. Chwyty broni 3. Zgrywanie przyrządów celowniczych	Wykład
1. Przyjąć właściwą postawę strzelecką 2. Złożyć się do strzału	3	1. Przyjmowanie właściwej postawy stojącej i chwyt broni 2. Składanie się do strzału i płynna praca na języku spustowym	Ćwiczenia praktyczne

Temat 9. Nauka strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Wykonać strzelania statyczne z pistoletu/karabinu pneumatycznego z różnych postaw	10	1. Trening bezstrzałowy 2. Strzelanie statyczne z pistoletu/karabinu pneumatycznego	Ćwiczenia praktyczne

Temat 10. Doskonalenie strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Wykonać strzelania statyczne/szybkie/dynamiczne z pistoletu/karabinu pneumatycznego z różnych postaw	30	1. Trening bezstrzałowy 2. Strzelanie statyczne/szybkie/dynamiczne z pistoletu/karabinu pneumatycznego	Ćwiczenia praktyczne

Temat 11. Przygotowanie do testu sprawności fizycznej wg norm II etapu postępowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić zasady testu sprawności fizycznej wg norm II etapu postępowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej	1	1. Zapoznanie z elementarni testu sprawności 2. Zapoznanie z normami testu sprawności	Wykład
2. Przystąpić do testu sprawności fizycznej wg norm II etapu postępowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej	10	1. Rozgrzewka 2. Przeprowadzenie testu sprawności 3. Omówienie wyników testu sprawności	Ćwiczenia praktyczne

Temat 12. Techniki upadania - pady

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Wykonać bezpiecznie pady	8	1. Pad w tył 2. Pad w bok	Ćwiczenia praktyczne
		3. Pad w przód 4. Pad w przód z przewrotem

Temat 13. Techniki samoobrony

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Obronić się przed atakiem	8	Techniki obrony przed atakiem	Ćwiczenia praktyczne

Temat 14. Techniki obezwładniania

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Obezwładnić osobę w różnych sytuacjach 2. Przemieścić osobę obezwładnioną z leżenia na plecach do leżenia na brzuchu 3. Przeprowadzić zewnętrzne sprawdzenie osoby 4. Podnieść osobę obezwładnioną	8	1. Techniki obezwładniania w różnych sytuacjach 2. Techniki przemieszczania osoby z leżenia na plecach do leżenia na brzuchu 3. Zewnętrzne sprawdzenie osoby 4. Techniki podnoszenia osoby	Ćwiczenia praktyczne

Temat 15. Techniki zakładania kajdanek

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Założyć kajdanki osobie 2. Dokonać zewnętrznego sprawdzenia osoby 3. Prowadzić osobę skutą kajdankami za pomocą wybranej dźwigni	6	1. Sposób wyjmowania kajdanek i przygotowanie ich do użycia 2. Użycie środków przymusu bezpośredniego wobec osoby - zakładanie kajdanek w różnych sytuacjach 3. Zewnętrzne sprawdzenie osoby, która ma założone kajdanki 4. Dźwignie transportowe	Ćwiczenia praktyczne

Temat 16. Ogólne wiadomości o pierwszej pomocy

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Omówić prawne aspekty udzielania pierwszej pomocy 2. Wymienić informacje, które powinny zawierać powiadomienie służb ratownictwa zawodowego z zachowaniem odpowiedniej kolejności	2	1. Cel wprowadzenia szkolenia i organizacja zajęć 2. Rozwój cywilizacji a nagłe stany zagrożenia zdrowotnego (NSZZ) 3. Prawne i moralno - etyczne aspekty związane z udzielaniem pierwszej pomocy 4. Powiadamianie służb ratownictwa zawodowego 5. Łańcuch przeżycia i rola przypadkowego ratownika	Wykład

Temat 17. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Wyjaśnić zasady i przeprowadzić resuscytację osób dorosłych, dzieci oraz niemowląt wg zaleceń Europejskiej Rady Resuscytacji	6	1. Definicje resuscytacji i reanimacji 2. Sekwencja postępowania w przypadku powstania zagrożenia dla życia i zdrowia ludzkiego 3. Resuscytacja krążeniowo- oddechowa dorosłych 4. Resuscytacja krążeniowo- oddechowa niemowląt i dzieci 5. Prowadzenie resuscytacji krążeniowo- oddechowej	Ćwiczenia praktyczne

Temat 18. Rany ciała i krwotoki

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Zastosować odpowiedni opatrunek do zaobserwowanej rany	4	1. Rodzaje ran i zasady postępowania z ranami ciała 2. Rodzaje krwotoków	Ćwiczenia praktyczne
		3. Postępowanie w czasie krwotoków 4. Rodzaje opatrunków 5. Zakładanie opatrunków

Temat 19. Urazy kostne i stawowe

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Udzielić osobie poszkodowanej pierwszej pomocy w zależności od stwierdzonego urazu kostno-stawowego	2	1. Rodzaje urazów, mechanizmy ich powstawania i następstwa 2. Ogólne zasady postępowania z poszkodowanymi 3. Zasady układania i transportowania poszkodowanych	Ćwiczenia praktyczne

Temat 20. Wypadki komunikacyjne

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Udzielić pomocy ofiarom wypadków komunikacyjnych na podstawie zdobytej wiedzy i opanowanych umiejętności	1	1. Ogólne zasady postępowania po wypadku komunikacyjnym 2. Ewakuacja poszkodowanych z pojazdu grożącego zapaleniem się lub wybuchem 3. Selekcja osób poszkodowanych, organizacja i udzielanie pierwszej pomocy w miejscu zdarzenia	Wykład

Temat 21. Ćwiczenia w udzielaniu pierwszej pomocy

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Udzielić pomocy osobie w nagłym stanie zagrożenia zdrowotnego	3	1. Prowadzenie resuscytacji oddechowo- krążeniowej 2. Zakładanie opatrunków i blokad 3. Układanie w pozycji bezpiecznej	Ćwiczenia praktyczne

Temat 22. Metody radzenia sobie ze stresem

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Zdefiniować pojęcie stresu 2. Wymienić i scharakteryzować objawy stresu 3. Omówić sposoby radzenia sobie w trudnych sytuacjach 4. Dokonać autoprezentacji	2	1. Czym jest stres 2. Objawy reakcji stresowej na różnych płaszczyznach funkcjonowania (fizjologicznej, emocjonalnej, poznawczej i behawioralnej) 3. Autodiagnoza własnego typu osobowości oraz stylu radzenia sobie w sytuacjach trudnych 4. Autoprezentacja i wystąpienia publiczne	Ćwiczenia praktyczne

CZĘŚĆ III. OBÓZ SZKOLENIOWY

Lp.	Temat zajęć	Liczba jednostek lekcyjnych
1.	Wykrywanie, rozpoznawanie i zabezpieczanie śladów przekroczenia granicy państwowej wbrew przepisom. Ślady kryminalistyczne i zabezpieczenie miejsca zdarzenia	4
2.	Pełnienie służby granicznej oraz zapoznanie z odcinkiem granicy państwowej	7
3.	Prezentacja sprzętu wykorzystywanego w kontroli bezpieczeństwa w komunikacji	1
4.	Użycie lub wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego w służbie - techniki interwencji	3
5.	Terenoznawstwo - marsz wg mapy	4
6.	Konkurencje testu sprawnościowego - trening	2
7.	Legitymowanie oraz inne sposoby ustalania tożsamości osób. Rysopis i identyfikacja osoby	3
8.	Doskonalenie strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)	4
9.	Musztra zespołowa	2
10.	Analiza informacji w nowoczesnych mediach	2
11.	Nabór do służby w Straży Granicznej	1
	RAZEM	33

OPIS ZAJĘĆ

Temat 1. Wykrywanie, rozpoznawanie i zabezpieczanie śladów przekroczenia granicy państwowej wbrew przepisom. Ślady kryminalistyczne i zabezpieczenie miejsca zdarzenia

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Rozpoznać i zabezpieczyć ślady przed zniszczeniem lub utratą 2. Sprawdzić teren przyległy do miejsca ujawnienia śladów pgpwp 3. Zameldować o ujawnionych śladach służbie dyżurnej	4	1. Określenie miejsca ujawnienia śladów pgpwp i przewidywanego czasu ich pozostawienia 2. Określenie kierunku prowadzenia śladów pgpwp 3. Określenie przypuszczalnej liczby osób, które dokonały pgpwp 4. Cechy ujawnionych śladów 5. Meldowanie o ujawnionych śladach służbie dyżurnej 6. Zabezpieczenie ujawnionych śladów 7. Sprawdzenie terenu przyległego do miejsca ujawnienia śladów pgpwp 8. Dokumentowanie zdarzenia	Ćwiczenia praktyczne

Temat 2. Zapoznanie z odcinkiem granicy państwowej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Zapoznać z przebiegiem i oznakowaniem granicy państwowej 2. Zapoznać z odprawą graniczną w przejściu granicznym	7	1. Pojęcie granicy państwowej i jej przebieg w terenie 2. Podział pogranicza 3. Obiekty i urządzenia służące ochronie granicy państwowej 4. Przebieg i oznaczenie granicy państwowej na poszczególnych odcinkach	Wizyta studyjna

Temat 3. Prezentacja sprzętu wykorzystywanego w kontroli bezpieczeństwa w komunikacji

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Zapoznać ze sprzętem wykorzystywanym w kontroli bezpieczeństwa w komunikacji	1	Sprzęt wykorzystywany do kontroli bezpieczeństwa w komunikacji	Ćwiczenia praktyczne

Temat 4. Użycie lub wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego w służbie - techniki interwencji

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Zapoznać z podstawowymi technikami użycia pałki służbowej 2. Obronić się przed atakiem z wykorzystaniem pałki służbowej	3	1. Techniki podstawowe pałką służbową 2. Dźwiganie pałka służbową 3. Bloki i uderzenia pałką służbową 4. Techniki obrony przed atakiem niebezpiecznym narzędziem - użycie i wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego oraz dostępnych technik obrony	Ćwiczenia praktyczne

Temat 5. Terenoznawstwo - marsz wg mapy

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Doskonalić umiejętność pracy z mapą	4	1. Orientowanie się w terenie z wykorzystaniem mapy 2. GPS i busola AK 3. Marsz na azymut	Ćwiczenia praktyczne

Temat 6. Konkurencje testu sprawnościowego - trening

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Doskonalić konkurencje testu sprawności fizycznej wg norm II etapu postępowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej	2	1. Rozgrzewka 2. Przeprowadzenie testu sprawności 3. Omówienie wyników testu sprawności	Ćwiczenia praktyczne

Temat 7. Legitymowanie oraz inne sposoby ustalania tożsamości osób. Rysopis i identyfikacja osoby

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
1. Ustalić tożsamość osoby na podstawie dokumentu tożsamości 2. Sporządzić rysopis osoby	3	1. Ubezpieczanie w trakcie legitymowania 2. Legitymowanie osoby 3. Dokumentowanie ustalenia tożsamości (notatnik służbowy) 4. Sprawdzenie danych 5. Zasady sporządzania rysopisu 6. Terminologia opisu wyglądu osoby stosowana w kryminalistyce 7. Sporządzanie rysopisu	Ćwiczenia praktyczne

Temat 8. Doskonalenie strzelania z pistoletu/karabinu pneumatycznego (strzelnica/trenażer)

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Doskonalić strzelanie statyczne/szybki/dynamiczne z pistoletu/karabinu pneumatycznego z różnych postaw	4	1. Trening bezstrzałowy 2. Strzelanie statyczne/szybkie/dynamiczne z pistoletu/karabinu pneumatycznego 3. Zawody strzeleckie	Ćwiczenia praktyczne

Temat 9. Musztra zespołowa

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Doskonalić musztrę zespołową	2	1. Krok zwykły i defiladowy 2. Marsz, bieg, zatrzymanie 3. Oddawanie honorów pododdziałem	Ćwiczenia praktyczne

Temat 10. Analiza informacji w nowoczesnych mediach

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Zapoznać z metodami analizy i weryfikacji informacji w nowoczesnych mediach	2	1. Znaczenie analizy informacji (typy informacji, źródła informacji) 2. Metody pozyskiwania informacji i jej analiza 3. Wykrywanie dezinformacji	Wykład Ćwiczenia

Temat 11. Nabór do służby w Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Zapoznać z procedurą naboru do służby w Straży Granicznej	1	1. Zasady naboru do służby 2. Proces rekrutacji	Wykład

CZĘŚĆ IV. EGZAMIN KOŃCOWY

Lp.	Temat zajęć	Liczba jednostek lekcyjnych
1.	Przygotowanie do egzaminu końcowego	4
2.	Egzamin - sprawdzenie wiedzy teoretycznej	2
3.	Egzamin - test sprawności fizycznej wg norm II etapu postępowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej	3
	RAZEM	9

OPIS ZAJĘĆ

Temat 1. Przygotowanie do egzaminu końcowego

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Omówić przebieg egzaminu końcowego	4	1. Zakres tematyczny wiedzy teoretycznej 2. Test sprawności fizycznej	Wykład, ćwiczenia praktyczne

Temat 2. Egzamin - sprawdzenie wiedzy teoretycznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Rozwiązać test złożony z 30 pytań jednokrotnego wyboru	2	Zagadnienia związane z przedmiotem "Wiedza o Straży Granicznej"	Test

* Skala ocen

0-14 - ocena niedostateczna

15-17 - ocena dopuszczająca

18-21 - ocena dostateczna

22-24 - ocena dobra

25-28 - ocena bardzo dobra

29-30 - ocena celująca

Temat 3. Egzamin - test sprawności fizycznej wg norm II etapu postępowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej

Cel operacyjny (sekwencji zajęć)	Liczba jednostek lekcyjnych	Treści (zawartość)	Sposób realizacji (sugerowane metody)
Przystąpić do testu sprawności fizycznej wg norm II etapu postępowania kwalifikacyjnego do służby w Straży Granicznej	3	Konkurencje testu sprawności fizycznej z II etapu postępowania kwalifikacyjnego*	Ćwiczenia praktyczne

*Skala ocen

0-14 - ocena niedostateczna

15-17 - ocena dopuszczająca

18-21 - ocena dostateczna

22-24 - ocena dobra

25-28 - ocena bardzo dobra

29-30 - ocena celująca

ZAŁĄCZNIK Nr  2

Wzór emblematu klasy mundurowej

grafika

ZAŁĄCZNIK Nr  3

Wzory oznaczeń identyfikujących kadetów poszczególnych klas mundurowych

grafika

ZAŁĄCZNIK Nr  4

Wzór patentu kadeta

grafika

ZAŁĄCZNIK Nr  5

Wzór certyfikatu

grafika

ZAŁĄCZNIK Nr  6

Wzór zaświadczenia

grafika

ZAŁĄCZNIK Nr  7

Ramowy wzór porozumienia o współpracy

grafika

¹ Zmiany tekstu zarządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. KGSG z 2014 r. poz. 132, z 2015 r. poz. 89, z 2016 r. poz. 20, 64 i 113, z 2017 r. poz. 15 i 54, z 2018 r. poz. 63 i 83, z 2019 r. poz. 16, 22 i 37, z 2020 r. poz. 45, z 2021 r. poz. 37 oraz z 2023 r. poz. 25 i 61