Organizowanie w szkołach podstawowych i liceach ogólnokształcących nauki języka ojczystego dla dzieci i młodzieży narodowości niepolskiej.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MEN.1988.11.69

Akt utracił moc

Wersja od: 1 września 1990 r.

ZARZĄDZENIE NR 67

MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ

z dnia 21 grudnia 1988 r.

w sprawie organizowania w szkołach podstawowych i liceach ogólnokształcących nauki języka ojczystego dla dzieci i młodzieży narodowości niepolskiej.

Na podstawie art. 36a ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania (Dz. U. Nr 32, poz. 160 z 1971 r., Nr 12, poz. 115, z 1972 r. Nr 16, poz. 114, z 1975 r. Nr 45, poz. 234 i z 1984 r. Nr 49, poz. 253) zarządza się, co następuje:

§ 1. W szkołach podstawowych i liceach ogólnokształcących, do których uczęszczają dzieci i młodzież narodowości niepolskiej organizuje się naukę języka ojczystego na zasadach określonych w wytycznych, stanowiących załącznik Nr 1 do zarządzenia.

§ 2. Ilekroć w zarządzeniu i wytycznych jest mowa:

– o szkole bez bliższego określenia należy przez to rozumieć szkołę podstawową i liceum ogólnokształcące,

– o szkole (oddziale, grupie) z niepolskim językiem nauczania należy przez to rozumieć szkołę (oddział, grupę) prowadzącą nauczanie w języku ojczystym co najmniej dwóch przedmiotów nauczania spośród przedmiotów określonych w § 6,

– o szkole (oddziale, grupie) z dodatkową nauką języka ojczystego należy przez to rozumieć szkołę (oddział, grupę), która w języku ojczystym realizuje program nauczania tego przedmiotu.

§ 3. Nauka języka ojczystego dzieci i młodzieży narodowości niepolskiej jest oparta na zasadzie pełnej dobrowolności.

§ 4. Nauczanie języka ojczystego może być prowadzone:

– w szkołach (oddziałach, grupach) z niepolskim językiem nauczania,

– w szkołach (oddziałach, grupach) z dodatkową nauką języka ojczystego,

– w międzyszkolnych zespołach nauczania języka ojczystego.

§  5.

1. W szkołach podstawowych z klasami I-VIII z niepolskim językiem nauczania liczących 104 i więcej uczniów obowiązuje podstawowy plan nauczania stanowiący załącznik do zarządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie planów nauczania w tych szkołach.

2. W szkołach podstawowych z niepolskim językiem nauczania w kl. I-VIII liczących mniej niż 104 uczniów plany nauczania są tworzone na podstawie planu podstawowego analogicznie do planów nauczania w szkołach podstawowych z określoną liczbą uczniów.

§ 6. W szkołach z niepolskim językiem nauczania, zależnie od możliwości kadrowych, w języku ojczystym można prowadzić nauczanie innych przedmiotów zawartych w planie nauczania danej szkoły poza językiem polskim, historią, wiedzą obywatelską, przysposobieniem obronnym i przedmiotami uzupełniającymi w liceum ogólnokształcącym, które powinny być nauczane w języku polskim.

Nauczyciele przedmiotów prowadzonych w języku niepolskim obowiązani są posiadać formalne kwalifikacje do ich nauczania oraz dobrą znajomość języka ojczystego uczniów.

§ 7. W liceach ogólnokształcących z niepolskim językiem nauczania obowiązuje plan nauczania liceum ogólnokształcącego uzupełniony w każdej klasie przedmiotem "język ojczysty" w wymiarze 4 godzin tygodniowo.

W klasie IV liceum można - na wniosek rady pedagogicznej - prowadzić nauczanie historii kraju ojczystego w wymiarze 1 godziny tygodniowo, zmniejszając do 3 godzin tygodniowo naukę języka ojczystego. Opracowany przez radę pedagogiczną program historii narodu ojczystego, zatwierdza Minister Edukacji Narodowej.

§ 8. 1

1. W szkołach z dodatkową nauką języka ojczystego realizowane są ogólnie obowiązujące plany nauczania uzupełnione - w kl. II-VIII szkoły podstawowej oraz I-IV liceum ogólnokształcącego - przedmiotem "język ojczysty" w wymiarze 3 lub 4 godziny tygodniowo, zależnie od potrzeb ustalonych przez radę pedagogiczną szkoły.

2. W szkołach podstawowych z dodatkową nauką języka ojczystego narodowości niepolskiej - nauka języka obcego - zachodnioeuropejskiego lub rosyjskiego - może być realizowana jako przedmiot nadobowiązkowy w wymiarze określonym w załączniku Nr 3. ²

3. W liceach ogólnokształcących, o których mowa w § 7, a także w liceach ogólnokształcących z dodatkową z nauką języka ojczystego narodowości niepolskiej - dyrektor szkoły może wprowadzić obowiązkową naukę tylko jednego języka obcego nowożytnego.

§ 9. W międzyszkolnych zespołach nauczania języka ojczystego wymiar godzin nauczania tego języka wynosi 3 godz. tygodniowo. W zespołach tych mogą także uczestniczyć uczniowie szkół zawodowych.

§ 10. Zezwala się na wprowadzenie elementów historii i geografii kraju ojczystego w ramach obowiązującego wymiaru czasu przeznaczonego na realizację programu nauczania historii i geografii. Zaproponowane przez radę pedagogiczną zmiany w programach nauczania tych przedmiotów zatwierdza Minister Edukacji Narodowej.

§ 11. W sprawach związanych z nadzorem pedagogicznym nad szkołami z niepolskim językiem nauczania i szkołami z dodatkową nauką języka ojczystego oraz międzyszkolnymi zespołami nauczania języka ojczystego, terenowe organy administracji państwowej do spraw oświaty i wychowania współdziałają z terenowymi oddziałami towarzystw społeczno-kulturalnych mniejszości narodowych.

§ 12. Zezwala się organom bezpośrednio nadzorującym szkoły na zwiększenie, w wyjątkowo uzasadnionych przypadkach, tygodniowej liczby godzin przeznaczonej na nauczanie języka ojczystego.

§ 13. Traci moc zarządzenie Ministra Oświaty i Wychowania z dnia 21 października 1987 r. w sprawie organizowania w szkołach podstawowych i liceach ogólnokształcących nauki języka ojczystego dla dzieci i młodzieży narodowości białoruskiej, litewskiej, słowackiej i ukraińskiej (Dz. Urz. MOiW Nr 10, poz. 67).

§ 14. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1989 r.

ZAŁĄCZNIK

WYTYCZNE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ

w sprawie organizowania w szkołach podstawowych i liceach ogólnokształcących nauki języka ojczystego dla dzieci i młodzieży narodowości niepolskiej

1. Szkoły i oddziały z niepolskim językiem nauczania lub dodatkową nauką języka ojczystego organizuje się na ogólnie obowiązujących zasadach.

2. Rodzice (opiekunowie prawni) składają wniosek - w formie pisemnej lub ustnej o objęcie nauką języka ojczystego ucznia przy zapisie do szkoły lub w trakcie nauki.

Jeżeli wniosek został złożony w trakcie nauki nauczyciel języka ojczystego przeprowadza z uczniem rozmowę kwalifikacyjną oraz ustala klasę, której program będzie on realizował.

3. W zależności od liczby uczniów zgłoszonych na naukę języka ojczystego organizuje się nauczanie tego języka w grupach:

a) wyodrębnionych z danego oddziału, jeżeli liczba zgłoszonych uczniów wynosi co najmniej 12,

b) międzyklasowych, jeżeli liczba zgłoszonych uczniów jest mniejsza niż 12, prowadząc zajęcia na zasadach stosowanych w klasach łączonych.

Grupa utworzona z uczniów różnych klas nie powinna liczyć mniej niż 4 i więcej niż 20 uczniów.

4. W przypadku braku możliwości zorganizowania w danej szkole nauczania określonego języka ojczystego, dyrektor szkoły przekazuje listę zgłoszonych uczniów organowi administracji państwowej do spraw oświaty i wychowania bezpośrednio nadzorującemu szkołę. Organ ten organizuje na zasadach określonych w ust. 3 (z uwzględnieniem możliwości komunikacyjnych) międzyszkolny zespół nauczania języka ojczystego, ustalając szkołę, w której będą się odbywały zajęcia dydaktyczne.

5. Szkoła prowadząca nauczanie języka ojczystego może organizować różne formy zajęć pozalekcyjnych pozwalające na wzbogacanie wiedzy ucznia o swoim narodzie, jego kulturze i sztuce, historii i życiu współczesnym.

Zajęcia te powinny być uwzględnione w projekcie organizacji szkoły oraz zatwierdzone przez właściwy organ bezpośrednio nadzorujący szkołę.

6. Uczeń zapisany na naukę języka ojczystego jest zobowiązany systematycznie uczęszczać na lekcje tego przedmiotu.

7. Wprowadzenie języka ojczystego do planu nauczania jest dla zgłoszonych uczniów równoznaczne z zaliczeniem go do przedmiotów obowiązkowych ze wszystkimi konsekwencjami wynikającymi z regulaminu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, a w odniesieniu do uczniów liceum także z regulaminu egzaminu dojrzałości.

8. Za zgodą rodziców (opiekunów prawnych) uczeń może zrezygnować z pobierania nauki języka ojczystego. O fakcie tym rodzice (opiekunowie prawni) informują dyrektora szkoły.

9. Zgłoszenie ucznia na naukę języka ojczystego, a także rezygnacja z uczęszczania na lekcje tego języka, powinny nastąpić w terminie umożliwiającym dyrektorowi szkoły właściwe przygotowanie organizacji nauki tego przedmiotu w nowym roku szkolnym.

¹ § 8 zmieniony przez § 6 zarządzenia nr 5 z dnia 2 lutego 1990 r. w sprawie planów nauczania w szkołach ogólnokształcących oraz zmian w planach nauczania w szkołach zawodowych (Dz.Urz.MEN.90.2.8) z dniem 1 września 1990 r.

² Zobacz załącznik nr 3 do zarządzenia nr 5 z dnia 2 lutego 1990 r. w sprawie planów nauczania w szkołach ogólnokształcących oraz zmian w planach nauczania w szkołach zawodowych (Dz.Urz.MEN.90.2.8).