Określenie minimalnych wymagań programowych dla studiów magisterskich na kierunkach: "fizyka" oraz "gospodarka przestrzenna".
Dz.Urz.MEN.1997.7.31
Akt utracił mocUchwała Nr 62/97
Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego
z dnia 22 maja 1997 r.
w sprawie określenia minimalnych wymagań programowych dla studiów magisterskich na kierunkach: "fizyka" oraz "gospodarka przestrzenna".
– "fizyka",
– "gospodarka przestrzenna".
ZAŁĄCZNIK
Minimalne wymagania programowe na studiach magisterskich
Minimalne wymagania programowe na studiach magisterskich
I.
Wymagania ogólne
Wymagania ogólne
Przyjmuje się, że łączna liczba godzin zajęć w czasie studiów wynosi około 3700, w tym minimalne wymagania programowe obejmują łącznie 1800 godzin.
II.
Grupy przedmiotów i obciążenia godzinowe
Grupy przedmiotów i obciążenia godzinowe
A. | Przedmioty kształcenia ogólnego | 270 godz. |
B. | Przedmioty podstawowe i kierunkowe | 1530 godz. |
Razem: | 1800 godz. |
A.
Przedmioty kształcenia ogólnego270 godz.
Przedmioty kształcenia ogólnego270 godz.
1. | filozofia (historia filozofii lub filozofia przyrody z metodologią nauk przyrodniczych) | 60 |
2. | przedmioty humanistyczne (do wyboru) | 30 |
3. | język obcy (j. angielski) | 120 |
4. | wychowanie fizyczne | 60 |
B.
Przedmioty podstawowe i kierunkowe1530 godz.
Przedmioty podstawowe i kierunkowe1530 godz.
B1.
MATEMATYKA300
MATEMATYKA300
1. | analiza matematyczna | 150 |
2. | algebra liniowa z geometrią | 60 |
3. | metody matematyczne fizyki | 90 |
B2.
PODSTAWY FIZYKI270
PODSTAWY FIZYKI270
1. | mechanika klasyczna i relatywistyczna | 90 |
2. | termodynamika z elementami fizyki statystycznej | 45 |
3. | elektrodynamika i optyka | 90 |
4. | budowa materii | 45 |
B3.
LABORATORIA FIZYCZNE300
LABORATORIA FIZYCZNE300
1. | I. pracownia fizyczna | 90 |
2. | II. pracownia fizyczna | 210 |
B4.
FIZYKA TEORETYCZNA300
FIZYKA TEORETYCZNA300
1. | mechanika klasyczna | 60 |
2. | mechanika kwantowa | 120 |
3. | elektrodynamika | 75 |
4. | fizyka statystyczna | 45 |
B5.
WYBRANE ZAGADNIENIA FIZYKI WSPÓŁCZESNEJ240
WYBRANE ZAGADNIENIA FIZYKI WSPÓŁCZESNEJ240
1. | optyka atomowa i cząsteczkowa | 60 |
2. | fizyka jądrowa i fizyka wysokich energii | 90 |
3. | fizyka fazy skondensowanej | 90 |
B6.
ASTROFIZYKA Z ELEMENTAMI KOSMOLOGII30
ASTROFIZYKA Z ELEMENTAMI KOSMOLOGII30
B7.
INFORMATYKA I TECHNIKI OBLICZENIOWE90
INFORMATYKA I TECHNIKI OBLICZENIOWE90
Treści programowe
B1.
MATEMATYKA300 godz.
MATEMATYKA300 godz.
Znajomość podstawowych pojęć i twierdzeń matematycznych, precyzyjne dowodzenie wybranych twierdzeń. Obliczanie pochodnych oraz całek, rozwiązywanie prostych równań różniczkowych zwyczajnych z uwzględnieniem warunków początkowych, rozwiązywanie układów liniowych równań algebraicznych w powiązaniu z ich operatorową (względnie macierzową) interpretacją, rozwiązywanie niektórych równań różniczkowych cząstkowych.
Zbiory, relacje, odwzorowania, funkcje. Otoczenia, ciągłość i granica funkcji jednej zmiennej rzeczywistej. Ciągi i szeregi liczbowe i funkcyjne. Zbieżność jednostajna. Rachunek różniczkowy i całkowity funkcji zmiennej rzeczywistej. Rozwijanie funkcji w szereg potęgowy. Równania różniczkowe zwyczajne. Analiza funkcji wielu zmiennych. Całki wielokrotne. Formy różniczkowe. Całkowanie form różniczkowych. Elementy analizy wektorowej i tensorowej. Uogólnienia pojęcia całki. Szeregi i całki Fouriera.
Struktury algebraiczne. Grupy, pierścienie, ciała. Ciało liczb zespolonych. Przestrzenie liniowe (wektorowe) rzeczywiste i zespolone. Odwzorowania liniowe, macierze, wyznaczniki, układy liniowych równań algebraicznych. Formy liniowe, biliniowe, kwadratowe, hermitowskie. Przestrzenie unitarne. Wartości i wektory własne operatorów (macierzy) hermitowskich i unitarnych.
Podstawy teorii funkcji zmiennej zespolonej. Szereg Laurenta, residua, punkty osobliwe. Funkcje specjalne, wielomiany ortogonalne. Funkcje Greena i zagadnienia brzegowe. Elementy teorii grup.
B2.
PODSTAWY FIZYKI300 godz.
PODSTAWY FIZYKI300 godz.
Określanie podstawowych wielkości fizycznych od strony pomiarowej (sposoby mierzenia, jednostki) i matematycznej (dokładne określenie odpowiedniego "obiektu matematycznego"), ogólne i matematycznie poprawne formułowanie podstawowych praw wraz z ich interpretacją, wyciąganie wniosków odnośnie przebiegu szczegółowych zjawisk, umiejętność rozwiązywania zadań rachunkowych w zakresie podanych haseł programowych, orientacja w stosowanych w fizyce metodach: indukcyjnej i hipotetyczno-dedukcyjnej wraz ze zrozumieniem konieczności stosowania modeli i upraszczających założeń oraz granic ich stosowalności.
Kinematyka punktu materialnego i bryły sztywnej. Układy inercjalne i nieinercjalne. Zasady dynamiki Newtona, prawa zachowania, ruch w polu sił centralnych. Grawitacja i zagadnienie dwóch ciał. Ruchy planet. Dynamika bryły sztywnej. Momenty bezwładności. Elementy opisu odkształceń i napięć w sprężystym ośrodku rozciągłym, prawo Hooke'a, drgania i fale w ośrodkach sprężystych. Elementy akustyki. Podstawy szczególnej teorii względności.
Zjawiska termodynamiczne, przejęcia fazowe, przewodnictwo cieplne, dyfuzja, osmoza. Równowaga termodynamiczna, procesy odwracalne i nieodwracalne. Pojęcie temperatury, energii wewnętrznej, antropii. Zasady termodynamiki. Elementy opisu statystycznego układu termodynamicznego. Interpretacja statystyczna zasad termodynamiki i przejść fazowych, fluktuacje statystyczne.
Elektrostatyka, prądy stałe, magnetostatyka. Prądy zmienne, efekty indukcyjne. Pole elektromagnetyczne zmienne w czasie. Prawa Maxwella. Pole elektryczne i magnetyczne w materii. Drgania obwodów elektrycznych i fale elektromagnetyczne. Podstawy optyki falowej, własności optyczne materiałów, dwójłomność, optyka kryształów. Optyka geometryczna jako granica optyki falowej. Podstawowe przyrządy optyczne. Interferometria, fotometria i spektrometria.
Promienie Roentgena, promieniotwórczość, hipoteza kwantów – fakty doświadczalne, podstawy mechaniki kwantowej. Pół-jakościowe informacje o spinie, zakazie Pauliego, strukturze atomów wieloelektronowych. Wstępne wiadomości o jądrach atomowych, cząstkach elementarnych, statystykach kwantowych. Informacje o własnościach gazu elektronowego i mikroskopowych modelach ciał makroskopowych.
B3.
LABORATORIA FIZYCZNE300 godz.
LABORATORIA FIZYCZNE300 godz.
Proste zagadnienia i metody pomiarowe z zakresu fizyki klasycznej z zastosowaniem prostych technik elektronicznych i metod komputerowej analizy eksperymentu (dyskusja niepewności pomiarowych).
Przykładowe konstrukcje aparaturowe i zestawy eksperymentalne z zakresu fizyki współczesnej z zastosowaniem komputerowej analizy eksperymentu i zaawansowanej techniki elektronicznej.
B4.
FIZYKA TEORETYCZNA300 godz.
FIZYKA TEORETYCZNA300 godz.
Czasoprzestrzeń Galileusza i czasoprzestrzeń Minkowskiego szczególnej teorii względności. Kinematyka i dynamika punktów materialnych i brył sztywnych. Więzy, zasada ďAlamberta, równania Lagrange'a. Zasady wariacyjne i prawa zachowania. Twierdzenie E. Noether. Przestrzeń fazowa i równania Hamiltona. Niezmienniki przekształceń kanonicznych i całki ruchu. Stabilność trajektorii fazowych i elementy teorii chaosu. Elementy dynamiki relatywistycznej. Elementy mechaniki sprężystych ośrodków rozciągłych.
Pojęcia podstawowe i interpretacja statystyczna. Relacje nieoznaczności, analiza pomiarów. Ewolucja czasowa układu kwantowego i stany stacjonarne. Opis operatorowy. Układy zupełne obserwabli i ich wspólnych funkcji własnych. Kwantowa teoria momentu pędu orbitalnego i spinowego. Oscylator i atom wodoropodobny. Uogólnienia relatywistyczne. Równanie Diraca. Sprzężenie ładunkowe i antycząsteczki. Elementy metody zaburzeń. Przejścia kwantowe, reguły wyboru. Oddziaływania układu kwantowego z polem elektromagnetycznym. Absorbcja i emisja promieniowania elektromagnetycznego. Elementy teorii rozproszeń. Przybliżenie Borna. Fermiony i bozony. Elementy teorii atomów wieloelektronowych i cząsteczek. Zasada superpozycji.
Równania Maxwella. Potencjały elektromagnetyczne (cechowanie). Wybrane zagadnienia elektro- i magnetostatyki. Fale elektromagnetyczne. Kowariantne (czterowymiarowe) sformułowanie elektrodynamiki. Elementy klasycznej teorii promieniowania elektromagnetycznego. Efekty relatywistyczne.
Podstawowe pojęcia i zasady termodynamiki fenomenologicznej. Klasyczna mechanika statystyczna. Elementy kwantowej mechaniki statystycznej. Przykłady zastosowań klasycznej i kwantowej mechaniki statystycznej w termodynamice i fizyce fazy skondensowanej. Elementy termodynamiki nierównowagowej.
B6.
ASTROFIZYKA Z ELEMENTAMI KOSMOLOGII30 godz.
ASTROFIZYKA Z ELEMENTAMI KOSMOLOGII30 godz.
B7.
INFORMATYKA I TECHNIKI OBLICZENIOWE90 godz.
INFORMATYKA I TECHNIKI OBLICZENIOWE90 godz.
III.
ZALECENIA
ZALECENIA
Minimalne wymagania programowe dla studiów magisterskich
Gospodarka przestrzenna
I.
WYMAGANIA OGÓLNE
WYMAGANIA OGÓLNE
Wiedza przyswajana przez studentów ma charakter wielodyscyplinowy: przyrodniczy, techniczny, społeczny i ekonomiczny. Konieczność wyposażenia studentów w wysokie kompetencje wymaga, by w uczelniach różnych typów nauczanie koncentrowało się na grupie dyscyplin tworzących rdzeń kierunku oraz na harmonijnym uzupełnianiu wiedzy z zakresu dyscyplin tworzących otoczenie rdzenia i nadających kierunkowi charakterystyczny profil zależny od typu uczelni.
Studia, w zależności od specjalności, mogą trwać 5 lat lub dziewięć semestrów. Przyjmuje się, że łączna liczba godzin zajęć w czasie studiów wynosi około 2900 godzin na studiach 5-letnich i około 2500 godzin na studiach 9-semestralnych. W tych ramach ćwiczenia, seminaria, projektowanie i praktyki powinny objąć nie mniej niż 66% godzin. Minimalne wymagania programowe obejmują 1300 godzin.
II.
GRUPY PRZEDMIOTÓW I OBCIĄŻENIA GODZINOWE
GRUPY PRZEDMIOTÓW I OBCIĄŻENIA GODZINOWE
A. | PRZEDMIOTY OGÓLNE | 360 godzin |
B. | PRZEDMIOTY PODSTAWOWE | 390 godzin |
C. | PRZEDMIOTY KIERUNKOWE | 550 godzin |
1300 godzin |
1. | JĘZYKI OBCE | 180 godzin |
2. | PRZEDMIOTY HUMANISTYCZNE (np. filozofia, socjologia, demografia, historia sztuki) | 90 godzin |
3. | W-F | 90 godzin |
1. | MATEMATYKA Z ELEMENTAMI STATYSTYKI | 60 godzin |
2. | PODSTAWY INFORMATYKI | 90 godzin |
3. | EKONOMIA | 45 godzin |
4. | GEOGRAFIA EKONOMICZNA | 45 godzin |
5. | RYSUNEK TECHNICZNY I PLANISTYCZNY | 60 godzin |
6. | HISTORIA ARCHITEKTURY I URBANISTYKI | 45 godzin |
7. | TEORIA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA | 45 godzin |
Przestrzenne wymiary gospodarki. Użyteczność miejsc. Odległość i koszty transportu. Konkurencja w użytkowaniu ziemi. Przestrzenne zróżnicowanie popytu i podaży. Lokalne i regionalne rynki pracy. Miasta i aglomeracje miejskie. Typy regionów. Nowe technologie i zmiany przestrzenne. Główne teorie gospodarki przestrzennej: J. H. Thüenen, A. Weber, A. Predohl, W. Christaller, A. Löesch, W. Isard. Przestrzenny rozwój gospodarki i społeczeństwa. Polityka przestrzennego zagospodarowania kraju.
Ustrój państwowy i samorządowy Polski. Struktury władzy terenowej (i samorządowej) w innych państwach świata. Funkcje organów administracji publicznej. Samorząd terytorialny w Polsce, jego kompetencje oraz podstawowe zadania gminy, w tym zwłaszcza zadania w zakresie zaspokajania potrzeb zbiorowych mieszkańców. Sejmik samorządowy oraz związki celowe i stowarzyszenia gmin. Podstawy gospodarki lokalnej (czynniki, ograniczenia, podstawowe zadania, proces rozwoju, źródła finansowania). Strategie rozwoju lokalnego. Podstawy gospodarki komunalnej. Gospodarka finansowa gmin (budżet).
System środowiska przyrodniczego i podstawowe jego podsystemy (atmosfera, hydrosfera, litosfera, biosfera) oraz elementy. Czynniki endo i egzogeniczne posiadające wpływ na procesy zachodzące na powierzchni Ziemi oraz ich oddziaływanie na środowisko. Najważniejsze ogniwa obiegu materii i energii w przyrodzie. Zasoby przyrody jako podstawa gospodarowania i wyznacznik rozwiązań przestrzennych. Środowiskowe ograniczenia rozwoju społeczno-gospodarczego. Funkcjonowanie geoekosystemów. Ewolucja środowiska przyrodniczego i jej podstawowe czynniki, w tym rola czynników antropogenicznych.
Wstęp do prawoznawstwa. Podstawy prawa cywilnego. Materialne prawo administracyjne, zwłaszcza dotyczące zagospodarowania przestrzennego, samorządu terytorialnego, użytkowania terenów, lokalizacji inwestycji i działalności budowlanej, ochrona dóbr kultury itp. oraz ochrony środowiska (ochrona przyrody, ochrona i kształtowanie środowiska, ochrona gruntów rolnych, lasy, eksploatacja surowców mineralnych, roboty górnicze, gospodarka wodna itp.). Podstawy prawa finansowego i gospodarczego. Prawno-administracyjne formy działania samorządów terytorialnych, podmiotów gospodarczych, organów nadzoru państwowego.
Przestrzeń jako dobro, przedmiot kształtowania i użytkowania. Zachowania i potrzeby przestrzenne człowieka a kształtowanie środowiska. Warunki życiowe ludności (praca, mieszkania, wypoczynek), kontakty i więzi międzyludzkie w planowaniu przestrzennym. Społeczne zróżnicowanie obszarów miejskich i zadania gospodarki przestrzennej. Wartości naczelne w gospodarce przestrzennej, etyka użytkowania przestrzeni i podtrzymywalny rozwój społeczno-gospodarczy w przyszłości. Społeczno-kulturowe kryteria oceny planów przestrzennego zagospodarowania. Dylematy gospodarki przestrzennej i rozwiązywanie konfliktów. Nowe tendencje w cywilizacji miejskiej i wyzwania dla polityki przestrzennej i planowania przestrzennego. Ochrona dóbr kultury.
Korzyści skali i niekorzystne efekty przerostu funkcji miejskich. Techniczna i społeczna infrastruktura miast. Obszary mieszkaniowe. Wybór lokalizacji przedsiębiorstw w miastach. Usługi miejskie. Gospodarczy rozwój miast. Przestrzenny rozwój miast. Społeczne czynniki rozwoju miast. Ekologiczne problemy rozwoju miast. Polityka zrównoważonego rozwoju. Zarządzanie miastami. Miasto i otoczenie regionalne. Dojazdy do pracy. Struktura gospodarcza i przestrzenna regionów. Regiony funkcjonalne i administracyjne. Gospodarczy rozwój regionów. Społeczno-gospodarcze zróżnicowanie regionów. Konkurencyjność i mobilność gospodarki regionów. Regiony problemowe. Polityka regionalna. Problemy restrukturyzacji gospodarki regionalnej.
Wykonanie dwóch zadań projektowych o różnej komplikacji funkcjonalnej i zasięgu obszarowym. Zapoznanie się w czasie korekt zbiorowych i indywidualnych z: różnymi formami architektonicznymi zabudowy, charakterystycznymi formami urbanistycznymi zagospodarowania przestrzennego, zasadami kompozycji urbanistycznej, uwarunkowaniami wynikającymi z lokalizacji danego zadania projektowego, metodami graficznymi i technicznymi prezentacji koncepcji projektowej w różnych skalach mapowych i problematyce.
Koncepcje polityki przestrzennego zagospodarowania kraju. Studia przestrzennego zagospodarowania województw. Studia uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gmin. Miejscowe plany przestrzennego zagospodarowania miast i wsi. Metody badania stanu i zmian przestrzennego zagospodarowania. Kryteria oceny przestrzennego zagospodarowania miast i wsi. Prognozowanie procesów rozwoju. Zasady przeznaczania i zagospodarowania terenów. Zasady kształtowania struktur funkcjonalno-przestrzennych. Technika graficznego i tekstowego zapisu ustaleń planistycznych. Ćwiczenia projektowe. Modele wspomagające decyzje planistyczne. Konstruowanie i stosowanie instrumentów realizacyjnych.
Problematyka inżynierii środowiska, w tym: gospodarka wodna, gospodarka energetyczna, gospodarka odpadami. Układy i potrzeby terenowe sieci i urządzeń: wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych, gazowniczych, ciepłowniczych i telekomunikacyjnych. Zadania i systemy transportowe. Komunikacja zbiorowa i indywidualna, osobowa i towarowa, drogowa, szynowa, wodna i lotnicza, sieci drogowo-uliczne i ich potrzeby terenowe. Łączność. Problematyka infrastruktury technicznej w opracowaniach planistycznych i strategii rozwoju gmin oraz regionów.
(6-dniowe ćwiczenia regionalne na terenie innego regionu niż region lokalizacji szkoły wyższej)
Poznanie zasadniczych składników środowiska przyrodniczego oraz podstawowych form użytkowania ziemi. Przyrodnicze czynniki i bariery rozwoju. Zagadnienia antropopresji. Obszary zagrożeń ekologicznych, zdegradowane i rekultywowane. Urządzenia infrastruktury technicznej zabezpieczające środowisko. Podstawowe problemy środowiskowe gmin (wizyta w gminach, spotkania z władzami, wizja terenowa, dyskusja).
(6-dniowe ćwiczenia regionalne na terenie innego regionu niż region lokalizacji szkoły wyższej)
Poznanie podstawowych dziedzin działalności gospodarczej i elementów (form przestrzennych) zagospodarowania przestrzennego. Miasto, jego struktura wewnętrzna i funkcje. Układy urbanistyczne oraz style architektoniczne. Zabytki architektury i sztuki. Infrastruktura techniczna i społeczna oraz jej funkcjonowanie. Problemy demograficzno-społeczne. Zjawiska i procesy patologiczne. Czynniki i ograniczenia rozwoju przestrzennego. Gospodarka przestrzenna gmin. Problemy rozwoju społeczno-gospodarczego gminy, w tym strategia rozwoju gminy (wizyta w gminach, spotkania z władzami, wizja terenowa, dyskusja).
(10-dniowa praktyka zespołowa w gminie)
Badania terenowe dla potrzeb: prowadzonych w gminach studiów i planów zagospodarowania przestrzennego, strategii rozwoju gminy, programu kształtowania środowiska i ochrony przyrody, działań na rzecz rozwoju lokalnego, przedsięwzięć inwestycyjnych itp. Uczestniczenie w pracach projektowych związanych z gospodarką przestrzenną i rozwojem społeczno-gospodarczym gminy.
III.
ZALECENIA
ZALECENIA