Obowiązek przekazywania danych do syntetycznej oceny płac.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.GUS.1989.8.23

Akt utracił moc

Wersja od: 5 maja 1989 r.

ZARZĄDZENIE Nr 29

PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO

z dnia 24 kwietnia 1989 r.

w sprawie obowiązku przekazywania danych do syntetycznej oceny płac

(znak: PP-0-17/89)

W celu uzyskiwania danych niezbędnych do analizy relacji płac oraz podejmowania decyzji o wysokości kwot na poprawę relacji płac - na wniosek Ministra Pracy i Polityki Socjalnej - na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o statystyce państwowej (Dz.U. Nr 7, poz. 58) zarządza się, co następuje:

§ 1. Wprowadza się obowiązek sporządzania i przekazywania do wojewódzkich urzędów statystycznych danych liczbowych na formularzu oznaczonym symbolem Z-12 - syntetyczna ocena płac, według wzoru stanowiącego załącznik do zarządzenia.

§ 2. Obowiązek określony w § 1 dotyczy podatników podatku dochodowego od nadwyżki kwot wynagrodzeń wypłaconych ponad normy, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. Nr 3, poz. 12), do których zwrócą się wojewódzkie urzędy statystyczne.

§ 3. Jednostki zobowiązane przekazują wypełniony formularz syntetycznej oceny płac do wojewódzkiego urzędu statystycznego, który nadesłał formularz - w terminie do dnia 20 maja 1989 r. oraz do dnia 20 kwietnia każdego roku w latach następnych.

§ 4. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIK 

Z-12

SYNTETYCZNA OCENA PŁAC

KARTA OCENY ZA 1988 R.

grafika

Objaśnienia

do formularza Z-12 - Syntetyczna ocena płac za 1988 rok

PODMIOTY BADANIA

I. Podmiotami badania relacji płac metodą Syntetycznej Oceny Płac za 1988 rok są podatnicy podatku dochodowego od nadwyżki kwot wynagrodzeń wypłaconych ponad normy, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 3, poz. 12).

II. Nie są podmiotami badania, bowiem zgodnie z postanowieniami art. 4 ust. 1 oraz art. 18 ust. 3 ustawy - zwolnione z podatku dochodowego z tytułu wypłat, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 9 są podmioty wymienione w art. 4 ust. 1 łącznie z zakładami należącymi do tych podmiotów, tj.:

1. Szkoły wyższe i samodzielnie sporządzające bilans, nie posiadające osobowości prawnej rolnicze i leśne zakłady doświadczalne szkół wyższych.

2. Jednostki i zakłady budżetowe oraz gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych i jednostki wewnętrzne tych podmiotów.

3. Narodowy Bank Polski, tj. Centrala NBP oraz jego oddziały wszystkich szczebli oraz inne jednostki sporządzające bilans nie posiadające osobowości prawnej; zwolnienie z podatku nie odnosi się do nadzorowanych przez Centralę NBP, posiadających osobowość prawną przedsiębiorstw i jednostek badawczo-rozwojowych.

4. Skarb Państwa.

5. Rady Narodowe.

6. Przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami (o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 10).

7. Spółki działające na podstawie przepisów o zasadach prowadzenia na terytorium PRL działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne oraz na podstawie przepisów o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych (o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy).

8. Partie i stronnictwa polityczne.

III. Zgodnie z postanowieniami art. 1 ustawy - podatnikami podatku dochodowego z tytułu wypłat, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 9 są w szczególności następujące osoby prawne:

1) wobec postanowień art. 4 ust. 1 pkt 7 i art. 18 ust. 3 ustawy jednostki badawcze Polskiej Akademii Nauk na równi z jednostkami badawczymi resortowymi i branżowymi,

2) centralne związki spółdzielcze, Naczelna Rada Spółdzielcza, Centralny Związek Rzemiosła,

3) Naczelna Rada Adwokacka i podległe jej rady okręgowe,

4) kółka rolnicze,

5) cechy rzemieślnicze,

6) związki spółek wodnych i spółki wodne,

7) fundacje,

8) młodzieżowe organizacje polityczne,

9) ponadzakładowe organizacje związkowe,

10) organizacje społeczne.

IV. Jednostki wymienione w pkt. III 8-10 podlegają badaniu uzupełniającemu, w terminie późniejszym, po podjęciu przez Ministerstwo Finansów decyzji regulujących tryb uiszczania przez nie podatku dochodowego.

V. Jednostki, które, mimo że zostaną zaopatrzone w formularze sprawozdawcze, mogą nie składać Kart Ocen SOP, o ile zajdą następujące okoliczności:

1. Rolnicze spółdzielnie produkcyjne - wobec postanowień art. 10 ust. 2 pkt 14, o włączeniu do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzeń członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych tylko pojedyncze spółdzielnie zatrudniają pracowników nie będących członkami spółdzielni, których wynagrodzenia podlegają opodatkowaniu.

Obowiązek sporządzania Kart Ocen SOP określa się fakultatywnie, tzn. że mogą nie składać Kart Ocen te spółdzielnie, w których w 1989 r. nie występują wypłaty wynagrodzeń stanowiące podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym z tytułu przekroczenia norm, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

2. Jednostki nowo powstałe.

Obowiązek sporządzania Karty Ocen SOP za 1988 rok nakłada się na jednostki powstałe w ciągu 1988 roku i w roku 1989 w wyniku podziału istniejących jednostek, połączenia zakładów z kilku jednostek lub innych przekształceń organizacyjnych. Zwolnione z tego obowiązku są jednostki powstałe w tym okresie, wcześniej nie istniejące, bowiem Syntetyczna Ocena Płac zawiera ocenę warunków i wyników pracy w 1988 roku. Ponieważ system rejestracji jednostek w systemie REGON nie umożliwia wyeliminowania z kartoteki tylko tych nowo zarejestrowanych jednostek, które po raz pierwszy podjęły działalność w 1988 i 1989 roku, znajdą się one w kartotece, a właściwy wojewódzki urząd statystyczny zwolni je po stwierdzeniu, że nie powstały w wyniku przekształcenia.

VI. Podmiotami badania, poza osobami prawnymi - zgodnie z postanowieniami art. 21 ustawy, są również sporządzające samodzielnie bilans zakłady (oddziały) przedsiębiorstw państwowych i jednostek spółdzielczych z wyjątkiem:

a) zakładów (oddziałów) spółdzielni i związków spółdzielni: inwalidów, mleczarskich, wydawniczych oraz rękodzieła ludowego i artystycznego,

b) przedsiębiorstw państwowych posiadających zakłady (oddziały) sporządzające bilans, położone wyłącznie na terenie województwa będącego siedzibą przedsiębiorstwa.

1. Postanowienia art. 21 ust. 1 ustawy odnoszą się do tych przedsiębiorstw, które działają na podstawie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych i stanowią, że podatek naliczany jest (i Karta SOP sporządzana jest):

1) w przypadku przedsiębiorstw państwowych posiadających zakłady (oddziały) samodzielnie sporządzające bilans - położone wyłącznie na terenie województwa będącego siedzibą przedsiębiorstwa - przez przedsiębiorstwo łącznie z całokształtu działalności (zakłady Kart Ocen SOP nie sporządzają);

2) w przypadku przedsiębiorstw państwowych posiadających zakłady (oddziały) samodzielnie sporządzające bilans, z których przynajmniej jeden zakład położony jest na terenie innego województwa, niż siedziba przedsiębiorstwa - podatek naliczany jest oddzielnie - przez wszystkie zakłady samodzielnie sporządzające bilans oraz przez przedsiębiorstwo z wyłączeniem tych zakładów, a łącznie z jednostkami nie bilansującymi samodzielnie: człon c numeru statystycznego "87".

2. Wyjątkami od powyższej zasady są przedsiębiorstwa, posiadające samobilansujące zakłady położone na terenie innych województw niż siedziba przedsiębiorstwa, które sporządzają Karty Ocen SOP z całokształtu działalności, o ile uzyskały decyzję Ministerstwa Finansów o rozliczaniu podatku dochodowego z całokształtu działalności (zakłady Kart Ocen nie sporządzają).

3. Postanowienia art. 21 ust. 1 pkt 1, w którym mowa o zakładach spółdzielni i związków spółdzielni: inwalidów, mleczarskich wydawniczych oraz rękodzieła ludowego i artystycznego odnoszą się do jednostek organizacyjnych zgrupowanych w:

- Centralnym Związku Spółdzielni Inwalidów,

- Centralnym Związku Spółdzielni Mleczarskich,

- Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa-Książka-Ruch",

- Centralnym Związku Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego "CEPELIA".

Samobilansujące zakłady własne tych związków spółdzielczych nie uiszczają podatku samodzielnie - a zatem rozliczenie podatku następuje na szczeblu związku centralnego lub pośredniego, odpowiednio od łącznej kwoty wypłat wynagrodzeń dokonanych ponad normę wspólną dla związku i wszystkich zakładów. Zatem:

- Centralny Związek Spółdzielni Inwalidów,

- Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich,

- Centralny Związek Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego "CEPELIA"

- oraz zrzeszone w nich związki spółdzielcze, a także

- Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza "Prasa-Książka- Ruch" sporządzają Karty Ocen SOP za 1988 r. z własnej działalności łącznie z zakładami własnymi (oddziałami), w tym samobilansującymi.

Spółdzielnie zrzeszone w tych związkach posiadające samobilansujące zakłady, również sporządzają Karty Ocen SOP z całokształtu działalności (zakłady Kart Ocen SOP nie sporządzają).

4. Ponieważ przez jednostki spółdzielcze, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy (z wyjątkiem wymienionych w pkt. 1), rozumie się: spółdzielnie i związki spółdzielcze (z wyjątkiem: inwalidów, mleczarskich, wydawniczych oraz rękodzieła ludowego i artystycznego) - tym samym podatnikami są sporządzające samodzielnie bilans, nie posiadające osobowości prawnej, zakłady własne tych związków (spółdzielni); przy czym zakłady własne zorganizowane na zasadach przedsiębiorstw wielozakładowych (również posiadające zakłady na terenie całego kraju), ustalają podatek z całokształtu działalności i sporządzają Kartę Ocen SOP.

Kartę Ocen SOP za 1988 r. sporządzają (poza powyższymi ustaleniami):

1) centralne i inne związki spółdzielcze, z własnej działalności (łącznie z jednostkami nie bilansującymi samodzielnie: człon "C" numeru statystycznego "87") cechy rzemieślnicze, federacje spółdzielni mieszkaniowych,

2) zakłady własne centralnych i innych związków spółdzielczych, oddziały wojewódzkie CZSS "Społem" - w tym, zakłady własne posiadające zakłady (oddziały) samodzielnie sporządzające bilans - sporządzają Kartę Ocen SOP z całokształtu działalności,

3) spółdzielnie (łącznie z jednostkami nie bilansującymi samodzielnie: człon "C" numeru statystycznego "87"), przy czym spółdzielnie posiadające zakłady (oddziały) samodzielnie sporządzające bilans, sporządzają Kartę Ocen SOP z działalności spółdzielni bez tych zakładów (oddziałów),

4) zakłady (oddziały) samodzielnie sporządzające bilans, należące do spółdzielni,

5) kółka rolnicze.

5. Postanowienia art. 21 ust. 1 dotyczą również Wspólnoty Węgla Kamiennego (resort 13001), zatem Wspólnota traktowana jest jako przedsiębiorstwo, a jednostki bezpośrednio jej podległe jako zakłady, tzn. podatnikami są Przedsiębiorstwa, Kombinaty. Kopalnie wchodzące w skład Kombinatów podatku samodzielnie nie uiszczają. Zgodnie bowiem z postanowieniami ustawy nie uiszczają samodzielnie podatku jednostki wewnętrzne drugiego stopnia, tj. zakłady należące do zakładów, a nie bezpośrednio do przedsiębiorstw.

6. Wspólnotę Energetyki Węgla Kamiennego (resort 13005), a także Przedsiębiorstwo Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (resort 13003) należy uwzględnić każde w badaniu SOP jako całość - sporządzają one Karty Ocen z całokształtu działalności. W przypadku ustalenia przez Ministerstwo Finansów uiszczenia podatku przez jednostki im podległe zostanie przeprowadzone badanie uzupełniające.

7. Postanowienia art. 21 nie mają zastosowania do nie wymienionych w nim podatników, zatem nie uiszczają samodzielnie podatku:

1) samobilansujące zakłady (oddziały) fundacji (fundacje sporządzają Karty Ocen z całokształtu działalności),

2) samobilansujące zakłady (oddziały) jednostek naukowo-badawczych (jednostki naukowo-badawcze sporządzają Karty Ocen z całokształtu działalności),

3) samobilansujące zakłady (oddziały) instytucji artystycznych i filmowych w rozumieniu przepisów o instytucjach artystycznych i kinematografii (instytucje te sporządzają Karty Ocen SOP z całokształtu działalności),

4) samobilansujące zakłady (oddziały) spółek (spółki sporządzają Karty Ocen z całokształtu działalności),

5) jednostki wewnętrzne Państwowych Jednostek Organizacyjnych:

- "Polska Poczta, Telegraf, Telefon",

- "Polskie Radio i Telewizja",

które sporządzają Karty Ocen z całokształtu działalności,

6) nie posiadające osobowości prawnej jednostki banków, tzn: podatnikami są m.in.:

- Centrala Banku Gospodarki Żywnościowej z działalności własnej łącznie z oddziałami wojewódzkimi, osobno banki spółdzielcze,

- Centrala Banku PKO S.A. łącznie z całokształtu działalności,

- Centrala Banku Handlowego S.A. łącznie z całokształtu działalności,

- Centrala Banku Powszechna Kasa Oszczędności łącznie z całokształtu działalności,

7) jednostki wewnętrzne Przedsiębiorstwa "Porty Lotnicze" (przedsiębiorstwo sporządza Kartę Ocen z całokształtu działalności),

8) zakłady na pełnym zewnętrznym rozrachunku gospodarczym, zaklasyfikowane jako jednostki podstawowe, ale nie posiadające osobowości prawnej, stanowiące działalność gospodarczą zrzeszeń podatku samodzielnie nie uiszczają (zrzeszenia sporządzają Karty Ocen z działalności własnej łącznie z tymi zakładami).

8. Wśród jednostek, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 7 ustawy występują jednostki podległe Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych. Dyrekcja Generalna i dyrekcje okręgowe są jednostkami budżetowymi, natomiast Rejony Dróg Publicznych i Kopalnie Odkrywkowe Surowców Drogowych są samobilansującymi jednostkami gospodarczymi, bez osobowości prawnej. Zatem poszczególne Rejony i Kopalnie samodzielnie uiszczają podatek i sporządzają Karty Ocen SOP.

9. Przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" nalicza podatek i sporządza Kartę Ocen:

a) Dyrekcja Generalna Przedsiębiorstwa PKP z działalności własnej i całokształtu działalności transportowej,

b) samobilansujące jednostki technicznego zaplecza kolei samodzielnie.

OBJAŚNIENIA DO WYPEŁNIENIA FORMULARZA KARTY OCENY JEDNOSTKI

Zasady przeprowadzenia oceny jednostki

Metoda SOP służy do analizy poziomu płac w badanych jednostkach na tle oceny ogólnych warunków ich działania i wyników prowadzonej działalności. Ocena wyrażona jest w notach punktowych ustalanych dla dwunastu odpowiednio dobranych kryteriów, zgrupowanych w pięć czynników oceny.

Do ustalenia not punktowych w poszczególnych kryteriach służy punktacja według poniższej tablicy nr 1.

Tablica 1. Wagi kryteriów

Wartościowanie cech SOK	Ocena kryterium
	struktura zmienna					stała
	X w procentach zatrudnionych*
	5-20	21-40	41-60	61-80	81-99	100
	wagi W
1	1	2	3	4	5	6
2	2	4	6	8	10	12
3	3	6	9	12	15	18
4	4	8	12	16	20	24
5 -	5	10	15	20	25	30
6	6	12	18	24	30	36

* Jeżeli w którymś z kryteriów, przy danym wartościowaniu cechy SOK udział X w strukturze jest mniejszy od 5% - udział ten należy doliczyć do sąsiedniej, niższej wartości cechy chyba, że wyjaśnienia umieszczone w opisie kryterium stanowią inaczej.

Jeśli oceniana cecha występuje przez kilka miesięcy w roku lub części dnia pracy - przy ustalaniu udziału (X) pracowników, których ta cecha dotyczy stosuje się wzór nr 1.:

(1)

gdzie:

X - udział procentowy pracowników, których cecha dotyczy,

Zx - liczba pracowników, których cecha dotyczy,

Z - zatrudnienie ogółem w jednostce,

A - wskaźnik liczby miesięcy w roku, w których cecha występuje,

M - liczba miesięcy w roku, w których cecha występuje,

B - wskaźnik czasu występowania cechy, np. B = 0,5, gdy cecha przeciętnie występuje przez pół zmiany roboczej.

Przykład:

Niech w jednostce zatrudniającej Z = 500 pracowników, część z nich Zx = 150 wykonuje pracę na wolnym powietrzu przez okres M = 4 miesięcy. Prace w tych warunkach trwają przeciętnie pół zmiany roboczej, przez pozostałą część zmiany pracownicy są zatrudnieni na terenie zakładu.

Dla tych danych mamy:

Ustalenie not punktowych w każdym kryterium dokonywane jest z uwzględnieniem następujących wielkości:

1. Merytorycznej zawartości opisu cechy badanej w kryterium, uwidocznionej w formie tabelarycznej.

2. Wartościowania cechy badanej w kryterium (SOK) określone w trzeciej kolumnie tabeli opisującej kryterium, jest to wstępna punktacja, od wysokości której zależy wysokość noty punktowej jaką w danym kryterium jednostka uzyskuje.

Każde z kryteriów jest skonstruowane w taki sposób, że na początku tabeli wartość cechy badanej (SOK) zawsze wynosi 1. Dalsze wartościowanie badanej cechy może być stopniowane cyframi: 2, 3, 4, 5 i 6.

Np. w kryterium "poziom wykształcenia" są to SOK = 2, 3, 4 i 6.

3. Struktury X, czyli procentu pracowników, których dotyczy cecha opisana w kryterium. W tabeli określającej kryterium, w kolumnie czwartej, określone czy:

- wycena jest stała, odnosi się do 100% pracowników tzn. jednolitej ocenie podlega cała załoga jednostki np. jak w kryterium "czas pracy", gdzie X jest równy 100% tzn. albo w jednostce liczba godzin nadliczbowych była mniejsza od 300 na 1 robotnika (SOK - 1 dla X = 100%), albo była wyższa niż 300 (SOK = 3 dla X = 100%),

- struktura X jest zmienna, jak np. w kryterium "charakterystyka miejsca pracy" - gdzie X nie jest równe 100%, lecz 10% pracowników pracuje w pomieszczeniach (X = 10%), 50% na wolnym powietrzu (X = 50%), pozostali 40% w chłodniach (X = 40%).

W każdym kryterium o zmiennej strukturze X suma procentowego udziału pracowników dla poszczególnych stopni SOK musi być równa 100 % (jak w powyższym przykładzie 10% + 50% + 40% = 100%), bowiem wszyscy pracownicy winni być określeni według cechy badanej w danym kryterium. W niektórych przypadkach przy ustalaniu struktury uwzględnia się - jak wyżej fakt, że oceniana cecha występuje np. przez kilka miesięcy w roku lub tylko w części dnia pracy.

Po ustaleniu dla danego kryterium struktury X ustala się jego notę punktową, według tablicy 1.

Boczek tablicy zawiera stopnie SOK od 1 do 6.

Główka tablicy zawiera 5 przedziałów udziału X (w % zatrudnionych) dla kryteriów o strukturze zmiennej oraz X = 100% dla kryteriów stałych. Na przecięciu odpowiedniego stopnia SOK i udziału pracowników X odczytuje się wagę W.

Np. w kryterium "charakterystyka miejsca pracy" w przykładzie ustalono, że:

- w SOK = 1, pracowników pracujących w pomieszczeniach jest X = 10% zatem waga punktowa W wynosi: W = 1 (odczytana z tabeli w pierwszym wierszu SOK = 1 i przedziale X = 5-20%),

- w SOK = 2, pracowników pracujących na wolnym powietrzu jest X = 50% zatem waga punktowa wynosi: W = 6 (odczytana z tabeli w drugim wierszu SOK = 2 i przedziale X = 41-60%),

- w SOK = 4, pracowników pracujących w chłodniach jest X = 40% zatem waga punktowa wynosi: W = 8 (odczytana w czwartym wierszu SOK = 4 i przedziale 21-40%).

Suma wag W wynosi 1 + 6 + 8 = 15. Jest to nota punktowa tego kryterium.

Suma not punktowych uzyskanych we wszystkich kryteriach określa warunki pracy i wyniki działalności gospodarczej jednostki.

Każda jednostka uzyskuje ocenę: liczbę punktów.

Kryteria oceny czynników

Część "A" karty oceny - sposób wypełnienia karty ilustruje zamieszczony na końcu przykład.

A.1. Czynnik - Czas pracy określa roczny wymiar czasu przepracowanego w godzinach nadliczbowych, przypadającego przeciętnie na 1 robotnika grupy twórczej. Godziny nadliczbowe ustala się w oparciu o dane liczbowe ze sprawozdania GUS o wykorzystaniu czasu pracy o symbolu Z-14, zawarte w dziale 1, kolumnie 3 (razem robotnikogodziny przepracowane w godzinach nadliczbowych) oraz w dziale 2, w wierszu 13 (przeciętna liczba zatrudnionych robotników grupy wytwórczej) lub dane źródłowe - w jednostkach nie objętych obowiązkiem sporządzania sprawozdania Z-14.

Lp.	Czas pracy	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
1.	Na 1 robotnika przypada do 300 godzin nadliczbowych	1	stała wynosząca 100%
2.	Na 1 robotnika przypada powyżej 300 godzin nadliczbowych	3

Przykład:

W jednostce liczba godzin nadliczbowych przypadających w roku na 1 robotnika grupy wytwórczej wyniosła 343 (68,9 tys. godz. 1.000 : 201 robotników = 343 godz. (1 robotn.).

Stopień SOK = 3 dotyczy X = 100% nota punktowa W = 18 stanowi zarazem wagę czynnika pierwszego NP, = 18, którą wpisuje się w wierszach: 01 i 02 formularza.

A.2. Drugi czynnik - Miejsce i organizacja czasu pracy.

W skład tego czynnika wchodzą trzy kryteria:

- A.2.1. Charakterystyka miejsca pracy

- A.2.2. Stałość miejsca pracy

- A.2.3. Organizacja czasu pracy

A.2.1. W kryterium - Charakterystyka miejsca pracy należy stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

Lp.	Charakterystyka miejsca pracy	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
1.	Praca wykonywana jest w pomieszczeniach	1	zmienna ustalona dla każdej jednostki według wzoru (1)
2.	Praca wykonywana jest na wolnym powietrzu lub w pomieszczeniach otwartych (wiaty, zadaszenia)	2
3.	Praca wykonywana jest pod ziemią, w tunelach, na morzu, pod wodą, na wysokości, w chłodniach	4

Ocenie podlega miejsce pracy wykonywanej w ciągu roku, z uwzględnieniem wzoru (1).

Przykład:

Jednostka zatrudnia 10% pracowników pracujących w pomieszczeniach, 50% na wolnym powietrzu, pozostali (40%) pracują w chłodniach.

Stopień SOK = 1	dotyczy X = 10% waga	punktowa W = 1
Stopień SOK = 2	dotyczy X = 50% waga	punktowa W = 6
Stopień SOK = 4	dotyczy X = 40% waga	punktowa W = 8
	X = 100%

Waga kryterium pierwszego w czynniku drugim:

WK _2.1 = 1 + 6 + 8 = 15, którą wpisuje się w wierszu 03 formularza.

A.2.2. Kryterium - Stałość miejsca pracy określa położenie miejsc wykonywania pracy w ciągu roku w stosunku do położenia jednostki.

Należy w nim stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

Lp.	Stałość miejsca pracy	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
1.	Praca stacjonarna wykonywana w miejscu położenia jednostki	1	zmienna ustalona dla każdej jednostki według wzoru (1)
2.	Praca wykonywana w terenie na obszarze kraju	3

Do pracy wykonywanej w terenie, na obszarze kraju należy przyjąć prace realizowane poza miejscowościami będącymi siedzibą jednostki lub jej stałej komórki organizacyjnej (zakładu, oddziału, wydziału, agentury itp.).

Przykład:

Spośród zatrudnionych w jednostce 55% pracuje w miejscu jej położenia, pozostali (45%) na obszarze kraju.

Stopień SOK = 1	dotyczy X = 55% waga	punktowa W = 3
Stopień SOK = 3	dotyczy X = 45% waga	punktowa W = 9
	X = 100%

Waga kryterium drugiego w czynniku drugim:

WK _2.2 = 3 + 9 = 12, którą wpisuje się w wierszu 04 formularza.

A.2.3. Kryterium - Organizacja czasu pracy określa średnioroczne rozłożenie pracy w różnych porach doby. Do zatrudnionych w systemie pracy jednozmianowej dziennej należy zaliczyć:

- pracowników zatrudnionych wyłącznie na 1 zmianie w jednostkach pracujących w systemie zmianowym,

- pracowników wykonujących pracę w porze dziennej w jednostkach, w których nie występują zmiany z wyłączeniem osób zatrudnionych w godz. 9⁰⁰ - 19⁰⁰ (np. handel, usługi), które zaliczyć należy do stopnia nasilenia kryterium SOK-3 (praca dwuzmianowa).

Należy stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

Lp.	Organizacja czasu pracy	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
1.	Praca jednozmianowa dzienna	1	zmienna ustalona dla każdej jednostki według wzoru (1)
2.	Praca dwuzmianowa	3
3.	Praca trzyzmianowa lub praca wyłącznie w porze nocnej	4
4.	Praca w ruchu ciągłym przez cały rok lub w systemie 4-brygadowym	5

Przykład:

W jednostce 30% zatrudnionych pracuje wyłącznie w porze pierwszej zmiany, 50% pracuje w systemie dwuzmianowym, 20% w ruchu ciągłym.

Stopień SOK = 1	dotyczy X = 30% waga	punktowa W = 2
Stopień SOK = 3	dotyczy X = 50% waga	punktowa W = 9
Stopień SOK = 5	dotyczy X = 20% waga	punktowa W = 5
	X = 100%

Waga kryterium trzeciego w czynniku drugim:

WK_2.3 = 2 + 9 + 5 = 16, którą wpisuję się w wierszu 05 formularza.

Łączna ocena punktowa czynnika stanowi sumę wag kryteriów:

NP₂ = WK_2.1 + WK_2.2 + WK_2.3 = 15 + 12 + 16 = 43, którą wpisuje się w wierszu 06 formularza.

A.3. Trzeci czynnik - Warunki pracy.

Czynnik ten pozwala na odpowiednie wartościowanie warunków szkodliwych dla zdrowia z wyodrębnieniem dwóch rodzajów występujących zagrożeń. W skład tego czynnika wchodzą, w związku z tym, dwa kryteria:

- A.3.1. Warunki pracy związane ze środowiskiem pracy

- A.3.2. Warunki pracy związane z wykonywaną pracą

Rodzaj i zakres zagrożeń czynnikami środowiska pracy występującymi w szkodliwym natężeniu oraz zagrożeń związanych z pracą określają obowiązujące normy higieniczne (NDN, NDS), sanitarne i inne.

Informację o sposobie ustalania liczby pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia zawiera instrukcja GUS do sprawozdania na formularzu Z-10 dotyczącego warunków pracy.

A.3.1. W kryterium - Warunki pracy związane ze środowiskiem pracy podlega ocenie uciążliwość pracy spowodowana: substancjami szkodliwymi, pyłami przemysłowymi (zwłókniającymi lub innymi), hałasem, wibracją, mikroklimatem (gorącym lub zimnym), niedostatecznym oświetleniem stanowisk pracy.

Grupowania pracowników należy dokonać zgodnie z danymi liczbowymi z działu 2 ww. sprawozdania Z-10, dotyczącymi liczby pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia czynnikami związanymi ze środowiskiem pracy:

- przez jedną grupę czynników (wiersz 1, kolumna 3),

- przez dwie i więcej grup czynników (wiersz 1 różnica kolumn: 1-3)

tzn. zaliczając osoby zagrożone tylko jeden raz do poszczególnych grup.

Udział ww. grup w zatrudnionych ogółem ustala się w odniesieniu do liczby zatrudnionych ogółem według stanu w dniu 31 grudnia roku sprawozdawczego (informacja dodatkowa pod działem 2).

Uwaga 1. W przypadku, gdy udział zatrudnionych według wartościowania cechy SOK = 1 lub SOK = 2 jest niższy od 5% należy go doliczyć do sąsiedniej wyższej wartości cechy SOK, gdy udział zatrudnionych w SOK = 4 jest mniejszy od 5% należy ich doliczyć do sąsiedniej niższej wartości cechy SOK = 2;

Uwaga 2. Jednostki gospodarcze, które nie są zobowiązane do sporządzania sprawozdania Z-10, a w których stwierdzono pomiarami stanowiska pracy, na których występują przekroczenia obowiązujących norm, mogą uwzględnić te zagrożenia według analogicznych zasad, zawartych w instrukcji do ww. sprawozdania.

Należy stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

Lp.	Warunki pracy związane ze środowiskiem pracy	Wartościowanie, cechy SOK	Struktura X
1.	Nie występują zagrożenia związane ze środowiskiem pracy	1	zmienna ustalona dla każdej jednostki według wzoru (1)
2.	Występują zagrożenia przez jedną grupę czynników	2
3.	Występują zagrożenia przez dwie i więcej grup czynników	4

Przykład:

W jednostce zatrudnionych jest 30% osób w warunkach braku zagrożeń, 45% zagrożonych jest przez jedną grupę czynników, 25% zagrożonych dwiema lub więcej grupami czynników.

Stopień SOK = 1	dotyczy X = 30% waga	punktowa W = 2
Stopień SOK = 2	dotyczy X = 45% waga	punktowa W = 6
Stopień SOK = 4	dotyczy X = 25% waga	punktowa W = 8
	X = 100%

Waga kryterium pierwszego w czynniku trzecim:

WK_3.1 = 2 + 6 + 8 = 16, którą wpisuje się w wierszu 07 formularza.

A.3.2. W kryterium - Warunki pracy związane z wykonywaną pracą podlega ocenie uciążliwość pracy spowodowana: wymuszoną pozycją ciała oraz ciężkim wysiłkiem fizycznym o natężeniu szkodliwym dla zdrowia.

Grupowania pracowników należy dokonać zgodnie z danymi liczbowymi z działu 2 sprawozdania Z-10, dotyczącymi liczby pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia czynnikami związanymi z pracą:

- przez jedną grupę czynników (wiersz 2, kolumna 3),

- przez dwie i więcej grup czynników (wiersz 2, różnica kolumn: 1-3)

tzn. zaliczając zagrożone osoby tylko jeden raz do poszczególnych grup.

Udział ww. grup w zatrudnionych ogółem ustala się analogicznie jak w kryterium A.3.1. z zastosowaniem uwag 1 i 2.

Należy stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

Lp.	Warunki pracy związane z wykonywaną pracą	Wartościowanie, cechy SOK	Struktura X
1.	Nie występują zagrożenia związane z wykonywaną pracą	1	zmienna ustalona dla każdej jednostki według wzoru (1)
2.	Występują zagrożenia przez jedną grupę czynników	2
3.	Występują zagrożenia przez dwie i więcej grup czynników	4

Przykład:

W jednostce zatrudnionych jest 45% pracowników na stanowiskach nie wywołujących zagrożeń związanych z pracą, 40% w warunkach zagrożenia jednym z czynników, 15% w warunkach zagrożenia obydwoma czynnikami.

Stopień SOK = 1	dotyczy X = 45% waga	punktowa W = 3
Stopień SOK = 2	dotyczy X = 40% waga	punktowa W = 4
Stopień SOK = 4	dotyczy X = 15% waga	punktowa W = 4
	X = 100 %

Waga kryterium drugiego w czynniku trzecim:

WK_3.2 = 3 + 4 + 4 = 11, którą wpisuje się w wierszu 08 formularza.

Łączna ocena punktowa czynnika stanowi sumę wag kryteriów:

NP₃ = WK_3.1 + WK_3.2 = 16 + 11 = 27, którą wpisuje się w wierszu 09 formularza.

A.4. Czwarty czynnik - Struktura kwalifikacyjna pracowników. Czynnik ten określa zatrudnionych w jednostce pod względem kategorii społeczno-zawodowej, posiadanych kwalifikacji, szczebli zajmowanego stanowiska oraz wykształcenia. W skład tego czynnika wchodzą dwa kryteria:

- A.4.1. Kategorie społeczno-zawodowe

- A.4.2. Poziom wykształcenia

A.4.1. W kryterium - Kategorie społeczno-zawodowe uwzględnia się podział pracowników na dwie kategorie: zatrudnionych na stanowiskach robotniczych i nierobotniczych, a w ramach kategorii na grupy o określonych kwalifikacjach zawodowych oraz zajmowanych stanowiskach. Zastosowany tu podział jest zgodny z trzecim szczeblem podziału według Klasyfikacji Zatrudnionych w Gospodarce Uspołecznionej (KZGU - Zeszyt Metodyczny GUS nr 51).

Podziałowi pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych według ww. KZGU odpowiada metodologia oparta na Wykazie Grup Stanowisk Nierobotniczych (WGSN). Do pracowników wykonawczych należy zaliczyć zatrudnionych na stanowiskach o symbolach 881-991; specjalistów - o symbolach 601-851; do pracowników kierowniczych - o symbolach 011-595 według WGSN.

Grupy kwalifikacyjne i WGSN zawiera Zeszyt Metodyczny GUS nr 64.

W kryterium tym należy stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

	Lp.	Kategorie społeczno-zawodowe	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
Pracownicy na stanowiskach robotniczych	1.	robotnicy niewykwalifikowani	1	zmienna ustalona dla każdej jednostki według wzoru (1)
	2.	robotnicy przyuczeni	2
	3.	robotnicy wykwalifikowani	4
Pracownicy na stanowiskach nierobotniczych	4.	pracownicy wykonawczy	3
	5.	specjaliści	5
	6.	pracownicy kierowniczy	6

Uwaga. W przypadku gdy udział pracowników w którymś ze stopni nasilenia kryterium jest niższy od 5% należy - w tym kryterium - doliczyć ich do sąsiedniej niższej grupy SOK (np. pracowników kierowniczych do specjalistów); tylko robotników niewykwalifikowanych, w przypadku gdyby stanowili poniżej 5% - należy doliczyć do robotników przyuczonych.

Przykład:

W jednostce robotnicy niewykwalifikowani stanowią 10% zatrudnionych, robotnicy wykwalifikowani 50%, pracownicy wykonawczy 15%, specjaliści 15% oraz na stanowiskach kierowniczych 10%.

Stopień SOK = 1	dotyczy X = 10% nota	punktowa W = 1
Stopień SOK = 4	dotyczy X = 50% nota	punktowa W = 12
Stopień SOK = 3	dotyczy X = 15% nota	punktowa W = 3
Stopień SOK = 5	dotyczy X = 15% nota	punktowa W = 5
Stopień SOK = 6	dotyczy X = 10% nota	punktowa W = 6
	X = 100%

Waga kryterium pierwszego w czynniku czwartym:

WK_4.1 = 1 + 12 + 3 + 5 + 6 = 27, którą wpisuje się w wierszu 10 formularza.

A.4.2. Kryterium - Poziom wykształcenia.

Zasady kwalifikowania pracowników do odpowiednich grup poziomu wykształcenia zawiera Instrukcja GUS nr 160 sporządzania sprawozdań o stanie i ruchu zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej, w wyjaśnieniach do sposobu wypełnienia wierszy 31-34 działu 2 sprawozdania o symbolu Z-01, a także Zeszyt Metodyczny GUS nr 64 (rozdział 2.8).

W kryterium tym należy stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

Lp.	Poziom wykształcenia	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
1.	Podstawowe (ukończone i nie ukończone)	1	zmienna ustalona dla każdej jednostki według wzoru (1)
2.	Zasadnicze zawodowe i równorzędne	2
3.	Średnie ogólnokształcące	3
4.	Średnie zawodowe i równorzędne	4
5.	Wyższe	6

Uwaga. W przypadku gdy udział pracowników w którymś z przedziałów wykształcenia jest niższy od 5% należy - w tym kryterium - doliczyć ich do sąsiedniej niższej grupy SOK (np. pracowników z wyższym wykształceniem do średniego zawodowego); tylko pracowników z wykształceniem podstawowym - w przypadku gdyby stanowili poniżej 5% - należy doliczyć do zasadniczego zawodowego.

Przykład:

W jednostce pracownicy z wykształceniem podstawowym stanowią 15%, zasadniczym zawodowym i równorzędnym 40%, średnim ogólnokształcącym 8%, średnim zawodowym i równorzędnym 22% oraz wyższym 15%.

Stopień SOK = 1	dotyczy X = 15% nota	punktowa W = 1
Stopień SOK = 2	dotyczy X = 40% nota	punktowa W = 4
Stopień SOK = 3	dotyczy X = 8% nota	punktowa W = 3
Stopień SOK = 4	dotyczy X = 22% nota	punktowa W = 8
Stopień SOK = 6	dotyczy X = 15% nota	punktowa W = 6
	X = 100%

Waga kryterium drugiego w czynniku czwartym:

WK_4.2 = 1 + 4 + 3 + 8 + 6 = 22, którą wpisuje się w wierszu 11 formularza.

Łączna ocena punktowa czynnika 4 stanowi sumę wag kryteriów:

NP₄ = WK_4.1 + WK_4.2 = 27 + 22 = 49, którą wpisuje się w wierszu 12 formularza.

Powyższe cztery czynniki stanowią część "A" Karty SOP.

Nota punktowa części "A" stanowi sumę:

którą wpisuje się w wierszu 13 formularza.

Część "B"

Część ta zawiera kryteria charakteryzujące wyniki prowadzonej przez jednostkę działalności. Część B Karty SOP sporządzana jest na podstawie wyników ekonomicznych jednostki uzyskanych w danym roku.

B.5. Na jednoczynnikową część B wyniki prowadzonej działalności składają się następujące kryteria:

- B.5.1. Wskaźnik opłacenia wzrostu wydajności pracy

- B.5.2. Działalność eksportowa

- B.5.3. Udział wynagrodzeń w kosztach ogółem

B.5.1. Kryterium - Wskaźnik opłacenia wzrostu wydajności pracy określa powiązanie przyrostu wynagrodzeń z efektami działalności gospodarczej; jego miarą jest wskaźnik opłacenia wzrostu wydajności pracy przyrostem przeciętnego wynagrodzenia. Wskaźnik ten ustala się jako stosunek procentowy tempa wzrostu przeciętnego wynagrodzenia do tempa wzrostu wydajności pracy, uzyskanego w stosunku do roku poprzedniego, przy czym należy tego dokonać obliczając: tempo wzrostu wydajności pracy mierzonej wartością sprzedaży w bieżących cenach realizacji pomniejszonej o podatek obrotowy, dodatnie różnice wyrównawcze cen i inne dodatnie różnice wyrównania rentowności, oraz powiększonej o dotacje przedmiotowe, ujemne różnice wyrównawcze cen i inne ujemne wyrównania rentowności - w przeliczeniu na 1 zatrudnionego.

Sprzedaż i podatek ujmuje się z wierszy 01, 06, 08, 13, 14, 15 i 16 działu 1 sprawozdań rocznych o symbolu F-01.

Jednostki sporządzające sprawozdania o symbolu F-20 sprzedaż i podatek ujmują z wierszy 01, 06, 07, 08 i 09 działu 1.

Jednostki sporządzające sprawozdania F-03 ujmują dane z działu 1 z wierszy: 53 ± saldo wierszy (59 - 34) - 31 - 32 - 33 + 55 + 56 + 57 + 58.

Przeciętne zatrudnienie do celów ustalenia wydajności pracy oraz przeciętne wynagrodzenia ustala się zgodnie z zasadami podanymi na końcu niniejszej instrukcji, w wyjaśnieniach do sposobu wypełniania danych uzupełniających.

W przypadku zmian organizacyjnych, dane za rok poprzedni podlegają korekcie zgodnie z analogicznymi zasadami, jak stosowane w sprawozdawczości w odniesieniu do roku sprawozdawczego.

W kryterium tym należy stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

Lp.	Wskaźnik opłacenia wzrostu wydajności pracy	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
1.	Wystąpił spadek wydajności pracy lub wskaźnik opłacenia (w.o.) większy od 1	1	stała wynosząca 100%
2.	Wskaźnik opłacenia 0,75 < w.o. ≤ 1	2
3.	Wskaźnik opłacenia 0,5 < w.o. ≤ 0,75	3
4.	Wskaźnik opłacenia 0 ≤ w.o. ≤ 0,5	4

Przykład:

Jednostka osiągnęła roczne dynamiki:

- przeciętnego wynagrodzenia 107,0%,

- wydajności pracy 110,0%.

Wskaźnik opłacenia (w.o.) wynosi co oznacza, że przyrost wydajności pracy o 1% osiągnięto przy wzroście przeciętnego wynagrodzenia o 0,7%.

Stopień SOK = 3 dotyczy X = 100% nota punktowa W = 18.

Waga kryterium pierwszego w czynniku piątym:

WK_5.1 = W = 18, którą wpisuje się w wierszu 14 formularza.

B.5.2. Kryterium - Działalność eksportowa określa udział sprzedaży na eksport - wyrażonej w cenach transakcyjnych, w przypadku eksportu na rachunek własny, a w cenach realizacji w przypadku sprzedaży na rzecz jednostek handlu zagranicznego - której sumę odnosi się do sprzedaży ogółem w bieżących cenach realizacji, pomniejszonej o podatek obrotowy. Udział eksportu w sprzedaży ustala się w procentach bez znaku po przecinku.

Udział eksportu ustala się na podstawie danych ze sprawozdania o symbolu F-01: suma wierszy 01 oraz 05 działu 2 podzielona przez wiersz 01 minus wiersz 06 działu 1. Przy czym jednostki handlu zagranicznego i jednostki pośredniczące w sprzedaży eksportowej np. generalni dostawcy/wykonawcy, jednostki handlu wewnętrznego uwzględniają wartość eksportu w wysokości uprawniającej do ulg podatkowych z tego tytułu.

Jednostki sporządzające sprawozdanie o symbolu F-20 wartość sprzedaży eksportowej ustalają z faktur eksportowych FE przy sprzedaży eksportowej na rachunek własny oraz krajowych faktur sprzedaży do jednostki handlu zagranicznego (o ile umowa kupna-sprzedaży nie przewiduje, że rozliczenia będą dokonywane na podstawie faktury FE);

Sprzedaż i podatek obrotowy ujmuje się odpowiednio z działu 1 wierszy 01 i 06 sprawozdania F-20.

Jednostki sporządzające sprawozdanie F-03 ujmują odpowiednio sprzedaż eksportową z działu 4 wiersz 3 kolumna 1 oraz "razem dochody" (wiersz 53 dział 1) pomniejszone o podatek obrotowy (wiersz 31 dział 1).

Lp.	Działalność eksportowa	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
1.	Nie prowadzi działalności eksportowej	1	stała wynosząca 100%
2.	Udział sprzedaży eksportowej w sprzedaży ogółem stanowi do 20%	2
3.	Udział sprzedaży eksportowej w sprzedaży ogółem stanowi ponad 20%	3

Przykład:

W jednostce udział sprzedaży eksportowej w sprzedaży ogółem wyniósł w roku 18%.

Stopień SOK = 2 dotyczy X = 100% nota punktowa W = 12.

Waga kryterium drugiego w czynniku piątym:

WK_5.2 = W = 12, którą wpisuje się w wierszu 15 formularza.

B.5.3. Kryterium - Udział wynagrodzeń w kosztach ogółem stanowi uproszczoną miarę udziału pracy w kosztach działalności, a pośrednio w wyniku na całokształcie działalności.

Udział ten w roku należy ustalić w oparciu o dane zawarte w sprawozdaniu GUS, formularz F-02, wiersz 09 "wynagrodzenia" i 18 "koszty ogółem".

Jednostki sporządzające skrócone sprawozdanie o symbolu F-20 ujmują dane odpowiednio z wierszy: 18 i 19 działu 1.

Jednostki sporządzające sprawozdanie F-03 ujmują dane odpowiednio z wierszy 17 i 29 działu 1.

Udział wynagrodzeń w kosztach ustala się w procentach, bez znaku po przecinku.

W kryterium tym należy stosować następujące wartościowanie cechy SOK:

Lp.	Udział wynagrodzeń w kosztach ogółem	Wartościowanie cechy SOK	Struktura X
1.	Udział wynagrodzeń w kosztach ogółem do 20%	1
2.	Udział wynagrodzeń w kosztach ogółem 21% - 30%	2
3.	Udział wynagrodzeń w kosztach ogółem 31% - 40%	3	stała wynosząca 100%
4.	Udział wynagrodzeń w kosztach ogółem 41% - 50%	4
5.	Udział wynagrodzeń w kosztach ogółem pow. 50%	5

Przykład:

W jednostce w roku udział wynagrodzeń w kosztach ogółem wyniósł 44%.

Stopień SOK = 4 dotyczy X = 100% nota punktowa W = 24.

Waga kryterium trzeciego w czynniku piątym:

WK_5.3 = W = 24, którą wpisuje się w wierszu 16 formularza.

Łączna ocena punktowa czynnika piątego stanowi sumę wag kryteriów:

WK_5.1 + WK_5.2 + WK_5.3 = 18 + 12 + 24 = 54 = NP₅

i stanowi notę punktową NB części "B", którą wpisuje się w wierszu 17 formularza.

Łączna nota punktowa jednostki NS stanowi sumę not części "A" i "B", tj.

NS = NA + NB = 137 + 54 = 191

Nota punktowa będzie podwyższona o notę w kryterium "rentowność jednostki", która będzie ustalona przez komputer na podstawie danych z wiersza 22 formularza i poziomu rentowności w branżach, ustalonego przez GUS.

Dane uzupełniające

I. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie - wiersz 20.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustala się w jednostkach zaklasyfikowanych zgodnie z dwoma pierwszymi cyframi członu E numeru statystycznego do działów gospodarki innych niż oznaczone cyframi od 77 do 88 dzieląc:

wynagrodzenia osobowe bez:

1) wypłat z zysku do podziału i nadwyżki bilansowej w spółdzielniach,

2) nagród z zakładowego funduszu nagród,

3) wynagrodzeń uczniów,

4) wynagrodzeń wypłacanych osobom zatrudnionym w sferze pracy nakładczej,

5) wynagrodzeń zatrudnionych poza granicami kraju,

6) wynagrodzeń skazanych,

7) wynagrodzeń osób zatrudnionych w zakładach na zryczałtowanym rozrachunku

przez 12 miesięcy i

przeciętną liczbę zatrudnionych (po przeliczeniu osób niepełnozatrudnionych na pełnozatrudnionych); w przeciętnej liczbie zatrudnionych nie uwzględnia się osób wymienionych wyżej w punktach 3-7.

Jednostki gospodarcze zaklasyfikowane do działów gospodarki oznaczonych cyframi: 77, 78, 79, 80, 83, 84, 85, 87, 88 ustalają przeciętne wynagrodzenia zgodnie z powyższymi zasadami, lecz wyłącznie w odniesieniu do pracowników pełnozatrudnionych (wynagrodzeń i zatrudnienia niepełnozatrudnionych nie uwzględnia się).

Ponadto jednostki oznaczone cyframi: 66, 83, 84 (w gałęzi "jednostki wydawnicze i filmowe" i dziale "kultura i sztuka") kwotę wynagrodzeń powiększają o honoraria wypłacane pracownikom jednostek gospodarczych, z którymi zawarto dodatkowe umowy o dzieło lub umowę zlecenie. W jednostkach wydawniczych i filmowych dotyczy to pełno- i niepełnozatrudnionych, w jednostkach kultury i sztuki - pełnozatrudnionych.

II. Przeciętne zatrudnienie - wiersz 21.

Przeciętne zatrudnienie wykazuje się zgodnie z liczbą ustaloną do celów obliczenia przeciętnych wynagrodzeń.

III. Poziom rentowności w jednostce - wiersz 22.

Rentowność wykazana w tym wierszu służy do ustalenia na szczeblu centralnym noty punktowej w kryterium "rentowność jednostki".

Kryterium to charakteryzuje jednostki pod względem efektywności działalności i określane jest jako stosunek wyniku finansowego (zysku) do kosztu własnego sprzedaży - pomnożony przez 100%, tj. wskaźnik rentowności netto. Wskaźnik ustala się do dwóch miejsc po przecinku.

Stosunek ten w roku należy ustalić w oparciu o dane zawarte w sprawozdaniu GUS na formularzu F-01, w wierszu 17 (zysk) oraz wierszu 02 (koszt własny sprzedaży).

Jednostki sporządzające skrócone sprawozdanie o symbolu F-20, ujmują odpowiednio zysk z wiersza 10 oraz koszt własny sprzedaży z wiersza 02 działu 1 tego sprawozdania.

Jednostki sporządzające sprawozdanie F-03 (z działu rolnictwo), ujmują odpowiednio zysk z wiersza 41 oraz koszt ustalony jako: razem koszty materialne i niematerialne (wiersz 29) plus razem zmniejszenie stanu (wiersz 39) minus razem zwiększenie stanu (wiersz 64).

Jednostki, które wykazały stratę - w wierszu 22 wpisują: 0,00.

Z-12

SYNTETYCZNA OCENA PŁAC

KARTA OCENY ZA 1988 R.

grafika