Branżowe plany kont jednostek badawczych, stosujących przepisy dotyczące rachunkowości przedsiębiorstw państwowych.

Dzienniki resortowe

Dz.Urz.MF.1974.7.13

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1974 r.

INSTRUKCJA Nr 7/KS

MINISTERSTWA FINANSÓW

z dnia 8 lutego 1974 r.

w sprawie branżowych planów kont jednostek badawczych, stosujących przepisy dotyczące rachunkowości przedsiębiorstw państwowych.

W związku z uchwałą Nr 289 Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1973 r. w sprawie zasad finansowania prac badawczych i wdrożeniowych oraz gospodarki finansowej jednostek badawczych i szkół wyższych (Monitor Polski z 1974 r. Nr 2, poz. 9) Ministerstwo Finansów ustala co następuje:

I.

Branżowy plan kont

§ 1. Jednostki badawcze, które stosownie do postanowień § 23 uchwały Nr 289 Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1973 r. w sprawie zasad finansowania prac badawczych i wdrożeniowych oraz gospodarki finansowej jednostek badawczych i szkół wyższych (Monitor Polski z 1974 r. Nr 2, poz. 9), zwanej dalej "uchwałą", stosują przepisy dotyczące rachunkowości przedsiębiorstw państwowych, obowiązane są prowadzić księgowość na podstawie branżowego planu kont sporządzonego i zatwierdzonego w sposób ustalony w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 1959 r. w sprawie planów kont dla jednostek gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski z 1959 r. Nr 66, poz. 341, z 1965 r. Nr 30, poz. 165 i Nr 65, poz. 370).

§ 2. W branżowych planach kont jednostek badawczych zaleca się ustalenie obowiązku prowadzenia następujących kont syntetycznych:

Symbol konta	Nazwa zespołu kont oraz nazwa konta
ZESPÓŁ 0 - ŚRODKI TRWAŁE
000	Środki trwałe
010	Umorzenie środków trwałych
050	Pozostałe wartości trwałe
ZESPÓŁ 1 - ŚRODKI PIENIĘŻNE I KREDYTY
100	Kasa
110	Rachunek rozliczeniowy
132	Rachunek środków funduszu rezerwowego
139	Inne środki pieniężne
150	Kredyty obrotowe
159	Zadłużenie przeterminowane
ZESPÓŁ 2 - ROZRACHUNKI
200	Faktury nie zgłoszone do rozrachunku
210	Należności inkasowe
220	Zobowiązania inkasowe
230	Pozostałe rozrachunki z odbiorcami i dostawcami
250	Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń
260	Pozostałe rozrachunki
270	Niedobory, szkody i nadwyżki
280	Roszczenia sporne
ZESPÓŁ 3 - MATERIAŁY
300	Rozliczenie zakupu
310	Materiały
350	Przedmioty nietrwałe w użytkowaniu
360	Zużycie przedmiotów nietrwałych
370	Koszty zakupu
380	Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów
ZESPÓŁ 4 - KOSZTY DO ROZLICZENIA
400	Płace
401	Ubezpieczenia społeczne, podatek i odpisy od funduszu płac
402	Amortyzacja
403	Materiały i energia
404	Usługi badawcze
405	Aparatura specjalna
406	Usługi transportowe
407	Usługi remontowe
408	Inne koszty materialne
409	Koszty niematerialne
410	Przeniesienie kosztów
450	Rozliczenia międzyokresowe kosztów działalności operacyjnej
459	Rozliczenia międzyokresowe działalności nieoperacyjnej
ZESPÓŁ 5 - KOSZTY DZIAŁALNOŚCI
500	Koszty działalności zamówionej
501	Koszty działalności własnej
502	Koszty działalności ogólnotechnicznej
530	Koszty działalności pomocniczej
551	Koszty zakładowe
555	Koszty ogólne
562	Usługi bytowe
ZESPÓŁ 7 - SPRZEDAŻ
751	Dochody z tytułu prac zamówionych
752	Dochody z tytułu prac wykonywanych w trybie bezumownym
753	Dochody z tytułu prac własnych
754	Dochody z tytułu innych prac
758	Dochody działalności ogólnotechnicznej
ZESPÓŁ 8 - WYNIKI I FUNDUSZE
800	Straty i zyski
831	Rozliczenia z budżetem z tytułu wyników
835	Odpisy na fundusze specjalne
851	Fundusz statutowy w środkach trwałych
852	Fundusz statutowy w środkach obrotowych
858	Rozliczenie wyniku
860	Środki i fundusze wydzielone
871	Zakładowy fundusz socjalny
872	Fundusz rezerwowy
873	Fundusz nagród
874	Fundusz efektów (nagród) wdrożeniowych
875	Zakładowy fundusz mieszkaniowy
876	Fundusz premiowy
879	Inne fundusze specjalne
880	Rezerwy i dochody przyszłych okresów
ZESPÓŁ 9 - INWESTYCJE
904	Rachunek środków funduszu inwestycyjnego
907	Rachunek środków funduszu na zakładowe inwestycje socjalne
912-4	Kredyty na inwestycje
920	Rozrachunki z tytułu inwestycji
930	Materiały
931	Maszyny, urządzenia i ruchomości
951	Inwestycje
952	Rozliczenie inwestycji
953	Inwestycje przekazane
984	Fundusz inwestycyjny
987	Fundusz na zakładowe inwestycje socjalne

§ 3. W wypadkach uzasadnionych charakterem lub zakresem działalności jednostki badawczej, branżowy plan kont może przewidywać prowadzenie również innych niż wymienione w § 2 kont syntetycznych, a także kont pozabilansowych, pod warunkiem zachowania przepisów zarządzenia Ministra Finansów wymienionego w § 1.

§ 4. Branżowe plany kont jednostek badawczych powinny ustalać również zasady rozliczania i wynikowej kalkulacji kosztów z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie § 71 pkt 4 uchwały.

II.

Zasady funkcjonowania kont

§ 5. Konta wymienione w § 2 prowadzić należy według zasad określonych w komentarzu do typowego planu kont dla przedsiębiorstw przemysłowych z tym, że:

1) konto 139 - "Inne środki pieniężne" służy również do ewidencji środków pieniężnych na rachunkach zakładowego funduszu socjalnego, zakładowego funduszu mieszkaniowego oraz na rachunku środków otrzymanych przez koordynatora prac badawczych. Ewidencja analityczna prowadzona do konta 139 powinna umożliwić podział innych środków pieniężnych według poszczególnych rachunków bankowych, a także rodzaju innych niż rachunki bankowe środków pieniężnych (np. czeki obce, środki pieniężne w drodze);

2) konto 230 - "Pozostałe rozrachunki z odbiorcami i dostawcami" służy również do ewidencji zobowiązań z tytułu środków otrzymanych przez jednostkę badawczą pełniącą funkcje koordynatora prac. Środki otrzymane przez koordynatora prac lokowane są na specjalnym rachunku bankowym (konto analityczne 139 - "Rachunek środków otrzymanych przez koordynatora"). Wypłata środków z tego rachunku następuje w wypadku:

a) wykonywania prac we własnym zakresie - na podstawie faktury wewnętrznej (księgowanie Wn 110 - Ma 139 i równocześnie Wn 230 - Ma 751),

b) pobierania przez koordynatora przysługujących mu opłat za koordynację prac (księgowanie Wn 110 - Ma 139 i równocześnie Wn 230 - Ma 751),

c) zapłaty za prace wykonane przez inne jednostki badawcze - na podstawie faktury tych jednostek, po zaakceptowaniu i stwierdzeniu przez koordynatora wykonania prac zgodnie z harmonogramem (księgowanie Wn 230 - Ma 139),

przy czym faktury, o których mowa mogą obejmować całość względnie poszczególne etapy wykonanych prac;

3) w ewidencji analitycznej do konta 400 - "Płace" wyodrębnić należy składniki funduszu płac, to jest np. osobowy fundusz płac, bezosobowy fundusz płac, fundusz honorariów, a także stypendia naukowe oraz koszty krajowych podróży służbowych;

4) na koncie 401 - "Ubezpieczenia społeczne, podatek i odpisy od funduszu płac" ewidencjonuje się składki z tytułu ubezpieczenia społecznego, przypadające w myśl przepisów od wszelkich wynagrodzeń zaliczanych do funduszu płac, obciążający pracodawcę podatek od funduszu płac oraz wszelkie obciążające koszty, odpisy na fundusze specjalne, np. na fundusz premiowy, na zakładowy fundusz socjalny oraz na zakładowy fundusz mieszkaniowy;

5) w ewidencji analitycznej do konta 403 - "Materiały i energia" należy wyodrębnić koszty zużytych materiałów i przedmiotów nietrwałych od kosztów energii;

6) konto 404 - "Usługi badawcze" służy do ewidencji kosztów elementów prac badawczych wykonanych na rzecz jednostki badawczej w ramach usług kooperacyjnych;

7) konto 405 - "Aparatura specjalna" służy do ewidencji wartości zakupionych składników majątkowych, zaliczonych do aparatury specjalnej;

8) konta 500-501 przeznaczone są do ewidencji kosztów prac badawczych. Na koncie 500 - "Koszty działalności zamówionej" ujmuje się koszty prac badawczych wykonywanych na podstawie umów oraz koszty innych prac wymienionych w § 24 ust. 1 pkt 1 uchwały.

Na koncie 501 - "Koszty działalności własnej" ujmuje się koszty prac badawczych wykonywane w trybie bezumownym, koszty prac podejmowanych z inicjatywy jednostki badawczej oraz koszty innych prac badawczych przewidzianych w statucie jednostki badawczej lub wynikających z odrębnych przepisów, to jest koszty prac badawczych, o których mowa w § 24 ust. 1 pkt 2-4 uchwały. Ewidencja analityczna prowadzona do konta 500-501 powinna zapewnić co najmniej podział kosztów:

a) według rodzajów prac określonych w § 24 uchwały, a w ramach tego podziału również na grupy prac przewidziane w planowaniu i sprawozdawczości,

b) na poszczególne prace, o których mowa w § 24 ust. 1 pkt 1 uchwały, a w ramach tego podziału również na pozycje kalkulacyjne stosowane w planowaniu i sprawozdawczości;

9) konto 551 - "Koszty zakładowe" prowadzone jest w jednostkach badawczych posiadających kilka zakładów (pracowni i jednostek równorzędnych), różniących się w sposób zasadniczy warunkami pracy oraz wysokością kosztów działalności; w przypadku, gdy nie wyodrębnia się zakładów - koszty pośrednie, wspólne dla całej jednostki badawczej ujmowane są na koncie 555 - "Koszty ogólne";

10) na koncie 751 - "Dochody z tytułu prac zamówionych" księguje się rzeczywisty koszt własny i dochody z prac badawczych wymienionych w § 24 ust. 1 pkt 1 uchwały. Na stronie Wn konta 751 ewidencjonuje się:

- rzeczywisty koszt własny sprzedanych prac (Ma konto 500),

- uznane reklamacje odbiorców, zmniejszające pierwotne sumy faktur;

Na stronie Ma konta 751 księguje się:

- dochody ze sprzedaży prac wykonanych na podstawie umowy oraz opłaty za pełnienie funkcji koordynatora prac,

- dochody wynikające z przeznaczenia funduszu rezerwowego na pokrycie kosztów prac badawczych,

- uznane reklamacje odbiorców zwiększające pierwotne sumy faktur.

Ewidencja analityczna do konta 751 powinna umożliwić podział kosztów własnych i dochodów z tytułu sprzedaży prac wykonywanych na podstawie umowy według poszczególnych umów; ewidencja ta może być połączona z ewidencją analityczną kosztów wykonania prac.

Saldo Wn lub Ma konta 751 wyraża operacyjny wynik netto na sprzedaży prac; na koniec roku saldo to przenosi się na konto 800 - "Straty i zyski";

11) Na koncie 752 - "Dochody z tytułu prac wykonywanych w trybie bezumownym" księguje się rzeczywisty koszt własny i dochody z prac badawczych wymienionych w § 24 ust. 1 pkt 2 uchwały; konto 752 prowadzi się w sposób ustalony dla konta 751 z tym, że na stronie Ma tego konta księguje się również dotacje budżetowe na pokrycie kosztów prac wykonanych w trybie bezumownym, a koszt własny i dochody nie nie podlegają podziałowi na poszczególne prace;

12) konto 753 - "Dochody z tytułu prac własnych" służy do ewidencji kosztu własnego i dochodów prac badawczych wymienionych w § 24 ust. 1 pkt 3 uchwały. Konto to prowadzi się według zasad ustalonych dla konta 751 z tym, że na stronie Ma konta 753 księguje się również dotacje jednostki nadrzędnej na pokrycie kosztów prac własnych, a koszt własny i dochody nie podlegają podziałowi na poszczególne prace;

13) konto 754 - "Dochody z tytułu innych prac" służy do ewidencji kosztu własnego i dochodów osiągniętych na innych pracach wymienionych w § 24 ust. 1 pkt 4 uchwały; konto to prowadzi się według zasad ustalonych dla konta 751;

14) konto 758 - "Dochody działalności ogólnotechnicznej" prowadzi się zgodnie z zasadami ustalonymi dla kont 751-754 z tym, że po stronie Wn konta 758 ewidencjonuje się rozliczone koszty działalności ogólnotechnicznej, a po stronie Ma tego konta księguje się uzyskane dochody z działalności ogólnotechnicznej;

15) ewidencja analityczna prowadzona do kont 751-758 umożliwić powinna rozliczenie dochodów i ustalenie wysokości należnych dotacji budżetowych stosownie do przepisów § 25 ust. 2 i 3 uchwały;

16) konto 831 - "Rozliczenia z budżetem z tytułu wyników" - służy do ewidencji zysków niezależnych i nieprawidłowych podlegających przekazaniu na rzecz budżetu, stosownie do przepisów § 31 ust. 2 uchwały;

17) na koncie 835 "Odpisy na fundusze specjalne" księguje się odpisy z zysku jednostki badawczej przeznaczone zarówno na zwiększenie funduszu statutowego w środkach obrotowych (Ma konto 852), funduszu inwestycyjnego (Ma konto 984), jak też funduszów specjalnych jednostki badawczej, wymienionych w § 32 uchwały (Ma konto 872, 873 i 874);

18) konto 872 - "Fundusz rezerwowy" przeznaczone jest do ewidencji stanu i zmian w stanie tego funduszu. Środki funduszu rezerwowego lokowane są na odrębnym rachunku bankowym (konto 132 - "Rachunek środków funduszu rezerwowego").

Fundusz rezerwowy tworzy się, dokonując zapisów po stronie Ma konta 872 z:

- zysku, w korespondencji z kontem 835, dokonując jednocześnie przelewu środków z rachunku rozliczeniowego na rachunek środków funduszu rezerwowego (Wn konto 132, Ma konto 110),

- funduszu efektów wdrożeniowych w korespondencji z kontem 874; zapisowi temu powinien towarzyszyć przelew z rachunku rozliczeniowego na rachunek środków funduszu rezerwowego (Wn 132 - Ma 110),

- z funduszu premiowego - w wysokości przewidzianych w § 36 ust. 2 uchwały zmniejszeń premii pracownikom - w korespondencji z kontem 876; zapisowi temu powinien towarzyszyć przelew środków z rachunku rozliczeniowego na rachunek środków funduszu rezerwowego (Wn 132 - Ma 110).

Wykorzystanie funduszu rezerwowego ewidencjonuje się po stronie Wn konta 872; sposób wykorzystania księguje się następująco:

- zwiększenie środków obrotowych (Ma konto 852),

- dodatkowe finansowanie prac podejmowanych na własne ryzyko (Ma konto 751) i innych prac własnych (Ma konto 753),

- finansowanie prac konkursowych (Ma konta zespołu 2),

dokonując jednocześnie przelewu środków (Wn konto 110 - Ma konto 132).

Ponadto, gdy fundusz rezerwowy przeznacza się na podane niżej cele dokonuje się zapisów:

- na fundusz inwestycyjny (Ma konto 984), dokonując jednocześnie przelewu środków (Wn konto 904 - Ma konto 132),

- na fundusz nagród (Ma konto 873), dokonując jednocześnie przelewu środków (Wn konto 110 - Ma konto 132),

- na rzecz jednostki nadrzędnej (Ma konto 132).

Saldo Ma konta 872 oznacza stan niewykorzystanego funduszu rezerwowego;

19) konto 873 - "Fundusz nagród" przeznaczone jest do ewidencji stanu i zmian w stanie tego funduszu. Utworzenie funduszu księguje się na stronie Ma konta 873 w korespondencji z kontem 835. Fundusz nagród może być również tworzony ze środków funduszu rezerwowego, w wypadku gdy zysk jednostki badawczej nie wystarcza na jego utworzenie. Dokonuje się wówczas zapisu Wn konto 872 - Ma konto 873 przy równoczesnym przelewie środków (Wn konto 110 - Ma konto 132).

Przeznaczenie funduszu na nagrody dla pracowników ewidencjonowane jest Wn konto 873 - Ma konto 250;

20) konto 874 służy do ewidencji funduszu efektów wdrożeniowych, a w jednostkach badawczych, które funduszu efektów wdrożeniowych nie tworzą, do ewidencji funduszu nagród wdrożeniowych. Środki funduszu efektów (nagród) wdrożeniowych lokowane są na rachunku rozliczeniowym jednostki badawczej.

Fundusz efektów wdrożeniowych tworzy się, dokonując zapisów po stronie Ma konta 874 z:

- kwot przekazywanych przez przedsiębiorstwa lub inne jednostki badawcze w korespondencji z kontem 110 lub odpowiednim kontem zesp. 2,

- zysku ze sprzedaży i upowszechnienia prac w formie opłat zryczałtowanych oraz innych dochodów wymienionych w § 37 ust. 1 pkt 2 i 4 uchwały w korespondencji z kontem 835,

- kar umownych i odszkodowań w korespondencji z kontem 110.

Wykorzystanie funduszu efektów wdrożeniowych ewidencjonuje się na stronie Wn konta 874 z tytułu:

- przekazania go jednostkom współpracującym w korespondencji z kontem 110 lub odpowiednimi kontami zespołu 2,

- zapłaty na rzecz przedsiębiorstw kar umownych i odszkodowań, w korespondencji z kontem 110,

- nagród za efekty wdrożeniowe w korespondencji z kontem 250,

- przekazania go na fundusz rezerwowy w korespondencji z kontem 872, dokonując jednocześnie przelewu środków (Wn konto 132 - Ma konto 110).

Funkcjonowanie konta 874 w wypadku wykorzystywania go do ewidencji funduszu nagród wdrożeniowych jest analogiczne do podanego dla ewidencji funduszu efektów wdrożeniowych.

Saldo Ma konta 874 oznacza stan nie wykorzystanego funduszu efektów (nagród) wdrożeniowych;

21) konto 876 "Fundusz premiowy" przeznaczone jest do ewidencji stanu i zmian w stanie tego funduszu. Fundusz premiowy tworzy się z narzutów obciążających koszty działalności podstawowej (Wn konto 401 - Ma konto 876).

Środki funduszu premiowego lokowane są na rachunku rozliczeniowym jednostki badawczej.

Wykorzystanie funduszu premiowego ewidencjonuje się na stronie Wn konta 876.

Fundusz premiowy przeznacza się na:

- wypłatę premii dla pracowników (Ma konto 250),

- zwiększenie funduszu rezerwowego w kwocie równej zmniejszeniu premii pracownikom odpowiedzialnym za niedotrzymanie warunków przewidzianych w umowach o realizację prac badawczych (Ma konto 872) i równocześnie przelew środków (Wn konto 110 - Ma konto 132).

Saldo Ma konta 876 oznacza stan nie wykorzystanego funduszu premiowego;

22) zapasy materialne, to jest materialne składniki majątkowe związane z wykonywaniem określonych umów (zleceń), otrzymywane od zleceniodawców, nabywane na ich rachunek lub też wytworzone w toku prac ujmuje się w ewidencji na kontach pozabilansowych tworzonych w odpowiednich zespołach kont (zesp. 3, 6).

§ 6. Traci moc instrukcja Nr 12/KS z dnia 10 kwietnia 1972 r. w sprawie rachunkowości jednostek badawczych działających według zasad rozrachunku gospodarczego (Dz. Urz. Min. Fin. Nr 5, poz. 14).

§ 7. Instrukcję stosuje się od dnia 1 stycznia 1974 r.