Wytyczne dotyczące polityki zatrudnienia.
Dz.U.UE.C.2010.87E.94
Akt nienormatywnyP6_TA(2009)0122
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie wprowadzenia wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia państw członkowskich w latach 2008-2010
(2010/C 87 E/17)
(Dz.U.UE C z dnia 1 kwietnia 2010 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje stanowisko z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie polityki zatrudnienia na lata 2008-2010(1),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2008 r. w sprawie europejskiego planu naprawy gospodarczej (COM(2008)0800),
– uwzględniając decyzję Rady 2008/618/WE z dnia 15 lipca 2008 r. w sprawie wytycznych dla polityki zatrudnienia państw członkowskich(2),
– uwzględniając wniosek Komisji z dnia 28 stycznia 2009 r. dotyczący decyzji Rady w sprawie wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia państw członkowskich (COM(2008)0869),
– uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dni 11 i 12 grudnia 2008 r. określające ramy działania UE w celu uniknięcia recesji oraz utrzymania działalności gospodarczej i zatrudnienia,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 października 2008 r. w sprawie propagowania integracji społecznej i walki z ubóstwem, w tym ubóstwem dzieci, w Unii Europejskiej(3),
– uwzględniając art. 103 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że istnieje silny związek między wzrostem gospodarczym, zatrudnieniem, walką z ubóstwem oraz integracją społeczną,
B. mając na uwadze, że obecny kryzys gospodarczy wiąże się z bezprecedensowymi wyzwaniami w związku z rosnącym bezrobociem i wykluczeniem społecznym, mając również na uwadze, że ocenia się iż sytuacja gospodarcza Unii Europejskiej ulegnie dalszemu pogorszeniu, co spowoduje zmniejszenie lub nawet negatywny wzrost zatrudnienia i zwiększone bezrobocie w Unii w 2009 r.,
C. mając na uwadze, że europejska strategia zatrudnienia i polityka zatrudnienia są podstawowymi instrumentami w ramach strategii lizbońskiej mającymi na celu sprostanie wyzwaniom na rynku pracy,
D. mając na uwadze, że Unia oraz państwa członkowskie są współodpowiedzialne za podjęcie działań w związku z wyzwaniami, możliwościami i niepewnością obywateli w odniesieniu do globalizacji;
E. mając na uwadze, że światowy kryzys finansowy i gospodarczy wymaga od Unii zdecydowanej i skoordynowanej reakcji mającej na celu uniknięcie utraty miejsc pracy, wspieranie odpowiedniego wynagrodzenia obywateli i zapobieganie recesji oraz przekształcenie wyzwań związanych z zatrudnieniem w możliwości,
F. mając na uwadze, że w związku z tym należy niezwłocznie podwoić wysiłki na wszystkich szczeblach zarządzania, z udziałem partnerów społecznych i innych zainteresowanych podmiotów, na rzecz inwestowania w ludzi i modernizacji rynków pracy, w szczególności z zastosowaniem zasady flexicurity, konsultując się z partnerami społecznymi, zgodnie ze krajową praktyką i zwyczajami,
Kwestie ogólne: odnowa gospodarcza i wytyczne polityki zatrudnienia
1. jest zdania, że w obliczu głębokiej recesji światowej oraz przewidywanego wzrostu bezrobocia o co najmniej trzy i pół miliona osób w UE do końca 2009 r. zasadnicze cele polityki zatrudnienia dla Unii i jej państw członkowskich muszą obejmować: ocalenie jak największej ilości opłacalnych miejsc pracy przed krótkoterminowym spadkiem popytu, wspieranie tworzenia miejsc pracy, a także wzmacnianie siły nabywczej bezrobotnych pracowników oraz ich zdolności do szybkiego ponownego podjęcia zatrudnienia; wzywa Komisję, aby dała państwom członkowskim jasny sygnał, iż należy w tym duchu wprowadzać wytyczne w sprawie polityki zatrudnienia oraz traktować zatrudnienie jako kwestię priorytetową, przedkładając na wiosennym szczycie w 2009 r. wnioski dotyczące europejskiej inicjatywy na rzecz zatrudnienia, obejmującej skoordynowane działania państw członkowskich w celu ochrony zatrudnienia i tworzenia nowych miejsc pracy;
2. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie europejskiego planu naprawy gospodarczej oraz położenie w nim nacisku na połączenie między krótkoterminowym bodźcem fiskalnym a długoterminową strategią lizbońską i zintegrowanymi wytycznymi; w tym kontekście podkreśla znaczenie zagwarantowania, że wszelkie krótkoterminowe działania podjęte przez państwa członkowskie w celu naprawy gospodarki przyczynią się do osiągnięcia wspólnie ustalonych celów;
3. zwraca uwagę, że głównym problemem w czasie obecnego kryzysu jest to, że instrumenty europejskiej polityki gospodarczej nie są jeszcze na tyle rozwinięte, aby skutecznie sprostać nadchodzącym wyzwaniom; dlatego domaga się przeglądu i aktualizacji niezbędnych instrumentów polityki, w szczególności zintegrowanych wytycznych, paktu na rzecz stabilności i wzrostu oraz strategii zrównoważonego rozwoju, aby zintegrować je w ramach nowego porozumienia na rzecz inteligentnego wzrostu w Unii Europejskiej;
4. podkreśla konieczność zmiany zintegrowanych wytycznych w świetle pogorszenia się koniunktury gospodarczej i wzywa Radę do wyrażenia zgody na zastosowanie krótkoterminowych środków w celu zabezpieczenia wskaźnika zatrudnienia z 2008 r. i dokonania inwestycji w walkę ze zmianami klimatycznymi, oraz do wezwania państw członkowskich i partnerów społecznych, aby zgodnie z praktyką krajową zagwarantowały wystarczające dochody, ze szczególnym uwzględnieniem najbardziej narażonych grup społeczeństwa; oczekuje, że Komisja uruchomi inicjatywy i przedstawi wnioski dotyczące tych celów na czas przed zbliżającym się wiosennym szczytem Rady Europejskiej;
5. przypomina, że skoordynowane inwestowanie państw członkowskich w pięć filarów strategii lizbońskiej - badania, edukację, aktywną politykę rynku pracy, opiekę przedszkolną i zachęty do prywatnych inwestycji - musi stanowić kluczowy element polityki zatrudnienia oraz że infrastrukturę opieki nad dziećmi należy postrzegać jako jeden z warunków wstępnych zwiększenia udziału w rynku pracy, w szczególności kobiet; zachęca państwa członkowskie do uwzględniania tych wspólnych zasad podczas konsultacji dotyczących krajowych programów reform z partnerami społecznymi;
Wytyczne w dziedzinie zatrudnienia na lata 2008-2010: pilna potrzeba ich rygorystycznego wdrażania
6. uważa, że przy wdrażaniu wytycznych państwa członkowskie muszą:
– uwzględniać wymogi związane ze wspieraniem wysokiego poziomu zatrudnienia, zapewnianiem odpowiedniej ochrony socjalnej, zwalczaniem wykluczenia społecznego, a także z wysokim poziomem kształcenia, szkolenia oraz ochrony zdrowia ludzkiego, a ponadto
– dążyć do zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną;
7. uważa, że państwa członkowskie muszą zapewnić ściślejsze współdziałanie między wytycznymi a otwartą metodą koordynacji w zakresie ochrony socjalnej i integracji społecznej;
8. uważa, że państwa członkowskie, we współpracy z partnerami społecznymi i zgodnie z krajowymi tradycjami poszczególnych państw członkowskich, muszą badać sposoby poprawy zgodności ich prawodawstwa z przepisami i zasadami europejskiego prawa socjalnego, porozumieniami między partnerami społecznymi i podstawowymi zasadami równego traktowania i niedyskryminacji oraz ich wdrażania, a także sporządzają na ten temat sprawozdania w krajowych programach reform;
9. ponownie zwraca uwagę na znaczenie wykorzystania koncepcji flexecurity w wytycznej 21 w celu stworzenia pomostu między różnymi formami zatrudnienia oraz podkreśla, że wymaga to wysokiego poziomu ochrony w ramach programów ubezpieczeń społecznych oraz aktywnej polityki w zakresie rynku pracy;
10. w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie Komisji, że niezbędne jest wzmocnienie programów aktywizacyjnych, w szczególności dla pracowników o niskich kwalifikacjach, wzmocnione subsydiowanie zatrudnienia oraz krótkie kursy szkoleniowe dla grup znajdujących się w trudnej sytuacji oraz najbardziej narażonych na bezrobocie długotrwałe, zapewnienie szkolenia i przekwalifikowania oraz zdobywania nowych umiejętności w sektorach w mniejszym stopniu dotkniętych przez kryzys, zagwarantowanie odpowiedniej ochrony socjalnej zapewniającej bezpieczeństwo dochodów oraz powzięcie kluczowego zobowiązania do dialogu społecznego oraz włączenia partnerów społecznych;
11. podkreśla znaczenie ukierunkowanego działania na rzecz najbardziej narażonych grup w czasie wysokiego bezrobocia, a w szczególności ukierunkowanego działania w odniesieniu do przez dłuższy czas przebywających na bezrobociu grup osób niepełnosprawnych oraz imigrantów;
12. uważa, że w obliczu rozmiaru kryzysu gospodarczego Komisja musi być przygotowana do przedsięwzięcia nadzwyczajnych środków, łącznie z rozszerzeniem dostępu do Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EGF), które muszą być odpowiednie dla wspierania pracowników w większym zakresie, w tym pracowników, którzy utracili pracę, oraz tymczasowym przeznaczeniem środków z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) na wspieranie instrumentów ochrony zatrudnienia poprzez programy szkoleń;
13. uważa, że kryzys gospodarczy wymaga wzmocnienia działań UE dla potrzeb restrukturyzacji, w szczególności wzmocnienia prawa do informacji i konsultacji;
14. uważa, że następna reforma funduszy strukturalnych UE powinna dążyć do skoncentrowania celów funduszy w większym stopniu na utworzeniu trwałego, wysokiej jakości zatrudnienia;
15. podkreśla ponadto znaczenie edukacji, nie tylko dla zwiększenia szans na zatrudnienie lecz również, aby zwiększyć mobilność pracowników, co jest istotne dla funkcjonowania wewnętrznego rynku; podkreśla zatem znaczenie potwierdzenia formalnie i nieformalnie zdobytych umiejętności;
16. podkreśla znaczenie wytycznej 23 oraz znacznych inwestycji w programy uczenia się przez całe życie w celu zmniejszenia wskaźnika bezrobocia oraz osiągnięcia celu tworzenia lepszych miejsc pracy w Europie; w tym kontekście podkreśla potrzebę zapewnienia wszystkim obywatelom równego dostępu do programów uczenia się przez całe życie oraz szans udziału w nich, z poświęceniem szczególnej uwagi grupom najbardziej narażonym; podkreśla, że EFS i EGF powinny być bezzwłocznie wykorzystane do finansowania takich działań;
17. wyraża ubolewanie z powodu faktu, że osoby o najniższym poziomie wykształcenia podstawowego, ludzie starsi, osoby zamieszkałe na obszarach wiejskich oraz osoby niepełnosprawne, niezależnie od kraju, mają najmniejsze szanse na udział w edukacji, szkoleniach i programach uczenia się przez całe życie;
18. podkreśla, że polepszenie systemów nauczania dla dorosłych jest niezbędne dla zwiększenia udziału, a środki promowania skutecznych systemów obejmują dostępność placówek szkolnych oraz lokalnych placówek opieki nad dziećmi, usługi nauczania otwartego i nauczania na odległość na trudno dostępnych obszarach, informowanie i poradnictwo, dostosowane do potrzeb programy i elastyczne warunki uczenia się;
19. przypomina, że wskaźnik bezrobocia wśród młodych ludzi w Europie jest nadal zbyt wysoki; przypomina również, że doświadczenie z wcześniejszego kryzysu gospodarczego pokazuje, że w przypadku młodych dorosłych, którzy stają się bezrobotni po ukończeniu edukacji znacznie zmniejsza się umiejętność zaistnienia na rynku pracy; podkreśla zatem znaczenie wypełnienia wytycznej 18 przez wszystkie państwa członkowskie, tak aby każda młoda osoba po ukończeniu szkoły otrzymała w ciągu czterech miesięcy pracę, staż, dodatkowe szkolenie lub aby podjęto inne działania na rzecz zatrudnienia tych osób;
20. wzywa do podjęcia zdecydowanych działań w celu rozwiązania problemu niskiego uczestnictwa kobiet w rynku pracy; przypomina, że wskaźnik zatrudnienia kobiet ogólnie jest niższy oraz że kobiety częściej niż mężczyźni wykonują pracę na część etatu; podkreśla zatem znaczenie polityki równego podziału odpowiedzialności między mężczyzn i kobiety; aby tego dokonać wzywa państwa członkowskie do pilnego wypełnienia ich zobowiązań wynikających z celów wyznaczonych w Barcelonie;
21. z zaniepokojeniem dostrzega, że zatrudnienie na część etatu, w przypadku którego większość pracowników to kobiety, jest szczególnie zależne od kryzysu gospodarczego;
22. uważa, że w czasach wysokiego bezrobocia istnieje oczywiste ryzyko, że ucierpi spójność regionalna i społeczna, a zatem podkreśla znaczenie wytycznej 17 dotyczącej wdrożenia spójności społecznej i terytorialnej dla uniknięcia problemów w tej dziedzinie; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do wpierania aktywnej integracji społecznej wszystkich osób w celu zwalczania ubóstwa i wykluczenia społecznego poprzez zapewnienie przyzwoitego dochodu i wysokiej jakości usług socjalnych wraz z dostępem do rynku pracy poprzez stworzenie możliwości zatrudnienia i początkowe lub ustawiczne szkolenie zawodowe;
23. podkreśla znaczenie inwestycji w sektor opieki społecznej, szczególnie w okresie kryzysu gospodarczego; uważa, że jest to sektor, do którego należy duża liczba ważnych usług użyteczności publicznej i który zatrudnia duży odsetek społeczeństwa; podkreśla, że sektor opieki społecznej powinien być utrzymany, aby zapobiec zmniejszeniu jakości usług użyteczności publicznej i wzrostowi bezrobocia;
24. zauważa z ubolewaniem, że istnieje możliwość, iż w okresie kryzysu gospodarczego niektóre przedsiębiorstwa będą wywierać presję na wynagrodzenia, jako dobrowolną alternatywę dla zwolnień; podkreśla jednak, aby nie dopuścić by kryzys wywarł ogólny negatywny wpływ na wysokość wynagrodzeń; uważa, że istotne jest aby:
– każde państwo członkowskie, zgodnie z krajową tradycją i praktyką, przygotowałopolitykę konkurencji wykluczającą głodowe pensje;
– układy zbiorowe miały większy zakres,
– hierarchia układów zbiorowych była respektowana,
– wynagrodzenia i warunki pracy, zgodnie z ustaleniami układów zbiorowych lub przepisów prawa pracy były przestrzegane i egzekwowane w praktyce,
Potrzeba skoordynowanego działania w odpowiedzi na kryzys gospodarczy
25. podkreśla znaczenie konstruktywnych i skoordynowanych inwestycji w państwach członkowskich, w tym inwestycji w infrastrukturę produkcyjną, edukację i zmiany klimatyczne, aby osiągnąć cel zwiększenia poziomu zatrudnienia, przyczynić się do tworzeniu wysokiej jakości miejsc pracy i zagwarantować spójność społeczną; w tym kontekście podkreśla znaczenie wsparcia UE dla rozwoju nowoczesnego i zrównoważonego przemysłu;
26. podkreśla znaczenie nie tylko tworzenia dodatkowych miejsc pracy, lecz również utrzymania i poprawy jakości dostępnych obecnie miejsc pracy;
27. wzywa państwa członkowskie do dalszego promowania odpowiedzialności i w stosownych przypadkach zwiększenia udziału wszystkich zainteresowanych stron, w tym partnerów społecznych i innych zainteresowanych podmiotów w celu skutecznego wdrażania wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia;
*
**
28. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Komitetowi Regionów oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu.
______
(1) Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0207.
(2) Dz.U. L 198 z 26.7.2008, s. 47.
(3) Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0467.