Streszczenie opinii dotyczącej pakietu Komisji Europejskiej w sprawie otwartego dostępu do danych obejmującego wniosek dotyczący dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2003/98/WE w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (ISP), komunikat w sprawie otwartych danych oraz decyzję Komisji 2011/833/UE w sprawie ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2012.335.8

Akt nienormatywny
Wersja od: 1 listopada 2012 r.

Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych dotyczącej pakietu Komisji Europejskiej w sprawie otwartego dostępu do danych obejmującego wniosek dotyczący dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2003/98/WE w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (ISP), komunikat w sprawie otwartych danych oraz decyzję Komisji 2011/833/UE w sprawie ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji

(Niniejsza opinia jest dostępna w pełnym brzmieniu w językach angielskim, francuskim i niemieckim na stronie internetowej EIOD: http://www.edps.europa.eu)

(2012/C 335/06)

(Dz.U.UE C z dnia 1 listopada 2012 r.)

1.
Wprowadzenie
1.1.
Informacje ogólne
1.
W dniu 12 grudnia 2011 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2003/98/WE w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (ISP) (zwany dalej "wnioskiem")(1). Wniosek stanowi część "pakietu w sprawie otwartego dostępu do danych", który obejmuje także dwa inne dokumenty przyjęte tego samego dnia: (i) komunikat Komisji zatytułowany "Otwarte dane -siła napędowa innowacji, wzrostu gospodarczego oraz przejrzystego zarządzania" (zwany dalej "komunikatem")(2) oraz (ii) decyzję Komisji w sprawie ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji (zwaną dalej "decyzją")(3).
2.
Nie przeprowadzono konsultacji z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych (EIOD), co jest wymagane na mocy art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001. Fakt ten jest godny ubolewania ze względu na znaczną ilość danych osobowych, których potencjalnie dotyczy wspomniana inicjatywa. Obecna opinia opiera się na art. 41 ust. 2 tego samego rozporządzenia. EIOD zaleca zamieszczenie odniesienia do niniejszej opinii w preambule przyjętego instrumentu.
1.2.
Cele i zakres wniosku oraz decyzji będących przedmiotem opinii EIOD
3.
Celem wniosku jest aktualizacja oraz zmiana istniejącego tekstu dyrektywy 2003/98/WE w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (zwanej dalej "dyrektywą ISP").
4.
Dyrektywa ISP ma na celu ułatwienie ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego w całej Unii Europejskiej poprzez harmonizację podstawowych warunków ich ponownego wykorzystania oraz usunięcie barier utrudniających ich ponowne wykorzystanie na rynku wewnętrznym. Dyrektywa ISP zawiera przepisy dotyczące braku dyskryminacji, pobierania opłat, umów o wyłączności, przejrzystości, licencji i praktycznych narzędzi umożliwiających wyszukiwanie i ponownie wykorzystywanie dokumentów publicznych(4).
5.
Jednym z najważniejszych nowych celów politycznych wniosku zgodnie z opisem w sekcji 5.1 komunikatu jest wprowadzenie "zasady, zgodnie z którą wszystkie informacje publiczne, które nie są wyraźnie objęte jednym z wyłączeń, są dostępne do ponownego wykorzystania w celach komercyjnych lub niekomercyjnych"(5). W szczególności proponowana zmiana art. 3 ust. 1 dyrektywy ISP stawia przed państwami członkowskimi konkretny wymóg zapewnienia możliwości "ponownego wykorzystywania istniejących dokumentów" będących w posiadaniu organów sektora publicznego państw członkowskich "do celów komercyjnych i niekomercyjnych".
6.
Wśród innych istotnych nowych przepisów zawartych we wniosku można wymienić ograniczenie, z pewnymi wyjątkami, dopuszczalnej kwoty opłat pobieranych przez sektor publiczny za ponownie wykorzystywane informacje do "kosztów krańcowych poniesionych w związku z ich reprodukcją i rozpowszechnianiem" (zmieniony art. 6 ust. 1). Ponadto we wniosku rozszerzono zakres obowiązywania dyrektywy ISP obejmując nim biblioteki, archiwa, muzea i biblioteki uniwersyteckie.
7.
Celem decyzji jest ustanowienie zasad mających zastosowanie do Komisji w odniesieniu do ponownego wykorzystania jej własnych dokumentów.
8.
W sekcjach 2 i 3 niniejszej opinii skupiono się na samym wniosku, natomiast w sekcji 4 zamieszczono skrótowe uwagi na temat decyzji. W sekcji 2 przedstawiono ogólny przegląd zagadnień związanych z ochroną danych odnoszących się do otwartych danych oraz określono wyzwania i problemy, które służą za ważny punkt odniesienia i w znacznej mierze decydują o podejściu przyjętym przez EIOD w bardziej szczegółowych zaleceniach zamieszczonych w sekcji 3.
5.
Wnioski
72.
Ponowne wykorzystanie ISP zawierających dane osobowe może przynieść znaczące korzyści, ale wiąże się też z poważnym ryzykiem związanym z ochroną danych osobowych. W związku z tym ryzykiem EIOD zaleca bardziej jednoznaczne określenie we wniosku sytuacji, w których może istnieć wymóg udostępnienia informacji zawierających dane osobowe do ponownego wykorzystania oraz zdefiniowanie zabezpieczeń wymaganych w takich przypadkach. W szczególności we wniosku należy:
określić w bardziej jednoznaczny sposób zakres zastosowania dyrektywy ISP do danych osobowych (sekcja 3.1),
wprowadzić wymóg dokonywania oceny przez dany organ sektora publicznego przed udostępnieniem do ponownego wykorzystania jakichkolwiek ISP zawierających dane osobowe (sekcja 3.1),
w stosownych przypadkach wprowadzić wymóg pełnej lub częściowej anonimizacji danych oraz wymóg zamieszczenia w warunkach licencji wyraźnego zakazu ponownej identyfikacji osób fizycznych oraz ponownego wykorzystania danych osobowych, co mogłoby mieć wpływ na osoby, których te dane dotyczą (sekcje 3.2 i 3.3),
zamieścić wymóg, aby warunki licencji na ponowne wykorzystanie ISP zawierały klauzulę o ochronie danych w każdym przypadku wiążącym się z przetwarzaniem danych osobowych (sekcja 3.3),
w stosownych przypadkach ze względu na ryzyko związane z ochroną danych osobowych, zamieścić wymóg nakazujący wnioskodawcom wykazanie (poprzez ocenę skutków dotyczącą ochrony danych lub w inny sposób), że podjęto odpowiednie działania w celu uniknięcia wszelkiego ryzyka w kwestii ochrony danych osobowych, a wnioskodawca będzie je przetwarzać zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi ich ochrony (sekcja 3.3),
wyraźnie stwierdzić, że ponowne wykorzystanie danych osobowych można uzależnić od jego celu, czyniąc tym samym odstępstwo od ogólnej zasady zezwalającej na ponowne wykorzystanie do wszelkich celów komercyjnych i niekomercyjnych (sekcja 3.3).
73.
Ponadto EIOD zaleca:
aby rozważyć umożliwienie obciążenia licencjobiorców kosztami wstępnego przetworzenia (np. dygitalizacji), anonimizacji i agregacji w stosownych przypadkach (sekcja 3.5) oraz
aby Komisja opracowała dalsze wytyczne skupiające się na anonimizacji i licencjonowaniu oraz przeprowadziła konsultacje z Grupą Roboczą Art. 29 w tym zakresie (sekcja 3.6).

Sporządzono w Brukseli dnia 18 kwietnia 2012 r.

Peter HUSTINX
Europejski Inspektor Ochrony Danych
______

(1) COM(2011) 877 wersja ostateczna.

(2) COM(2011) 882 wersja ostateczna.

(3) 2011/833/UE.

(4) Zob. uzasadnienie wniosku, sekcja 1.

(5) Zob. też akapit 6 sekcji 3.2 uzasadnienia wniosku, w którym wzywa się do działań na szczeblu Unii Europejskiej w celu "zagwarantowania możliwości ponownego wykorzystywania cennych podstawowych danych dotyczących sektora publicznego we wszystkich państwach członkowskich" oraz nagłówek sekcji 5 "Zmiany ustawodawcze", pkt (iii) streszczenia oceny skutków, w którym wnioskuje się o "zmianę zasady ogólnej w celu zapewnienia możliwości ponownego wykorzystywania dostępnych dokumentów".

© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.