Streszczenie decyzji Komisji z dnia 4 lipca 2018 r. uznającej koncentrację za zgodną z rynkiem wewnętrznym oraz z funkcjonowaniem Porozumienia EOG (Sprawa M.8451 - Tronox/Cristal).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2018.441.15

Akt nienormatywny

Wersja od: 7 grudnia 2018 r.

Streszczenie decyzji Komisji

z dnia 4 lipca 2018 r.

uznającej koncentrację za zgodną z rynkiem wewnętrznym oraz z funkcjonowaniem Porozumienia EOG (Sprawa M.8451 - Tronox/Cristal)

(notyfikowanej jako dokument nr C(2018) 4120)

(Jedynie tekst w języku angielskim jest autentyczny)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2018/C 441/07)

(Dz.U.UE C z dnia 7 grudnia 2018 r.)

Dnia 4 lipca 2018 r. Komisja przyjęła decyzję w sprawie połączenia przedsiębiorstw na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw ¹ , w szczególności jego art. 8 ust. 2. Pełny tekst decyzji w autentycznej wersji językowej sprawy w wersji nieopatrzonej klauzulą poufności znajduje się na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji pod następującym adresem: http://ec.europa.eu/competition/index_en.html

I. STRONY

1) W dniu 15 listopada 2017 r., po odesłaniu sprawy zgodnie z art. 4 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 139/2004 ("rozporządzenie w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw"), Komisja otrzymała zgłoszenie planowanej koncentracji zgodnie z art. 4 tego rozporządzenia, będącej wynikiem umowy, na skutek której spółka Tronox Limited ("spółka Tronox", Australia) przejęłaby wyłączną kontrolę, w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw, nad całą działalnością w zakresie ditlenku tytanu spółki The National Titanium Dioxide Company Ltd. ("spółka Cristal", Arabia Saudyjska), w drodze nabycia udziałów ("transakcja") ² . W niniejszym streszczeniu spółka Tronox zwana jest również "stroną zgłaszającą", a spółki Tronox i Cristal zwane są łącznie "stronami". Przedsiębiorstwo powstałe w wyniku transakcji zwane jest "podmiotem powstałym w wyniku połączenia".

2) Spółka Tronox prowadzi działalność w sektorze wydobycia minerałów nieorganicznych, w tym surowca tytanowego i cyrkonu, oraz produkcji pigmentu ditlenku tytanu. Spółka ta prowadzi działalność w dwóch głównych obszarach:

(i) pigment ditlenku tytanu; oraz

(ii) elektrolizery i chemikalia specjalnego przeznaczenia, przy czym tylko pierwszy z tych obszarów ma znaczenie dla transakcji. Do dnia 1 września 2017 r. spółka Tronox prowadziła również działalność w sektorze chemikaliów alkalicznych, ale sprzedała ją spółce Genesis Energy LP. Spółka Tronox jest notowana na nowojorskiej giełdzie papierów wartościowych. Jej największy udziałowiec, Exxaro, nie posiada kontroli nad spółką.

3) Również spółka Cristal prowadzi działalność w sektorze wydobycia surowca tytanowego i cyrkonu oraz produkcji pigmentu ditlenku tytanu. Spółka Cristal jest spółką prywatną, której udziały posiadają: Tasnee (notowana na giełdzie spółka akcyjna z Arabii Saudyjskiej), Gulf Investment Corporation (spółka będąca własnością sześciu państw należących do Rady Współpracy Państw Zatoki) oraz osoba prywatna.

4) Spółki Tronox i Cristal są dwoma z pięciu największych na świecie producentów pigmentu ditlenku tytanu. Obie te spółki posiadają również kopalnie piasku mineralnego, w których pozyskują surowiec tytanowy wykorzystywany do produkcji pigmentu ditlenku tytanu. Są one zatem zintegrowane pionowo i prowadzą również sprzedaż surowca tytanowego zarówno innym producentom pigmentu ditlenku tytanu, jak i do innych branż, w których wykorzystuje się surowiec tytanowy.

II. TRANSAKCJA

5) Transakcja miałaby zostać zrealizowana jako przeniesienie udziałów po przeprowadzeniu wewnętrznej reorganizacji w spółce Cristal. W wyniku transakcji spółka Tronox przejęłaby wyłączną kontrolę nad działalnością spółki Cristal w zakresie ditlenku tytanu. Transakcja spowodowałaby zatem koncentrację w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw.

6) Transakcja nie ma wymiaru unijnego w rozumieniu art. 1 rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw. Jednakże zgodnie z art. 4 ust. 5 rozporządzenia w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw, strona zgłaszająca wystąpiła o odesłanie sprawy do Komisji, motywując to tym, że sprawa ta może podlegać kontroli w co najmniej trzech państwach członkowskich zgodnie z krajowym prawem konkurencji danego państwa. W dniu 29 marca 2017 r. strona zgłaszająca złożyła uzasadniony wniosek, który tego samego dnia został przesłany do wszystkich państw członkowskich. Żadne państwo członkowskie nie wyraziło sprzeciwu wobec tego wniosku w terminie 15 dni roboczych, a zatem uznano, że koncentracja ma wymiar unijny i podlega obowiązkowi zgłoszenia zgodnie z art. 4 ust. 5 rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw.

III. PROCEDURA

7) W dniu 20 grudnia 2017 r., w świetle wyników badania rynku przeprowadzonego na pierwszym etapie postępowania ³ , Komisja stwierdziła, że transakcja budzi poważne wątpliwości co do jej zgodności z rynkiem wewnętrznym oraz z Porozumieniem o Europejskim Obszarze Gospodarczym ("Porozumienie EOG") w odniesieniu do różnych rynków pigmentu ditlenku tytanu i przyjęła decyzję o wszczęciu postępowania zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. c) rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw ⁴ .

8) W ramach swojego szczegółowego badania rynku (przeprowadzonego na drugim etapie postępowania) Komisja przesłała drugą turę bardziej ukierunkowanych kwestionariuszy konkurentom stron w sektorze produkcji pigmentu ditlenku tytanu oraz klientom nabywającym taki pigment, działającym w sektorze produkcji powłok, tworzyw sztucznych oraz laminatu papierowego. Ponadto Komisja odbyła telekonferencje z największymi konkurentami stron oraz z wieloma ważnymi klientami ze wszystkich trzech szeroko pojętych obszarów zastosowania końcowego.

9) W dniu 16 marca 2018 r. Komisja skierowała do strony zgłaszającej pisemne zgłoszenie zastrzeżeń, w którym przedstawiła swoje obawy.

IV. STRESZCZENIE OCENY

10) Działalność stron pokrywa się w zakresie produkcji pigmentu ditlenku tytanu, wydobycia surowca ditlenku tytanu oraz produkcji cyrkonu. Wnioski Komisji dotyczące trzech wymienionych obszarów zostały streszczone poniżej.

1. Pigment ditlenku tytanu 1.1. Definicje rynku

11) Ditlenek tytanu jest nieorganiczną substancją chemiczną wykorzystywaną do zmętniania, rozjaśniania i wybielania różnych produktów przemysłowych i konsumpcyjnych. Jest szeroko wykorzystywany do różnych zastosowań końcowych. Ditlenek tytanu może mieć jedną z dwóch różnych postaci krystalicznych: rutylu i anatazy. Anataza ditlenku tytanu może być produkowana wyłącznie metodą siarczanową, natomiast rutyl ditlenku tytanu może być produkowany metodą siarczanową albo metodą chlorkową. Pokrywanie się działalności stron dotyczy wyłącznie rutylu ditlenku tytanu, ponieważ spółka Tronox produkuje pigment ditlenku tytanu wyłącznie metodą chlorkową, co oznacza brak możliwości produkcji pigmentu zawierającego anatazę ditlenku tytanu.

12) Zasadniczo Komisja uważa, że właściwe może być podzielenie rynku produkcji pigmentu ditlenku tytanu ze względu na:

(i) postać krystaliczną;

(ii) proces produkcji; lub

(iii) zastosowanie końcowe pigmentu ditlenku tytanu.

13) Komisja stwierdza, że istnieje odrębny rynek pigmentu ditlenku tytanu na bazie chlorku, stosowanego w laminatach papierowych, ponieważ gatunki pigmentu ditlenku tytanu stosowane w laminacie papierowym różnią się od tych przeznaczonych do innych zastosowań (zarówno zastosowań masowych, jak i innych zastosowań specjalistycznych). Ponadto gatunki pigmentu na bazie siarczanów, przeznaczone do wykorzystania w laminatach papierowych nie stanowią zadowalającego substytutu dla gatunków na bazie chlorku, jak również nie występuje żadna substytucyjność po stronie podaży pomiędzy gatunkami na bazie chlorku i na bazie siarczanu.

14) Komisja stwierdza również, że istnieje odrębny rynek dla pigmentu ditlenku tytanu do zastosowań masowych, obejmujący pigment na potrzeby zastosowań końcowych w powłokach i tworzywach sztucznych. Biorąc pod uwagę wszystkie dostępne dowody, Komisja stwierdza również, że gatunki pigmentu ditlenku tytanu na bazie chlorku i siarczanu w postaci rutylu do zastosowań masowych należą do tego samego rynku produktowego. Pytanie o to, czy odrębne, węższe rynki można zdefiniować na podstawie zastosowania końcowego (w ramach zastosowań masowych) może pozostać otwarte, ponieważ wynik oceny wpływu na konkurencję jest taki sam.

15) Komisja stwierdza, że wszystkie rynki właściwe dla pigmentu ditlenku tytanu oraz ich potencjalne podsegmenty obejmują cały EOG.

1.2. Ocena wpływu na konkurencję

16) Opierając się na wynikach swojego badania rynku oraz pozostałych dostępnych informacjach, Komisja uważa, że zgłoszona koncentracja zakłóciłaby w znaczący sposób skuteczną konkurencję w EOG na rynku pigmentu ditlenku tytanu na bazie chlorku do zastosowania w laminacie papierowym w efekcie ograniczenia liczby konkurentów obecnych na tym rynku z czterech do trzech. Transakcja doprowadziłaby do wyeliminowania znacznej presji konkurencyjnej oraz do połączenia dwóch bliskich konkurentów na rynku, który już jest silnie skoncentrowany, charakteryzujący się zapotrzebowaniem klientów na wiele źródeł oraz tym, iż uprawnienia dostawców w zakresie podnoszenia cen są chronione na skutek trudności, jakie klienci napotykają w przypadku zmiany dostawców oraz wysokich barier wejścia i ekspansji. Komisja stwierdza również brak wyrównawczej siły nabywczej, brak presji konkurencyjnej ze strony sąsiednich rynków pigmentu na bazie siarczanu, a także prawdopodobne negatywne skutki koncentracji w odniesieniu do potencjalnej racjonalizacji portfela.

17) Komisja uważa również, że zgłoszona koncentracja nie zakłóciłaby w znaczący sposób skutecznej konkurencji na żadnym z rynków lub podrynków pigmentu ditlenku tytanu do zastosowań masowych. Podmiot powstały w wyniku koncentracji nie stanie się największym podmiotem na tych rynkach, a odpowiedzi klientów na przeprowadzone przez Komisję badanie rynku potwierdzają obecność pewnej liczby silnych dostawców oferujących alternatywy dla produktów stron.

18) Komisja oceniła również, czy transakcja może mieć skoordynowane skutki dla co najmniej jednego z potencjalnych rynków EOG pigmentu ditlenku tytanu, ponieważ rynki, na które transakcja ma wpływ, posiadają pewne cechy, które mogą wywołać koordynację. Komisja nie znalazła jednak wystarczających dowodów, aby stwierdzić, że transakcja mogłaby doprowadzić do koordynacji między pozostałymi głównymi dostawcami pigmentu ditlenku tytanu. W szczególności nie można ustalić, czy istnieje wyraźny główny punkt, który pozwoliłby dostawcom na skoordynowanie swojego zachowania.

1.3. Korzyści związane z efektywnością

19) Strona zgłaszająca twierdzi, że koncentracja zapewni znaczne korzyści związane z efektywnością, które przewyższą wszelkie negatywne skutki.

20) Komisja szczegółowo przeanalizowała wszystkie argumenty przedstawione przez stronę zgłaszającą, ale nie była w stanie stwierdzić, czy zgłoszona koncentracja zapewni znaczne korzyści związane z efektywnością klientom EOG na rynku pigmentu ditlenku tytanu na bazie chlorku do zastosowania w laminacie papierowym. Ponadto korzyści związane z efektywnością, które wymieniła strona zgłaszająca w odniesieniu do skutecznego zwiększenia mocy produkcyjnych, wzrostu produkcji surowca tytanowego oraz obniżenia kosztów zmiennych, nie są również możliwe do sprawdzenia w wystarczającym stopniu ani nie mają związku z połączeniem.

2. Surowiec tytanowy

2.1. Definicja rynku

21) Surowiec tytanowy stanowią bogate w tytan minerały wydobywane z piasków mineralnych. Do trzech głównych rodzajów naturalnie występującego surowca tytanowego zaliczają się: ilmenit, leukoksen oraz rutyl. Rynek właściwy mógłby stanowić jeden rynek produktowy dla całego surowca tytanowego lub w podziale według przydatności do różnych procesów produkcji pigmentu ditlenku tytanu (z rozróżnieniem na surowiec tytanowy na bazie chlorku oraz surowiec tytanowy na bazie siarczanu) lub według poszczególnych rodzajów surowca tytanowego. Na potrzeby przedmiotowej sprawy dokładna definicja rynku produktowego dla surowca tytanowego może jednak pozostać otwarta, ponieważ zgłoszona koncentracja nie budzi wątpliwości dotyczących konkurencji na rynkach surowca tytanowego niezależnie od wymienionych możliwych sposobów ich określania.

22) Na potrzeby przedmiotowej sprawy dokładna definicja rynku geograficznego dla surowca tytanowego również może pozostać otwarta, ponieważ transakcja nie budzi wątpliwości dotyczących konkurencji niezależnie od tego, czy właściwe rynki surowca tytanowego ograniczałyby się do EOG, czy wykraczały poza ten obszar.

2.2. Ocena wpływu na konkurencję

23) Obie spółki Tronox i Cristal prowadzą działalność w sektorze wydobycia surowca tytanowego, który wykorzystują przede wszystkim na własne potrzeby do produkcji pigmentu ditlenku tytanu, ale który sprzedają również na rynku handlowym.

24) Działalność stron w obszarze surowca tytanowego nie ma wpływu na rynki EOG w kontekście żadnej z dopuszczalnych definicji rynku produktowego. W przypadku alternatywnego założenia dotyczącego globalnego rynku geograficznego Komisja określiła jako rynki, na które koncentracja wywiera wpływ ⁵ , potencjalny globalny rynek surowca tytanowego na bazie chlorku oraz jego trzy potencjalne podrynki, a mianowicie (i) globalny rynek ilmenitu na bazie chlorku; (ii) globalny rynek naturalnego rutylu; oraz (iii) globalny rynek leukoksenu.

25) Mimo iż podmiot powstały w wyniku połączenia stałby się największym producentem surowca tytanowego na bazie chlorku, na rynku produkcyjnym nadal obecnych byłoby wiele innych, silnych podmiotów. Ponadto badanie rynku potwierdziło, że strony nie prowadzą ze sobą szczególnie ścisłej konkurencji. Chociaż transakcja nieuchronnie doprowadziłaby do usunięcia jednego dostawcy surowca tytanowego na bazie chlorku, nie wydaje się, aby którakolwiek ze spółek - ani Cristal, ani Tronox - została uznana za kluczowego dostawcę.

26) W związku z tym Komisja uważa, że transakcja prawdopodobnie nie zakłóci w znaczący sposób skutecznej konkurencji na rynku surowca tytanowego w wyniku skutków horyzontalnych, niezależnie od szczegółowej definicji rynku.

27) Koncentracja prowadzi również do kilku powiązań pionowych, ponieważ strony działają na rynku niższego szczebla pigmentu ditlenku tytanu i na rynku wyższego szczebla surowca tytanowego. Łączne udziały stron w rynku wynoszą ponad [30-40] % w przypadku rynku EOG niższego szczebla pigmentu ditlenku tytanu na bazie chlorku do stosowania w laminacie papierowym oraz w globalnych rynkach wyższego szczebla ilmenitu do metody chlorkowej i leukoskenu. Komisja stwierdza jednak, że wspomniane powiązania nie spowodują znaczącego zakłócenia skutecznej konkurencji ze względu na skutki pionowe.

3. Cyrkon

3.1. Definicja rynku

28) Cyrkon jest matowym, obojętnym minerałem pierwiastka cyrkonu, występującym często w złożach piasków mineralnych, zawierających ilmenit i rutyl i z tego względu jest na ogół wydobywany jako produkt uboczny tych surowców tytanowych. Chociaż uczestnicy rynku zasadniczo uznają istnienie rozróżnienia na cyrkon standardowy i wysokogatunkowy, Komisja stwierdza, że w tym przypadku szczegółowa definicja rynku może pozostać otwarta, ponieważ transakcja nie budzi wątpliwości dotyczących konkurencji na tych rynkach, niezależnie od wszelkich możliwych definicji rynku produktowego.

29) Na potrzeby przedmiotowej sprawy dokładna definicja rynku geograficznego dla cyrkonu również może pozostać otwarta zarówno dla rynku globalnego, jak i dla rynku obejmującego cały EOG, ponieważ transakcja nie budzi wątpliwości dotyczących konkurencji niezależnie od wszelkich możliwych definicji rynku.

3.2. Ocena wpływu na konkurencję

30) Podmiot powstały w wyniku połączenia uzyskałby porównywalną wielkość na rynku cyrkonu do wielkości obecnego lidera rynku, spółki Iluka. Innym dużym dostawcą pozostaje również spółka Rio Tinto, a także kilka mniejszych podmiotów.

31) Wyniki badania rynku pokazały, że strony nie są postrzegane jako szczególnie bliscy konkurenci na tym rynku, że istnieje przynajmniej pewna presja konkurencyjna ze strony sąsiednich rynków oraz, co najważniejsze, że pozostali niezależni dostawcy cyrkonu będą dalej wywierać presję konkurencyjną na podmiot powstały w wyniku połączenia. Komisja uważa również, że bariery wejścia na rynku cyrkonu nie są szczególnie wysokie. Dlatego też Komisja stwierdza, że transakcja nie spowoduje znaczącego zakłócenia skutecznej konkurencji na rynku cyrkonu, niezależnie od zastosowanej dokładnej definicji rynku produktowego lub geograficznego.

V. ŚRODKI ZARADCZE

32) W odpowiedzi na wątpliwości dotyczące konkurencji, stwierdzone na rynku EOG pigmentu ditlenku tytanu na bazie chlorku do zastosowania w laminacie papierowym, strona zgłaszająca zaproponowała zbycie działalności spółki Tronox w zakresie tego gatunku pigmentu ("zobowiązania").

33) Zobowiązania obejmują globalne zbycie technologii produkcji oraz umów z klientami dotyczących gatunku pigmentu ditlenku tytanu do zastosowań w laminacie papierowym. Przeniesienie produkcji nastąpiłoby w okresie przejściowym, w trakcie którego spółka Tronox produkowałaby ten gatunek pigmentu w imieniu nabywcy w ramach przejściowej umowy dostawy. Zobowiązania obejmują również "postanowienie dotyczące uprzednio określonego nabywcy" (ang. "upfront buyer"), co oznacza, że transakcja nie może zostać zakończona do czasu zatwierdzenia odpowiedniego nabywcy przez Komisję.

34) Po przeprowadzeniu badania rynku Komisja uważa, że zakres zbywanej działalności oraz warunki przejściowej umowy dostawy są wystarczające do zapewnienia, aby zbywana działalność mogła nadal stanowić efektywną siłę konkurencyjną pod warunkiem jej nabycia przez odpowiedniego nabywcę.

35) Zgodnie z zobowiązaniami nabywca powinien posiadać udokumentowaną wiedzę fachową w zakresie produkcji ditlenku tytanu na bazie chlorku, dostępną zdolność produkcji tego gatunku na taką samą skalę co spółka Tronox, a także motywację do rozwijania działalności gospodarczej w EOG. Komisja musi jeszcze zatwierdzić odpowiedniego nabywcę zbywanej działalności gospodarczej na podstawie wniosku strony zgłaszającej w odrębnej decyzji.

VI. WNIOSEK

36) Z powodów wymienionych powyżej Komisja stwierdza, że planowana koncentracja w formie zmienionej zobowiązaniami i z zastrzeżeniem szczegółowych warunków, w tym zaakceptowania przez Komisję odpowiedniego nabywcy zbywanej działalności gospodarczej, nie doprowadzi do znacznego zakłócenia skutecznej konkurencji na rynku wewnętrznym ani na jego znacznej części.

37) W związku z tym koncentrację uznaje się za zgodną z rynkiem wewnętrznym oraz z funkcjonowaniem Porozumienia EOG, pod pewnymi warunkami i po spełnieniu określonych zobowiązań, zgodnie z art. 2 ust. 2 i art. 8 ust. 2 rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw oraz art. 57 Porozumienia EOG.

¹ Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

² Dz.U. C 438 z 19.12.2017.

³ Zgodnie z pkt 5.1 Najlepszych wzorców w zakresie prowadzenia postępowań UE dotyczących kontroli łączenia przedsiębiorstw strona zgłaszająca została poinformowana o wynikach badania rynku przeprowadzonego na pierwszym etapie postępowania podczas spotkania poświęconego aktualnej sytuacji, które odbyło się w dniu 6 grudnia 2017 r.

⁴ Zgodnie z pkt 45 i 46 Najlepszych wzorców w zakresie prowadzenia postępowań UE dotyczących kontroli łączenia przedsiębiorstw w dniu 21 grudnia 2017 r. Komisja dostarczyła stronie zgłaszającej liczne dokumenty o kluczowym znaczeniu.

⁵ Na podstawie wielkości sprzedaży lub produkcji.