Streszczenie decyzji Komisji z dnia 29 listopada 2006 r. dotycząca postępowania na mocy art. 81 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i art. 53 porozumienia EOG (Sprawa COMP/F/38.638 - BR/ESBR).
Dz.U.UE.C.2008.7.11
Akt nienormatywnyz dnia 29 listopada 2006 r.
dotycząca postępowania na mocy art. 81 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i art. 53 porozumienia EOG
(Sprawa COMP/F/38.638 - BR/ESBR)
(notyfikowana jako dokument nr C(2006) 5700)
(Jedynie wersje w językach angielskim, niemieckim, włoskim i polskim są autentyczne) (Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2008/C 7/07)
(Dz.U.UE C z dnia 12 stycznia 2008 r.)
KRÓTKI OPIS NARUSZENIA
(1) Adresaci niniejszej decyzji dopuścili się pojedynczego i ciągłego naruszenia postanowień art. 81 Traktatu WE i art. 53 porozumienia EOG w obszarze przemysłu kauczuku syntetycznego w odniesieniu do dwóch produktów:
– kauczuku butadienowego (BR), oraz
– emulsyjnego kauczuku butadienowo-styrenowego (ESBR).
(2) Naruszenie obejmowało przede wszystkim: uzgadnianie docelowych cen wymienionych produktów, dzieleniu się klientami na mocy porozumień o nieagresji oraz wymianę poufnych informacji handlowych dotyczących cen, konkurentów i klientów.
ADRESACI DECYZJI I CZAS TRWANIA NARUSZENIA
(3) Decyzja adresowana jest do 13 podmiotów prawnych (należących do 6 przedsiębiorstw), które dopuściły się naruszenia (w przypadku niektórych podmiotów do odpowiedzialności pociąga się ich spółki dominujące):
a) w przypadku przedsiębiorstwa Bayer: Bayer AG: od 20 maja 1996 r. do 28 listopada 2002 r.;
b) w przypadku przedsiębiorstwa Dow: The Dow Chemical Company: od 1 lipca 1996 r. do 28 listopada 2002 r.; Dow Deutschland Inc: od 1 lipca 1996 r. do 27 listopada 2001 r.; Dow Deutschland Anlagengesellschaft mbH (uprzednio Dow Deutschland GmbH & Co. OHG): od 22 lutego 2001 r. do 28 lutego 2002 r.; Dow Europe GmbH: od 26 listopada 2001 r. do 28 listopada 2002 r.;
c) w przypadku przedsiębiorstwa Enichem: Eni S.p.A. oraz Polimeri Europa S.p.A.: od 20 maja 1996 r. do 28 listopada 2002 r.;
d) w przypadku przedsiębiorstwa Shell: Shell Petroleum N.V., Shell Nederland B.V. i Shell Nederland Chemie B.V.: od 20 maja 1996 r. do 31 maja 1999 r.;
e) w przypadku przedsiębiorstwa Kaucuk: Unipetrol a.s. oraz Kaucuk a.s.: od 16 listopada 1999 r. do 28 listopada 2002 r.;
f) w przypadku przedsiębiorstwa Stomil: Trade-Stomil Ltd: od 16 listopada 1999 r. do 22 lutego 2000 r.
BRANŻA BR/ESBR
(4) Zarówno kauczuk butadienowy (BR), jak i emulsyjny kauczuk butadienowo-styrenowy (ESBR) są kauczukami syntetycznymi wykorzystywanymi głównie do produkcji opon. Poza tym stosowane są w piłkach golfowych i podeszwach butów.
(5) Postępowanie wykazało, że kartel obejmował cały EOG bądź bardzo dużą jego część. W 2001 r. łączna wartość rynku EOG dla BR i ESBR wyniosła co najmniej 550 mln EUR.
POSTĘPOWANIE
(6) W grudniu 2002 r. i styczniu 2003 r. niemieckie przedsiębiorstwo Bayer poinformowało Komisję o istnieniu karteli dla BR i ESBR, wyrażając chęć współpracy z Komisją zgodnie z obwieszczeniem w sprawie łagodzenia sankcji z 2002 r. W marcu 2003 r. przeprowadzono inspekcję w siedzibie przedsiębiorstwa Dow.
(7) Około 6 miesięcy po inspekcji Dow złożył wniosek o zmniejszenie grzywien o 30 % do 50 %.
(8) W dniu 7 czerwca 2005 r. Komisja wszczęła postępowanie w omawianej sprawie i przyjęła pierwsze pisemne zgłoszenie zastrzeżeń, które zostało przekazane adresatom niniejszej decyzji (z wyjątkiem przedsiębiorstwa Unipetrol a.s.), a także przedsiębiorstwom Chemical Company Dwory S.A., Tavorex s.r.o oraz Syndial S.p.A. Wspomniane pisemne zgłoszenie zastrzeżeń nie zostało przekazane firmie Tavorex s.r.o, ponieważ uległa ona likwidacji. Wówczas zamknięto postępowanie przeciwko firmie Tavorex s.r.o.
(9) Kolejne pisemne zgłoszenie zastrzeżeń przyjęto w dniu 6 kwietnia 2006 r. Przesłuchanie ustne odbyło się 22 czerwca 2006 r.
FUNKCJONOWANIE KARTELU
(10) Zdaniem Komisji spotkanie w dniu 20 maja 1996 r. stanowi datę rozpoczęcia działalności kartelu. Za datę zakończenia kartelu przyjmuje się 28 listopada 2002 r., kiedy miały miejsce rozmowy, podczas których zdecydowano o zakończeniu kartelu.
(11) Ustalenia antykonkurencyjne poczyniono przy okazji posiedzeń Zrzeszenia Europejskich Wytwórców Kauczuku Syntetycznego (ESRA). W kuluarach niektórych, choć nie wszystkich, posiedzeń ESRA, zazwyczaj podczas kolacji, przy barze, w drodze na kolację, w pokoju hotelowym jednego z uczestników czy w specjalnie wynajętej sali konferencyjnej odnośne przedsiębiorstwa zawierały porozumienia w sprawie cen wymienionych powyżej produktów w postaci uzgodnienia cen docelowych lub przesunięcia cen na następny kwartał, dzieleniu się klientami poprzez porozumienia o nieagresji oraz wymianę poufnych informacji handlowych dotyczących cen, konkurentów i klientów.
GRZYWNY
Kwota podstawowa
Waga naruszenia
(12) W odniesieniu do wagi naruszenia, wpływ na rynek oraz zakres geograficzny przedmiotowe naruszenie należy uznać za bardzo poważne.
Zróżnicowane traktowanie
(13) Biorąc pod uwagę różne obroty 6 przedsiębiorstw w sektorach BR i ESBR, podzielono je na 5 grup.
(14) Eni i Bayer przyporządkowano pierwszej, Dow drugiej, Shell trzeciej, Unipetrol czwartej, zaś Stomil piątej kategorii.
Wystarczający skutek odstraszający
(15) Aby określić kwotę grzywny na poziomie gwarantującym uzyskanie wystarczającego skutku odstraszającego, wskazane jest zastosowanie do nałożonych grzywien mnożnika. Uwzględniając obroty adresatów decyzji w ostatnim poprzedzającym niniejszą decyzję roku budżetowym, w decyzji stosuje się następujące mnożniki: w przypadku firmy Shell mnożnik 3, w przypadku firmy Enichem mnożnik 2, w przypadku firmy Dow mnożnik 1,75 i w przypadku firmy Bayer mnożnik 1,5.
Czas trwania
(16) Odpowiednio do czasu trwania naruszenia w przypadku poszczególnych przedsiębiorstw zgodnie z powyższym ust. 3 lit. a)-f) stosuje się mnożniki indywidualne wynoszące 10 % za pełny rok i 5 % za każde 6 bądź więcej miesięcy. W przypadku Dow zwiększenie grzywny ze względu na czas trwania naruszenia jest mniejsze, biorąc pod uwagę, że w pierwszych trzech latach trwania naruszenia Dow nie miał udziału w działalności w sektorze BR/ESBR i którą to działalność nabył od Shell w 1999 r., oraz że za ten okres nałożono już grzywnę na Shell.
Okoliczności obciążające
Powtórne naruszenia
(17) W okresie trwania naruszenia Bayer, Enichem i Shell były już adresatami poprzednich decyzji Komisji dotyczących zakazu działalności kartelowej(1). Uzasadnia to zwiększenie o 50 % podstawowej kwoty grzywny, jaka ma być nałożona na wymienione przedsiębiorstwa.
Okoliczności łagodzące
(18) Kilka przedsiębiorstw domagało się uwzględnienia następujących niektórych bądź wszystkich okoliczności łagodzących: współpraca poza zakresem określonym w obwieszczeniu w sprawie łagodzenia sankcji i/lub brak realizacji porozumień. Wnioski te odrzucono jako bezpodstawne.
(19) Mimo że Shell formalnie nie złożył wniosku o złagodzenie sankcji, zgodnie z przepisami obwieszczenia w sprawie łagodzenia sankcji z 2002 r. stosownie uwzględniono jego współpracę.
Zastosowanie pułapu 10 % obrotów
(20) Grzywna dla przedsiębiorstwa Stomil została zmniejszona przy uwzględnieniu pułapu 10 % obrotów ogólnoświatowych ustanowionego na mocy art. 23 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1/2003.
Zastosowanie obwieszczenia w sprawie łagodzenia sankcji z 2002 r.
Zwalnianie z grzywien
(21) W dniach 20 grudnia 2002 r. i 14 stycznia 2003 r. Bayer jako pierwszy poinformował Komisję o istnieniu karteli w sektorach BR i ESBR. Dnia 5 lutego 2003 r. Komisja warunkowo odstąpiła od wymierzenia grzywny wobec przedsiębiorstwa Bayer zgodnie z pkt 8 lit. a) obwieszczenia w sprawie łagodzenia sankcji. Przedsiębiorstwo to nieprzerwanie współpracowało z Komisją w sposób pełny i sprawny w toku całej procedury administracyjnej oraz dostarczało Komisji wszelkich dostępnych mu dowodów dotyczących domniemanego naruszenia. Bayer zakończył udział w domniemanym naruszeniu nie później niż z dniem złożenia dowodów na mocy obwieszczenia w sprawie łagodzenia sankcji, oraz nie podejmował żadnych kroków, aby zmusić inne przedsiębiorstwa do udziału w przedmiotowym naruszeniu. Tym samym Bayer spełnia warunki pełnego zwolnienia z grzywien i na przed siębiorstwo to nie nakłada się żadnej grzywny.
Punkt 23 lit. b) tiret pierwsze (zmniejszenie o 30-50 %)
(22) Dow było pierwszym przedsiębiorstwem, które spełniło wymogi punktu 21 obwieszczenia w sprawie łagodzenia sankcji, dostarczając Komisji dowody o znaczącej dodatkowej wartości w momencie ich dostarczenia w stosunku do dowodów będących już w posiadaniu Komisji, oraz zgodnie ze stanem wiedzy Komisji zakończyło swój udział w naruszeniu nie później niż w momencie złożenia dowodów i nie powrócił już do udziału w przedmiotowym naruszeniu. Tym samym przedsiębiorstwo to zgodnie z pkt 23 lit. b) tiret pierwsze spełnia warunki zmniejszenia o 30-50 % grzywny, jaka w przeciwnym razie zostałaby nałożona. Grzywna nałożona na Dow została zmniejszona o 40 %.
Punkt 23 lit. b) tiret drugie (obniżenie o 20-30 %)
(23) W odpowiedzi na pierwsze pisemne zgłoszenie zastrzeżeń firma Shell przyznała, że fakty przytoczone przez Komisję rzeczywiście zaistniały, i wskazała na dodatkowe, ograniczone okoliczności faktyczne. Mimo że firma Shell formalnie nie złożył wniosku o złagodzenie sankcji, Komisja proponuje uwzględnić współpracę ze strony firmy Shell zgodnie z warunkami obwieszczenia w sprawie łagodzenia sankcji z 2002 r.
(24) W decyzji stwierdza się, że informacje udzielone przez firmę Shell w ramach współpracy nie miały znaczącej dodatkowej wartości w odniesieniu do dowodów będących już w posiadaniu Komisji, ponieważ Komisja była już wtedy w stanie udowodnić popełnienie naruszenia we wszystkich jego głównych aspektach.
(25) W związku z powyższym w decyzji nie uznaje się, że Shell jest uprawniony do zmniejszenia sankcji w zamian za współpracę.
DECYZJA
(26) W następstwie przedstawionych w niniejszej decyzji naruszeń nakłada się następujące grzywny:
a) Bayer AG: 0 EUR;
b) The Dow Chemical Company: 64.575.000 EUR, z czego:
(i) solidarnie z Dow Deutschland Inc na kwotę 60.270.000 EUR;
(ii) solidarnie z Dow Deutschland Anlagengesellschaft mbH oraz Dow Europe GmbH na kwotę 47.355.000 EUR;
c) Eni S.p.A. oraz Polimeri Europa S.p.A, solidarnie: 272.250.000 EUR;
d) Shell Petroleum N.V., Shell Nederland B.V. oraz Shell Nederland Chemie B.V., solidarnie: 160.875.000 EUR;
e) Unipetrol a.s. oraz Kaucuk a.s., solidarnie: 17.550.000 EUR;
f) Trade-Stomil Ltd: 3.800.000 EUR.
(27) Adresatom niniejszej decyzji nakazuje się bezzwłoczne zakończenie naruszenia przedstawionego w decyzji, o ile nie uczyniły tego do tej pory, a także powstrzymanie się od ponownego podejmowania opisanych w decyzji czynów lub zachowań oraz od podejmowania wszelkich czynów lub zachowań o takim samym lub podobnym celu bądź skutku.
______
(1) Mowa o następujących decyzjach: w przypadku Shell i Enichem: decyzja Komisji 86/398/EWG z dnia 23 kwietnia 1986 r. (dotycząca polipropylenu), Dz.U. L 230 z 18.8.1986, str. 1, decyzja Komisji 94/599/WE z dnia 27 lipca 1994 r. (PVC II). Dz.U. L 239 z 14.9.1994, str. 14. W przypadku Bayer: decyzja Komisji 2002/742/WE z dnia 5 grudnia 2001 r. (dotycząca kwasu cytrynowego), Dz.U. L 239 z 6.9.2002, str. 18.