Sprawozdanie roczne dotyczące działań finansowanych z ósmego, dziewiątego i dziesiątego Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) za rok budżetowy 2009 wraz z odpowiedziami Komisji.
Dz.U.UE.C.2010.303.243
Akt nienormatywny(2010/C 303/02)
(Dz.U.UE C z dnia 9 listopada 2010 r.)
UWAGI TRYBUNAŁU
WSTĘP
1. Niniejsze sprawozdanie roczne zawiera przeprowadzoną przez Trybunał ocenę Europejskich Funduszy Rozwoju (EFR). Najważniejsze informacje dotyczące działań objętych kontrolą oraz wydatków w 2009 r. przedstawiono w tabeli 1.
Tabela 1 - Europejskie Fundusze Rozwoju – najważniejsze informacje
Charakterystyka Europejskich Funduszy Rozwoju
2. Europejski Fundusz Rozwoju (EFR) jest głównym instrumentem pomocy Unii Europejskiej w zakresie współpracy na rzecz rozwoju z państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) oraz krajami i terytoriami zamorskimi (KTZ). Został on utworzony w 1957 r. na mocy postanowień traktatu rzymskiego.
3. EFR są finansowane przez państwa członkowskie, ich funkcjonowanie jest regulowane na podstawie osobnego rozporządzenia finansowego, a zarządza nimi specjalny komitet. Komisja Europejska odpowiada za finansową realizację działań, na które wykorzystywane są fundusze EFR. W Komisji niemal wszystkimi programami EFR zarządza Biuro Współpracy EuropeAid (EuropeAid), które jest również odpowiedzialne za zarządzanie większością wydatków na działania zewnętrzne i rozwój, finansowanych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej(1). Niewielka część projektów EFR(2) odnosi się do pomocy humanitarnej i zarządza nią Dyrekcja Generalna ds. Pomocy Humanitarnej (DG ECHO). Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) zarządza instrumentem inwestycyjnym. Instrument ten nie jest uwzględniany w poświadczeniu wiarygodności wydawanym przez Trybunał ani w absolutorium udzielanym przez Parlament Europejski (3)(4).
4. Zarządzanie EFR odbywa się z wykorzystaniem trzech trybów (tabela 1): zarządzania scentralizowanego, wspólnego oraz zdecentralizowanego(5). W trybie zarządzania scentralizowanego (40 % płatności w 2009 r.) sama Komisja prowadzi bezpośrednio działania pomocowe; dotyczy to głównie wsparcia budżetowego. W przypadku zarządzania wspólnego (14 % płatności w 2009 r.) realizacja zadań finansowanych przez Wspólnotę powierzana jest organizacjom międzynarodowym, pod warunkiem że ich rachunkowość, audyt, procedury kontroli i procedury udzielania zamówień dają gwarancje równoważne uznanym międzynarodowym standardom. Głównymi partnerami EuropeAid są agencje ONZ i Bank Światowy. W ramach zarządzania zdecentralizowanego (46 % płatności w 2009 r.) Komisja powierza zarządzanie niektórymi działaniami władzom krajów będących beneficjentami pomocy. Na schemacie 1 przedstawiono tryb zdecentralizowanego zarządzania EFR w odniesieniu do procesu płatności.
Schemat 1 - Zasada zarządzania zdecentralizowanego w odniesieniu do procesu płatności
5. Interwencje EFR są realizowane w krajach i przez kraje, w których systemy kontroli wewnętrznej z reguły słabo funkcjonują. Ten brak zdolności administracyjnych większości krajowych urzędników zatwierdzających, a także uchybienia w ustanawianiu i stosowaniu procedur finansowych i mechanizmów kontroli organizacji wdrażających i organów nadzorujących stanowią duże zagrożenie dla prawidłowości transakcji. Oddalenie wielu miejsc, w których realizowane są projekty, oraz występowanie konfliktów w niektórych regionach także utrudnia prowadzenie weryfikacji.
ODPOWIEDZI KOMISJI
5. EFR został zaprojektowany w celu pomocy państwom, które z definicji znajdują się w trudnej sytuacji, dlatego polityka w zakresie pomocy rozwojowej musi gwarantować, by organy krajowe były odpowiedzialne za strategie w zakresie rozwoju. Krajowi urzędnicy zatwierdzający odkrywają w tym procesie kluczową rolę. Aby zapewnić zgodność z właściwymi procedurami i zasadami, od kilku lat prowadzony jest specjalnie opracowany program szkoleniowy dla personelu w biurach krajowych urzędników zatwierdzających.
Rozdział I - Realizacja ósmego, dziewiątego i dziesiątego EFR 6-10
Rozdział II - Niezależne poświadczenie wiarygodności Trybunału Obrachunkowego dotyczące rozliczeń EFR