Rozporządzenie wykonawcze 2023/2633 określające trajektorię napełniania wraz z celami pośrednimi na 2024 r. dla każdego państwa członkowskiego z podziemnymi magazynami gazu znajdującymi się na jego terytorium i bezpośrednio połączonymi z jego obszarem rynku

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2023.2633

Akt obowiązujący

Wersja od: 23 listopada 2023 r.

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2023/2633

z dnia 20 listopada 2023 r.

określające trajektorię napełniania wraz z celami pośrednimi na 2024 r. dla każdego państwa członkowskiego z podziemnymi magazynami gazu znajdującymi się na jego terytorium i bezpośrednio połączonymi z jego obszarem rynku

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 z dnia 25 października 2017 r. dotyczące środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (UE) nr 994/2010 ¹ , zmienione rozporządzeniem (UE) 2022/1032 ²  z dnia 29 czerwca 2022 r., w szczególności jego art. 6a ust. 7 akapit trzeci,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W następstwie rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę i w obliczu możliwości przedłużającego się zakłócenia - a nawet wstrzymania - dostaw gazu z Rosji Unia Europejska, w celu ochrony swoich obywateli i gospodarki Unii, podjęła inicjatywy mające na celu zwiększenie gotowości na takie zakłócenia.

(2) W tym kontekście przyjęto rozporządzenie (UE) 2022/1032, aby zapewnić napełnienie podziemnych magazynów gazu w państwach członkowskich w okresie zimowym 2022-2023 i później.

(3) Art. 6a ust. 7 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2017/1938 przewiduje, że w odniesieniu do 2023 r. i kolejnych lat każde państwo członkowskie z podziemnymi magazynami gazu przedkłada Komisji do dnia 15 września poprzedniego roku, w formie zagregowanej, projekt trajektorii napełniania, z celami pośrednimi na luty, maj, lipiec i wrzesień, w tym informacje techniczne, dla takich magazynów znajdujących się na jego terytorium i bezpośrednio połączonych z jego obszarem rynku. Trajektoria napełniania i cele pośrednie opierają się na wskaźniku średniego napełnienia z pięciu poprzednich lat.

(4) Art. 6a ust. 7 akapit trzeci rozporządzenia (UE) 2017/1938 stanowi, że na podstawie informacji technicznych dostarczonych przez każde państwo członkowskie oraz z uwzględnieniem oceny przeprowadzonej przez Grupę Koordynacyjną ds. Gazu (GKG) Komisja przyjmuje, do dnia 15 listopada roku poprzedzającego i zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 18a ust. 2 wspomnianego rozporządzenia, akty wykonawcze określające indywidualną trajektorię napełniania dla każdego państwa członkowskiego. Komisję wspomaga komitet procedury komitetowej, o którym mowa w art. 18a ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/1938 - Komitet ds. Magazynowania Gazu.

(5) Komisja jest zobowiązana przyjąć do dnia 15 listopada 2023 r. akty wykonawcze określające trajektorię napełniania na 2024 r. dla każdego państwa członkowskiego z podziemnymi magazynami gazu. Z uwagi na ograniczony czas na przyjęcie tych aktów wykonawczych należy przyjąć jeden akt wykonawczy dla wszystkich państw członkowskich, których to dotyczy.

(6) Ze względu na dużą niepewność w odniesieniu do ogólnej sytuacji w zakresie bezpieczeństwa dostaw gazu oraz kształtowania się popytu na gaz i podaży gazu w Unii oraz w poszczególnych państwach członkowskich, różne scenariusze zużycia w zależności od panujących zimą temperatur oraz zakres dobrowolnych środków zmniejszających zapotrzebowanie wdrożonych przez państwa członkowskie na podstawie art. 3 rozporządzenia Rady (UE) 2022/1369 ³ , których okres stosowania przedłużono następnie rozporządzeniem Rady (UE) 2023/706 ⁴ , trajektorie napełniania określone w niniejszym rozporządzeniu wykonawczym obejmują technicznie wykonalne minimalne cele pośrednie, które umożliwiają państwom członkowskim osiągnięcie do dnia 1 listopada 2024 r. celu w zakresie napełnienia wynoszącego 90 %.

(7) Trajektorie napełniania powinny w miarę możliwości uwzględniać trajektorie napełniania przedłożone przez państwa członkowskie oraz uwzględniać wskaźniki średniego napełnienia w poszczególnych państwach członkowskich w ciągu poprzednich pięciu lat. Techniczna wykonalność celów pośrednich określonych w niniejszym rozporządzeniu wykonawczym powinna również uwzględniać krzywą zagregowanej zdolności zatłaczania w miejscach magazynowania w każdym państwie członkowskim. Cele te należy określić w sposób gwarantujący bezpieczeństwo dostaw gazu na poziomie Unii, przy jednoczesnym unikaniu niepotrzebnych obciążeń dla państw członkowskich, uczestników rynku gazu, operatorów systemów magazynowania lub odbiorców oraz bez nadmiernego zakłócania konkurencji między instalacjami magazynowymi znajdującymi się w sąsiadujących ze sobą państwach członkowskich.

(8) Cele pośrednie na dzień 1 lutego i 1 maja 2024 r. stanowią istotne cele w kontekście bezpieczeństwa dostaw w nadchodzącym roku gazowym. Ustalenie celu na luty na poziomie minimalnej średniej wartości dla Unii wynoszącej 45 % ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa dostaw gazu poprzez zapewnienie wysokiej zdolności wytłaczania z magazynów w grudniu 2023 r. i styczniu 2024 r., kiedy zapotrzebowanie na gaz jest wysokie, przy jednoczesnym uniknięciu opróżnienia magazynów w lutym i marcu 2024 r. W szczególności należy zapewnić elastyczność we wczesnych miesiącach zimowych, jeśli zima okaże się chłodniejsza niż zazwyczaj. Biorąc pod uwagę prognozę dotyczącą dostaw gazu zimą, opracowaną przez europejską sieć operatorów systemów przesyłowych gazu (ENTSOG), państwa członkowskie powinny jednak dążyć do osiągnięcia wspólnie poziomu napełnienia wynoszącego 55 % pojemności podziemnych magazynów gazu w Unii, aby zapobiec wystąpieniu sytuacji pod względem bezpieczeństwa dostaw, która mogłaby prowadzić do ogłoszenia unijnego stanu alarmowego zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2023/706, a w konsekwencji do wprowadzenia środków po stronie zapotrzebowania. Cel pośredni na dzień 1 maja 2024 r. w postaci poziomu napełnienia wynoszącego 45 % pojemności unijnych magazynów jest uzasadniony, aby ułatwić ponowne napełnienie magazynów w przypadku zwiększonego zapotrzebowania lub ograniczonych dostaw latem 2024 r., a jego nieosiągnięcie mogłoby stwarzać istotne ryzyko, że cel w zakresie napełnienia na poziomie 90 % w dniu 1 listopada 2024 r. nie zostanie zrealizowany. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1938 poziomy napełnienia, które wynoszą do pięciu punktów procentowych poniżej celu, uznaje się za zgodne z celami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2017/1938. W przypadku gdy poziom napełnienia w państwie członkowskim jest o więcej niż pięć punktów procentowych niższy od poziomu określonego w jego trajektorii napełniania, właściwy organ powinien niezwłocznie zastosować skuteczne środki, aby zwiększyć ten poziom. Państwa członkowskie powinny informować Komisję oraz GKG o takich środkach.

(9) Trajektorie napełniania przedłożone przez państwa członkowskie mogą się różnić, gdyż odzwierciedlają one specyficzną sytuację poszczególnych krajów. Cele w zakresie napełnienia na dzień 1 maja są również zasadniczo niższe od celów na dzień 1 lutego, gdyż pobory gazu z magazynów są powiązane z zapotrzebowaniem na ciepło i każdego roku na poziomie Unii magazyny odnotowują minimalne poziomy napełnienia w okolicy kwietnia.

(10) W przypadku państw członkowskich objętych zakresem art. 6a ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/1938 cel w zakresie napełnienia należy zmniejszyć o wolumen dostarczony do państw trzecich w okresie referencyjnym 2016-2021, jeżeli średni wolumen dostaw wynosił ponad 15 TWh rocznie w okresie poboru gazu z magazynów (październik- kwiecień).

(11) Państwa członkowskie powinny osiągnąć cel w zakresie napełnienia wynoszący 90 % pojemności swoich magazynów, o którym mowa w art. 6a ust. 1 rozporządzenia (UE) 2017/1938, między innymi w szczególności przez agregację zapotrzebowania i udział w mechanizmie wspólnych zakupów, jak określono w komunikacie Komisji z dnia 18 października 2022 r. ⁵  oraz w powiązanym rozporządzeniu Rady (UE) 2022/2576 ⁶  (jeżeli okres stosowania tego rozporządzenia zostanie przedłużony).

(12) Przy napełnianiu magazynów oraz w świetle wyzwań związanych z sezonem napełniania w 2024 r. państwa członkowskie powinny jak najlepiej wykorzystać wszystkie dostępne narzędzia koordynacji na szczeblu UE. Wykorzystanie unijnej platformy energetycznej do agregacji zapotrzebowania z myślą o wspólnych zakupach gazu może, jeżeli okres funkcjonowania tej platformy zostanie przedłużony, przyczynić się do lepszej koordynacji napełniania magazynów. Na przykład państwa członkowskie powinny już teraz być gotowe do uczestnictwa w agregacji zapotrzebowania o znacznych wolumenach, aby ułatwić osiągnięcie celu wynoszącego 90 %.

(13) Trajektorie napełniania uwzględniają również ocenę GKG, z którą przeprowadzono konsultacje w trakcie jej posiedzeń w dniach 20 września 2023 r. i 20 października 2023 r.

(14) Niniejsze rozporządzenie odzwierciedla trajektorie napełniania państw członkowskich z podziemnymi magazynami gazu, podczas gdy art. 6c rozporządzenia (UE) 2017/1938 przewiduje inne obowiązki dla państw członkowskich bez podziemnych magazynów gazu.

(15) Biorąc pod uwagę konieczność ustalenia do dnia 15 listopada 2023 r. trajektorii napełniania na 2024 r., niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w dniu jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(16) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Magazynowania Gazu,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

Trajektorie napełniania na 2024 r.

Trajektorie napełniania wraz z celami pośrednimi na 2024 r. dla państw członkowskich z podziemnymi magazynami gazu znajdującymi się na ich terytorium i bezpośrednio połączonymi z ich obszarem rynku określono w załączniku.

Artykuł  2

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 20 listopada 2023 r.

ZAŁĄCZNIK

Trajektoria napełniania z celami pośrednimi oraz cel w zakresie napełnienia na 2024 r. dla państw członkowskich z podziemnymi magazynami gazu ⁷

Państwo członkowskie	1 lutego - cel pośredni	1 maja - cel pośredni	1 lipca - cel pośredni	1 września - cel pośredni	1 listopada - cel w zakresie napełnienia
AT	50%	40%	58 %	72%	90%
BE	30%	5%	40%	78 %	90%
BG	52%	33%	55%	77%	90%
CZ	40%	25 %	30%	60%	90%
DE	45 %	10%	30%	65 %	90%
DK	45 %	40%	60%	80%	90%
ES	59%	60%	66%	80%	90%
FR	41 %	11 %	39%	81 %	90%
HR	46%	29 %	51 %	83 %	90%
HU	51 %	37%	65 %	86%	90%
IT	45 %	36%	54%	72%	90%
LV	45 %	41 %	63 %	90%	90%
NL	43 %	30%	50%	68 %	90%
PL	50%	35%	60%	80%	90%
PT	70%	70%	80%	80%	90%
RO	40%	41 %	65 %	85 %	90%
SE	59%	30%	61 %	79%	90%
SK	45 %	20%	27%	67%	90%

¹ Dz.U. L 280 z 28.10.2017, s. 1.

² Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1032 z dnia 29 czerwca 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) 2017/1938 i (WE) nr 715/2009 w odniesieniu do magazynowania gazu (Dz.U. L 173 z 30.6.2022, s. 17).

³ Rozporządzenie Rady (UE) 2022/1369 z dnia 5 sierpnia 2022 r. w sprawie skoordynowanych środków zmniejszających zapotrzebowanie na gaz (Dz.U. L 206 z 8.8.2022, s. 1).

⁴ Rozporządzenie Rady (UE) 2023/706 z dnia 30 marca 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) 2022/1369 w odniesieniu do przedłużenia okresu zmniejszenia zapotrzebowania w kontekście środków zmniejszających zapotrzebowanie na gaz oraz w odniesieniu do zwiększenia sprawozdawczości i monitorowania realizacji tych środków (Dz.U. L 93 z 31.3.2023, s. 1).

⁵ Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Kryzys energetyczny - wspólne przygotowania, zakupy i ochrona UE, COM(2022) 553 final z dnia 18 października 2022 r.

⁶ Rozporządzenie Rady (UE) 2022/2576 z dnia 19 grudnia 2022 r. w sprawie zwiększenia solidarności dzięki lepszej koordynacji zakupów gazu, wiarygodnym poziomom odniesienia cen i transgranicznej wymianie gazu (Dz.U. L 335, 29.12.2022, s. 1).

⁷ Załącznikpodlega proporcjonalnym obowiązkom każdego państwa członkowskiego na mocy rozporządzenia(UE) 2017/1938, w szczególności jego art. 6a, 6bi 6c. W przypadku państw członkowskich objętych zakresem art. 6a ust. 2proporcjonalny cel pośredni oblicza się, mnożąc wartość podaną w tabeli przez limit 35 % i dzieląc wynik przez 90 %.