Rozdział 2 - OBOWIĄZKI I PRAWA UPOWAŻNIONYCH ZGŁASZAJĄCYCH CBAM - Rozporządzenie 2023/956 ustanawiające mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2023.130.52

Akt obowiązujący

Wersja od: 16 maja 2023 r.

ROZDZIAŁ  II

OBOWIĄZKI I PRAWA UPOWAŻNIONYCH ZGŁASZAJĄCYCH CBAM

Artykuł  4

Przywóz towarów

Towary mogą być przywożone na obszar celny Unii wyłącznie przez upoważnionego zgłaszającego CBAM.

Artykuł  5

Wniosek o udzielenie upoważnienia

1. Importer mający siedzibę w państwie członkowskim, przed przywozem towarów na obszar celny Unii, składa wniosek o przyznanie statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM (zwany dalej "wnioskiem o udzielenie upoważnienia"). Jeżeli taki importer wyznaczy pośredniego przedstawiciela celnego zgodnie z art. 18 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, a ten pośredni przedstawiciel celny wyrazi zgodę na działanie w charakterze upoważnionego zgłaszającego CBAM, wniosek o udzielenie upoważnienia składa pośredni przedstawiciel celny.

2. Jeżeli importer nie ma siedziby w państwie członkowskim, wniosek o udzielenie upoważnienia składa pośredni przedstawiciel celny.

3. Wniosek o udzielenie upoważnienia składa się za pośrednictwem rejestru CBAM ustanowionego zgodnie z art. 14.

4. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1, jeżeli zdolności przesyłowe na potrzeby przywozu energii elektrycznej są przydzielane w drodze alokacji zdolności przesyłowych typu explicit, osobę, której przydzielono zdolności przesyłowe na potrzeby przywozu i która dokonuje nominacji tych zdolności na potrzeby przywozu, uważa się do celów niniejszego rozporządzenia za upoważnionego zgłaszającego CBAM w państwie członkowskim, w którym osoba ta zgłosiła przywóz energii elektrycznej w zgłoszeniu celnym. Pomiaru przywozu dokonuje się na poszczególnych granicach w okresach nie dłuższych niż jedna godzina i nie jest możliwe odliczenie wywozu lub tranzytu w tej samej godzinie.

Właściwy organ państwa członkowskiego, w którym złożono zgłoszenie celne, rejestruje daną osobę w rejestrze CBAM.

5. Wniosek o udzielenie upoważnienia zawiera następujące informacje o wnioskodawcy:

a) imię i nazwisko/nazwę, adres i dane kontaktowe;

b) numer EORI;

c) wskazanie głównej działalności gospodarczej prowadzonej w Unii;

d) zaświadczenie organu podatkowego w państwie członkowskim, w którym wnioskodawca ma siedzibę, że na wnioskodawcy nie ciąży nieuregulowany nakaz odzyskania krajowych należności podatkowych;

e) oświadczenie, że wnioskodawca nie dopuścił się poważnych naruszeń ani nie dopuszczał się powtarzających się naruszeń przepisów prawa celnego, przepisów podatkowych lub przepisów dotyczących nadużyć na rynku w ciągu pięciu lat poprzedzających rok złożenia wniosku, obejmujące również wskazanie, że nie był on notowany za poważne przestępstwa związane z jego działalnością gospodarczą;

f) informacje niezbędne do wykazania finansowej i operacyjnej zdolności wnioskodawcy do wypełnienia jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia oraz, jeżeli właściwy organ podjął taką decyzję na podstawie oceny ryzyka, dokumenty potwierdzające te informacje, takie jak rachunek zysków i strat oraz bilans za maksymalnie ostatnie trzy lata budżetowe, za które zamknięto rozliczenia;

g) szacunkową wartość pieniężną i wielkość przywozu towarów na obszar celny Unii w podziale na rodzaje towarów, w roku kalendarzowym, w którym składany jest wniosek, oraz w następnym roku kalendarzowym;

h) w stosownych przypadkach - imiona i nazwiska lub nazwy oraz dane kontaktowe osób, w imieniu których działa wnioskodawca.

6. Wnioskodawca może w każdej chwili wycofać swój wniosek.

7. Upoważniony zgłaszający CBAM niezwłocznie informuje właściwy organ za pośrednictwem rejestru CBAM o zmianach w informacjach przekazanych zgodnie z ust. 5 niniejszego artykułu, które nastąpiły po wydaniu decyzji o przyznaniu statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM zgodnie z art. 17 i które mogą mieć wpływ na tę decyzję lub treść upoważnienia udzielonego na jej podstawie.

8. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących komunikacji między wnioskodawcą, właściwym organem i Komisją, standardowego formatu wniosku o udzielenie upoważnienia oraz procedur składania takiego wniosku za pośrednictwem rejestru CBAM, procedury, której ma przestrzegać właściwy organ, terminów rozpatrywania wniosków o udzielenie upoważnienia zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu oraz zasad identyfikacji przez właściwy organ upoważnionych zgłaszających CBAM zgłaszających przywóz energii elektrycznej. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

Artykuł  6

Deklaracja CBAM

1. Do dnia 31 maja każdego roku, a po raz pierwszy w roku 2027 na rok 2026, każdy upoważniony zgłaszający CBAM składa za pośrednictwem rejestru CBAM, o którym mowa w art. 14, deklarację CBAM za poprzedni rok kalendarzowy.

2. Deklaracja CBAM zawiera następujące informacje:

a) całkowitą ilość poszczególnych rodzajów towarów przywiezionych w poprzednim roku kalendarzowym, wyrażoną w megawatogodzinach w przypadku energii elektrycznej i w tonach w przypadku innych towarów;

b) całkowity poziom emisji wbudowanych związanych z towarami, o których mowa w lit. a) niniejszego ustępu, wyrażoną w tonach emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla na megawatogodzinę energii elektrycznej lub - w przypadku innych towarów - w tonach emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla na tonę każdego rodzaju towarów, obliczoną zgodnie z art. 7 i zweryfikowaną zgodnie z art. 8;

c) całkowitą liczbę certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia - odpowiadającą całkowitej wielkości emisji wbudowanych, o której mowa w lit. b) niniejszego ustępu - po dokonaniu redukcji z tytułu opłaty emisyjnej uiszczonej w państwie pochodzenia zgodnie z art. 9 oraz dostosowania niezbędnego, by odzwierciedlić zakres, w jakim uprawnienia w ramach EU ETS są przydzielane bezpłatnie zgodnie z art. 31;

d) kopie sprawozdań z weryfikacji wydanych przez akredytowanego weryfikatora zgodnie z art. 8 i załącznikiem VI.

3. W przypadku gdy przywożone są produkty przetworzone powstałe w wyniku procedury uszlachetniania czynnego, o której mowa w art. 256 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, upoważniony zgłaszający CBAM zgłasza w deklaracji CBAM ilość emisji wbudowanych związanych z towarami, które zostały objęte procedurą uszlachetniania czynnego i z których powstały przywożone produkty przetworzone, nawet jeżeli dane produkty przetworzone nie są towarami wymienionymi w załączniku I do niniejszego rozporządzenia. Ustęp ten ma również zastosowanie, gdy produkty przetworzone powstałe w wyniku procedury uszlachetniania czynnego są towarami powracającymi, o których mowa w art. 205 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.

4. W przypadku gdy towary przywożone wymienione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia są produktami przetworzonymi powstałymi w wyniku procedury uszlachetniania biernego, o której mowa w art. 259 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, upoważniony zgłaszający CBAM zgłasza w deklaracji CBAM wyłącznie emisje z procesu przetwarzania przeprowadzonego poza obszarem celnym Unii.

5. W przypadku gdy towary przywożone są towarami powracającymi, o których mowa w art. 203 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, upoważniony zgłaszający CBAM wykazuje oddzielnie w deklaracji CBAM "zero" w odniesieniu do całkowitego poziomu emisji wbudowanych odpowiadających tym towarom.

6. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących standardowego formatu deklaracji CBAM, w tym szczegółowych informacji w podziale na instalacje, państwo pochodzenia i rodzaj towarów, które mają być zgłaszane, na poparcie sum, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, w szczególności w odniesieniu do emisji wbudowanych i uiszczonej opłaty emisyjnej, procedury składania deklaracji CBAM za pośrednictwem rejestru CBAM oraz warunków przekazywania certyfikatów CBAM, o których mowa w ust. 2 lit. c) niniejszego artykułu, do umorzenia zgodnie z art. 22 ust. 1, w szczególności w odniesieniu do procesu i wyboru przez upoważnionego zgłaszającego CBAM certyfikatów, które mają zostać przekazane do umorzenia. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

Artykuł  7

Obliczanie emisji wbudowanych

1. Poziom emisji wbudowanych związanych z towarami oblicza się zgodnie z metodami przedstawionymi w załączniku IV. W odniesieniu do towarów wymienionych w załączniku II oblicza się i uwzględnia wyłącznie emisje bezpośrednie.

2. Poziom emisji wbudowanych związanych z towarami innymi niż energia elektryczna ustala się na podstawie rzeczywistych emisji zgodnie z metodami określonymi w załączniku IV pkt 2 i 3. W przypadku braku możliwości odpowiedniego ustalenia poziomu rzeczywistych emisji oraz w przypadku emisji pośrednich poziom emisji wbudowanych ustala się przez odniesienie do wartości domyślnych zgodnie z metodami określonymi w załączniku IV pkt 4.1.

3. Poziom emisji wbudowanych związanych z przywożoną energią elektryczną ustala się przez odniesienie do wartości domyślnych zgodnie z metodą określoną w załączniku IV pkt 4.2, chyba że upoważniony zgłaszający CBAM wykaże, że spełnione są kryteria ustalania poziomu emisji wbudowanych na podstawie rzeczywistych emisji wymienione w załączniku IV pkt 5.

4. Wbudowane emisje pośrednie oblicza się zgodnie z metodą określoną w załączniku IV pkt 4.3 i doprecyzowaną w aktach wykonawczych przyjętych na podstawie ust. 7 niniejszego artykułu, chyba że upoważniony zgłaszający CBAM wykaże, że spełnione są kryteria ustalania poziomu emisji wbudowanych na podstawie rzeczywistych emisji wymienionych w załączniku IV pkt 6.

5. Upoważniony zgłaszający CBAM prowadzi rejestry informacji wymaganych do obliczenia emisji wbudowanych zgodnie z wymogami określonymi w załączniku V. Rejestry te muszą być wystarczająco szczegółowe, aby umożliwić weryfikatorom akredytowanym zgodnie z art. 18 zweryfikowanie wielkości emisji wbudowanych zgodnie z art. 8 i załącznikiem VI oraz aby umożliwić Komisji i właściwemu organowi dokonanie przeglądu deklaracji CBAM zgodnie z art. 19 ust. 2.

6. Upoważniony zgłaszający CBAM przechowuje te rejestry informacji, o których mowa w ust. 5, w tym sprawozdanie weryfikatora, do końca czwartego roku po roku, w którym złożono lub w którym należało złożyć deklarację CBAM.

7. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących:

a) stosowania elementów metod obliczeniowych określonych w załączniku IV, w tym dotyczących określania granic systemowych procesów produkcji i odnośnych materiałów wsadowych (prekursorów), współczynników emisji, ustalanych dla konkretnych instalacji wartości rzeczywistych emisji i wartości domyślnych oraz ich stosowania w odniesieniu do poszczególnych towarów, a także określania metod zapewnienia wiarygodności danych, na podstawie których ustala się wartości domyślne, w tym poziomu szczegółowości i weryfikacji danych, a także dalszych specyfikacji towarów, które do celów załącznika IV pkt 1 należy uznać za "towary proste" i "towary złożone"; w tych aktach wykonawczych określa się również warunki, na jakich uznaje się, że nie można odpowiednio określić rzeczywistych emisji, a także elementy dowodów wykazujące, że spełnione są kryteria wymagane do uzasadnienia wykorzystania rzeczywistych emisji w odniesieniu do energii elektrycznej zużywanej w procesach produkcji towarów do celów ust. 2, wymienionych w załączniku IV pkt 5 i 6; oraz

b) stosowania elementów metod obliczeniowych na podstawie ust. 4, zgodnie z załącznikiem IV pkt 4.3.

W obiektywnie uzasadnionych przypadkach akty wykonawcze, o których mowa w akapicie pierwszym, przewidują możliwość dostosowania wartości domyślnych do poszczególnych obszarów, regionów lub państw w celu uwzględnienia szczególnych obiektywnych czynników mających wpływ na emisje, takich jak główne źródła energii lub procesy przemysłowe. Podstawę tych aktów wykonawczych stanowią obowiązujące przepisy w zakresie monitorowania i weryfikacji danych dotyczących emisji i działalności w odniesieniu do instalacji objętych dyrektywą 2003/87/WE, w szczególności rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2066 ²⁴ , rozporządzenie wykonawcze (UE) 2018/2067 i rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/331 ²⁵ . Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  8

Weryfikacja emisji wbudowanych

1. Upoważniony zgłaszający CBAM zapewnia, aby całkowity poziom emisji wbudowanych zadeklarowany w deklaracji CBAM złożonej zgodnie z art. 6 został zweryfikowany przez weryfikatora akredytowanego zgodnie z art. 18 w oparciu o zasady weryfikacji określone w załączniku VI.

2. W przypadku emisji wbudowanych związanych z towarami wyprodukowanymi w instalacjach w państwie trzecim zarejestrowanych zgodnie z art. 10 upoważniony zgłaszający CBAM może podjąć decyzję o wykorzystaniu zweryfikowanych informacji ujawnionych mu zgodnie z art. 10 ust. 7 w celu wypełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu.

3. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących stosowania zasad weryfikacji określonych w załączniku VI w odniesieniu do:

a) możliwości odstąpienia, w należycie uzasadnionych okolicznościach i bez narażania na ryzyko wiarygodnego oszacowania emisji wbudowanych, przeprowadzenia przez weryfikatora wizyty w instalacji, w której produkowane są odnośne towary;

b) określenia progów pozwalających stwierdzić, czy nieprawidłowości lub niezgodności są istotne; oraz

c) dokumentacji uzupełniającej wymaganej do sporządzenia sprawozdania z weryfikacji, w tym jego formatu.

Przyjmując akty wykonawcze, o których mowa w akapicie pierwszym, Komisja dąży do równoważności i spójności z procedurami określonymi w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2018/2067. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  9

Opłata emisyjna uiszczana w państwie trzecim

1. W celu uwzględnienia opłaty emisyjnej uiszczonej w państwie pochodzenia w odniesieniu do zadeklarowanych emisji wbudowanych upoważniony zgłaszający CBAM może zgłosić w swojej deklaracji CBAM zmniejszenie liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia. Zmniejszenie można zgłosić tylko wtedy, gdy opłata emisyjna została faktycznie uiszczona w państwie pochodzenia. W takim przypadku uwzględnia się rabaty lub inne formy rekompensaty dostępne w tym państwie, które skutkują obniżeniem tej opłaty.

2. Upoważniony zgłaszający CBAM prowadzi rejestry dokumentów wymaganych do wykazania, że zadeklarowane emisje wbudowane podlegały opłacie emisyjnej w państwie pochodzenia towarów, która została faktycznie uiszczona zgodnie z ust. 1. Upoważniony zgłaszający CBAM przechowuje w szczególności dowody dotyczące dostępnych rabatów lub innych form rekompensaty, zwłaszcza odniesienia do odpowiednich przepisów prawa tego państwa. Informacje zawarte w tej dokumentacji poświadcza osoba niezależna od upoważnionego zgłaszającego CBAM i od organów państwa pochodzenia. Imię i nazwisko lub nazwa oraz dane kontaktowe tej niezależnej osoby są wskazane w dokumentacji. Upoważniony zgłaszający CBAM przechowuje również dowody faktycznego uiszczenia opłaty emisyjnej.

3. Upoważniony zgłaszający CBAM przechowuje rejestry, o których mowa w ust. 2, do końca czwartego roku po roku, w którym złożono lub w którym należało złożyć deklarację CBAM.

4. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących przeliczania średniej rocznej opłaty emisyjnej faktycznie uiszczonej zgodnie z ust. 1 na odpowiednią redukcję liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia, w tym przeliczania kwoty opłaty emisyjnej faktycznie uiszczonej w walucie obcej na euro po średnim rocznym kursie wymiany, wymaganych dowodów faktycznego uiszczenia opłaty emisyjnej, przykładów odpowiednich rabatów lub innych form rekompensaty, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, oraz kwalifikacji niezależnej osoby, o której mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, a także warunków służących ustaleniu jej niezależności. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

Artykuł  10

Rejestracja operatorów i instalacji w państwach trzecich

1. Na wniosek operatora instalacji znajdującej się w państwie trzecim Komisja rejestruje informacje dotyczące tego operatora i jego instalacji w rejestrze CBAM, o którym mowa w art. 14.

2. Wniosek o rejestrację, o którym mowa w ust. 1, zawiera następujące informacje, które mają zostać umieszczone w rejestrze CBAM po dokonaniu rejestracji:

a) imię i nazwisko lub nazwę, adres i dane kontaktowe operatora;

b) położenie każdej instalacji, w tym pełny adres i współrzędne wyrażone jako długość i szerokość geograficzna z dokładnością do sześciu miejsc po przecinku;

c) wskazanie głównej działalności instalacji.

3. Komisja powiadamia operatora o rejestracji w rejestrze CBAM. Rejestracja jest ważna przez okres pięciu lat od daty powiadomienia o niej operatora instalacji.

4. Operator bezzwłocznie powiadamia Komisję o zmianach w zakresie informacji, o których mowa w ust. 2, zaistniałych po dokonaniu rejestracji, a Komisja aktualizuje odpowiednie informacje w rejestrze CBAM.

5. Operator:

a) ustala poziom emisji wbudowanych, obliczonych zgodnie z metodami określonymi w załączniku IV, w podziale na rodzaje towarów produkowanych w instalacji, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu;

b) zapewnia, aby emisje wbudowane, o których mowa w lit. a) niniejszego ustępu, zostały zweryfikowane zgodnie z zasadami weryfikacji określonymi w załączniku VI przez weryfikatora akredytowanego zgodnie z art. 18;

c) przechowuje kopię sprawozdania z weryfikacji, a także prowadzi rejestr informacji wymaganych do obliczenia wielkości emisji wbudowanych związanych z towarami zgodnie z wymogami określonymi w załączniku V przez cztery lata po przeprowadzeniu weryfikacji.

6. Rejestry, o których mowa w ust. 5 lit. c) niniejszego artykułu, muszą być wystarczająco szczegółowe, aby umożliwić weryfikację emisji wbudowanych zgodnie z art. 8 i załącznikiem VI oraz przeprowadzenie, zgodnie z art. 19, przeglądu deklaracji CBAM złożonej przez upoważnionego zgłaszającego CBAM, któremu ujawniono odpowiednie informacje zgodnie z ust. 7 niniejszego artykułu.

7. Operator może ujawnić upoważnionemu zgłaszającemu CBAM informacje dotyczące weryfikacji emisji wbudowanych, o których mowa w ust. 5 niniejszego artykułu. Upoważniony zgłaszający CBAM jest uprawniony do skorzystania z ujawnionych mu informacji w celu wypełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 8.

8. Operator może w każdej chwili wystąpić o wyrejestrowanie go z rejestru CBAM. Komisja, na taki wniosek i po powiadomieniu właściwych organów, wyrejestrowuje operatora i wykreśla z rejestru CBAM informacje o nim i jego instalacji, pod warunkiem że informacje te nie są niezbędne do przeglądu złożonych deklaracji CBAM. Po umożliwieniu operatorowi przedstawienia jego stanowiska i po skonsultowaniu się z właściwymi organami Komisja może również wyrejestrować informacje, jeżeli uzna, że informacje o tym operatorze nie są już prawidłowe. Komisja informuje o wyrejestrowaniu tych informacji właściwe organy.

²⁴ Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2066 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniające rozporządzenie Komisji (UE) nr 601/2012 (Dz.U. L 334 z 31.12.2018, s. 1).

²⁵ Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/331 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie ustanowienia przejściowych zasad dotyczących zharmonizowanego przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji w całej Unii na podstawie art. 10a dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 59 z 27.2.2019, s. 8).