Rozporządzenie 2023/2859 w sprawie ustanowienia europejskiego pojedynczego punktu dostępu zapewniającego scentralizowany dostęp do publicznie dostępnych informacji mających znaczenie dla usług finansowych, rynków kapitałowych i zrównoważonego rozwoju
Dz.U.UE.L.2023.2859
Akt obowiązującyROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2023/2859
z dnia 13 grudnia 2023 r.
w sprawie ustanowienia europejskiego pojedynczego punktu dostępu zapewniającego scentralizowany dostęp do publicznie dostępnych informacji mających znaczenie dla usług finansowych, rynków kapitałowych i zrównoważonego rozwoju
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 2 ,
(1) Łatwy i uporządkowany dostęp do danych ma znaczenie w kontekście podejmowania przez decydentów, inwestorów profesjonalnych i detalicznych, organizacje pozarządowe, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, organizacje społeczne i ekologiczne - a także przez inne zainteresowane podmioty w gospodarce i społeczeństwie - trafnych, świadomych i odpowiedzialnych pod względem ekologicznym i społecznym decyzji służących sprawnemu funkcjonowaniu rynku. Udostępnianie wiarygodnych i usystematyzowanych źródeł informacji ma również szczególne znaczenie dla badaczy i praktyków akademickich, którzy prowadzą empiryczne lub teoretyczne badania rynków finansowych. Zapewnienie łatwiejszego dostępu do informacji publicznych, w tym do informacji dostarczanych na zasadzie dobrowolności, jest również konieczne, by zwiększyć szanse małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) na wzrost, widoczność i innowacyjność. Wprowadzenie wspólnych unijnych przestrzeni danych w kluczowych sektorach, w tym w sektorze finansowym, służy zapewnieniu łatwego dostępu do wiarygodnych źródeł informacji w tych sektorach.
(2) W komunikacie z dnia 24 września 2020 r. zatytułowanym "Unia rynków kapitałowych dla obywateli i przedsiębiorstw - nowy plan działania" ("plan działania na rzecz unii rynków kapitałowych") Komisja zaproponowała poprawę publicznego dostępu do informacji finansowych i niefinansowych na temat podmiotów poprzez utworzenie europejskiego pojedynczego punktu dostępu (ESAP). W komunikacie Komisji z dnia 24 września 2020 r. w sprawie strategii dla UE w zakresie finansów cyfrowych (zwanej dalej "strategią w zakresie finansów cyfrowych") nakreślono ogólnie, w jaki sposób Unia może w nadchodzących latach promować transformację cyfrową finansów, a w szczególności, w jaki sposób może promować finanse oparte na danych. Następnie w komunikacje z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie strategii dotyczącej finansowania transformacji w stronę gospodarki zrównoważonej Komisja uznała zrównoważone finansowanie za najważniejszy element systemu finansowego, będący kluczowym środkiem do osiągnięcia zielonej transformacji gospodarki Unii w ramach Europejskiego Zielonego Ładu określonego w komunikacie Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r.
(3) Aby udało się przeprowadzić zieloną transformację gospodarki Unii poprzez zrównoważone finansowanie, potrzebne są łatwo dostępne dla inwestorów informacje dotyczące zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw, dzięki czemu mieliby oni większą wiedzę przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. W tym celu należy poprawić publiczny dostęp do informacji finansowych i niefinansowych na temat podmiotów, takich jak spółki, przedsiębiorstwa i instytucje finansowe. Skutecznym środkiem służącym osiągnięciu tego celu na poziomie Unii jest ustanowienie scentralizowanej platformy - ESAP - umożliwiającej elektroniczny dostęp publiczny do wszystkich istotnych informacji.
(4) ESAP powinien zapewnić ogółowi społeczeństwa łatwy, scentralizowany dostęp do informacji na temat podmiotów i ich produktów, udostępnianych publicznie i mających znaczenie dla usług finansowych, rynków kapitałowych, zrównoważonego rozwoju i różnorodności, ale powinien wykluczać informacje marketingowe. Taki dostęp jest potrzebny, aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na zdywersyfikowane produkty finansowe, w które można inwestować i które należą do grupy produktów sprawdzonych pod kątem zasad ochrony środowiska, wpływu społecznego i ładu korporacyjnego, oraz aby skierować kapitał na te produkty. ESAP ma być przyszłościową platformą, która powinna umożliwiać zamieszczanie informacji publicznych mających znaczenie dla usług finansowych, rynków kapitałowych, zrównoważonego rozwoju i różnorodności, wynikających z przyszłych aktów ustawodawczych Unii, takich jak dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniająca dyrektywę (UE) 2019/1937.
(5) Inwestorzy, uczestnicy rynku, doradcy, środowisko akademickie i ogół społeczeństwa mogą być zainteresowani uzyskaniem informacji mających znaczenie dla usług finansowych, rynków kapitałowych, zrównoważonego rozwoju i różnorodności, innych niż te, które muszą zostać podane do wiadomości publicznej na mocy prawa Unii, w przypadku gdy podmiot udostępnia te informacje publicznie. W szczególności MŚP mogą chcieć podać do wiadomości publicznej więcej swoich informacji, aby stać się bardziej widocznymi dla potencjalnych inwestorów, zwiększając w ten sposób możliwe źródła finansowania i dywersyfikując je. Uczestnicy rynku mogą również chcieć dostarczać więcej informacji niż wymaga tego prawo Unii. W związku z tym ESAP powinien zapewniać dostęp do informacji mających znaczenie dla usług finansowych, rynków kapitałowych, zrównoważonego rozwoju i różnorodności, które są dobrowolnie podawane do wiadomości publicznej przez podmioty podlegające prawu państwa członkowskiego, jeżeli zdecydują się one udostępnić te informacje w ESAP. Takie informacje mogłyby być przekazywane dobrowolnie po zapewnieniu operacyjnej solidności i efektywności ESAP, co w każdym razie nastąpiłoby po przedłożeniu przez Komisję Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdania z wdrażania, działania i skuteczności ESAP. Informacje przekazywane dobrowolnie powinny być wyraźnie oznaczone jako takie.
(6) Informacje przekazywane dobrowolnie powinny mieć jednolity format i być porównywalne pod względem treści, wartości, użyteczności i wiarygodności z informacjami przekazywanymi obowiązkowo. Aby zapewnić większą porównywalność i użyteczność informacji udostępnianych dobrowolnie w ESAP, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) (EUNB) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 3 , Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) (EIOPA) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 4 oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (ESMA) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 5 (zwane dalej razem "Europejskimi Urzędami Nadzoru" lub EUN) powinny, za pośrednictwem Wspólnego Komitetu, opracować projekty wykonawczych standardów technicznych określających metadane, które mają towarzyszyć tym informacjom, oraz, w stosownych przypadkach, formaty lub wzory, które mają być wykorzystywane do sporządzania takich informacji. Wspólny Komitet powinien także uwzględnić wszelkie standardy istniejące w odpowiednich sektorowych aktach ustawodawczych Unii, a w szczególności wszelkie standardy opracowane specjalnie dla MŚP.
(7) ESAP nie powinien wprowadzać żadnych nowych wymogów dotyczących ujawniania informacji pod względem treści, natomiast powinien opierać się na istniejących wymogach określonych w aktach ustawodawczych Unii wymienionych w załączniku do niniejszego rozporządzenia. Ważne jest unikanie podwójnej sprawozdawczości, aby zapobiec nakładaniu dodatkowych obciążeń administracyjnych i finansowych na podmioty, zwłaszcza MŚP.
(8) W celu zwiększenia dostępności i porównywalności informacji w ESAP powinna istnieć możliwość zamieszczania w nim również informacji historycznych. Informacje historyczne powinny obejmować informacje, które zostały podane do wiadomości publicznej nie wcześniej niż pięć lat przed obowiązkiem ich przekazania do ESAP. Aby zapewnić spójne i kompletne zestawy informacji historycznych, możliwość udostępniania informacji historycznych w ESAP powinna pozostać prerogatywą organów zbierających dane, które są organami lub jednostkami organizacyjnymi Unii.
(9) ESAP powinien zostać utworzony w ambitnym terminie, przy jednoczesnym podejmowaniu działań pośrednich zapewniających jego dobrą operacyjność i wydajność. Należy w szczególności przyznać wystarczająco dużo czasu na techniczne wdrożenie ESAP oraz na wprowadzenie w państwach członkowskich zbierania informacji. Początkowa faza tworzenia ESAP powinna trwać 12 miesięcy, aby zapewnić państwom członkowskim i ESMA wystarczająco dużo czasu na utworzenie infrastruktury informatycznej i przetestowanie jej w oparciu o zbieranie ograniczonej liczby strumieni informacji. Następnie rozwój ESAP powinien polegać na stopniowym włączaniu kolejnych przepływów informacji i funkcji w tempie umożliwiającym prawidłowy i wydajny rozwój ESAP. Działanie ESAP powinno być poddawane regularnej ocenie w czasie jego wdrażania i eksploatowania, tak aby umożliwić dostosowania mające zaspakajać potrzeby użytkowników ESAP oraz zapewnić jego efektywność techniczną.
(10) Informacje, które mają być podane do wiadomości publicznej w ESAP, powinny być zbierane przez organy zbierające dane wyznaczone do celów pozyskiwania informacji, które podmioty są zobowiązane podawać do wiadomości publicznej, lub przez organy zbierające dane wyznaczone do zbierania informacji, które są przekazywane przez podmioty dobrowolnie. W celu zapewnienia pełnego i opłacalnego działania ESAP organy zbierające dane powinny przekazywać informacje ESAP w sposób zautomatyzowany, za pośrednictwem jednolitego interfejsu programowania aplikacji (API). Organy zbierające dane powinny w miarę możliwości korzystać z istniejących procedur i infrastruktury zbierania informacji na poziomie Unii i poziomie krajowym, by przekazywać informacje ESAP bez zbędnej zwłoki. Nie powinno być obowiązku udostępniania informacji w ESAP przed podaniem tych informacji do wiadomości publicznej zgodnie z mającymi zastosowanie sektorowymi aktami ustawodawczymi Unii. W celu udostępnienia informacji w ESAP organy zbierające dane powinny przechowywać informacje przekazane przez podmioty lub wygenerowane przez same organy zbierające dane, chyba że prawo Unii przewiduje już odpowiednie alternatywne mechanizmy przechowywania. Nie należy wymagać od organów zbierających dane budowania nowych mechanizmów przechowywania, jeżeli w zakresie przechowywania informacji można skorzystać z istniejących mechanizmów unijnych lub krajowych. Państwa członkowskie powinny wyznaczyć co najmniej jeden organ zbierający dane na potrzeby zbierania informacji przekazywanych przez podmioty dobrowolnie, przy czym mogą być nimi te same organy, co organy zbierające informacje przekazywane przez podmioty obowiązkowo.
(11) W celu zapewnienia opłacalnego działania, organy zbierające dane powinny mieć możliwość przekazania swoich zadań stronie trzeciej. Takie przekazanie powinno podlegać odpowiednim zabezpieczeniom i nie powinno prowadzić do tego, aby organ zbierający dane stał się jedynie "podmiotem-skrzynką pocztową". Nie powinno być możliwe przekazanie zadania polegającego na podejmowaniu decyzji uznaniowej o odrzuceniu lub usunięciu informacji, które są oczywiście niewłaściwe, stanowią nadużycie lub wykraczają poza zakres niniejszego rozporządzenia. Nie uniemożliwia to jednak osobie upoważnionej dokonania takiego odrzucenia lub usunięcia zgodnie z taką decyzją uznaniową podjętą przez organ zbierający dane.
(12) Aby informacje podane do wiadomości publicznej w ESAP można było wykorzystać w formie cyfrowej, podmioty powinny przekazywać takie informacje w formacie umożliwiającym ekstrakcję danych lub, jeżeli wymaga tego prawo Unii, w formacie nadającym się do odczytu maszynowego. Formaty umożliwiające ekstrakcję danych niekoniecznie wymagają, aby informacje były ustrukturyzowane w sposób umożliwiający odczyt maszynowy, zaś formaty nadające się do odczytu maszynowego to formaty plików o strukturze umożliwiającej oprogramowaniu użytkowemu łatwą identyfikację, rozpoznawanie i ekstrakcję określonych danych, w tym poszczególnych informacji stwierdzających stan faktyczny, oraz wewnętrznej struktury tych danych. Oba formaty powinny być otwarte, aby umożliwić jak najszersze wykorzystanie. Otwarte formaty powinny być rozumiane jako niezależne od platformy i dostępne publicznie bez żadnych ograniczeń, które utrudniają ponowne wykorzystanie zawartych w nich informacji. Projekty wykonawczych standardów technicznych powinny zostać opracowane przez EUN, za pośrednictwem Wspólnego Komitetu, w celu przedłożenia Komisji, z określeniem charakterystyki formatów nadających się do odczytu maszynowego i formatów umożliwiających ekstrakcję danych, z uwzględnieniem ewentualnych zmieniających się trendów lub standardów technologicznych. W celu zapewnienia, aby podmioty przekazywały informacje we właściwym formacie, oraz aby rozwiązać ewentualne problemy techniczne napotkane przez podmioty, organy zbierające dane powinny przeprowadzać automatyczne walidacje zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i w razie potrzeby udzielać pomocy podmiotom przekazującym informacje.
(13) Podmioty przekazujące informacje i metadane organom zbierającym dane powinny pozostać odpowiedzialne za dokładność i kompletność informacji w języku, w którym zostały przekazane, oraz za wiarygodność tych informacji i metadanych. Zgodnie z zasadami minimalizacji i ochrony danych podmioty powinny zapewnić, aby w przekazywanych informacjach nie były zawarte żadne dane osobowe, z wyjątkiem sytuacji, gdy dane te stanowią niezbędny element informacji na temat działalności gospodarczej podmiotów, w tym gdy nazwa podmiotu odpowiada imieniu i nazwisku właściciela. Jeżeli przekazane informacje zawierają dane osobowe, podmioty powinny zapewnić, aby w odniesieniu do ujawnienia takich danych osobowych były w stanie powołać się na jedną z podstaw zgodnego z prawem przetwarzania określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 6 .
(14) Celem ESMA jest ochrona interesu publicznego dzięki przyczynianiu się do zapewniania stabilności i efektywności systemu finansowego z korzyścią dla gospodarki Unii, jej obywateli i przedsiębiorstw. W tym kontekście ESMA przyczynia się w szczególności do zapewniania integralności, przejrzystości, efektywności i prawidłowego funkcjonowania rynków finansowych. Jej zadaniem jest między innymi zwiększanie ochrony inwestorów. W związku z tym należy powierzyć ESMA zadanie ustanowienia i prowadzenia ESAP.
(15) Aby umożliwić podmiotom i opinii publicznej identyfikację organów zbierających dane dostarczane do ESAP, ESMA powinna opublikować na swojej stronie internetowej wykaz organów zbierających dane i na bieżąco aktualizować ten wykaz. W przypadku konieczności dokonania zmian w tym wykazie, powinny zostać one dokonane w jak najkrótszym czasie.
(16) ESAP może być narażony na ryzyko naruszenia poufności, ryzyko dotyczące integralności i ryzyko związane ze swoją własną dostępnością i dostępnością przetwarzanych w nim informacji. Ryzyko to obejmuje wypadki, błędy, celowe ataki i zdarzenia naturalne i należy je uznać za ryzyko operacyjne. ESMA i organy zbierające dane powinny wdrożyć odpowiednie i proporcjonalne zasady, w tym regularne przeglądy, które zapewnią, aby ESAP chronił przetwarzane informacje i funkcjonował zgodnie z najwyższymi odpowiednimi standardami.
(17) Aby ułatwić wyszukiwanie, znajdowanie, pobieranie i wykorzystywanie danych, ESMA powinna zapewnić, aby ESAP posiadał odpowiedni zestaw funkcji, w tym funkcję wyszukiwania, usługę tłumaczenia maszynowego i możliwość ekstrakcji informacji, a także funkcje dostępności elektronicznej przeznaczone dla osób niedowidzących i osób z niepełnosprawnościami i potrzebami w zakresie dostępu. Funkcja wyszukiwania powinna być dostępna we wszystkich językach urzędowych Unii i powinna wykorzystywać przynajmniej metadane dostarczone na podstawie aktów ustawodawczych Unii wymienionych w załączniku do niniejszego rozporządzenia. Interfejs użytkownika i funkcja wyszukiwania w ESAP powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby były jak najłatwiejsze w obsłudze, z wysokim stopniem porównywalności danych i aby uwzględniały szerokie grono potencjalnych użytkowników, takich jak inwestorzy profesjonalni i detaliczni, instytucje akademickie i organizacje społeczeństwa obywatelskiego.
(18) Wykorzystywanie i ponowne wykorzystywanie informacji podanych do wiadomości publicznej w ESAP może poprawić funkcjonowanie rynku wewnętrznego i zachęcić do rozwijania nowych usług agregujących i wykorzystujących takie informacje. W związku z tym konieczne jest, w przypadkach uzasadnionych względami interesu publicznego, umożliwienie wykorzystywania i ponownego wykorzystywania informacji dostępnych w ESAP do celów innych niż te, dla których przygotowano te informacje. Takie wykorzystywanie i ponowne wykorzystywanie informacji powinno jednak podlegać obiektywnym i niedyskryminacyjnym warunkom. Ponadto w odpowiednich przypadkach powinny mieć zastosowanie warunki odpowiadające warunkom określonym w otwartych licencjach standardowych w rozumieniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 7 , umożliwiające swobodny dostęp do danych i treści, ich wykorzystywanie, modyfikowanie i udostępnianie przez każdego w dowolnym celu. Podmioty przekazujące swoje informacje organowi zbierającemu dane w celu ich udostępnienia w ESAP nie powinny ograniczać wykorzystywania i ponownego wykorzystywania tych informacji do celów ustawowych i niekomercyjnych na podstawie prawa sui generis, bez uszczerbku dla prawa Unii dotyczącego praw autorskich i innych praw pokrewnych. Ani ESMA, ani organy zbierające dane nie powinny ponosić żadnej odpowiedzialności za dostęp do informacji dostępnych w ESAP, ich wykorzystywanie i ponowne wykorzystywanie, bez uszczerbku dla zasad odpowiedzialności pozaumownej określonych w art. 340 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).
(19) Informacje przekazane ESAP powinny być udostępniane publicznie w sposób terminowy. W związku z tym informacje dostarczane ESAP przez organy zbierające dane powinny być udostępniane w ESAP bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w możliwie najkrótszym terminie. W celu zapewnienia jednolitej jakości informacji organy zbierające dane powinny przeprowadzać automatyczne walidacje i odrzucać przekazane informacje, jeśli nie spełniają one niezbędnych wymogów. Zautomatyzowane walidacje nie powinny dotyczyć treści informacji. Oprócz automatycznej walidacji organy zbierające dane powinny odrzucać lub usuwać informacje, jeśli uznają, np. po otrzymaniu informacji od zainteresowanej strony, że wykraczają one poza zakres niniejszego rozporządzenia lub że zawierają treści, które są w sposób oczywisty niewłaściwe lub stanowią nadużycie. Organy zbierające dane nie są zobowiązane do ręcznego ani automatycznego sprawdzania, czy informacje wykraczają poza zakres niniejszego rozporządzenia lub czy są w sposób oczywisty niewłaściwe lub stanowią nadużycie. Podmioty powinny pozostać odpowiedzialne za treść. Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na inne obowiązki organów zbierających dane wynikające z innych przepisów prawa Unii lub prawa krajowego.
(20) ESAP powinien zapewniać użytkownikom bezpłatny i niedyskryminacyjny dostęp do informacji oraz powinien umożliwiać użytkownikom wyszukiwanie informacji, dostęp do nich i pobieranie ich z ESAP. Aby jednak chronić ESMA przed nadmiernym obciążeniem finansowym w związku z kosztami ponoszonymi w wyniku zaspokajania potrzeb wysoce wymagających użytkowników, ESMA powinna mieć możliwość generowania przychodu. W związku z tym, w drodze odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą informacje powinny być dostępne nieodpłatnie, ESMA powinna mieć możliwość nakładania opłat z tytułu konkretnych usług, w tym usług wiążących się z wysokimi kosztami utrzymania lub wsparcia w związku z wyszukiwaniem i pobieraniem bardzo dużych ilości informacji lub ze względu na wysoką częstotliwość dostępu do informacji udostępnionych w ESAP, w szczególności jeżeli wykorzystywanie takich informacji służy celom komercyjnym. Wszelkie nałożone opłaty nie powinny jednak przekraczać kosztów poniesionych przez ESMA w związku ze świadczeniem tych konkretnych usług. Wszelkie pobrane opłaty należy przeznaczyć na ogólne działanie ESAP. Niektórzy użytkownicy, w tym środowisko akademickie i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, nie powinni podlegać żadnym opłatom. Obliczanie opłat powinno być przejrzyste i oparte na jasnych zasadach.
(21) Aby promować innowacje w dziedzinie finansów opartych na danych, pomóc w integracji rynków kapitałowych w Unii, skierować inwestycje w stronę zrównoważonych rodzajów działalności i zwiększyć wydajność z korzyścią dla konsumentów i przedsiębiorstw, ESAP powinien usprawnić dostęp do informacji publicznych, które mogą zawierać dane osobowe. ESAP powinien jednak usprawnić dostęp wyłącznie do tych danych osobowych, które są zawarte w informacjach podanych do wiadomości publicznej zgodnie z obowiązkiem prawnym lub, w przypadku informacji podawanych dobrowolnie do wiadomości publicznej, do tych danych osobowych, które są przetwarzane na zgodnej z prawem podstawie zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/679. W przypadku przetwarzania danych osobowych w kontekście udostępniania informacji w ESAP ESMA, jako administrator danych ESAP, oraz organy zbierające dane powinny zapewnić przestrzeganie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 8 . Podmioty przekazujące informacje powinny być odpowiedzialne za identyfikowanie wszelkich danych osobowych w przekazanych informacjach oraz za przetwarzanie takich danych osobowych na podstawie jednej z podstaw zgodnego z prawem przetwarzania na podstawie rozporządzenia (UE) 2016/679. Informacje, którym towarzyszą metadane określające, że zawierają one dane osobowe, nie powinny być zatrzymywane przez organy zbierające dane ani przez ESAP dłużej, niż jest to konieczne, a w każdym razie nie dłużej niż przez pięć lat, chyba że akty ustawodawcze Unii wymienione w załączniku do niniejszego rozporządzenia stanowią inaczej.
(22) Zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725 przeprowadzono konsultacje z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał uwagi formalne w dniu 19 stycznia 2022 r.
(23) Europejski Bank Centralny przedstawił swoją opinię w dniu 7 czerwca 2022 r. 9
(24) W celu zbudowania i utrzymania zaufania publicznego do ESAP oraz ochrony każdego podmiotu przed nieuzasadnioną zmianą dotyczących go informacji organy zbierające dane powinny zapewnić integralność danych i wiarygodność źródła informacji przekazywanych przez podmioty. W szczególności organy zbierające dane powinny zapewnić odpowiedni poziom autentyczności, dostępności, integralności i niezaprzeczalności przekazywanych przez podmioty informacji, które mają być przekazywane ESAP i udostępniane za pośrednictwem ESAP. Niezaprzeczalność informacji oznacza, że podmiot powinien uzyskać wystarczającą pewność, że przekazane przez niego informacje zostały dostarczone, a odbiorca ma dowód potwierdzający tożsamość podmiotu. Do osiągnięcia tych celów można wykorzystać kwalifikowaną pieczęć elektroniczną w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 10 . Obowiązkowym atrybutem przekazywanych informacji powinien być szczególny identyfikator podmiotu prawnego, o ile jest dostępny.
(25) Aby zapewnić porównywalność informacji zawartych w ESAP w miarę upływu czasu, użytkownicy powinni mieć dostęp również do wcześniejszych informacji, w tym informacji historycznych. O ile akty ustawodawcze Unii wymienione w załączniku do niniejszego rozporządzenia nie stanowią inaczej, ESAP powinien zapewniać dostęp do informacji przez rozsądny okres. W tym celu ESMA powinna zapewnić, aby dane osobowe nie były przechowywane ani udostępniane w ESAP dłużej, niż wymaga tego prawo Unii, a w każdym razie nie dłużej niż przez pięć lat, chyba że akty ustawodawcze Unii objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia stanowią inaczej.
(26) Organy zbierające dane powinny informować ESMA o wszelkich istotnych praktycznych trudnościach zidentyfikowanych w związku z wykonywaniem swoich zadań. ESMA, w ścisłej współpracy z EUNB i EIOPA, powinna monitorować działanie ESAP i publikować roczne sprawozdanie na ten temat w celu zapewnienia przejrzystości potencjalnych problemów i podjęcia w razie potrzeby odpowiednich działań. Sporządzenie przez ESMA, w ścisłej współpracy z EUNB i EIOPA, rocznego sprawozdania na temat działania ESAP pomoże również zapewnić zaangażowanie właściwych organów oraz konsultacje z innymi zainteresowanymi stronami za pośrednictwem - stosownie do przypadku - grupy zadaniowej ad hoc, grupy lub komitetu, które mają zostać ustanowione przez ESMA.
(27) Biorąc pod uwagę znaczenie sprawozdania Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady na temat wdrożenia, działania i skuteczności ESAP dla ewentualnego przyjęcia aktu delegowanego w celu odroczenia zamieszczania w ESAP informacji, których przekazanie organom zbierającym dane nie jest jeszcze wymagane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem w zastosowaniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2864 11 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2869 12 , ważne jest, aby Komisja korzystała z rocznych sprawozdań na temat działania ESAP sporządzanych przez ESMA i przeprowadzała odpowiednie konsultacje z organami zbierającymi dane i odpowiednimi grupami ekspertów, w szczególności z grupą ekspertów Europejskiego Komitetu Papierów Wartościowych. Parlament Europejski i Rada powinny mieć możliwość omówienia sprawozdania Komisji, jeśli uznają to za stosowne.
(28) W celu odroczenia, w razie potrzeby, zamieszczania w ESAP niektórych informacji, które powinny być za jego pośrednictwem udostępniane, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do daty, od której informacje te powinny być przekazywane w celu ich udostępnienia w ESAP. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 13 . W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.
(29) Aby zapewnić sprawne przetwarzanie informacji otrzymanych lub przygotowanych przez organy zbierające dane i przekazywanych ESAP, konieczne jest określenie pewnych jasnych i szczegółowych wymogów w zakresie formatu i metadanych tych informacji oraz wskazanie, które organy zbierające dane powinny je zbierać. W celu zapewnienia jakości informacji przekazywanych do ESAP przez organy zbierające dane konieczne jest również określenie cech automatycznych walidacji, które mają być przeprowadzane w odniesieniu do każdej informacji przekazywanej przez podmioty organom zbierającym dane, w tym cech kwalifikowanej pieczęci elektronicznej, która ma być dołączana do tych informacji, jeśli jest to wymagane przez organy zbierające dane. Aby zapewnić wykorzystanie i ponowne wykorzystanie danych w ESAP, należy ustanowić wykaz wskazanych otwartych licencji standardowych. Aby ułatwić odpowiednio szybkie wyszukiwanie, znajdowanie i pobieranie danych, należy również określić cechy API oraz metadanych, które mają zostać wdrożone. Należy również wdrożyć dodatkowe wymogi dotyczące skuteczności funkcji wyszukiwania, takie jak szczególny identyfikator podmiotu prawnego, klasyfikacja rodzaju informacji przekazanych przez podmiot oraz wielkość podmiotu według kategorii. W tym celu EUN powinny, za pośrednictwem Wspólnego Komitetu, opracować projekty wykonawczych standardów technicznych. Przygotowując projekty wykonawczych standardów technicznych EUN, za pośrednictwem Wspólnego Komitetu, powinny z wyprzedzeniem skonsultować się z organami zbierającymi dane i przeanalizować w szczególności potencjalne koszty i korzyści. ESMA powinna ponadto móc opracować projekty wykonawczych standardów technicznych w celu określenia charakteru i zakresu konkretnych usług, za które mogą być pobierane opłaty, oraz związanej z nimi struktury opłat. Takie projekty wykonawczych standardów technicznych pozwoliłyby na globalny i interoperacyjny dostęp do informacji podmiotów. W odniesieniu do wykonawczych standardów technicznych dotyczących informacji na temat zrównoważonego rozwoju, EUN, za pośrednictwem Wspólnego Komitetu, powinny współpracować z EFRAG w zakresie opracowywania tych projektów standardów. Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania tych wykonawczych standardów technicznych w drodze aktów wykonawczych na podstawie art. 291 TFUE oraz zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1094/2010 oraz art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
(30) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie przyczynienie się do integracji unijnych usług finansowych i rynków kapitałowych poprzez zapewnienie łatwego scentralizowanego dostępu do publicznych informacji na temat podmiotów i ich produktów, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na jego rozmiar i skutki możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(31) ESAP jest pierwszym działaniem w nowym planie działania na rzecz tworzenia unii rynków kapitałowych i konkretnym elementem realizacji strategii w zakresie finansów cyfrowych. ESAP jest zatem ważnym projektem stanowiącym przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania w dziedzinie finansów cyfrowych. Z tego powodu należy dążyć do jak największego finansowania z programu "Cyfrowa Europa" ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/694 14 , w szczególności na wczesnych etapach rozwoju ESAP, zgodnie z kwotami przedstawionymi w dokumencie roboczym służb Komisji z dnia 25 listopada 2021 r. Środki te są przydzielane Komisji na wczesnym etapie rozwoju ESAP w celu zapewnienia, aby ESMA była ostatecznym właścicielem wszelkich uzyskanych aktywów. Po wyczerpaniu wkładu z programu "Cyfrowa Europa" finansowanie ESAP powinno odbywać się zgodnie z modelem przewidzianym dla finansowania ESMA do dnia 31 grudnia 2027 r. Wkłady organów krajowych w ramach tego modelu finansowania nie powinny przekroczyć łącznej kwoty 6 968 000 EUR. Przydział środków finansowych przez państwa członkowskie nie jest jednak uzależniony od ewen tualnego przekroczenia szacunków kosztów przedstawionych w dokumencie roboczym służb Komisji z dnia 25 listo pada 2021 r. Finansowanie ESAP po grudniu 2027 r. powinno zostać omówione w ramach odpowiedniej procedury budżetowej w kontekście kolejnych wieloletnich ram finansowych przy dokonywaniu oceny, czy odpowiedni byłby większy wkład z budżetu Unii,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Strasburgu dnia 13 grudnia 2023 r.