Rozdział 1 - POSTANOWIENIA OGÓLNE - Rozporządzenie 2019/1238 w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE)

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2019.198.1

Akt obowiązujący

Wersja od: 9 stycznia 2024 r.

ROZDZIAŁ  I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł  1

Przedmiot

W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się jednolite przepisy dotyczące rejestracji indywidualnych produktów emerytalnych, które są dystrybuowane w Unii pod oznaczeniem "ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny" lub "OIPE", jak również jednolite przepisy dotyczące tworzenia i dystrybucji tych produktów oraz nadzoru nad nimi.

Artykuł  2

Definicje

Na potrzeby niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1) "indywidualny produkt emerytalny" oznacza produkt, który:

a) opiera się na dobrowolnej umowie między indywidualnym oszczędzającym i podmiotem oferującym ten produkt i stanowi uzupełnienie ustawowego lub pracowniczego produktu emerytalnego;

b) przewiduje długoterminową akumulację kapitału z wyraźnym celem zapewnienia dochodu po przejściu na emeryturę i z ograniczonymi możliwościami wcześniejszego wycofania zgromadzonych oszczędności;

c) nie jest ani ustawowym, ani pracowniczym produktem emerytalnym;

2) "ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny" lub "OIPE" oznacza długoterminowy indywidualny produkt emerytalny o charakterze oszczędnościowym, który jest oferowany przez przedsiębiorstwo finansowe kwalifikujące się zgodnie z art. 6 ust. 1 w ramach umowy dotyczącej OIPE i który jest nabywany przez oszczędzającego w ramach OIPE lub przez niezależne stowarzyszenie oszczędzających w ramach OIPE w imieniu swoich członków z myślą o emeryturze, a także który nie przewiduje żadnej możliwości lub ściśle ograniczoną możliwość przedterminowego umorzenia i jest zarejestrowany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem;

3) "oszczędzający w ramach OIPE" oznacza osobę fizyczną, która zawarła umowę dotyczącą OIPE z dostawcą OIPE;

4) "umowa dotycząca OIPE" oznacza umowę między oszczędzającym w ramach OIPE a dostawcą OIPE, która spełnia warunki określone w art. 4;

5) "konto OIPE" oznacza indywidualne konto emerytalne prowadzone w imieniu oszczędzającego w ramach OIPE lub beneficjenta OIPE, które jest wykorzystywane do rejestracji transakcji, umożliwiających oszczędzającemu w ramach OIPE okresowe wpłacanie kwot na poczet emerytury, a beneficjentowi OIPE otrzymywanie świadczeń z OIPE;

6) "beneficjent OIPE" oznacza osobę fizyczną, która otrzymuje świadczenia z OIPE;

7) "klient OIPE" oznacza oszczędzającego w ramach OIPE, potencjalnego oszczędzającego w ramach OIPE lub beneficjenta OIPE;

8) "dystrybucja OIPE" oznacza doradzanie, proponowanie lub przeprowadzanie innych prac przygotowujących do zawarcia umów dotyczących oferowania OIPE, zawieranie takich umów lub udzielanie pomocy w administrowaniu takimi umowami i wykonywaniu ich, w tym udzielanie informacji dotyczących jednej lub większej liczby umów dotyczących OIPE na podstawie kryteriów wybranych przez klienta OIPE za pośrednictwem strony internetowej lub innych mediów oraz opracowywanie rankingu OIPE obejmującego porównanie cen i produktów, lub udzielanie zniżki od ceny OIPE, gdy klient OIPE jest w stanie pośrednio lub bezpośrednio zawrzeć umowę dotyczącą OIPE za pośrednictwem strony internetowej lub innych mediów;

9) "świadczenia emerytalne z OIPE" oznaczają świadczenia wypłacane poprzez odniesienie do momentu przejścia na emeryturę lub oczekiwanego przejścia na emeryturę w jednej z form, o których mowa w art. 58 ust. 1;

10) "świadczenia z OIPE" oznaczają świadczenia emerytalne w ramach OIPE i inne dodatkowe świadczenia, do których beneficjent OIPE jest uprawniony zgodnie z umową dotyczącą OIPE, w szczególności w ściśle ograniczonej liczbie przypadków, w których możliwe jest przedterminowe umorzenie, lub jeżeli umowa dotycząca OIPE przewiduje ochronę obejmującą biometryczne rodzaje ryzyka;

11) "faza akumulacji" oznacza okres, przez który na koncie OIPE gromadzone są aktywa i który zwykle trwa do rozpoczęcia fazy dekumulacji;

12) "faza dekumulacji" oznacza okres, przez który aktywa zgromadzone na koncie OIPE mogą być wykorzystywane w celu finansowania emerytury lub innych potrzeb w zakresie dochodów;

13) "wypłata w ratach" oznacza sumę, która - w zamian za zainwestowane środki - podlega wypłacie w określonych momentach przez pewien okres, np. do końca życia beneficjenta OIPE lub przez określoną liczbę lat;

14) "wypłaty pomniejszające zgromadzony kapitał" oznaczają kwoty, w dowolnej wysokości, jednak nieprzekraczające określonego limitu, które beneficjenci OIPE mogą okresowo wypłacić;

15) "dostawca OIPE" oznacza przedsiębiorstwo finansowe, o którym mowa w art. 6 ust. 1, posiadające zezwolenie na tworzenie OIPE i jego dystrybucję;

16) "dystrybutor OIPE" oznacza przedsiębiorstwo finansowe, o którym mowa w art. 6 ust. 1, posiadające zezwolenie na dystrybucję OIPE, których nie jest twórcą, firmę inwestycyjną świadczącą doradztwo inwestycyjne lub pośrednika ubezpieczeniowego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 ¹⁷ ;

17) "trwały nośnik" oznacza narzędzie, które:

a) pozwala klientowi OIPE na przechowywanie informacji kierowanych do niego osobiście, w sposób umożliwiający przyszłe korzystanie z nich przez okres odpowiedni do celów tych informacji; oraz

b) pozwala na niezmienione odtworzenie przechowywanych informacji;

18) "właściwe organy" oznaczają krajowe organy wyznaczone przez każde państwo członkowskie do celów nadzoru nad dostawcami OIPE lub dystrybutorami OIPE, stosownie do przypadku, lub do wykonywania obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu;

19) "państwo członkowskie pochodzenia dostawcy OIPE" oznacza państwo członkowskie pochodzenia określone w odpowiednich aktach ustawodawczych, o których mowa w art. 6 ust. 1;

20) "państwo członkowskie pochodzenia dystrybutora OIPE" oznacza:

a) w przypadku dystrybutora będącego osobą fizyczną - państwo członkowskie, w którym posiada on miejsce zamieszkania;

b) w przypadku dystrybutora będącego osobą prawną - państwo członkowskie, w którym znajduje się siedziba statutowa dystrybutora lub, jeżeli na mocy prawa krajowego dystrybutor nie posiada siedziby statutowej, państwo członkowskie, w którym mieści się siedziba zarządu;

21) "państwo członkowskie przyjmujące dostawcę OIPE" oznacza państwo członkowskie, inne niż państwo członkowskie pochodzenia dostawcy OIPE, w którym dostawca OIPE oferuje OIPE w ramach swobody świadczenia usług lub swobody przedsiębiorczości, lub dla którego dostawca OIPE otworzył subkonto OIPE;

22) "państwo członkowskie przyjmujące dystrybutora OIPE" oznacza państwo członkowskie, inne niż państwo członkowskie pochodzenia dystrybutora OIPE, w którym dystrybutor OIPE dystrybuuje OIPE w ramach swobody świadczenia usług lub swobody przedsiębiorczości;

23) "subkonto" oznacza subkonto krajowe otwarte w ramach każdego indywidualnego konta OIPE i odpowiadające wymogom i warunkom prawnym ustalonym na poziomie krajowym przez państwo członkowskie zamieszkania oszczędzającego w ramach OIPE, których spełnienie pozwala skorzystać z ewentualnych zachęt w przypadku inwestowania w OIPE; w ramach każdego subkonta osoba może być zatem oszczędzającym w ramach OIPE lub beneficjentem OIPE w zależności od tego, jakie wymogi prawne każdorazowo obowiązują w odniesieniu do fazy akumulacji i fazy dekumulacji;

24) "kapitał" oznacza łączne wkłady kapitałowe, obliczone na podstawie kwot, które mogą zostać zainwestowane po odliczeniu wszystkich opłat, prowizji i wydatków bezpośrednio lub pośrednio ponoszonych przez oszczędzających w ramach OIPE;

25) "instrumenty finansowe" oznaczają instrumenty wymienione w sekcji C załącznika I do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE ¹⁸ ;

26) "depozytariusz" oznacza instytucję, której powierzono przechowywanie aktywów oraz nadzór nad przestrzeganiem zasad funduszu i obowiązujących przepisów;

27) "podstawowy OIPE" oznacza wariant inwestycyjny określony w art. 45;

28) "techniki ograniczania ryzyka" oznaczają techniki służące do systematycznego zmniejszenia zakresu ekspozycji na ryzyko lub prawdopodobieństwa jego zmaterializowania się;

29) "biometryczne rodzaje ryzyka" oznaczają rodzaje ryzyka związane ze śmiercią, niepełnosprawnością lub długowiecznością;

30) "zmiana dostawcy" oznacza przeniesienie, na żądanie oszczędzającego w ramach OIPE, odpowiednich kwot lub, w stosownych przypadkach, wkładu rzeczowego, zgodnie z art. 52 ust. 4, z konta OIPE u jednego dostawcy OIPE na konto OIPE u innego dostawcy OIPE, wraz z zamknięciem pierwotnego konta OIPE, bez uszczerbku dla art. 53 ust. 4 lit. e);

31) "doradztwo" oznacza indywidualne zalecenie udzielone przez dostawcę OIPE lub dystrybutora OIPE klientowi OIPE w odniesieniu do co najmniej jednej umowy dotyczącej OIPE;

32) "partnerstwo" oznacza współpracę między dostawcami OIPE, która polega na oferowaniu subkont dla różnych państw członkowskich w kontekście usługi przenoszenia produktu, o której mowa w art. 19 ust. 2;

(33) "czynniki z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego" oznaczają kwestie z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego, takie jak te, o których mowa w porozumieniu paryskim, celach zrównoważonego rozwoju ONZ, wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka oraz popieranych przez ONZ zasadach odpowiedzialnego inwestowania.

Artykuł  3

Obowiązujące przepisy

Rejestracja, tworzenie, dystrybucja OIPE i nadzór nad nimi podlegają:

a) niniejszemu rozporządzeniu; oraz

b) w przypadku kwestii nieuregulowanych niniejszym rozporządzeniem:

(i) odpowiednim przepisom sektorowym prawa Unii, w tym odpowiednim aktom delegowanym i wykonawczym;

(ii) przepisom przyjętym przez państwa członkowskie w celu wprowadzenia w życie odpowiednich przepisów sektorowych prawa Unii oraz wprowadzenia w życie środków dotyczących konkretnie OIPE;

(iii) innym przepisom krajowym mającym zastosowanie do OIPE.

Artykuł  4

Umowa dotycząca OIPE

1. W umowie dotyczącej OIPE określa się przepisy szczegółowe dotyczące OIPE zgodnie z obowiązującymi przepisami, o których mowa w art. 3.

2. Umowa dotycząca OIPE zawiera w szczególności:

a) opis podstawowego OIPE, o którym mowa w art. 45, w tym informacje dotyczące gwarancji zainwestowanego kapitału lub strategii inwestycyjnej mającej na celu zapewnienie ochrony kapitału;

b) w stosownych przypadkach opis alternatywnych opcji inwestycyjnych, o których mowa w art. 42 ust. 2;

c) warunki dotyczące zmiany opcji inwestycyjnej, o których mowa w art. 44;

d) w przypadku gdy OIPE oferuje ochronę obejmującą ryzyko biometryczne, szczegółowe informacje na temat tej ochrony, w tym okoliczności, które mogłyby ją zainicjować;

e) opis świadczeń emerytalnych z OIPE, w szczególności możliwych form wypłat oraz prawa do zmiany formy wypłaty, o którym mowa w art. 59;

f) warunki związane z usługą przenoszenia produktu, o której mowa w art. 17-20, w tym informacje na temat państw członkowskich, dla których dostępne jest subkonto;

g) warunki związane z usługą zmiany dostawcy, o której mowa w art. 52-55;

h) kategorie kosztów i całkowite łączne koszty wyrażone w wartościach procentowych oraz w wartościach pieniężnych, stosownie do przypadku;

i) warunki dotyczące fazy akumulacji w odniesieniu do subkonta odpowiadającego państwu członkowskiemu zamieszkania oszczędzającego w ramach OIPE, o którym mowa w art. 47;

j) warunki dotyczące fazy dekumulacji w odniesieniu do subkonta odpowiadającego państwu członkowskiemu zamieszkania oszczędzającego w ramach OIPE, o którym mowa w art. 57;

k) w stosownych przypadkach warunki, na jakich przyznane korzyści lub ulgi mają zostać zwrócone państwu członkowskiemu zamieszkania oszczędzającego w ramach OIPE.

¹⁷ Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/97 z dnia 20 stycznia 2016 r. w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (Dz.U. L 26 z 2.2.2016, s. 19).

¹⁸ Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349).