Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 24 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji udzielającej częściowego zezwolenia na zastosowanie tritlenku chromu zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (Cromomed S.A. i inni) (D063690/01 - 2019/2844(RSP)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2021.202.68

Akt nienormatywny

Wersja od: 28 maja 2021 r.

Stosowanie tritlenku chromu

P9_TA(2019)0046

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 24 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji udzielającej częściowego zezwolenia na zastosowanie tritlenku chromu zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 19O7/20°6 Parlamentu Europejskiego i Rady (Cromomed S.A. i inni) (D063690/01 - 2019/2844(RSP))

(2021/C 202/13)

(Dz.U.UE C z dnia 28 maja 2021 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji udzielającej częściowego zezwolenia na zastosowanie tritlenku chromu zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (Cromomed S.A. i inni) (D063690/01,

– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE ¹  ("rozporządzenie REACH"), w szczególności jego art. 64 ust. 8,

– uwzględniając opinie komitetów Europejskiej Agencji Chemikaliów - Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC) i Komitetu ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych (SEAC) ² , zgodnie z art. 64 ust. 5 akapit trzeci rozporządzenia REACH,

– uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję ³ ,

– uwzględniając wyrok Sądu z dnia 7 marca 2019 r. w sprawie T-837/16 ⁴ ,

– uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

– uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że w 2010 r. na mocy rozporządzenia REACH tritlenek chromu został dodany do listy kandydackiej substancji wzbudzających szczególnie duże obawy ⁵  ze względu na jego klasyfikację jako substancja rakotwórcza (kategoria 1A) i mutagenna (kategoria 1B);

B. mając na uwadze, że tritlenek chromu został w 2013 r. włączony do załącznika XIV do rozporządzenia REACH ⁶  ze względu na tę klasyfikację, stosowanie go w dużych ilościach, dużą liczbę zakładów, w których jest stosowany w Unii, oraz ryzyko znaczącego narażenia pracowników ⁷ ;

C. mając na uwadze, że Cromomed S.A. i cztery inne przedsiębiorstwa ("wnioskodawcy") wspólnie złożyły wniosek o udzielenie zgodnie z art. 62 rozporządzenia REACH zezwolenia na stosowanie tritlenku chromu w funkcjonalnych powłokach z chromu w wielu różnych zastosowaniach, w tym inżynierii ogólnej i produkcji stali ⁸ ;

D. mając na uwadze, że w grudniu 2016 r. Komisja otrzymała opinie RAC i SEAC; mając na uwadze, że projekt decyzji wykonawczej Komisji został przedłożony komitetowi ds. REACH dopiero pod koniec sierpnia 2019 r.;

E. mając na uwadze, że głównym celem rozporządzenia REACH, w świetle jego motywu 16, zgodnie z wykładnią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ⁹ , jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska;

F. mając na uwadze, że zgodnie z art. 55 oraz w świetle motywu 12 rozporządzenia REACH głównym celem udzielania zezwoleń jest zastąpienie substancji wzbudzających szczególnie duże obawy bezpieczniejszymi substancjami lub technologiami alternatywnymi;

G. mając na uwadze, że RAC potwierdził, że nie jest możliwe określenie "pochodnego poziomu niepowodującego zmian" w odniesieniu do rakotwórczych właściwości tritlenku chromu; mając na uwadze, że w związku z tym tritlenek chromu uznaje się za "substancję nieprogową", tj. substancję, w przypadku której nie jest możliwe oszacowanie "bezpiecznego poziomu narażenia";

H. mając na uwadze, że w przypadku takiej "substancji nieprogowej" rozporządzenie REACH stanowi, iż domyślnie nie można uznać ryzyka za "odpowiednio kontrolowane" w rozumieniu art. 60 ust. 2 tego rozporządzenia, i w takim przypadku zezwolenia można udzielić jedynie wtedy, gdy spełnione są warunki określone w art. 60 ust. 4;

I. mając na uwadze, że art. 60 ust. 4 rozporządzenia REACH stanowi, iż zezwolenia można udzielić jedynie wtedy, gdy wnioskodawca udowodni między innymi, że dla każdego z zastosowań, których dotyczy wniosek, nie istnieją odpowiednie substancje lub technologie alternatywne; mając na uwadze, że zgodnie z art. 60 ust. 5 tego rozporządzenia przy dokonywaniu oceny dostępności odpowiednich substancji lub technologii alternatywnych Komisja uwzględnia wszystkie odnośne aspekty, w tym techniczną i ekonomiczną wykonalność rozwiązań alternatywnych dla wnioskodawcy;

J. mając na uwadze, że analiza rozwiązań alternatywnych przedstawiona przez wnioskodawców opiera się na pracach przeprowadzonych przez konsorcjum ds. zezwolenia na stosowanie tritlenku chromu (CTAC) ¹⁰ ; mając na uwadze, że wątpliwości co do oceny przeprowadzanej przez CTAC stanowiły główny powód, dla którego Parlament wyraził sprzeciw wobec odnośnego projektu decyzji wykonawczej Komisji ¹¹ ;

K. mając na uwadze, że przeprowadzona przez wnioskodawców analiza rozwiązań alternatywnych opiera się na założeniu, iż technicznie wykonalnym rozwiązaniem może być jedynie ekwiwalentna substancja ¹² , tj. jedna substancja lub technologia, która może zastąpić substancję wzbudzającą szczególnie duże obawy we wszystkich sektorach, w których jest ona stosowana, i w jej różnych zastosowaniach ¹³ ;

L. mając na uwadze, że takie podejście we wniosku o udzielenie zezwolenia, obejmującym bardzo różne sektory i zastosowania o bardzo różnych wymogach w zakresie skuteczności ¹⁴ , sprawia, że "niemożliwe jest, by jedno rozwiązanie alternatywne było w stanie spełnić wszystkie wymogi", jak wyraźnie stwierdził SEAC ¹⁵ ;

M. mając na uwadze, że przyjęcie takiego podejścia powoduje nieuzasadnioną dyskryminację alternatywnych rozwiązań dostępnych w niektórych sektorach lub dla niektórych zastosowań, oraz że w ten sposób przyznano by wnioskodawcom niezgodne z prawem odstępstwo od obowiązku udowodnienia, że nie ma alternatywnego rozwiązania dla każdego z zastosowań, których dotyczy wniosek; mając na uwadze, że takie podejście nie uwzględnia celu polegającego na poszukiwaniu zamienników zapisanego w art. 55 rozporządzenia REACH oraz nie sprzyja innowacjom;

N. mając na uwadze, że SEAC stwierdził, iż przedstawiona przez wnioskodawców analiza dostępności odpowiednich pod względem technicznym rozwiązań alternatywnych nie jest wystarczająco szczegółowa i brakuje jej wyraźnego ukierunkowania ¹⁶ ; mając na uwadze, że SEAC stwierdził, iż wnioskodawcy nie wykazali w przekonujący sposób, że brak jest rozwiązań alternatywnych dla powłok chromowych, a ponadto przyznał, że wie o istniejących rozwiązaniach alternatywnych, które mogą być technicznie wykonalne w przypadku niektórych wnioskowanych zastosowań ¹⁷ ; mając na uwadze, że SEAC przyznał, iż potrzebowałby więcej informacji, aby stwierdzić wykonalność rozwiązań alternatywnych z ekonomicznego punktu widzenia ¹⁸ ;

O. mając na uwadze, że z powyższego wynika, iż wbrew wymogom określonym w rozporządzeniu REACH wnioskodawcy nie wypełnili obowiązku przedstawienia dowodu, co potwierdził Sąd ¹⁹ ;

P. mając na uwadze, że dalej SEAC stwierdził jednak, na podstawie własnych założeń, iż "jest mało prawdopodobne, aby alternatywne rozwiązania, w razie gdyby były wykonalne technicznie, były też wykonalne z ekonomicznego punktu widzenia" ²⁰  (podkreślenie własne); mając na uwadze, że po pierwsze, do zadań SEAC nie należy wypełnianie własnymi założeniami luk we wniosku, a po drugie, wyrażenie "mało prawdopodobne" pokazuje, że nadal istnieją wątpliwości;

Q. mając na uwadze, że konkluzja SEAC, iż alternatywne rozwiązania nie są wykonalne pod względem technicznym i ekonomicznym, jest niespójna z jego własnymi ustaleniami i nie można jej przyjąć w świetle braków występujących we wniosku;

R. mając na uwadze, że Sąd wyjaśnił, iż "wyłącznie do Komisji należy badanie, czy przesłanki przewidziane [w art. 60 ust. 4 rozporządzenia REACH] zostały spełnione" ²¹ , że Komisja nie jest związana opiniami SEAC i RAC oraz że nie musi się stosować do ich opinii, jeżeli zawarta w nich argumentacja nie jest kompletna, spójna i zasadna ²² ;

S. mając na uwadze, że Komisja, aprobując niespójną opinię SEAC w projekcie decyzji wykonawczej Komisji ²³ , nie wywiązała się ze swoich obowiązków określonych przez Sąd;

T. mając na uwadze, że w projekcie decyzji wykonawczej Komisji w motywie 8 wyraźnie odniesiono się do faktu, że "SEAC nie mógł wykluczyć ewentualnej niepewności co do technicznej wykonalności rozwiązań alternatywnych w przypadku niektórych szczególnych sposobów wykorzystania wchodzących w zakres zamierzonego zastosowania";

U. mając na uwadze, iż Sąd ustalił, że jeżeli pomimo przedstawienia dowodów przez różne podmioty uczestniczące w procedurze udzielania zezwoleń nadal istnieją wątpliwości w odniesieniu do przesłanki niedostępności rozwiązań alternatywnych, należy stwierdzić, że wnioskodawca nie wywiązał się ze spoczywającego na nim ciężaru dowodu, a zatem nie można udzielić mu zezwolenia ²⁴ ;

V. mając na uwadze, że w świetle niepewności, o której mowa w motywie 8, projekt decyzji wykonawczej Komisji narusza wyrok Sądu;

W. mając na uwadze, że Komisja stara się uzasadnić swoją decyzję, potwierdzając, że warunki, które, jak twierdzi, ograniczają zakres dozwolonych zastosowań ²⁵ , naprawiają braki we wniosku dotyczące analizy rozwiązań alternatywnych;

X. mając na uwadze, że przyjęcie warunków jest zgodne z prawem i właściwe, gdy rzeczywiście ograniczają one zakres zezwolenia, wymieniając konkretne zastosowania, w przypadku których Komisja uznaje w momencie wydania zezwolenia, że nie istnieją odpowiednie rozwiązania alternatywne;

Y. mając na uwadze, że w tym przypadku jednak Komisja pozostawiła otwartą kwestię definicji zakresu zezwolenia ²⁶ , co sugeruje, że nie przyjęła ostatecznej decyzji co do zastosowań, w przypadku których w dniu wydania decyzji nie istniały odpowiednie rozwiązania alternatywne; mając na uwadze, że przeciwnie, przyjmując te warunki, Komisja przekazała wnioskodawcom swoje wyłączne uprawnienia do przeprowadzenia - indywidualnie dla każdego przypadku - ostatecznej oceny i podjęcia decyzji w sprawie zakresu zezwolenia;

Z. mając na uwadze, że Sąd uznał takie podejście za niezgodne z prawem ²⁷ ;

AA. mając ponadto na uwadze, że według Sądu, jeżeli z dostępnych informacji wynika, iż ogólnie dostępne są odpowiednie rozwiązania alternatywne, lecz rozwiązania te nie są wykonalne dla wnioskodawcy pod względem technicznym lub ekonomicznym, wnioskodawca musi przedstawić plan zastąpienia substancji, jeżeli zezwolenie ma zostać wydane zgodnie z prawem ²⁸ ;

AB. mając na uwadze, że chociaż informacje o rozwiązaniach alternatywnych były dostępne przed przyjęciem opinii SEAC ²⁹ , wnioskodawcy, zgodnie z opinią SEAC, nie przeprowadzili dalszego badania tych rozwiązań ani nie przedstawili bardziej szczegółowych planów śledzenia postępów w dziedzinie badań i rozwoju ³⁰ ;

AC. mając na uwadze, że Komisja zaproponowała udzielenie zezwolenia ze względu na to, że ogólnie dostępne alternatywne rozwiązania nie są dla wnioskodawców wykonalne z technicznego lub ekonomicznego punktu widzenia, mimo że nie dostarczyli oni wystarczających informacji na temat wykonalności pod względem ekonomicznym, jak zauważył SEAC, ani też planu zastąpienia, co narusza art. 62 ust. 4 lit. f) rozporządzenia REACH;

AD. mając na uwadze, że zgodnie z art. 60 ust. 7 rozporządzenia REACH zezwolenia udziela się wyłącznie wtedy, gdy wniosek jest składany zgodnie z wymogami art. 62 tego rozporządzenia;

AE. mając na uwadze, że projekt decyzji wykonawczej Komisji narusza wyrok Sądu oraz art. 60 ust. 4 i 7 rozporządzenia REACH;

1. uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1907/2006;

2. wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej oraz do przedłożenia nowego projektu przewidującego udzielenie zezwolenia jedynie w przypadku wyraźnie określonych zastosowań, dla których nie są dostępne odpowiednie rozwiązania alternatywne;

3. wzywa Komisję do podjęcia szybkich decyzji w sprawie tego wniosku oraz innych decyzji dotyczących tej samej substancji w pełnej zgodności z rozporządzeniem REACH;

4. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

¹ Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1.

² Skonsolidowana wersja opinii Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC) i opinii Komitetu ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych (SEAC) z dnia 9 grudnia 2016 r. w sprawie wniosku o zezwolenie na zastosowanie tritlenku chromu: funkcjonalna powłoka z chromu, ECHA/RAC/SEAC: opinia nr AFA-O-0000006522-78-02/F. https://echa.europa.eu/documents/10162/50002b75-2f4c-5010-81 de-bcc01a8174fc

³ Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

⁴ Wyrok Sądu z dnia 7 marca 2019 r., Szwecja przeciwko Komisji, T-837/16, ECLI:EU:T:2019:144. http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?docid=211428&text=&dir=&doclang=PL&part=1&occ=first&mode=lst&pageIndex=0&- cid=1573675

⁵ https://echa.europa.eu/documents/10162/6b11ec66-9d90-400a-a61a-90de9a0fd8b1

⁶ Rozporządzenie Komisji (UE) nr 348/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. zmieniające załącznik XIV do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (Dz.U. L 108 z 18.4.2013, s. 1).

⁷ https://echa.europa.eu/documents/10162/13640/3rd_a_xiv_recommendation_20dec2011_en.pdf

⁸ Informacje na temat wniosku są dostępne na stronie internetowej: https://echa.europa.eu/applications-for-authorisation-previous-consultations/-/substance-rev/12473/term

⁹ Wyrok Trybunału z dnia 7 lipca 2009 r., S.P.C.M. SA i in. przeciwko Secretary of State for the Environment, Food and Rural Affairs, C-558/07, ECLI:EU:C:2009:430, pkt 45.

¹⁰ Opinia SEAC, s. 30.

¹¹ Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 27 marca 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji udzielającej zezwolenia na określone zastosowania tritlenku chromu zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (Lanxess Deutschland GmbH i inni) (Teksty przyjęte, P8_TA(2019)0317).

¹² Opinia SEAC, s. 32, tabela 13.

¹³ Zob. analizę alternatywnych rozwiązań w zakresie funkcjonalnych powłok z chromu przedstawioną przez wnioskodawców, dostępną na stronie internetowej: https://echa.europa.eu/documents/10162/ece8b65e-aec0-4da8-bf68-4962158a4952 s. 13-14: "Testowanych jest szereg rozwiązań alternatywnych w celu zastąpienia tritlenku chromu. Wyzwaniem jest znalezienie zamiennika, który spełnia wymogi dla wszystkich rodzajów produktów i dla różnych konkretnych zastosowań, a jednocześnie jest wykonalny pod względem technicznym i ekonomicznym. Wiele rozwiązań alternatywnych kwalifikuje się obecnie do poszczególnych zastosowań, jeżeli niektóre z wymogów dotyczących funkcjonalnych powłok z chromu są wystarczające, ale żadne z nich nie posiada wszystkich kluczowych właściwości funkcjonalnych powłok chromowanych wodnym roztworem tritlenku chromu [...]".

¹⁴ Każdy sektor (np. przemysł stalowy, inżynieria ogólna) posiada inne wymogi techniczne: zob. opinię SEAC, s. 34, w której żółtym kolorem zaznaczono alternatywne rozwiązania, w przypadku których "parametry/kryteria oceny spełniają pewne wymogi dla niektórych, ale nie dla wszystkich zastosowań/sektorów".

¹⁵ Opinia SEAC, s. 36: "Wnioskodawcy uważają bowiem, że rozwiązania alternatywne są obiecujące tylko wtedy, gdy spełniają wymogi międzysektorowe wspomnianych sektorów przemysłu (chociaż obroty wnioskodawców w tych sektorach są bardzo ograniczone), jednak niemożliwe jest, aby jedno rozwiązanie alternatywne spełniało wszystkie wymogi" (podkreślenie własne).

¹⁶ Opinia SEAC, s. 35-36: "W opinii SEAC wnioskodawcy przedstawili ogólną ocenę wykonalności pod względem technicznym i ekonomicznym rozwiązań alternatywnych dla różnych sektorów przemysłu [...], nie analizując w wystarczająco szczegółowy sposób substytucyjności tritlenku chromu w zastosowaniach, których dotyczy wniosek. [...] SEAC zgadza się z konkluzją wnioskodawców, że alternatywne rozwiązania, ocenione w analizie rozwiązań alternatywnych, nie zapewniają pewnych kluczowych funkcji. SEAC pragnie jednak zaznaczyć, że analiza alternatywnych rozwiązań nie jest wystarczająco szczegółowa i nie skupia się wyraźnie na rzeczywistym stosowaniu tritlenku chromu przez wnioskodawców. Wnioskodawcy przedstawili kilka rozwiązań alternatywnych jako obiecujące i stwierdzili, że są one badane przez przemysł stalowy. Jednak wnioskodawcy nie przedstawili dalszej analizy alternatywnych rozwiązań, które zostały uznane za obiecujące, ani nie dostarczyli planów badawczo-rozwojowych w tym zakresie. [...] W tym sensie SEAC wyraża zastrzeżenia co do adekwatności analizy w odniesieniu do zakresu przedmiotowego wniosku" (podkreślenia własne).

¹⁷ Opinia SEAC, s. 50: "[W]nioskodawcy nie przedstawiają przekonujących argumentów, że nie będzie dostępne ani nie zostanie udostępnione w trakcie zwykłego okresu przeglądu żadne rozwiązanie alternatywne dla zastosowań powłok chromowych (w sektorach działalności wnioskodawców). SEAC wie o alternatywnych technologiach powlekania, które już są lub mogą stać się technicznie wykonalne w odniesieniu do konkretnych elementów galwanizowanych przez dwóch z pięciu wnioskodawców".

¹⁸ Opinia SEAC, s. 37, zob. w szczególności podsumowanie sekcji 7.2: "Niemniej jednak, aby SEAC mógł stwierdzić wykonalność pod względem ekonomicznym takiego alternatywnego rozwiązania, musiałby otrzymać więcej informacji na temat odsetka elementów, które mogłyby być galwanizowane za pomocą technicznie wykonalnego rozwiązania alternatywnego".

¹⁹ Wyrok w sprawie T-837/16, pkt 79.

²⁰ Opinia SEAC, odpowiedź na pytanie 7.2, s. 36.

²¹ Wyrok w sprawie T-837/16, pkt 64.

²² Wyrok w sprawie T-837/16, pkt 66 i 68.

²³ Projekt decyzji wykonawczej Komisji, pkt 8.

²⁴ Wyrok w sprawie T-837/16, pkt 79.

²⁵ Artykuł 1 projektu decyzji wykonawczej Komisji: "Zastosowanie objęte zezwoleniem" obejmuje "zastosowanie w funkcjonalnych powłokach z chromu, jeżeli do zamierzonego zastosowania niezbędne są którekolwiek z wymienionych poniżej kluczowych funkcji lub właściwości: odporność na zużycie, twardość, grubość warstwy, odporność na korozję, współczynnik tarcia oraz wpływ na morfologię powierzchni". Dla uniknięcia wątpliwości sprecyzowano, że "zezwolenia na stosowanie tritlenku chromu w funkcjonalnych powłokach z chromu nie udziela się w przypadku, gdy żadna z kluczowych funkcji wymienionych w akapicie pierwszym nie jest niezbędna".

²⁶ Tj. pozostawiła w gestii wnioskodawców podjęcie decyzji, a organom egzekwowania prawa powierzyła przeanalizowanie - po przyjęciu zezwolenia - czy wymienione funkcje są "niezbędne" do zastosowania.

²⁷ Wyrok w sprawie T-837/16, pkt 83; zob. pkt 97: "Fakt wskazania bowiem, że stosowanie spornych chromianów ołowiu jest ograniczone tylko do przypadków, w których właściwości składników substancji zawierających chromiany są rzeczywiście niezbędne, jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że za każdym razem, kiedy dalszy użytkownik stwierdzi istnienie rozwiązania alternatywnego, powinien powstrzymać się od stosowania spornych chromianów ołowiu. Tymczasem takie stwierdzenie stanowi poważną wskazówkę, że w dniu przyjęcia zaskarżonej decyzji sama Komisja nie uważała badania przesłanki dotyczącej niedostępności rozwiązań alternatywnych za zakończone"; zob. również pkt 86 i 98.

²⁸ Wyrok w sprawie T-837/16, pkt 76; zgodnie z art. 62 ust. 4 lit. f) i art. 60 ust. 4 lit. c) rozporządzenia REACH.

²⁹ Opinia SEAC, s. 37: "W trakcie konsultacji publicznych dotyczących innych zastosowań tritlenku chromu SEAC poznał alternatywne technologie powlekania, które mogłyby stać się wykonalnymi rozwiązaniami alternatywnymi w przypadku niektórych specjalistycznych elementów".

³⁰ Opinia SEAC, s. 37: "Choć wnioskodawcy wspominają, że niektóre rozwiązania alternatywne są obiecujące i są analizowane przez przemysł stalowy, nie prowadzą nad nimi dalszych badań; nie oferują też bardziej szczegółowych planów śledzenia prac badawczo-rozwojowych w tej dziedzinie".