Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 listopada 2013 r. w sprawie lokalizacji siedzib instytucji Unii Europejskiej (2012/2308(INI)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2016.436.2

Akt nienormatywny

Wersja od: 24 listopada 2016 r.

Lokalizacja siedzib instytucji Unii Europejskiej

P7_TA(2013)0498

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 listopada 2013 r. w sprawie lokalizacji siedzib instytucji Unii Europejskiej (2012/2308(INI))

(2016/C 436/01)

(Dz.U.UE C z dnia 24 listopada 2016 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 232 i 341 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

- uwzględniając załączony do Traktatów Protokół 6 w sprawie ustalenia siedzib instytucji i niektórych organów, jednostek organizacyjnych i służb Unii Europejskiej;

- uwzględniając art. 10, 14 i 18 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

- uwzględniając własne stanowisko przedstawione w tej sprawie, w szczególności zalecenie z dnia 21 czerwca 1958 r. ¹ , rezolucję z dnia 7 lipca 1981 r. w sprawie siedzib instytucji WE, w szczególności Parlamentu Europejskiego ² , zalecenia dla konferencji międzyrządowej z dnia 13 kwietnia 2000 r. ³  oraz następujące powiązane rezolucje: rezolucja z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie inwestowania w przyszłość - nowe wieloletnie ramy finansowe (WRF) na rzecz Europy konkurencyjnej, zrównoważonej i sprzyjającej integracji społecznej ⁴ ; rezolucja z dnia 10 maja 2012 r. w sprawie udzielenia absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej na rok budżetowy 2010, sekcja 1 - Parlament Europejski ⁵ ; rezolucja z dnia 16 lutego 2012 r. w sprawie wytycznych dotyczących procedury budżetowej 2013, sekcja 1 - Parlament Europejski, sekcja 2 - Rada, sekcja 4 - Trybunał Sprawiedliwości, sekcja 5 - Trybunał Obrachunkowy, sekcja 6 - Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, sekcja 7 - Komitet Regionów, sekcja 8 - Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, sekcja 9 - Europejski Inspektor Ochrony Danych, sekcja 10 - Europejska Służba Działań Zewnętrznych ⁶ ; rezolucja z dnia 29 marca 2012 r. w sprawie preliminarza dochodów i wydatków Parlamentu Europejskiego na rok budżetowy 2013 ⁷  oraz rezolucja z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie upoważnienia do rozmów trójstronnych dotyczących projektu budżetu na rok 2013 ⁸ ,

- uwzględniając pytania pisemne E-000181-2007, E-006174-2009, E-006258-2009, E-002934-2012, E-002935-2012, E-004134-2012 oraz E-004135-2012 skierowane do Komisji i Rady,

- uwzględniając sprawozdania sekretarza generalnego z września 2002 r. i sierpnia 2013 r. na temat kosztów utrzymywania trzech siedzib Parlamentu,

- uwzględniając sprawozdanie wspólnej grupy roboczej Prezydium i Komisji Budżetowej w sprawie budżetu Parlamentu na rok 2012,

- uwzględniając swoje sprawozdania z działalności za lata 1993-1999, 1999-2004, 2004-2009 i 2009-2011,

- uwzględniając orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), a w szczególności sprawy C-230/ 81 ⁹ , C-345/95 ¹⁰  i połączone sprawy C-237/11 oraz C-238/11 ¹¹ ,

- uwzględniając petycję 630/2006 przedstawioną w ramach kampanii na rzecz ustanowienia jednej siedziby, którą poparło ponad milion obywateli UE,

- uwzględniając głosowanie przeprowadzone w dniu 23 października 2012 r., w którym większość (78 %) posłów wezwała państwa członkowskie do ponownego rozważenia ich stanowisk w sprawie oficjalnej siedziby Parlamentu w Strasburgu,

- uwzględniając art. 5 ust. 3, art. 29, art. 41, art. 48, art. 74a, art. 201 oraz 22 ust. 4 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych oraz opinie Komisji Budżetowej i Komisji Petycji (A7-0350/2013),

A. mając na uwadze, że art. 341 TFUE stanowi, iż siedziby instytucji Unii określa wspólne porozumienie rządów państw członkowskich;

B. mając na uwadze, że państwa członkowskie dokonały tego w protokole nr 6 załączonym do Traktatów, określając Brukselę jako miejsce, w którym swoją siedzibę mają Komisja, Rada (przy czym posiedzenia kwietniowe, czerwcowe i październikowe odbywają się w Luksemburgu), Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów, oraz ustanawiając siedzibę Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Trybunału Obrachunkowego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego w Luksemburgu, siedzibę Europejskiego Banku Centralnego we Frankfurcie, a siedzibę Europejskiego Urzędu Policji w Hadze;

C. mając na uwadze, że decyzja państw członkowskich w sprawie siedzib została podjęta w szerszym kontekście, w świetle historycznego rozwoju Unii Europejskiej i jej instytucji, a także rozważania na temat rozproszenia geograficznego;

D. mając na uwadze, że Parlament odgrywa szczególną i wyjątkową rolę jako jedyna instytucja bezpośrednio wybierana przez europejskich obywateli i bezpośrednio przed nimi odpowiedzialna, a także dlatego, że rola Parlamentu zmieniła się w największej mierze w porównaniu z pozostałymi instytucjami UE, dlatego też niniejsze sprawozdanie dotyczy przede wszystkim siedziby i systemu funkcjonowania Parlamentu;

E. mając na uwadze, że dołączony do Traktów protokół 6 stanowi, iż Parlament Europejski ma siedzibę w Strasburgu, gdzie odbywa się 12 posiedzeń plenarnych, w tym posiedzenie budżetowe, dodatkowe posiedzenia plenarne odbywają się w Brukseli, komisje Parlamentu Europejskiego obradują w Brukseli, natomiast Sekretariat Generalny Parlamentu Europejskiego i jego służby pozostają w Luksemburgu;

F. mając na uwadze, że art. 10 i 14 TUE stanowią, iż UE jest demokracją przedstawicielską, w której Parlament bezpośrednio reprezentuje obywateli europejskich na poziomie UE i jest współprawodawcą na równi z Radą;

G. mając na uwadze, że w myśl art. 232 TFUE Parlament uchwala swój regulamin wewnętrzny, w którym może określić czas trwania sesji plenarnych, zgodnie z traktatami i orzecznictwem TSUE;

H. mając na uwadze, że TSUE orzekł, iż lokalizacja siedziby nie może utrudniać prawidłowego funkcjonowania Parlamentu; mając na uwadze, iż wskazał on także niekorzyści i koszty płynące z faktu posiadania wielu miejsc pracy oraz stwierdził, że zmiana siedziby lub miejsc pracy wymaga zmiany Traktatu, a w konsekwencji zgody państw członkowskich;

I. mając na uwadze, że Parlament przeszedł całkowitą transformację: z organu doradczego, w którym zasiadało 78 oddelegowanych członków, dzielących - z przyczyn praktycznych - lokale ze Zgromadzeniem Parlamentarnym Rady Europy w Strasburgu, przeistoczył się w Parlament w pełnym tego słowa znaczeniu, w którym obecnie zasiada 766 posłów wybieranych w wyborach bezpośrednich i który na równi z Radą pełni rolę współprawodawcy;

J. mając na uwadze, że zwiększenie kompetencji ustawodawczych przejawia się we wzroście liczby spraw regulowanych w procedurze współdecyzji (obecnie zwykłej procedurze ustawodawczej) z 165 w latach 1993-1999 do 454 w okresie 2004-2009, przy czym liczba ta wzrosła jeszcze w obecnej kadencji;

K. mając na uwadze, że zmianę roli Parlamentu obrazuje także wzrost o 150 % liczby posiedzeń międzyinstytucjonalnych - z 16 000 do szacowanych 40 000 - w latach 2009-2013, jak również prowadzone stale z Komisją, Radą i poszczególnymi państwami członkowskimi negocjacje i rozmowy trójstronne, które stanowią obecnie część procesu ustawodawczego i które doprowadziły do nagłego wzrostu porozumień przyjmowanych w pierwszym czytaniu: z 28 % w latach 1999-2004 do 72 % w okresie 2004-2009;

L. mając na uwadze, że struktura kalendarza Parlamentu (ustalona podczas szczytu w Edynburgu w 1992 r.) poprzedza wszystkie zmiany jego roli wynikającej z przyjęcia traktatów z Maastricht, Amsterdamu, Nicei i Lizbony;

M. mając na uwadze, że prace Rady i Rady Europejskiej są już skoncentrowane w Brukseli, gdzie obecnie wyłącznie odbywają się posiedzenia Rady Europejskiej, uprzednio organizowane zawsze w kraju sprawującym rotacyjną prezydencję;

N. mając na uwadze, że odległość geograficzna pomiędzy oficjalnymi siedzibami współprawodawców wynosi 435 km, co izoluje Parlament nie tylko od Rady i Komisji, ale także od innych partnerów, takich jak organizacje pozarządowe, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, przedstawicielstwa państw członkowskich, a także od jednej z największych międzynarodowych społeczności dziennikarskich na świecie;

O. mając na uwadze, że zgodnie z szacunkami dodatkowe roczne koszty wynikające z geograficznego rozproszenia Parlamentu wynoszą od 156 do 204 mln EUR ¹² , co stanowi w przybliżeniu 10 % rocznego budżetu tej instytucji, i mając na uwadze znaczne oddziaływanie na środowisko, w związku z tym, że emisje CO₂ związane z przemieszczaniem się między trzema miejscami pracy są szacowane na 11 000 ¹³  do 19 000 tysięcy ton ¹⁴ ;

P. mając na uwadze, że obecny system funkcjonowania Parlamentu obciąża dodatkowymi kosztami i koniecznością odbywania dodatkowych podróży służbowych pozostałe instytucje Unii Europejskiej, a zwłaszcza Komisję i Radę, przedstawicielstwa państw członkowskich UE, dziennikarzy i przedstawicieli organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

Q. mając na uwadze, że 78 % wszystkich podróży służbowych pracowników statutowych Parlamentu (średnio 3 172 co miesiąc) wynika bezpośrednio z rozproszenia geograficznego; mając na uwadze, że budynki Parlamentu w Strasburgu są obecnie wykorzystywane przez zaledwie 42 dni w roku (pozostając niewykorzystane przez 89 % czasu), jednak przez cały rok należy zapewnić ogrzewanie, obecność personelu i prace konserwacyjne;

R. mając na uwadze, że w wydatkach ponoszonych w wyniku rozproszenia geograficznego Parlamentu można dokonać znacznych oszczędności, co ma istotne znaczenie, zwłaszcza w obecnej sytuacji gospodarczej;

S. mając na uwadze, że Parlament, począwszy od sugestii poczynionej w 1958 r., by posiadać siedzibę w bliskości Rady i Komisji, za pośrednictwem licznych sprawozdań, deklaracji i oświadczeń wielokrotnie wyrażał swoją wolę znalezienia bardziej praktycznego i skuteczniejszego systemu funkcjonowania;

T. mając na uwadze, że obywatele UE - w tym ponad milion obywateli, którzy poparli petycję w sprawie ustanowienia jednej siedziby - wielokrotnie wyrażali niezadowolenie z obecnie obowiązujących ustaleń;

U. mając na uwadze, że regulacje dotyczące samoorganizacji Parlamentu stanowią jedne z najważniejszych zagadnień parlamentaryzmu;

V. mając na uwadze, że oprócz spraw poruszonych w tym sprawozdaniu, nie znaleziono dotychczas przekonujących rozwiązań innych istotnych kwestii mających bezpośredni związek z pozycją Parlamentu Europejskiego oraz jego funkcją w strukturach Unii Europejskiej; mając na uwadze, że te nierozwiązane kwestie wchodzą w zakres prawa wyborczego, przepisów dotyczących strefy podlegającej zakazowi organizowania manifestacji, kwestii związanych z immunitetem oraz ze statutem posła; mając na uwadze, że rozwiązań tych kwestii należy poszukiwać za pośrednictwem prawa Parlamentu do stanowienia o własnej organizacji w ramach ogólnych uprawnień decyzyjnych lub przynajmniej w ramach zwykłej procedury ustawodawczej opartej na współdecyzji;

1. uważa, że Parlamentowi Europejskiemu, jako jedynemu organowi bezpośrednio reprezentującemu europejskich obywateli, należy nadać prerogatywę w zakresie określenia własnego systemu funkcjonowania, w tym prawo do podejmowania decyzji o tym, gdzie i kiedy organizuje swoje posiedzenia;

2. podziela zdanie, że Parlament Europejski byłby bardziej wydajny, oszczędny i przyjazny środowisku, gdyby posiadał siedzibę w jednym miejscu; zauważa, że nieustanna comiesięczna migracja między Brukselą a Strasburgiem spotyka się z negatywnym przyjęciem większości obywateli UE i uzyskała symboliczny wymiar, co szkodzi reputacji Unii Europejskiej, szczególnie w czasach poważnych i dotkliwych cięć wydatków w państwach członkowskich spowodowanych kryzysem finansowym;

3. uważa za całkowicie zasadne rozpoczęcie debaty w sprawie prawa Parlamentu do określenia swoich własnych zasad funkcjonowania, w tym prawa do decydowania o miejscu zwoływania posiedzeń;

4. zobowiązuje się zatem do wszczęcia zwykłej procedury zmiany Traktatu zgodnie z art. 48 TUE, aby zaproponować zmiany do art. 341 TFUE i do protokołu 6 niezbędne do umożliwienia Parlamentowi podjęcia decyzji dotyczącej lokalizacji siedziby oraz swojej wewnętrznej organizacji;

5. postanawia nie przedstawiać żadnych zaleceń dotyczących siedzib innych instytucji UE;

6. podkreśla, że należy rozważyć finansowe i ekonomiczne skutki zmiany siedziby lub miejsca pracy Parlamentu oraz zaproponować odpowiednie rozwiązanie kompromisowe, zapewniające dalsze użytkowanie istniejących budynków Parlamentu;

7. stwierdza, że wszelkie dalsze decyzje Parlamentu dotyczące jego systemu funkcjonowania muszą przewidywać odpowiedni czas na debatę i refleksję, a także uporządkowaną reorganizację;

8. zwraca się do Trybunału Obrachunkowego lub podobnego niezależnego organu o przedstawienie analizy potencjalnych oszczędności w budżecie UE wynikających z ustanowienia jedynej siedziby Parlamentu; zwraca się o to, by w analizie uwzględniono aspekty budżetowe i koszty dodatkowe, np. oszczędności poczynione na skutek skrócenia czasu pracy i poprawy wydajności;

9. wzywa Prezydium, by zleciło Eurobarometrowi lub podobnej instytucji zajmującej się przeprowadzaniem badań opinii publicznej przeprowadzenie do dnia 1 stycznia 2014 r. badań dotyczących opinii obywateli UE na temat perspektywy utrzymania trzech siedzib Parlamentu, ze szczególnym uwzględnieniem kosztów finansowych, środowiskowych oraz kosztów związanych z efektywnością takiego rozwiązania;

10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Radzie Europejskiej, a także szefom państw i rządów oraz parlamentom państw członkowskich.

¹ Dz.U. 9 z 26.7.1958, s. 210 i 234.

² Dz.U.C 234 z 14.9.1981, s. 22.

³ Dz.U.C 40 z 7.2.2001, s. 409.

⁴ Dz.U.C 380 E z 11.12.2012, s. 89.

⁵ Dz.U.L 286 z 17.10.2012, s. 3.

⁶ Dz.U.C 249 E z 30.8.2013, s. 18.

⁷ Dz.U.C 257 E z 6.9.2013, s. 104.

⁸ Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0289.

⁹ Sprawa C-230/81, Wielkie Księstwo Luksemburga przeciwko Parlamentowi.

¹⁰ Sprawa C-345/95, Republika Francuska przeciwko Parlamentowi.

¹¹ Sprawy C-237/11 i C-238/11, Republika Francuska przeciwko Parlamentowi.

¹² Sprawozdanie sekretarza generalnego Parlamentu Europejskiego za rok 2002 zawiera ostatni dostępny wyczerpujący szacunek kosztów. Kwota w wysokości 169-204 mln EUR potwierdzona w sprawozdaniu wspólnej grupy roboczej Prezydium i Komisji Budżetowej za rok 2012, jest obliczona przy założeniu, że szacowana kwota 148 mln EUR zostanie uzupełniona kwotą 28,3 mln EUR stanowiącą koszty amortyzacji rocznej budynków w Strasburgu, która musi zostać uwzględniona od chwili nabycia tych budynków. Zgodnie z odpowiedzią, jaką przedstawił sekretarz generalny dnia 30 sierpnia 2013 r. w związku z postulatami zawartymi w ust. 10 rezolucji Parlamentu z dnia 6 lutego 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących procedury budżetowej na rok 2014, dodatkowe koszty związane z siedzibą w Strasburgu są szacowane na 103 mln EUR, co po uzupełnieniu tej sumy kosztami amortyzacji i niewykorzystanych pomieszczeń, oszacowanymi w sprawozdaniu wspólnej grupy roboczej z 2012 r., łącznie daje kwotę 156 mln EUR.

¹³ "Trzy miejsca pracy Parlamentu Europejskiego - finansowe, środowiskowe i regionalne skutki geograficznego rozproszenia PE" - nota z dnia 30 sierpnia 2013 r. przygotowana przez sekretarza generalnego Parlamentu Europejskiego w odpowiedzi na postulaty zawarte w ust. 10 rezolucji Parlamentu z dnia 6 lutego 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących procedury budżetowej na rok 2014.

¹⁴ "European Parliament two-seat operation: Environmental costs, transport & energy", sprawozdanie przygotowane przez Eco-Logica Ltd. na zlecenie grupy Verts/ALE, listopad 2007.