Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2018 r. w sprawie blockchain: przyszłościowa polityka handlowa (2018/2085(INI)).

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2020.388.141

Akt nienormatywny

Wersja od: 13 listopada 2020 r.

Blockchain: przyszłościowa polityka handlowa

P8_TA(2018)0528

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2018 r. w sprawie blockchain: przyszłościowa polityka handlowa (2018/2085(INI))

(2020/C 388/15)

(Dz.U.UE C z dnia 13 listopada 2020 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając art. 207 ust. 3 i art. 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

– uwzględniając Układ ogólny w sprawie handlu usługami,

– uwzględniając Umowę o technologii informacyjnej Światowej Organizacji Handlu (WTO),

– uwzględniając program prac WTO na rzecz handlu elektronicznego,

– uwzględniając umowę WTO o ułatwieniach w handlu,

– uwzględniając zmienioną Międzynarodową konwencję Światowej Organizacji Celnej dotyczącą uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie wirtualnych walut ¹ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie nowej, perspektywicznej i innowacyjnej przyszłej strategii w dziedzinie handlu i inwestycji ² ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie "W kierunku strategii w zakresie handlu elektronicznego" ³ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 maja 2017 r. w sprawie oceny zewnętrznych aspektów wyników i zarządzania w zakresie ceł jako narzędzia służącego ułatwieniu handlu i zwalczaniu nielegalnego handlu ⁴ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2017 r. w sprawie wpływu międzynarodowych i unijnych politycznych strategii handlowych na globalne łańcuchy wartości ⁵ ,

– uwzględniając Wspólną deklarację w sprawie handlu i upodmiotowienia ekonomicznego kobiet przyjętą z okazji konferencji ministerialnej WTO w Buenos Aires w grudniu 2017 r. ⁶ ,

– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, RODO) ⁷ ,

– uwzględniając wniosek Komisji dotyczący przepisów horyzontalnych dotyczących transgranicznych przepływów danych w celu ochrony danych osobowych (w umowach handlowych i inwestycyjnych UE),

– uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z wdrażania strategii polityki handlowej "Handel z korzyścią dla wszystkich": Kształtowanie nowoczesnej polityki handlowej w celu wykorzystania możliwości płynących z globalizacji (COM(2017)0491),

– uwzględniając opublikowane w 2016 r. sprawozdanie głównego doradcy ds. naukowych Urzędu ds. Nauki w rządzie Zjednoczonego Królestwa zatytułowane "Distributed Ledger Technology: beyond blockchain" [Technologia rozproszonej rachunkowości księgi głównej: więcej niż blockchain] ⁸ ,

– uwzględniając białą księgę Centrum Narodów Zjednoczonych ds. Ułatwiania Handlu i Elektronicznego Biznesu (UN/CEFACT) z 2018 r. w sprawie technicznych zastosowań blockchain,

– uwzględniając deklarację 21 państw członkowskich UE i Norwegii z dnia 10 kwietnia 2018 r. w sprawie ustanowienia europejskiego partnerstwa blockchain ⁹ , do którego dołączyło jeszcze pięć kolejnych państw członkowskich, zwiększając liczbę sygnatariuszy do 27,

– uwzględniając uruchomienie przez Komisję w dniu 1 lutego 2018 r. Unijnego Obserwatorium i Forum ds. Łańcucha Bloków ¹⁰ ,

– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 19 października 2017 r. ¹¹ ,

– uwzględniając art. 52 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego, a także opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0407/2018),

A. mając na uwadze, że w niniejszym sprawozdaniu blockchain, o ile nie zaznaczono inaczej, będzie rozważany jako prywatna, licencjonowana technologia rozproszonej rachunkowości księgi głównej (DLT), obejmująca bazę danych składającą się z sekwencyjnych bloków danych dodawanych za zgodą operatorów sieci;

B. mając na uwadze, że różnorakie studia przypadku i branże przemysłu znajdą różne zastosowania kombinacji prywatnych, publicznych, licencjonowanych i nielicencjonowanych rejestrów rozproszonych;

C. mając na uwadze, że każdy blok łańcucha zawiera tzw. skrót sprawdzający dane poprzednich bloków, tym samym umożliwiając odrębnym stronom angażowanie się w transakcje o podwyższonym poziomie zaufania i odpowiedzialności, biorąc pod uwagę fakt, że danych przechowywanych w księdze głównej nie można łatwo sfałszować;

D. mając na uwadze, że oparta na darmowym oprogramowaniu technologia blockchain jest podstawą rozwoju licencjonowanych rejestrów rozproszonych na całym świecie, pozwalających na zwiększenie poziomu zaufania uczestników do danej sieci związanej z biznesem;

E. mając na uwadze, że blockchain mógłby pozwolić niektórym administratorom na jasne określenie ról uczestników, ich obowiązków, poziomów dostępu dla nich i praw do zatwierdzania;

F. mając na uwadze, że handel światowy opiera się na sektorze łańcucha dostaw o szacowanej wartości 16 bln EUR, w którym wysokie koszty transakcji i uciążliwa biurokracja prowadzą do złożoności procesów i podatności systemów na błędy;

G. mając na uwadze, że uruchomiono inicjatywy pilotażowe oferujące obiecujące możliwości pod względem obniżenia kosztów transportu, zwiększenia przyjazności sektora dla środowiska i poprawy wyników gospodarczych;

H. mając na uwadze, że w 45 państwach na całym świecie istnieją przynajmniej 202 inicjatywy rządowe dotyczące blockchain oraz że w szczególności gospodarki regionów Azji i Pacyfiku, Ameryk i Bliskiego Wschodu inwestują w technologie blockchain do celów handlowych;

I. mając na uwadze, że blockchain może zmodernizować i udoskonalić środki polityki handlowej UE, takie jak umowy o wolnym handlu (FTA), umowy o wzajemnym uznaniu, w szczególności dotyczące upoważnionych przedsiębiorców, decyzje w sprawie adekwatności danych, a także środki ochrony handlu;

J. mając na uwadze, że blockchain ma ogromny potencjał, aby zwiększyć przejrzystość i identyfikowalność w całym łańcuchu dostaw, zwiększyć poziom zaufania uczestników do danej sieci, usprawnić kontrole celne i zwiększyć przestrzeganie przepisów, obniżyć koszty transakcji, wzmocnić niezmienność i bezpieczeństwo danych oraz służyć jako narzędzie do walki z korupcją; mając na uwadze, że potencjalnym korzyściom towarzyszą liczne wyzwania, takie jak cyberbezpieczeństwo;

K. mając na uwadze, że blockchain może stanowić ramy dla przejrzystości łańcucha dostaw, ograniczyć korupcję, wykrywać oszustwa podatkowe, pozwolić na śledzenie niezgodnych z prawem płatności i przeciwdziałać praniu pieniędzy w obrocie handlowym; mając na uwadze, że istnieje ryzyko wykorzystania nielicencjonowanych aplikacji blockchain do działalności przestępczej, w tym uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i prania pieniędzy w obrocie handlowym; mając na uwadze, że Komisja i państwa członkowskie muszą pilnie objąć monitorowaniem i wyeliminować te kwestie;

L. mając na uwadze, że ewolucja blockchain w handlu międzynarodowym nie została jeszcze zakończona, co wymaga sprzyjającego innowacyjności, wspierającego i zachęcającego podejścia, które zapewniałoby pewność prawa, jednocześnie promując ochronę konsumentów, inwestorów i środowiska, zwiększając wartość społeczną technologii, zmniejszając przepaść cyfrową i rozwijając umiejętności cyfrowe obywateli;

M. mając na uwadze, że technologia blockchain może zapewnić wszystkim stronom zaangażowanym w wymianę handlową, zarówno publicznym, jak i prywatnym, dostęp w czasie rzeczywistym do niezmiennej i oznaczonej znacznikiem czasowym bazy danych zawierającej dokumenty dotyczące transakcji, co pomaga budować zaufanie, unikać problemów związanych ze zgodnością z przepisami i przeciwdziałać wykorzystywaniu podrobionych towarów lub fałszywych dokumentów;

N. mając na uwadze, że w niektórych regionach i metropoliach rozpoczęto już rozwijanie tej technologii w ramach określonych projektów i programów, biorących pod uwagę cechy szczególne tych obszarów, oraz tworzenie sieci służących szerzeniu najlepszych praktyk;

Polityka handlowa UE

1. dostrzega, że pomimo wcześniejszych sukcesów handlowych w umowach o wolnym handlu zawieranych przez UE wciąż drzemie duży potencjał i nie są one jeszcze w pełni wykorzystywane, ponieważ średnio jedynie 67 % eksporterów z UE i 90 % importerów do UE korzysta z preferencyjnych taryf celnych zarówno w UE, jak i krajach lub regionach partnerskich i opowiada się za analizą rozwiązań technicznych, które mogłyby zwiększyć wykorzystanie umów o wolnym handlu i wywóz; zauważa, że eksporterzy mogliby wprowadzać wszystkie swoje dokumenty do aplikacji organu publicznego opartej na blockchain i wykazywać, że podlegają preferencyjnemu traktowaniu przyznanemu na podstawie umowy o wolnym handlu, na przykład kwalifikując się do stosowania preferencyjnych reguł pochodzenia, zasad sanitarnych i fitosanitarnych i postanowień o handlu i zrównoważonym rozwoju; uważa, że blockchain może udoskonalić postanowienia umów o wolnym handlu dotyczące kumulacji;

2. jest zdania, że procedury certyfikacji kwalifikującej do stosowania zarówno preferencyjnych, jak i niepreferencyjnych zasad pochodzenia są kosztowne i kłopotliwe dla przedsiębiorstw; uważa, że w przypadku preferencyjnych zasad pochodzenia blockchain może pomóc w ustaleniu przynależności ekonomicznej danego towaru; uważa ponadto, że w przypadku niepreferencyjnych zasad pochodzenia technologia mogłaby wspomóc proporcjonalne wykorzystanie unijnych instrumentów ochrony handlu, zapewniając przejrzystość w sprawie pochodzenia towarów wprowadzanych na rynek europejski oraz nadzór nad napływem przywożonych towarów w celu zapewnienia równiejszych warunków działania dla przedsiębiorstw;

3. podkreśla, że dzięki zagwarantowaniu zaufania do pochodzenia surowców i towarów, przejrzystości procesów produkcyjnych i łańcuchów dostaw i przestrzegania międzynarodowych zasad dotyczących praw w dziedzinie pracy, społecznych i środowiskowych, biorąc pod uwagę szczególne znaczenie dla minerałów z regionów ogarniętych konfliktami, nielegalnego handlu dobrami kultury, kontroli wywozu i korupcji, blockchain może wspierać program w zakresie handlu i zrównoważonego rozwoju; podkreśla, że blockchain mógłby wspomóc działania przedsiębiorstw ukierunkowane na zrównoważony rozwój i promować odpowiedzialne praktyki biznesowe;

4. uważa, że umowy o wzajemnym uznaniu upoważnionych przedsiębiorców umożliwiają przedsiębiorstwom dywersyfikację ich łańcuchów dostaw dzięki ograniczeniu czasu i kosztów związanych z transgraniczną obsługą celną; zauważa, że należy rozwiązać pewne kwestie związane z ich wdrażaniem; jest przekonany, że za sprawą niezakłóconej wymiany danych blockchain oferuje możliwość zmniejszenia niepewności związanej z wdrażaniem umów o wzajemnym uznaniu upoważnionych przedsiębiorców;

Zewnętrzne aspekty ułatwień celnych i handlowych

5. z dużym zadowoleniem przyjmuje umowę o ułatwieniach w handlu; uważa, że stanowi ona dla członków WTO punkt wyjścia do poszukiwania dalszych metod ułatwiania handlu, w tym za sprawą blockchain; przyjmuje z zadowoleniem wysiłki UE na rzecz utrzymania i wzmocnienia WTO i zaangażowanie UE w system handlowy oparty na zasadach w celu zapewnienia równych szans i egzekwowania międzynarodowych reguł handlu;

6. uważa, że blockchain mógłby umożliwić organom celnym automatyczne uzyskiwanie informacji wymaganych do zgłoszenia celnego, ograniczyć potrzebę ręcznej weryfikacji i dokumentacji papierowej oraz zapewnić ścisłą aktualizację statusu i cech towarów wprowadzanych do UE wszystkim zainteresowanym stronom jednocześnie, ulepszając tym samym możliwości identyfikacji i śledzenia towarów oraz zwiększając przejrzystość;

7. uważa, że cyfryzacja zwiększy efektywność i przejrzystość wymiany informacji; uważa, że blockchain może zapewnić producentom, laboratoriom, operatorom logistycznym, organom regulacyjnym i konsumentom dostęp do wszelkich koniecznych informacji dotyczących na przykład pochodzenia, testów, certyfikatów czy licencji, oraz umożliwić wymianę tych informacji; zauważa, że blockchain mógłby również wspomóc odpowiednie wydawanie certyfikatów elektronicznych; uważa cyfryzację i korzystanie z aplikacji w łańcuchach dostaw zarówno za wstępny warunek, jak i dopełnienie pełnej funkcjonalności blockchain; zauważa, że istnieją znaczne różnice w cyfryzacji poszczególnych państw członkowskich;

8. uważa, że zastosowanie technologii blockchain w całym łańcuchu dostaw może zwiększyć wydajność, prędkość i wolumen światowego handlu dzięki ograniczeniu kosztów transakcji międzynarodowych i wsparciu przedsiębiorstw w znajdowaniu nowych partnerów handlowych, i doprowadzić do lepszej ochrony konsumentów oraz wzrostu ich zaufania do handlu elektronicznego;

9. podkreśla zastosowanie blockchain, szczególnie w następujących celach:

a) zwiększenie pewności zarówno pochodzenia towarów, jak i praw własności intelektualnej, którymi są one objęte, co ograniczy ryzyko wprowadzania nielegalnych towarów, w tym towarów sfałszowanych i podrobionych, do łańcucha dostaw;

b) udostępnienie organom szczegółowych informacji o tym, w którym miejscu łańcucha dostaw towar mógł zostać uszkodzony lub poddany manipulacji;

c) zwiększenie przejrzystości i identyfikowalności dzięki umożliwieniu wszystkim uczestnikom zapisywania transakcji i dzielenia się tymi informacjami w sieci;

d) utrzymanie ochrony i zaufania konsumentów przez zapewnienie konsumentom szczegółowych informacji na temat towarów i wspomaganie działań przedsiębiorstw ukierunkowanych na zrównoważony rozwój;

e) ograniczenie kosztów zarządzania łańcuchem dostaw dzięki zlikwidowaniu potrzeby pośrednictwa i związanych z nim kosztów oraz fizycznego wymogu tworzenia, przewożenia i przetwarzania papierowej dokumentacji;

f) zwiększenie poprawności w obszarze płatności ceł i VAT i poboru dochodów w ramach polityki handlowej oraz

g) skrócenie całkowitego czasu tranzytu towarów dzięki automatyzacji zadań, które zwykle są wykonywane ręcznie; zauważa towarzyszące temu korzyści, szczególnie w łańcuchach dostaw "dokładnie na czas", w odniesieniu do ograniczenia zarówno kosztów, jak i śladu węglowego branży logistycznej;

10. zauważa, że przestępcy mogą wykorzystywać legalny handel do maskowania nielegalnej działalności, na przykład prania pieniędzy w obrocie handlowym, fałszując potrzebne dokumenty i podając fałszywe dane, na przykład zawyżające lub zaniżające wartość danych towarów; uważa, że blockchain może umożliwić służbom celnym i innym organom podejmowanie w odpowiednim czasie koniecznych działań w szybki i skoordynowany sposób w celu ujawnienia nielegalnych przepływów finansowych;

Transgraniczne przepływy danych i ochrona danych

11. uznaje transgraniczne przepływy danych za integralną funkcję międzynarodowego handlu towarami i usługami oraz koncepcji architektury blockchain;

12. podkreśla zdolność blockchain do zatwierdzania transakcji w międzynarodowym łańcuchu dostaw przez definiowanie poziomów dostępu i procedur zatwierdzania dla uczestników transakcji;

13. dostrzega związek między blockchain a transgranicznymi przepływami danych na potrzeby handlu; zauważa, że prywatna licencjonowana sieć rejestrów może być gwarantem wzajemnego zaufania między platformami za sprawą integracji danych z wielu źródeł; dostrzega znaczenie transgranicznego przepływu danych dla wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy; podkreśla rozróżnienie na dane osobowe i nieosobowe w łańcuchach bloków;

14. dostrzega wyzwanie, jakim jest związek między blockchain a wdrażaniem RODO; podkreśla, że wdrożenie blockchain powinno być zgodne z wszystkimi obowiązującymi i przyszłymi przepisami unijnymi dotyczącymi zasad ochrony danych i prywatności; podkreśla, że technologia blockchain może być źródłem rozwiązań na potrzeby wdrożenia przepisów RODO o "ochronie danych w fazie projektowania" ze względu na wspólne zasady zapewnienia bezpieczeństwa i autonomiczności danych; podkreśla ograniczone oddziaływanie RODO na transakcje handlowe ze względu na brak obecności danych osobowych w prywatnych licencjonowanych rejestrach rozproszonych; uznaje jednak potrzebę niezbędnych zabezpieczeń i nadzoru regulacyjnego; podkreśla, że RODO ma jedynie zastosowanie do danych osobowych; wzywa Komisję do bliższego przyjrzenia się tej kwestii;

15. potwierdza potrzebę projektowania blockchain zgodnie z prawem do bycia zapomnianym i zauważa, że użytkownicy blockchain i aplikacji blockchain powinni w każdej chwili mieć dostęp do wszelkich danych związanych z transakcjami, w których uczestniczą, stosownie do ich praw dostępu;

16. ponownie apeluje o wprowadzenie przepisów pozwalających na pełną funkcjonalność ekosystemu cyfrowego i na wspieranie transgranicznych przepływów danych w umowach o wolnym handlu; zauważa w tym względzie, że decyzje w sprawie odpowiedniej ochrony danych nie służą swobodnemu przepływowi danych nieosobowych; wzywa więc Komisję do wynegocjowania w umowach o wolnym handlu wiążących i wykonalnych zobowiązań w sprawie przekazywania danych, w tym danych nieosobowych;

17. podkreśla, że blockchain stanowi nowy model magazynowania danych i zarządzania nimi, który jest w stanie zdecentralizować formy interakcji międzyludzkich, rynki, bankowość i handel międzynarodowy; podkreśla, że rozwój blockchain stwarza zarówno możliwości, jak i wyzwania w zakresie ochrony danych, przejrzystości i przestępczości finansowej, ponieważ dane, które zostały wprowadzone i udostępnione wszystkim uczestniczącym stronom, są niezmienne, co również zapewnia bezpieczeństwo i integralność tych danych; domaga się, aby uczynić wszystko co możliwe, również na szczeblu krajowym, aby zagwarantować uniemożliwiający fałszowanie i niezmienny charakter tej technologii oraz zapewnić, by podstawowe prawo do ochrony danych nie było zagrożone;

18. dostrzega wyzwanie, jakie stwarza związek między technologiami blockchain a wdrażaniem unijnych ram ochrony danych, a mianowicie ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych (RODO), i przypomina, że w rezultacie ta relacja może ujawnić konflikt między ochroną praw podstawowych z jednej strony a promowaniem innowacji z drugiej strony; sugeruje konieczność dopilnowania całkowitej zgodności blockchain z unijnymi ramami ochrony danych oraz pełnego przestrzegania zasad określonych w prawie UE, zwłaszcza w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych jako prawa podstawowego na mocy art. 8 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i art. 16 ust. 1 TFUE;

19. podkreśla ponadto, również w kontekście wspomnianego konfliktu, że technologie blockchain w żaden sposób nie wspierają automatycznie suwerenności danych, w związku z czym muszą być specjalnie zaprojektowane do tego celu, mając na uwadze fakt, że technologie blockchain mogą również stwarzać ryzyko dla ochrony danych;

20. podkreśla, że odpowiednio zaprojektowana technologia blockchain powinna być zgodna z zasadą ochrony danych w fazie projektowania, która umożliwia sprawowanie większej kontroli nad danymi osobom, których te dane dotyczą, zgodnie z RODO; podkreśla ponadto, że dane osobowe w blockchain zwykle nie są anonimowe, co czyni je danymi osobowymi objętymi RODO; nalega, aby technologie blockchain były w pełni zgodne z prawem Unii, również gdy są wykorzystywane do przetwarzania danych osobowych; w związku z tym zaleca, aby blockchain i aplikacje zawierały mechanizmy zapewniające możliwość zachowania pełnej anonimowości danych, gwarantując tym samym, że przechowują one wyłącznie dane, które nie wiążą się ze zidentyfikowaną albo z możliwą do zidentyfikowania osobą fizyczną;

21. podkreśla, że w ramach przyszłych zastosowań blockchain należy wykorzystać mechanizmy chroniące dane osobowe i prywatność użytkowników oraz zapewniające możliwość zachowania pełnej anonimowości danych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do finansowania badań, w szczególności badań akademickich, i innowacji dotyczących nowych technologii blockchain zgodnych z RODO i opartych na zasadzie ochrony danych już w fazie projektowania, takich jak metody kryptograficznych dowodów zerowej wiedzy zk-SNARK;

22. uważa, że aby zapobiec naruszeniu podstawowego prawa do ochrony danych osobowych, technologia blockchain nie powinna być wykorzystywana do przetwarzania danych osobowych, dopóki dana organizacja wdrażająca nie będzie w stanie zapewnić zgodności z RODO, w szczególności prawa do sprostowania i prawa do usuwania danych;

23. podkreśla, że użytkownicy blockchain mogą jednocześnie być administratorami danych w odniesieniu do danych osobowych, które przesyłają do rejestru, i podmiotami przetwarzającymi dane z uwagi na przechowywanie pełnej kopii rejestru w swoim komputerze;

24. zauważa, że w przypadku gdy blockchain zawiera dane osobowe niezmienny charakter niektórych technologii blockchain może być niemożliwy do pogodzenia z "prawem do usunięcia danych" określonym w art. 17 RODO;

25. z niepokojem zauważa, że w przypadkach gdy blockchain zawiera dane osobowe powielanie kopii danych w blockchain może być niemożliwe do pogodzenia z zasadą minimalizacji danych określoną w art. 5 RODO;

26. wzywa Europejską Radę Ochrony Danych do wydania wytycznych i zaleceń, aby zapewnić zgodność technologii blockchain z prawem Unii;

27. zauważa z niepokojem brak jakiegokolwiek odniesienia do poważnego wpływu stosowania technologii blockchain, zwłaszcza na takie obszary jak walka z praniem pieniędzy, uchylaniem się od opodatkowania i finansowaniem terroryzmu; uważa, że wszelkie wykorzystanie technologii blockchain należy przewidywać przez określenie, co będzie przechowywane w łańcuchu, a co poza nim, przy czym dane osobowe powinny być przechowywane poza łańcuchem;

Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP)

28. uważa, że innowacje i działania popularyzatorskie dotyczące blockchain mogą stworzyć możliwości gospodarcze dla MŚP pod względem umiędzynarodowienia oraz zrekompensowania kosztów związanych z wywozem towarów, ułatwiając komunikowanie się z konsumentami, organami celnymi, międzynarodowymi i krajowymi organami regulacyjnymi i innymi przedsiębiorstwami uczestniczącymi w łańcuchu dostaw; dodaje, że infrastruktura blockchain może pomóc w szybkim i niedrogim wprowadzaniu towarów i usług na rynek;

29. podkreśla korzyści, jakie blockchain może przynieść małym i średnim przedsiębiorstwom, umożliwiając wzajemną komunikację, wyposażając w narzędzia do współpracy i realizacji bezpiecznych płatności, ułatwiając prowadzenie działalności i ograniczając ryzyko braku zapłaty oraz obniżając koszty postępowania prawnego związane z realizacją umów dzięki zastosowaniu inteligentnych umów; dostrzega potrzebę zapewnienia, by rozwój blockchain w handlu, międzynarodowym objął również MŚP; podkreśla, że na obecnym etapie inteligentne umowy mogą nie być wystarczająco dopracowane, aby odnośne regulacje sektorowe były uznawane za możliwe do wyegzekwowania na drodze prawnej, oraz że konieczna jest dalsza ocena zagrożeń;

30. uznaje możliwości, również dla MŚP, wynikające z wprowadzenia technologii blockchain w ramach polityki handlowej UE, co może skutkować m.in. obniżeniem kosztów transakcji i zwiększeniem wydajności; przyjmuje ponadto do wiadomości, że technologia blockchain oferuje możliwość zwiększenia zaufania i pewności w odniesieniu do obecnego systemu handlu dzięki zapewnieniu niezmiennego zapisu transakcji; dostrzega jednak, że zastosowanie tej technologii wykraczające poza zakres polityki handlowej UE może stwarzać ryzyko prania pieniędzy i ułatwiać finansowanie przestępczości zorganizowanej;

Interoperacyjność, skalowalność i interakcje z powiązanymi technologiami

31. bierze pod uwagę wyzwania dotyczące skalowalności, które wiążą się z wdrażaniem systemów blockchain w kontekście rozszerzania międzynarodowych sieci handlowych;

32. zwraca uwagę na rozprzestrzenianie się różnych danych kotwiczących dla transakcji w łańcuchach bloków w oddzielnych księgach prywatnych i publicznych; dostrzega, że istnieje coraz większa potrzeba opracowania globalnych norm interoperacyjności umożliwiających integrację transakcji związanych z przepływem towaru wzdłuż łańcucha dostaw zapisanych w różnych łańcuchach bloków w celu sprzyjania interoperacyjności między systemami, w tym dotychczasowymi systemami operacyjnymi; wzywa Komisję do zacieśnienia współpracy z ISO i innymi właściwymi organami normalizacyjnymi;

33. rozważa możliwe interakcje technologii blockchain z innymi innowacjami w handlu międzynarodowym; podkreśla potrzebę dokonania analizy możliwości i wyzwań związanych z rozwojem technologii blockchain; wzywa do dalszych badań nad możliwością zastosowania tych technologii w transformacji cyfrowej i automatyzacji handlu międzynarodowego, a także w sektorze publicznym, w szczególności w ramach programu "Cyfrowa Europa";

Wnioski

34. apeluje do Komisji, aby śledziła zmiany zachodzące w dziedzinie blockchain, zwłaszcza jeśli chodzi o bieżące projekty pilotażowe / inicjatywy w ramach międzynarodowego łańcucha dostaw, a także zewnętrzne aspekty postępowania celnego i procesów regulacyjnych; zachęca Komisję do opracowania, przy zaangażowaniu właściwych dyrekcji generalnych, horyzontalnego dokumentu strategicznego w sprawie stosowania technologii blockchain w zarządzaniu handlem i łańcuchem dostaw, a także w obszarze własności intelektualnej, w szczególności w odniesieniu do podrabiania towarów; zachęca Komisję do oceny aspektów blockchain związanych z wymiarem sprawiedliwości i zarządzaniem oraz do oceny, czy blockchain może być źródłem lepszych rozwiązań względem istniejących i powstających technologii, które mogą sprostać obecnym wyzwaniom dla polityki handlowej UE; apeluje do Komisji, aby śledziła zmiany zachodzące w dziedzinie blockchain, zwłaszcza bieżące projekty pilotażowe / inicjatywy w ramach międzynarodowego łańcucha dostaw; zachęca Komisję do opracowania dokumentu strategicznego dotyczącego stosowania technologii blockchain w zarządzaniu handlem i łańcuchem dostaw; wyraża przekonanie, że celem tego musi być pozyskanie wsparcia podmiotów ze środowiska blockchain dla projektów i inicjatyw w ramach międzynarodowych łańcuchów dostaw oraz wspólne opracowywanie projektów, m.in. przez wnoszenie przez różnych partnerów wkładu w takie dziedziny jak tożsamość, pochodzenie i przechowywanie danych;

35. wzywa Komisję do opracowania zbioru zasad przewodnich dotyczących zastosowania blockchain w handlu międzynarodowym, tak aby zapewnić przemysłowi oraz organom celnym i regulacyjnym odpowiedni poziom pewności prawa, który będzie zachęcał do korzystania z blockchain i innowacji w tej dziedzinie; podkreśla, że ustanawianie przepisów dotyczących technologii stanowiących podstawę zastosowań ograniczyłoby innowacyjność i tworzenie nowych zastosowań; podkreśla, jak ważne jest, szczególnie dla przemysłu europejskiego, by UE była liderem w dziedzinie blockchain i brała odpowiedzialność za tę technologię, a także zapewniała równe warunki działania w odniesieniu do światowej konkurencji oraz w obszarach rozwoju i otoczenia regulacyjnego; podkreśla znaczenie dialogu i wymiany praktyk oraz budowania kompetencji i rozwijania umiejętności cyfrowych; wzywa Komisję do współpracy z państwami członkowskimi w zakresie uruchomienia i nadzorowania programów pilotażowych z wykorzystaniem technologii blockchain w handlu międzynarodowym w celu przetestowania płynących z niej korzyści;

36. zachęca Komisję do współpracy z państwami członkowskimi w celu uproszczenia i usprawnienia przepływu informacji dotyczących ułatwień w handlu, między innymi za sprawą przyjęcia odpowiednich technologii informacyjnych i komunikacyjnych;

37. wzywa Komisję do powołania grupy doradczej ds. blockchain w DG ds. Handlu i do opracowania dokumentu koncepcyjnego dotyczącego licencjonowanych prywatnych projektów pilotażowych odnoszących się do całościowego zastosowania blockchain w łańcuchu dostaw, uwzględniającego służby celne i inne organy transgraniczne, biorąc przy tym pod uwagę prawa własności intelektualnej oraz zwalczanie podrabiania towarów; dostrzega, że technologia blockchain znajduje się nadal na początkowych etapach rozwoju, ale istnieje potrzeba strategii sektorowej na rzecz skutecznego wdrożenia blockchain;

38. wzywa Komisję do zbadania, jak blockchain mógłby wspierać handel i zrównoważony rozwój; przypomina stanowisko Parlamentu, że środki wspomagające strategię handlu elektronicznego UE powinny być całkowicie zgodne z celami zrównoważonego rozwoju, w tym dotyczącymi równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet, oraz przyczyniać się do ich realizacji; przypomina stanowisko Parlamentu w sprawie znaczenia promowania udziału kobiet w dziedzinach STEM (naukach przyrodniczych, technologii, inżynierii i matematyce) i likwidacji różnic ze względu na płeć w dostępie do nowych technologii i w korzystaniu z nich;

39. wzywa Komisję do zbadania, w jaki sposób blockchain może zmodernizować unijną politykę ochrony handlu, aby wzmocnić jej zasadność i egzekwowanie;

40. wzywa Komisję do oceny optymalności architektury blockchain, która przechowuje prywatne dane poza łańcuchem;

41. wzywa Komisję do zbadania, jak za pomocą technologii blockchain ułatwić handel i zwiększyć jego bezpieczeństwo, z uwzględnieniem koncepcji upoważnionych przedsiębiorców;

42. zachęca Komisję do współpracy z organizacjami międzynarodowymi i do wniesienia wkładu w ich prace oraz do udziału w bieżących projektach dotyczących opracowania zbioru norm i zasad stanowiących podstawę regulacji mających na celu ułatwienie korzystania z blockchain;

43. apeluje do Unii Europejskiej i jej państw członkowskich, aby przyjęły rolę lidera w procesie normalizacji i bezpieczeństwa blockchain oraz współpracowały z międzynarodowymi partnerami i odpowiednimi zainteresowanymi podmiotami i sektorami przemysłu na rzecz opracowania standardów, w tym terminologii, oraz rozwoju i wdrażania technologii blockchain w zarządzaniu handlem i łańcuchem dostaw; podkreśla, że cyberbezpieczeństwo ma zasadnicze znaczenie dla zastosowań blockchain, w tym dla zastosowań w handlu międzynarodowym; wzywa Komisję do zbadania wyzwań związanych z bezpieczeństwem, oceny ryzyka technologicznego, takiego jak informatyka kwantowa, oraz podjęcia działań w celu sprostania tym kwestiom;

44. wzywa Komisję do współpracy z odpowiednimi zainteresowanymi stronami w celu dokonania przeglądu i opracowania ram z zamiarem podjęcia wyzwań związanych z interoperacyjnością i wzajemną zgodnością systemów blockchain;

45. z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie prac Unijnego Obserwatorium i Forum ds. Łańcucha Bloków oraz zachęca je do badania zastosowań mających na celu ułatwienie handlu międzynarodowego; niniejszym zwraca się do Komisji o zbadanie możliwości rozszerzenia mandatu Unijnego Obserwatorium i Forum ds. Łańcucha Bloków oraz zaangażowanie odpowiednich lokalnych i globalnych podmiotów w celu sprostania przyszłym wyzwaniom i zapewnienia wsparcia decydentom;

46. wzywa Komisję do objęcia przewodnictwa w ocenie i dalszym rozwoju technologii blockchain, w tym w konkretnych sektorach, takich jak te objęte polityką handlową UE, oraz do powołania grupy doradczej ds. blockchain, która powinna obejmować ekspertów w dziedzinie przeciwdziałania praniu pieniędzy, uchylania się od opodatkowania, ochrony danych i przestępczości zorganizowanej;

47. przypomina Komisji, że UE ma możliwość stać się czołowym podmiotem w dziedzinie blockchain i handlu międzynarodowego oraz że wraz w partnerami zagranicznymi powinna mieć wpływ na kształtowanie rozwoju blockchain na świecie;

o

o o

48. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz ESDZ.

¹ Dz.U. C 76 z 28.2.2018, s. 76.

² Dz.U. C 101 z 16.3.2018, s. 30.

³ Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 22.

⁴ Dz.U. C 307 z 30.8.2018, s. 44.

⁵ Dz.U. C 337 z 20.9.2018, s. 33.

⁶ https://www.wto.org/english/thewto_e/minist_e/mc11_e/genderdeclarationmc11_e.pdf

⁷ Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1.

⁸ https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/492972/gs-16-1-distributed-ledger-technology.pdf

⁹ https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/european-countries-join-blockchain-partnership

¹⁰ http://europa.eu/rapid/press-release_IP-18-521_pl.htm

¹¹ http://www.consilium.europa.eu/media/21620/19-euco-final-conclusions-en.pdf