Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 1 czerwca 2017 r. w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu (2016/2271(INI)).

0.

mając na uwadze, że istnieje wiele opracowań wskazujących, iż cyfryzacja produkcji przemysłowej zmieni zapotrzebowanie na rynku pracy oraz zatrudnienie w Europie; mając na uwadze, że może mieć to wpływ na istniejące przepisy regulujące prawa pracownicze i partycypację pracowników; mając na uwadze, że bez wątpienia trzeba stawić czoła tym zmianom, szkoląc pracowników w zakresie nowych umiejętności ICT oraz podnosząc poziom umiejętności cyfrowych w całym społeczeństwie;

1.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu;

2.

jest stanowczo przekonany, że strategia cyfryzacji przemysłu odgrywa kluczową rolę w radzeniu sobie z najpilniejszymi wyzwaniami gospodarczymi i społecznymi w Europie dzięki:

b)

wspieraniu tworzenia miejsc pracy i możliwości repatriacji produkcji, poprawie standardów pracy oraz zwiększaniu atrakcyjności zatrudnienia w sektorze przemysłu, przyczynianiu się do zapewnienia konsumentom większych możliwości i informacji, dążeniu do transformacji uwzględniającej wymiar społeczny oraz do sprzyjającego włączeniu społecznemu rynku pracy chrakteryzującego się bardziej zróżnicowanymi modelami zatrudnienia i rozwiązaniami w zakresie czasu pracy, a także do lepszych warunków i lepszej integracji zatrudnienia i uczenia się przez całe życie;

d)

wzmocnieniu spójności Europy przez rzetelną i ambitną europejską politykę inwestycyjną (ze zwróceniem szczególnej uwagi na wprowadzanie nowoczesnej infrastruktury cyfrowej), wykorzystaniu różnych europejskich instrumentów finansowania, w tym EFIS, funduszy regionalnych, programu "Horyzont 2020" i innych, oraz zapewnieniu skoordynowanej, neutralnej pod względem technologicznym europejskiej polityki przemysłowej, której podstawę stanowią uczciwa konkurencja między zróżnicowanymi podmiotami, innowacje i zrównoważona modernizacja, a także innowacje w zakresie modeli technologicznych, społecznych i biznesowych, wzmacniające jednolity rynek cyfrowy oraz integrację i modernizację całego przemysłu europejskiego;

3.

podkreśla, jak ważną rolę odgrywa stworzenie konkurencyjnego otoczenia biznesowego, które ułatwia inwestycje prywatne, i sprzyjających ram regulacyjnych, które zapobiegają powstawaniu przeszkód biurokratycznych, rozbudowa nowoczesnej europejskiej infrastruktury cyfrowej oraz unijna struktura koordynacyjna cyfryzacji przemysłu, która ułatwia koordynację inicjatyw i platform w zakresie cyfryzacji przemysłu na szczeblu krajowym, regionalnym i ogólnounijnym; apeluje do Komisji o dopilnowanie, aby wkład przemysłu w unijne PKB osiągnął do 2020 r. poziom 20 %; podkreśla, że aby UE mogła odgrywać rolę przywódczą w dziedzinie przemysłu w skali światowej, cyfryzacja przemysłu powinna być powiązana z szerszą przemysłową strategią polityczną UE; podkreśla, jak ważny jest postęp w cyfryzacji, zwłaszcza w tych państwach członkowskich, regionach i sektorach, które pozostają w tyle, oraz wśród osób dotkniętych zjawiskiem przepaści cyfrowej; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje propozycje dotyczące okrągłego stołu wysokiego szczebla i europejskiego forum zainteresowanych stron; podkreśla znaczenie współpracy między zainteresowanymi podmiotami i oczekuje, że zaproszenie do odegrania aktywnej roli zostanie skierowane nie tylko do liderów przemysłu i partnerów społecznych, ale również do środowisk akademickich, MŚP, organizacji normalizacyjnych, decydentów, organów administracji publicznej na szczeblu krajowym i lokalnym oraz do społeczeństwa obywatelskiego;

4.

zwraca się do Komisji o kontynuację ważnych prac w zakresie badania tendencji w produkcji i cyfryzacji, a także tendencji w dziedzinach nietechnicznych (takich jak prawo, polityka, administracja, komunikacja itd.), analizowanie powiązanego rozwoju w innych regionach, określenie nowych kluczowych technologii oraz dążenie do utrzymania przez Unię pozycji lidera w tych dziedzinach i włączanie nowych tendencji do jej polityki i działań, przy czym należy mieć na uwadze koncepcje uwzględniania bezpieczeństwa na etapie projektowania oraz ochrony prywatności na etapie projektowania i domyślnej ochrony prywatności, a także o sprawdzenie, czy prace te można by wykonać za pośrednictwem specjalnej sieci prognoz obejmującej krajowe organizacje badawcze i technologiczne;

5.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany "Cyfryzacja europejskiego przemysłu. Pełne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku cyfrowego" (COM(2016)0180), niemniej ubolewa, że nie uwzględniono w nim w wystarczającym stopniu wszystkich istniejących wyzwań, gdyż w odniesieniu do sektora transportu komunikat skupia się wyłącznie na pojazdach połączonych z siecią i sterowanych automatycznie; przypomina, że choć pojazdy połączone z siecią i sterowane automatycznie stanowią jedną z najbardziej obiecujących rewolucji cyfrowych w sektorze, potencjał w zakresie cyfryzacji mają wszystkie rodzaje transportu, zarówno w procesach obsługi, jak i administracji, oraz w całym łańcuchu wartości, od producentów aż po pasażerów i transport towarowy, a także w zakresie koordynacji ze wszystkimi nowymi technologiami wykorzystywanymi w sektorze, takimi jak europejskie globalne systemy nawigacji satelitarnej EGNOS i Galileo, gdzie wyników można oczekiwać w niedalekiej przyszłości; zwraca się do Komisji o skupienie się na transformacji cyfrowej wszystkich rodzajów transportu, w tym usług powiązanych z transportem i turystyką;

6.

zauważa, że proces cyfryzacji nie przyniósł jednakowych korzyści w całym sektorze transportu, co doprowadziło do szkodliwego rozdrobnienia rynku wewnętrznego zarówno między różnymi rodzajami transportu, jak i w obrębie jednego rodzaju; podkreśla, że istnieją znaczne i narastające rozbieżności między państwami członkowskimi w obszarze konkurencyjności transportu i cyfryzacji, występujące także między regionami, przedsiębiorstwami i MŚP; uważa, że opracowanie skoordynowanej strategii cyfryzacji przemysłu dla UE mogłoby zaradzić temu rozdrobnieniu i rozbieżnościom i przyciągnąć inwestycje w projekty cyfrowe; podkreśla, że celem nie powinno być stworzenie kolejnego programu politycznego, lecz prawdziwej, odzwierciedlającej tendencje innowacyjne i potencjał rynku strategii, której wdrażanie podlegałoby ciągłej ocenie;

7.

jest zdania, że strategia cyfryzacji przemysłu przyczyni się do rozwiązania niektórych spośród najpilniejszych problemów w sektorze transportu i turystyki; wzywa w związku z tym Komisję do dalszego popierania cyfryzacji w celu:

8.

zwraca uwagę, że nieprzerwana i wysokowydajna łączność stanowi warunek wstępny szybkiej, bezpiecznej i niezawodnej łączności między wszystkimi rodzajami transportu i dalszej cyfryzacji sektora transportu; ubolewa z powodu ogromnego rozdrobnienia zasięgu cyfrowego w UE; uważa, że inwestycje w łączność szerokopasmową i sprawiedliwy przydział widma mają kluczowe znaczenie dla cyfryzacji sektora transportu; podkreśla w związku z tym, że potrzebna jest wizja wykraczająca poza poszczególne sektory, obejmująca na przykład elektronikę, telekomunikację, transport i turystykę; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wywiązania się z zobowiązania do zapewnienia tego rodzaju łączności na głównych trasach i węzłach transportowych najpóźniej do 2025 r. oraz do rozpoczęcia działań na rzecz pełnego zasięgu w całej UE;

9.

podkreśla, że strategia cyfryzacji przemysłu niesie ze sobą możliwości rozwoju innowacji, efektywności i zrównoważonych technologii poprawiających konkurencyjność i modernizujących bazę przemysłową UE oraz usuwających przeszkody dla rozwoju rynku cyfrowego; podkreśla, że zintegrowana cyfryzacja przemysłu musi przebiegać w warunkach, które wyraźnie jej sprzyjają, od przyszłościowej infrastruktury cyfrowej najwyższej klasy, badań i rozwoju oraz otoczenia przyjaznego dla inwestycji po odpowiednie, aktualne, korzystne dla innowacji ramy regulacyjne, pogłębiony jednolity rynek cyfrowy, wysoki poziom umiejętności i przedsiębiorczości oraz nasilony dialog społeczny;

10.

podkreśla potrzebę zwiększenia inwestycji publicznych i prywatnych w szybką łączność, np. z wykorzystaniem technologii 5G, sieci światłowodowych oraz infrastruktury nawigacji i łączności satelitarnej, w celu zapewnienia solidnej infrastrukturalnej podstawy cyfrowej na obszarach miejskich i przemysłowych; zwraca uwagę na znaczenie harmonizacji w obszarze przydzielania widma, mającej na celu zwiększenie zapotrzebowania na łączność i poprawę przewidywalności otoczenia inwestycyjnego sieci; zwraca uwagę na potrzebę uzyskania pozycji lidera w zakresie cyfrowych łańcuchów wartości w przemyśle i kluczowych technologii, takich jak sieci 5G, technologie kwantowe, wysokowydajne technologie obliczeniowe, sztuczna inteligencja, chmura obliczeniowa, analityka dużych zbiorów danych, internet rzeczy, robotyka, automatyzacja (w tym wysoko zautomatyzowane prowadzenie pojazdów) i technologia zdecentralizowanej księgi rachunkowej; w związku z tym popiera dokumenty robocze Komisji towarzyszące jej komunikatowi;

11.

dostrzega możliwości i wyzwania, jakie niesie ze sobą cyfryzacja przemysłu; zauważa pozytywne efekty cyfryzacji przemysłu wynikające z większej elastyczności organizacji pracy, dzięki czemu można zapewnić lepszą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, rozszerzyć możliwości wyboru dzięki telepracy, a mieszkańcom obszarów wiejskich i odizolowanych umożliwić uczestnictwo w rynku pracy (pod warunkiem, że dysponują oni odpowiednią infrastrukturą), co przyczynia się do wzrostu gospodarczego; dostrzega jednocześnie, że wynikająca z cyfryzacji tendencja do zwiększonej elastyczności może zwiększyć ryzyko niestabilnego i niepewnego zatrudnienia; podkreśla, że nowe formy pracy nie mogą być wykorzystywane do obchodzenia obowiązującego prawa pracy i prawa socjalnego w odniesieniu do ochrony praw pracowniczych i praw konsumenta; podkreśla, że tradycyjny przemysł i przedsiębiorstwa w gospodarce platformowej muszą mieć takie same warunki działania;

12.

odnotowuje, że transformacja cyfrowa w sektorach transportu i turystyki, zwłaszcza rozwój gospodarki na żądanie i gospodarki społecznościowej, w znacznym stopniu przyczynia się do zmiany zachowań pasażerów i konsumentów w kwestii mobilności i turystyki, a także stwarza potrzebę dostosowania infrastruktury; zachęca Komisję do oceny skutków cyfryzacji usług transportu, mobilności i usług turystycznych, ze szczególnym naciskiem na zachowanie i wybory użytkowników tych usług, oraz do dalszego uwalniania potencjału tej zmiany społecznej;

13.

odnotowuje, że rosnąca cyfryzacja w obszarze dystrybucji biletów podróżnych oznacza więcej informacji łatwo dostępnych dla konsumentów w internecie, lecz jednocześnie coraz trudniej jest porównywać oferty; uważa, że z tego względu należy poprawić przejrzystość i zabezpieczenia neutralności w dystrybucji, zwłaszcza jeżeli chodzi o dystrybucję internetową, tak aby konsumenci mogli dokonywać świadomych wyborów na podstawie wiarygodnych informacji obejmujących nie tylko cenę, lecz również inne parametry, w tym jakość obsługi i oferty dodatkowe; uważa, że taka przejrzystość przyczyni się zarówno do promowania konkurencji, jak i zapewni wsparcie rozwoju transportu multimodalnego;

14.

uważa, że cyfryzacja powinna zapewnić konsumentom większy wybór, łatwiejsze w obsłudze i spersonalizowane produkty oraz więcej informacji, szczególnie na temat jakości produktów lub usług;

15.

zaznacza, że wpływ barier językowych na przemysł i jego cyfryzację nie został wystarczająco uwzględniony ani oceniony w dokumentach poświęconych rynkowi cyfrowemu; pilnie wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania rozwoju technologii językowych, które wraz z cyfryzacją przemysłu zmniejszą fragmentację europejskiego rynku;

16.

podkreśla, że szczególne wsparcie "analogowej" wielojęzyczności w Europie jest korzystne zarówno dla cyfryzacji przemysłu europejskiego, jak i dla nauczania wszechstronnych umiejętności cyfrowych; z tego względu podkreśla, że należy poświęcić znacznie więcej uwagi badaniom podstawowym w dziedzinie inteligentnego tłumaczenia statystycznego wspomaganego maszynowo i uczącego się oprogramowania;

17.

podkreśla, że regiony muszą skupić się na swoich mocnych stronach w zakresie produktywności i pobudzać ich rozwój przez inteligentną specjalizację, inteligentne łańcuchy i klastry; jest przekonany, że klastry oraz synergie między MŚP, podmiotami przemysłowymi i społecznymi, sektorem rzemiosła, przedsiębiorstwami typu startup, podmiotami akademickimi, ośrodkami badawczymi, organizacjami konsumentów, sektorem kreatywnym, instytucjami finansowymi i innymi zainteresowanymi stronami mogą stanowić udane modele sprzyjające rozwojowi produkcji cyfrowej i innowacji; sprzyja badaniom, innowacjom i spójności strukturalnej w UE; podkreśla znaczenie akceleratorów i kapitału wysokiego ryzyka dla wsparcia rozwoju przedsiębiorstw typu startup; zwraca uwagę, jak istotne jest wykorzystanie cyfryzacji do rozwoju innowacji w dziedzinie modeli biznesowych, takich jak systemy "pay-per-output" i masowa personalizacja;

18.

uważa, że szczególną uwagę należy poświęcić specyficznym problemom, przed którymi stają MŚP w sytuacji, gdy względne korzyści wynikające z działań na rzecz cyfryzacji pod względem efektywności energetycznej i zasobooszczędności oraz wydajności produkcji, byłyby najwyższe; opowiada się za wzmocnieniem stowarzyszeń MŚP i podejmowanych przez nie działań informacyjnych za pośrednictwem programów cyfryzacji, rozwojem ośrodków nauk stosowanych ze szczególnym uwzględnieniem cyfryzacji oraz współfinansowaniem prowadzonych przez MŚP własnych działań badawczo-rozwojowych; uważa, że należy zwrócić uwagę na własność danych i dostęp do danych oraz na opracowanie europejskiego programu cyfrowego przygotowania zawodowego;

19.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie platformy inteligentnej specjalizacji na rzecz modernizacji przemysłu, a w szczególności wniosek Komisji zawarty w planie działania na rzecz cyfryzacji przemysłu, dotyczący utworzenia sieci centrów kompetencji i centrów innowacji cyfrowych w celu nasilenia cyfryzacji przemysłu i innowacji cyfrowych na rzecz MŚP we wszystkich regionach; zauważa, że nie należy pomijać pod tym względem sektora rzemiosła; wzywa Komisję, aby w szczególności dążyła do ustanowienia centrów innowacji cyfrowych oraz centrów kompetencji cyfrowych w regionach europejskich cechujących się niższym poziomem cyfryzacji; wzywa Komisję do zwiększenia środków finansowych przeznaczonych na centra innowacji cyfrowych w różnych instrumentach europejskich (programie "Horyzont 2020", funduszach strukturalnych itp.), do wsparcia wysiłków i strategii państw członkowskich mających na celu rozwój krajowej sieci centrów innowacji cyfrowych oraz do zastanowienia się nad wypróbowaniem podejścia przewidującego "poletko doświadczalne", w którym w kontrolowanym otoczeniu obowiązujące przepisy nie będą blokować międzysektorowych eksperymentów; apeluje do państw członkowskich o wzmocnienie współpracy transnarodowej między centrami innowacji cyfrowych; jest zdania, że wyznaczone centra innowacji cyfrowych powinny specjalizować się w innowacjach cyfrowych w przemyśle, pomagających w przezwyciężeniu wyzwań społecznych, przed którymi stoi Europa; uważa w związku z tym, że finansowanie z programu "Horyzont 2020" na rzecz centrów innowacji cyfrowych można by połączyć z finansowaniem z tego programu przeznaczonym na przezwyciężanie wyzwań społecznych; odnotowuje możliwość wprowadzenia voucherów innowacyjnych ICT dla MŚP w zakresie uzyskiwania porad, wymiany najlepszych praktyk oraz wiedzy specjalistycznej oferowanej przez centra innowacji cyfrowych;

20.

zwraca uwagę na istotną rolę miast i samorządów lokalnych w rozwijaniu nowych modeli biznesowych i zapewnianiu infrastruktury cyfrowej i wsparcia dla MŚP oraz innych podmiotów przemysłowych, a także na ogromne możliwości, jakie otwierają przed miastami innowacje cyfrowe w przemyśle, np. dzięki bezodpadowej produkcji lokalnej, ściślejszej integracji produkcji przemysłowej z miejscową i miejską logistyką i transportem oraz w zakresie produkcji i zużycia energii, działalności produkcyjnej i druku 3D; uważa, że miasta również powinny mieć dostęp do centrów innowacji cyfrowych; zwraca się do Komisji o zapoznanie się z lokalnymi, krajowymi i międzynarodowymi najlepszymi praktykami oraz o pobudzanie ich wymiany; z zadowoleniem przyjmuje publikację europejskiego rankingu wsparcia przedsiębiorczości cyfrowej w miastach (European Digital City Index) oraz inicjatywy promowania interoperacyjności danych i systemów między europejskimi miastami; zauważa, że pewną rolę w tym zakresie odgrywa inicjatywa dotycząca inteligentnych miast; podkreśla pozytywne doświadczenia regionalnych forów doradczych;

21.

zwraca uwagę na rolę, jaką zamówienia publiczne i wymogi prawne dotyczące rejestracji przedsiębiorstw oraz sprawozdawczości w zakresie działalności gospodarczej lub ujawniania informacji mogą odegrać w rozwoju nowych technologii cyfrowych w przemyśle; zwraca się do Komisji o rozważenie, w jaki sposób zamówienia publiczne można wykorzystać jako mechanizm pobudzania innowacji; zwraca się do Komisji o uwzględnienie w programie sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT) kontroli zgodności z gospodarką cyfrową, aby zapewnić aktualność regulacji na potrzeby realiów cyfrowych, oraz o ułatwienie wymiany najlepszych praktyk między organami publicznymi w zakresie zastosowania kryteriów innowacji w przetargach publicznych; zaleca szybsze dostosowanie otoczenia prawnego i technologicznego, np. wprowadzenie protokołu IPv6, do potrzeb cyfryzacji przemysłu i upowszechnienia internetu rzeczy;

22.

podkreśla znaczenie, jakie uruchomienie wystarczającego finansowania publicznego i prywatnego ma dla cyfryzacji przemysłu europejskiego, przy lepszym wykorzystaniu Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS); uważa, że należy je znacznie podnieść, a inwestycje publiczne w infrastrukturę cyfrową powinny ulec radykalnemu zwiększeniu; podkreśla kluczowe znaczenie finansowania za pośrednictwem platform prywatnych i platform społecznościowych; zwraca się do Komisji o ustanowienie finansowego okrągłego stołu ds. cyfryzacji przemysłu, który będzie analizował te zagadnienia i przedstawiał wnioski dotyczące innowacyjnego finansowania; ubolewa, że zasoby przeznaczone w budżecie UE na politykę cyfrową są zbyt skromne, by wywrzeć realny wpływ; dostrzega konieczność pobudzenia gospodarki europejskiej przez produktywne inwestycje; uważa, że dostępność istniejących europejskich instrumentów finansowych, takich jak europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne i "Horyzont 2020", powinna zagwarantować osiągnięcie tego celu; jest zdania, że połączenie tych funduszy powinno odbywać się w sposób zgodny z regulacjami dotyczącymi zasobów krajowych i zasad pomocy państwa; dostrzega rolę, jaką odgrywają partnerstwa publiczno-prywatne i wspólne przedsięwzięcia;

23.

apeluje do państw członkowskich, aby w celu wsparcia skutecznej cyfryzacji przemysłu zapewniły zachęty podatkowe dla przedsiębiorstw wdrażających cyfrowe i inteligentne systemy produkcji;

24.

dostrzega bezwzględną konieczność wzmocnienia badań i rozwoju; apeluje do Komisji o wsparcie zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych działań badawczo-rozwojowych oraz sprzyjanie sieciom innowacji i współpracy między przedsiębiorstwami typu startup, podmiotami korporacyjnymi o ugruntowanej pozycji, MŚP, uniwersytetami itd. w ekosystemie cyfrowym; zwraca się do Komisji, by przeanalizowała, w jaki sposób zmaksymalizować transfer na rynek wyników badań prowadzonych w ramach programu "Horyzont 2020" i ich wykorzystanie przez europejskie firmy; zwraca się do Komisji o zwiększenie w ramach programu "Horyzont 2020" wskaźnika projektów badawczych, których efektem są patenty i prawa własności intelektualnej, oraz o złożenie sprawozdania w tej sprawie;

25.

podkreśla, że ważne jest zabezpieczenie wrażliwych europejskich technologii i wiedzy eksperckiej, stanowiących podstawę przyszłej siły przemysłowej i odporności gospodarczej; zwraca uwagę na potencjalne zagrożenia związane ze strategicznymi stymulowanymi przez państwo i politykę przemysłową bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi (BIZ), zwłaszcza przez przedsiębiorstwa państwowe w drodze fuzji i przejęć; podkreśla, że jeśli chodzi o BIZ, niektórzy inwestorzy zewnętrzni wykazują coraz większe zainteresowanie pozyskiwaniem wrażliwych europejskich technologii w drodze fuzji i przejęć; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji zakładającą analizowanie doświadczeń komitetu ds. inwestycji zagranicznych w Stanach Zjednoczonych (CFIUS); podkreśla, że równy dostęp do rynku dla inwestycji należy wprowadzać przez ustanowienie zasad globalnych;

26.

podkreśla, że rozwój sytuacji w dziedzinie automatyzacji, robotyki, zastosowania sztucznej inteligencji w produkcji, a także głęboka integracja komponentów technicznych różnego pochodzenia rodzą nowe pytania dotyczące odpowiedzialności za produkty i obiekty produkcyjne; wzywa Komisję do jak najszybszego sprecyzowania przepisów dotyczących bezpieczeństwa i odpowiedzialności w odniesieniu do systemów działających autonomicznie, w tym warunków testowania;

27.

dostrzega, że otwartość i łączność mogą mieć również skutki pod względem podatności na ataki cybernetyczne, sabotaż, manipulacje danymi lub szpiegostwo przemysłowe i podkreśla w związku z tym znaczenie wspólnego europejskiego podejścia do bezpieczeństwa cybernetycznego; dostrzega potrzebę podnoszenia wiedzy na temat poprawy bezpieczeństwa cybernetycznego; uznaje odporność cybernetyczną za podstawowy obowiązek liderów biznesu, a także krajowych i europejskich decydentów zajmujących się polityką przemysłową i bezpieczeństwem; uważa, że producenci są odpowiedzialni za zapewnienie standardów ochrony i bezpieczeństwa cybernetycznego jako najważniejszych parametrów projektu we wszystkich innowacjach cyfrowych, zgodnie z najnowszą dostępną technologią i zasadami bezpieczeństwa już w fazie projektowania i bezpieczeństwa zapewnianego domyślnie, lecz pod pewnymi warunkami i po spełnieniu pewnych kryteriów producentów można zwolnić z tej odpowiedzialności; zwraca uwagę, że wymagania w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego dotyczące internetu rzeczy i standardów bezpieczeństwa informatycznego, np. oparte na architekturze referencyjnej RAMI4.0 i ICS, wzmocniłyby europejską odporność cybernetyczną; uważa, że europejskie organy normalizacyjne mają szczególną rolę do odegrania w tym obszarze i że nie powinny być odsuwane na boczny tor; apeluje do Komisji o przeanalizowanie różnych modeli wspierania bezpieczeństwa cybernetycznego w internecie rzeczy; wzywa jednak instytucje publiczne, aby traktowały wymogi bezpieczeństwa cybernetycznego jako obowiązkowe w zamówieniach publicznych dotyczących sprzętu informatycznego i produktów z zakresu internetu rzeczy; uważa, że duże znaczenie mają kontrole bezpieczeństwa cybernetycznego oraz porady oferowane MŚP w związku z ich cyfrowymi produktami przemysłowymi; jest zdania, że wymiana najlepszych praktyk między państwami członkowskimi UE może ułatwić osiągnięcie europejskiej odporności cybernetycznej w tym zakresie;

28.

uważa, że powinny istnieć wspólne kryteria odnoszące się do infrastruktury krytycznej i jej bezpieczeństwa cyfrowego oraz że dyrektywa UE w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji stanowi pierwszy krok w kierunku osiągnięcia wspólnego wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w Unii; wzywa Komisję, aby nalegała na spójną i terminową transpozycję tej dyrektywy przez państwa członkowskie; podkreśla potrzebę wzmocnienia roli, jaką organy zarządzające, o których mowa w dyrektywie w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji, odgrywają w budowie zaufania do przyszłych technologii; zauważa, że mechanizmy monitorowania zagrożeń cybernetycznych i wykrywania potencjalnych zagrożeń należy uznać za istotne dla bezpieczeństwa sektorów cyfrowych UE, przy czym szczególny nacisk należy położyć na ochronę MŚP i konsumentów;

29.

podkreśla, że specjalną uwagę należy zwrócić na kwestie gromadzenia danych i informacji przemysłowych lub związanych z produkcją oraz dostępu do nich; zwraca uwagę, że w związku z tym szczególny nacisk należy położyć na zasady suwerenności danych, otwartego i znormalizowanego dostępu do danych oraz ich dostępności, na wzmocnienie innowacyjności i produktywności, nowe usługi i modele biznesowe oraz możliwość prowadzenia kontroli bezpieczeństwa, przy jednoczesnym umożliwieniu uczciwej konkurencji; podkreśla, że nowe formy regulacji dotyczących własności danych i dostępu do danych muszą być bardzo starannie przemyślane i mogą zostać wprowadzone dopiero po szerokich konsultacjach z wszystkimi zainteresowanymi stronami; jest zdania, że należy chronić i zabezpieczać innowacyjność oraz prywatność pracowników i konsumentów zgodnie z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych; podkreśla ponadto, że należy propagować obowiązek ujawniania informacji oraz dostęp do informacji ze względu na interes publiczny i cele naukowe; odnotowuje w związku z tym wniosek Komisji dotyczący gospodarki opartej na danych, mający promować wspólny europejski rynek danych; jest zdania, że w trwającej debacie dotyczącej zasad postępowania z danymi konieczne jest podkreślenie dwóch zasadniczych aspektów z myślą o wspieraniu rozwoju rozwiązań technicznych na rzecz wiarygodnej identyfikacji i wymiany danych, tj. z jednej strony standardowych zapisów umownych, a z drugiej strony wprowadzenia kontroli pod kątem wykrywania nieuczciwości w stosunkach umownych B2B;

30.

podkreśla, że europejska inicjatywa dotycząca przetwarzania w chmurze wraz z wnioskiem ustawodawczym w sprawie swobodnego przepływu danych, mające na celu usunięcie nieuzasadnionych ograniczeń związanych z danymi dotyczącymi lokalizacji mogą przyczynić się do dalszego przyspieszenia procesu cyfryzacji przemysłu europejskiego, zwłaszcza MŚP i przedsiębiorstw typu startup, oraz zapobiec rozdrobnieniu jednolitego rynku UE; wzywa Komisję do monitorowania przyjęcia i spójnego wdrożenia europejskiej inicjatywy dotyczącej przetwarzania w chmurze, aby umożliwić uczciwy, szybki, budzący zaufanie i płynny przepływ danych i ich wykorzystywanie; przypomina Komisji o podjętym w komunikacie zobowiązaniu do przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie swobodnego przepływu danych w UE w celu wyeliminowania nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji w krajowych przepisach ustawowych lub wykonawczych bądź zapobiegania wprowadzeniu takich wymogów;

31.

wyraża głębokie przekonanie, że zwłaszcza w sektorze transportu otwarte dane, duże zbiory danych i analiza danych pozostają niezbędnymi elementami pozwalającymi osiągnąć najpełniejsze korzyści wynikające z jednolitego rynku cyfrowego i wspierać innowacje; ubolewa, że inicjatywy na rzecz ułatwienia przepływu danych pozostają rozproszone; podkreśla, że konieczna jest większa pewność prawa, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii własności i odpowiedzialności, przy czym za punkt wyjścia należy przyjąć poszanowanie prywatności i ochronę danych;

32.

dostrzega potencjał cyfryzacji przemysłu do celów pozyskiwania danych sektorowych, a także do celów zarządzania przez organy publiczne i publiczno-prywatne oraz uczestników rynku;

33.

podkreśla rolę, jaką odgrywa uwzględnianie zasady otwartego charakteru architektury w projektowaniu komponentów cyfrowych;

34.

zdaje sobie sprawę, jak ważna jest ochrona wiedzy fachowej, jeśli chodzi o wymianę i łączenie komponentów cyfrowych w przemyśle, a jednocześnie zachowanie i wykorzystywanie możliwości poszerzania interoperacyjności i łączności pomiędzy użytkownikami końcowymi;

35.

podkreśla, że europejskie przywództwo w cyfryzacji przemysłu wymaga solidnej strategii normalizacyjnej koordynowanej z państwami członkowskimi i Komisją i obejmującej interoperacyjność w sektorze cyfrowym; podkreśla istotną rolę i szczególny charakter europejskich organów normalizacyjnych, z ich integrującym i opartym na konsensusie podejściem, włączającym zainteresowane grupy społeczne, a w szczególności MŚP; wzywa Komisję do propagowania rozwoju standardów otwartych i z zadowoleniem przyjmuje jej zamiar zapewnienia dostępu do patentów koniecznych do spełnienia norm na sprawiedliwych, rozsądnych i niedyskryminujących warunkach (FRAND), a także efektywnego udzielania odpowiednich licencji, oraz uznaje, że ma to zasadnicze znaczenie dla promowania innowacji oraz działalności badawczo-rozwojowej w UE; uważa, że gospodarka o obiegu zamkniętym może stanowić istotny czynnik stymulujący spójną normalizację przepływów komunikacyjnych w przemysłowych łańcuchach wartości; apeluje o przyjęcie poprzez europejskie organizacje normalizacyjne (CEN, CENELEC i ETSI) ogólnounijnego skoordynowanego stanowiska wobec forów i konsorcjów międzynarodowych; uważa, że pożądane jest dążenie do globalnych i powszechnych norm, lecz podkreśla również gotowość do opracowywania norm europejskich, w przypadku gdyby współpraca międzynarodowa na forach normalizacyjnych nie okazała się konstruktywna; uważa, że interoperacyjność jest niezbędna, w szczególności w dziedzinie internetu rzeczy, dla zagwarantowania, że rozwój nowych technologii zwiększy możliwości oferowane konsumentom, którzy nie powinni być uzależnieni od kilku konkretnych dostawców;

36.

podkreśla, że bariery handlowe w dziedzinie cyfryzacji utrudniają międzynarodową działalność europejskiego przemysłu i szkodzą europejskiej konkurencyjności; uważa, że umowy o sprawiedliwym handlu między UE a państwami trzecimi mogą wnosić istotny wkład we wspólne międzynarodowe zasady w dziedzinie ochrony danych, przepływu danych, korzystania z danych i normalizacji;

37.

uważa, że konieczne jest nasilenie działań w zakresie kształcenia, opodatkowania i systemów zabezpieczenia społecznego w celu uwzględnienia skutków przekształceń w naszych europejskich modelach społecznych i gospodarczych; podkreśla, że transformacja cyfrowa przemysłu wywiera wielki wpływ na kwestie społeczne, od zatrudnienia, warunków pracy i praw pracowniczych po edukację i zdobywanie umiejętności, e-zdrowie, ochronę środowiska i zrównoważony rozwój; podkreśla, że należy dążyć do zapewnienia bezpieczeństwa w związku z tą zmianą; wzywa Komisję do przeprowadzenia odpowiedniej oceny i uwzględnienia społecznych skutków cyfryzacji przemysłu oraz, stosownie do sytuacji, do zaproponowania kolejnych środków służących eliminacji przepaści cyfrowej i promowaniu integracyjnego społeczeństwa cyfrowego, przy jednoczesnym wspieraniu konkurencyjności Europy;

38.

przypomina, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zdefiniował pojęcie "pracownika" na podstawie stosunku pracy cechującego się pewnymi kryteriami takimi jak podporządkowanie, wynagrodzenie i charakter pracy 12 ; wzywa do zapewnienia pewności prawa odnośnie do tego, co stanowi istotę zatrudnienia na cyfrowym rynku pracy, tak aby zapewnić przestrzeganie prawa pracy i prawa socjalnego; stwierdza, że w oparciu o zasadę pierwszeństwa faktów wszystkich pracowników w gospodarce platformowej można podzielić na pracowników zatrudnionych i osoby samozatrudnione, i niezależnie od rodzaju umowy należy ich odpowiednio sklasyfikować;

39.

podkreśla, że kształcenie, szkolenie i uczenie się przez całe życie stanowią podstawę spójności społecznej w społeczeństwie cyfrowym; podkreśla, że w Europie może powstać przepaść cyfrowa pod tym względem; wzywa do wprowadzenia gwarancji umiejętności, po konsultacji z partnerami społecznymi i przy ich udziale, oraz wzywa państwa członkowskie, by znalazły sposoby zaspokojenia potrzeb obywateli w zakresie ustawicznego szkolenia, przekwalifikowania, podnoszenia kwalifikacji i uczenia się przez całe życie w celu zapewnienia płynnego przejścia do inteligentnej gospodarki; podkreśla znaczenie, jakie ma propagowanie i uznawanie umiejętności cyfrowych, oraz znaczenie nowej tendencji do nabywania umiejętności z różnych dziedzin; uważa, że pracodawcy powinni korzystać z Europejskiego Funduszu Społecznego do celów takich szkoleń oraz w celu promowania - we współpracy z przemysłem i partnerami społecznymi - zestawu narzędzi cyfrowych na potrzeby podnoszenia umiejętności; z zadowoleniem przyjmuje opracowanie materiałów dydaktycznych i programów nauczania dotyczących poszczególnych sektorów; zwraca się do Komisji o przeanalizowanie możliwości ustanowienia systemu certyfikacji programów kształcenia ustawicznego w dziedzinie umiejętności cyfrowych,

40.

podkreśla, że umiejętności cyfrowe muszą zostać włączone do krajowych programów nauczania; zauważa, że w dążeniu do tego celu należy nadal rozwijać przykłady inicjatyw wspieranych przez Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji (ENISA), takie jak europejski miesiąc bezpieczeństwa cybernetycznego i europejskie wyzwanie dotyczące bezpieczeństwa cybernetycznego; podkreśla znaczenie specjalistycznego kształcenia nauczycieli w zakresie umiejętności cyfrowych oraz konieczność nauczania tych umiejętności wszystkich dzieci; apeluje do państw członkowskich o zapewnienie, aby wszystkie szkoły były wyposażone w sieci Wi-Fi i nowoczesny sprzęt informatyczny; zauważa, że istotną rolę odgrywa również kodowanie; apeluje o wymianę najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, aby uczyły się one na podstawie utrwalonych praktyk, np. programu Fit4Coding, inicjatyw akademii cyfrowych, programów e-uczenia się czy szkół programowania, takich jak Webforce3; apeluje do Komisji, aby promowała włączenie badania umiejętności cyfrowych do programów oceny IGCU/Pisa w celu umożliwienia konkurencji i porównań między państwami członkowskimi UE; apeluje do państw członkowskich, aby we współpracy z Komisją określiły interdyscyplinarne programy badań mające na celu integrację szeregu kompetencji, np. IT, z zarządzaniem przedsiębiorstwem lub inżynierią i nauką o danych; podkreśla, że wszystkie państwa członkowskie UE powinny opracować kompleksowe krajowe strategie w zakresie umiejętności cyfrowych, ze wskazaniem celów, tak jak zachęcała je do tego Komisja; wskazuje na ważną rolę, jaką mogą odegrać partnerzy społeczni i inne zainteresowane strony w opracowaniu i wdrażaniu takich strategii; odnotowuje, że dotychczas tylko połowa państw członkowskich UE utworzyła krajowe koalicje na rzecz cyfrowych miejsc pracy; zwraca uwagę, że specjalna linia budżetowa wspierająca działalność koalicji na rzecz umiejętności cyfrowych i zatrudnienia ułatwiłaby upowszechnianie informacji i inne działania;

41.

podkreśla, jak ważne jest inwestowanie w cyfryzację szkoleń zawodowych i sektora rzemiosła; zwraca uwagę, że umiejętności cyfrowe należy także łączyć z umiejętnościami technicznymi oraz promowaniem kształcenia w zakresie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki (STEM), a także promowaniem umiejętności miękkich, takich jak komunikacja, koordynacja zespołowa i myślenie międzysektorowe;

42.

domaga się uwzględniania aspektu płci we wszystkich inicjatywach cyfrowych po to, aby trwająca transformacja cyfrowa stała się również czynnikiem sprzyjającym równouprawnieniu płci; podkreśla potrzebę podjęcia odpowiednich działań w celu eliminacji poważnego zróżnicowania sytuacji kobiet i mężczyzn w sektorze ICT, gdyż ma to podstawowe znaczenie dla długoterminowego wzrostu gospodarczego i dobrobytu Europy;

43.

dostrzega potencjał cyfryzacji, jeśli chodzi o dostępność usług społecznych oraz innych usług publicznych, a także włączenie osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej mobilności do rynku pracy; w związku z tym podkreśla w szczególności znaczenie telepracy;

44.

zwraca uwagę, że - jak dowodzi inicjatywa Europeana - cyfryzacja dzieł europejskich stwarza istotną szansę na poprawę ich dostępności, dystrybucji i promocji, oraz że innowacje cyfrowe mogą stać się czynnikiem, który zrewolucjonizuje sposób wystawiania i udostępniania dóbr kultury; podkreśla, że ważne jest promowanie w szczególności wykorzystania technologii 3D do gromadzenia danych i odtwarzania zniszczonych dóbr kultury i dziedzictwa kulturowego; podkreśla konieczność zapewnienia środków finansowych na cyfryzację, konserwację i udostępnianie online europejskiego dziedzictwa kulturowego;

45.

ubolewa nad faktem, że dostęp osób niepełnosprawnych do obiektów historycznych i kulturalnych jest często utrudniony, oraz zwraca uwagę na możliwości, jakie stwarza solidniejsza cyfrowa platforma kultury, jeśli chodzi o zwiększenie uczestnictwa oraz dostępności wydarzeń kulturalnych oraz obiektów i artefaktów kultury w całej Europie bez względu na lokalizację geograficzną;

46.

zachęca do badań i rozwoju technologii wspomagających, które można by wykorzystać jako nowe produkty przemysłowe służące integracji osób niepełnosprawnych;

47.

opowiada się za wprowadzeniem regularnej wymiany najlepszych praktyk, przeglądem postępów co pół roku oraz opracowaniem zaleceń w zakresie cyfryzacji przemysłu;

48.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz państwom członkowskim.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 1 czerwca 2017 r. w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu (2016/2271(INI)).

Dz.U.UE.C.2018.307.163

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 1 czerwca 2017 r. w sprawie cyfryzacji europejskiego przemysłu (2016/2271(INI))