Rezolucja 2023/324 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2020, sekcja VI - Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
Dz.U.UE.L.2023.45.8
Akt nienormatywnyREZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2023/324
z dnia 18 października 2022 r.
zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2020, sekcja VI - Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2020, sekcja VI - Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny,
- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,
- uwzględniając drugie sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0238/2022),
A. mając na uwadze, że w myśl art. 13 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) każda instytucja działa w granicach uprawnień przyznanych jej na mocy Traktatów, zgodnie z procedurami, na warunkach i w celach w nich określonych, a także mając na uwadze, że instytucje powinny lojalnie ze sobą współpracować;
B. mając na uwadze, że wszystkie instytucje Unii powinny być przykładem uczciwości, przejrzystości i pełnej odpowiedzialności wobec obywateli Unii w odniesieniu do środków finansowych powierzonych im jako instytucjom Unii;
Zarządzanie budżetem i finansami
1. ponawia swoje uwagi dotyczące "dodatku na współfinansowanie technologii informatycznych dla członków", który zapewnia każdemu członkowi roczny dodatek na technologie informatyczne w wysokości 3 000 EUR (5 000 EUR w 2020 r. w ramach jednorazowego zwiększenia związanego ze pandemią COVID-19); zwraca się do Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (zwanego dalej "Komitetem") o ponowne rozważenie wysokości i charakteru dodatku na technologie informatyczne w celu przejścia od zryczałtowanego dodatku do płatności opartej na rzeczywistych i uzasadnionych kosztach;
2. przypomina, że z powodu pandemii COVID-19 Prezydium Komitetu przyjęło tymczasową decyzję umożliwiającą członkom Komitetu ubieganie się o zwyczajową dietę dzienną za zdalny udział w posiedzeniach Komitetu, aby zrekompensować członkom czas poświęcony na wykonywanie ich obowiązków oraz związane z tym koszty administracyjne w przypadkach, gdy członek nie mógł odbyć podróży do Brukseli; ma świadomość, że wniosek strukturalny dotyczący specjalnego dodatku za zdalny udział w posiedzeniach został następnie przedłożony Radzie i przyjęty przez nią w czerwcu 2021 r.; uznaje, że wszelkie nowe praktyki w zakresie wynagrodzeń wymagają zatwierdzenia w drodze decyzji Rady, i w związku z tym ponawia apel do Komitetu o zaproponowanie sprawiedliwego i proporcjonalnego wynagrodzenia dla członków, na które Rada może wyrazić zgodę;
Zarządzanie wewnętrzne, wyniki, kontrola wewnętrzna
3. rozumie wpływ, jaki pandemia COVID-19 wywarła na działalność instytucji unijnych, w tym napięte terminy przyjęcia nowych przepisów, a tym samym wydania opinii przez komitety konsultacyjne; przypomina, że przed zatwierdzeniem zmienionej procedury Komitet przyjął 13 dokumentów przedstawiających stanowisko w odpowiedzi na wnioski o wydanie opinii, aby skutecznie i terminowo przyczynić się do reakcji Unii na pandemię COVID-19; zdaje sobie sprawę, że Komitet monitoruje przestrzeganie terminów instytucjonalnych wyznaczonych dla jego opinii oraz że przyjęto środki ad hoc po sprawozdaniu z audytu wewnętrznego z 2019 r.; wzywa Komitet do przedstawienia sprawozdania na temat tych środków i innych możliwych działań w tym zakresie; przypomina swoje zalecenia zawarte w poprzednich rezolucjach w sprawie udzielenia absolutorium dotyczące wzmocnienia współpracy międzyinstytucjonalnej, a co za tym idzie - wpływu prac Komitetu; przypomina ponadto swoje zalecenie, aby Komitet przeprowadził jakościową ocenę skutków swoich opinii; uznaje znaczenie utrzymania Komitetu jako silnego organu doradczego umożliwiającego dialog między partnerami społecznymi, w szczególności pracodawcami, pracownikami i przedstawicielami różnych innych interesów;
4. ponownie wyraża zaniepokojenie faktem, że decyzja Komitetu nr 078/21 nie zawiera wskazówek dotyczących sytuacji, w których należy skonsultować się z Działem Prawnym Komitetu, i wzywa Komitet do uczynienia takich konsultacji obowiązkowymi przynajmniej w odniesieniu do wszystkich decyzji, które wiążą się z ryzykiem prawnym dla Komitetu; przypomina, że Działowi Prawnemu należy zapewnić wystarczające środki i niezbędny mandat, aby mógł skutecznie wykonywać swoje zadania w interesie Komitetu, mając na uwadze jego przekrojową rolę i niewystarczającą wielkość;
Zasoby ludzkie, równość i dobre samopoczucie pracowników
5. z zadowoleniem przyjmuje plan działania w zakresie rekrutacji i zatrzymywania pracowników opracowany przez Dyrekcję Zasobów Ludzkich i Finansów Komitetu, zatwierdzony w październiku 2021 r., oraz przyszły przegląd polityki mobilności Komitetu; wzywa Komitet do zapewnienia niezbędnego zaangażowania przedstawicieli pracowników we wdrażanie planu działania i w przegląd polityki mobilności; z zadowoleniem przyjmuje udział Komitetu w mię- dzyinstytucjonalnej grupie roboczej powołanej w celu rozwiązania problemów wynikających z ograniczonej puli kandydatów i braku list rezerwowych laureatów konkursów otwartych;
6. zauważa, że plan zatrudnienia Komitetu uległ zmniejszeniu o 7,98 % w porównaniu z danymi z 2013 r. (przekraczając cel 5 % ustanowiony przez Komisję), co ma ewidentnie negatywny wpływ na stosunek obciążenia pracą do zasobów, a tym samym na samopoczucie pracowników; z zadowoleniem przyjmuje decyzję o zwróceniu się o przeprowadzenie audytu zewnętrznego w celu porównania dostępnych zasobów ludzkich z obciążeniem pracą, w ramach którego zbadana zostanie również atrakcyjność Komitetu jako pracodawcy oraz dostosowanie rozwoju działalności i dostępnych zasobów; zwraca się do Komitetu o zapewnienie spójności między tym audytem a planem działania w zakresie rekrutacji i zatrzymywania pracowników; uważa, że audyt ten powinien obejmować szczegółową analizę sytuacji uprzednio zasygnalizowanych przez Parlament (takich jak kadra kierownicza na stanowiskach "ad interim" lub podwójnych stanowiskach "w interesie służby" oraz stanowiska zajmowane po upływie terminu mobilności) oraz wszelkie inne decyzje dotyczące zasobów ludzkich mające wpływ na przydział personelu; wzywa Komitet do informowania Parlamentu o wynikach i środkach przyjętych w celu zastosowania się do zaleceń wynikających z tego audytu;
7. zauważa, że nowa decyzja w sprawie telepracy i elastycznego czasu pracy, przyjęta w kwietniu 2022 r., została przygotowana wspólnie z Komitetem Regionów w celu ustanowienia nowoczesnych, elastycznych i nastawionych na wyniki warunków pracy dla pracowników; z zadowoleniem przyjmuje przygotowanie nowej strategii i planu działania w zakresie różnorodności i włączenia społecznego; popiera fakt, że oba działania obejmowały udział urzędnika Komitetu ds. równych szans i opierały się na wnioskach wyciągniętych i usprawnieniach wprowadzonych podczas kryzysu związanego z pandemią COVID-19;
8. stwierdza, że rozważane są nowe środki mające na celu promowanie dostępu kobiet do stanowisk kierowniczych, takie jak obowiązki kierownicze średniego szczebla poniżej szczebla kierownika działu oraz praktyczne wdrożenie sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci; zachęca Komitet, aby nadal starał się wdrażać zalecenia Parlamentu w celu wewnętrznego zwiększenia znaczenia uwzględniania aspektu płci;
9. z zadowoleniem przyjmuje decyzję o zmianie przepisów dotyczących krótkoterminowych staży (które są obowiązkowe dla ukończenia studiów) oraz o zaoferowaniu odpowiedniego wynagrodzenia i innych dodatków na wydatki, np. za podróż i mobilność;
10. przyjmuje do wiadomości wyrok Sądu z 23 lutego 2022 r. 1 w sprawie ewentualnego molestowania zgłoszonego w 2018 r., w którym Sąd stwierdza nieważność decyzji nr 293/19 Komitetu z 5 grudnia 2019 r., na mocy której nałożono minimalną możliwą karę polegającą na pisemnym upomnieniu, oddala skargę w pozostałym zakresie i obciąża Komitet kosztami postępowania; oczekuje wewnętrznej refleksji w następstwie tego wyroku, w szczególności w odniesieniu do naruszeń proceduralnych, takich jak naruszenia związane z prawem do obrony stwierdzone przez Sąd w odniesieniu do dochodzenia wewnętrznego;
11. zwraca uwagę, że z sześciu wniosków o pomoc związanych z możliwymi przypadkami molestowania, otrzymanych w 2020 r., jeden jest nadal w toku; zauważa, że wewnętrzne dochodzenie administracyjne w sprawie tego wniosku o pomoc zostało zakończone w grudniu 2021 r., że wstępne konsultacje z osobą zainteresowaną odbyły się w lutym 2022 r., a z ofiarą w marcu 2022 r., oraz że organ powołujący zwrócił się o dodatkowe dochodzenie administracyjne w maju 2022 r., aby lepiej wyjaśnić sytuację przed podjęciem ostatecznej decyzji; zauważa, że decyzja nie została jeszcze podjęta; ponownie podkreśla, że upływ czasu ma negatywny wpływ zarówno na ofiary, jak i na reputację zaangażowanej instytucji, w związku z czym wzywa Komitet do bezzwłocznego rozpatrzenia tego wniosku oraz do złożenia władzy budżetowej sprawozdania z postępowania w tej sprawie;
12. odnotowuje zawarcie ugody z dwiema ofiarami mobbingu odpowiednio w grudniu 2020 r. i w marcu 2021 r.; zauważa, że ostatnia nierozstrzygnięta kwestia dotycząca pełnego wdrożenia obu porozumień ugodowych zależy od nadchodzącej zmiany w schemacie organizacyjnym, która ma zostać uzgodniona z Komitetem Regionów i wdrożona do 1 października 2022 r.; wzywa Komitet do stosowania specjalnych procedur przy rozpatrywaniu spraw dotyczących molestowania, tak aby wszystkie ofiary były traktowane jednakowo; apeluje do Komitetu o niezwłoczne poinformowanie władzy budżetowej o skutecznej realizacji tej kwestii; ponownie wyraża ubolewanie z powodu długotrwałego egzekwowania przez Komitet tych porozumień ugodowych, zgodnie z wymogami prawa;
13. ubolewa, że ugodę z jedną z ofiar poważnych uchybień zawarto dopiero w kwietniu 2022 r.; ubolewa również, że wdrożenie środków uzgodnionych w marcu 2021 r. między drugą ofiarą poważnego uchybienia, byłym członkiem Komitetu a przewodniczącym Komitetu, opóźniło się aż do momentu podjęcia przez Parlament decyzji o odroczeniu udzielenia absolutorium; z zadowoleniem przyjmuje jednak publiczne oświadczenie przewodniczącej Komitetu, opublikowane na stronie internetowej Komitetu, w którym ponownie przeprasza wszystkich, których to dotyczy, za rzeczywiste cierpienia spowodowane tymi nadużyciami; ponownie wyraża zaniepokojenie, że sekretarz generalny Komitetu nadal odmawia przyznania się do wewnętrznych niedociągnięć i odpowiedzialności, co prowadzi do naruszenia obowiązku dochowania należytej staranności wobec pracowników Komitetu;
14. odnotowuje comiesięczne informacje dostarczane przez Komitet oraz działania podjęte w związku z uwagami poczynionymi przez Parlament w pierwszej rezolucji w sprawie absolutorium za 2020 r. 2 ; przypomina, że sprawozdanie OLAF-u w sprawie OC/2018/0666/A.1 dotyczy wyłącznie zachowania sprawcy wobec ofiar, a wyrok wydany przez Sąd 1 września 2021 r. 3 bada jedynie ważność decyzji Prezydium Komitetu z 9 czerwca 2020 r., obalając oświadczenia Komitetu zawarte w działaniach następczych w związku z pierwszą rezolucją w sprawie absolutorium za 2020 r., że skargi zostały rozpatrzone z należytym uwzględnieniem dobra urzędników; podkreśla, że powolne rozpatrywanie sprawy przez administrację Komitetu, a zwłaszcza niedociągnięcia w stosowaniu procedur wewnętrznych nie zostały w związku z tym w żaden sposób zbadane ani potwierdzone; zauważa z zaniepokojeniem, że zbyt długo utrzymywało się poważne naruszenie obowiązku starannego działania Komitetu wobec jego pracowników; jest głęboko zaniepokojony, że jego jednoznaczne apele o rozliczalność były przez wiele lat konsekwentnie ignorowane, i w związku z tym ponawia swój apel o przeprowadzenie zewnętrznego dochodzenia w sprawie działań lub ich braku w hierarchii administracyjnej Komitetu, ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności kierownictwa administracyjnego w zakresie rozpatrywania skarg dotyczących molestowania i zapewniania dobrostanu pracowników;
15. ponownie wyraża zaniepokojenie, że nie jest jeszcze możliwe określenie całkowitego ostatecznego kosztu tej sprawy, szacowanego obecnie na około 150 000 EUR, ponieważ zależy to od wyniku postępowania prawnego toczącego się obecnie przed belgijskim sądem karnym, w którym Komitet jest również stroną cywilną; wzywa Komitet do niezwłocznego złożenia władzy budżetowej sprawozdania z wyników postępowania sądowego oraz całkowitych ostatecznych kosztów; ponawia swój wniosek, aby Komitet domagał się od sprawcy zwrotu kwot wypłaconych ofiarom przez Komitet;
Ramy etyczne i przejrzystość
16. zauważa, że działania podjęte przez wspólną grupę roboczą odpowiedzialną za przegląd ram etycznych Komitetu doprowadziły do przyjęcia w styczniu 2021 r. planu działania w zakresie etyki; z zadowoleniem przyjmuje pełne wdrożenie szeregu działań, takich jak m.in. przegląd decyzji w sprawie informowania o nieprawidłowościach i molestowania (przyjętych odpowiednio w grudniu 2021 r. i marcu 2022 r.), umowa o gwarantowanym poziomie usług z Biurem Dochodzeń i Postępowań Dyscyplinarnych Komisji w celu profesjonalizacji postępowań administracyjnych, obowiązkowe szkolenie w zakresie etyki dla wszystkich pracowników, utworzenie i szkolenie nowego zespołu doradców ds. etyki, bieżące odnowienie sieci zaufanych doradców oraz nowy przewodnik dla pracowników "Szacunek w pracy w EKES-ie" (opublikowany w maju 2022 r.); zauważa, że wspólna grupa robocza przeprowadziła również prace przygotowawcze do trwającego przeglądu decyzji w sprawie procedur dyscyplinarnych i postepowań administracyjnych; zwraca się do Komitetu o regularne monitorowanie, za pomocą doraźnych badań ankietowych, odpowiedniej wiedzy pracowników na temat ram etycznych; ubolewa, że przegląd wspomnianych decyzji został bardzo opóźniony, a decyzja w sprawie molestowania została przyjęta dopiero po podjęciu przez Parlament decyzji o odroczeniu udzielenia absolutorium za 2020 r., co świadczy o braku gotowości do działania; wyraża zaniepokojenie faktem, że nie istnieje żadna szczególna procedura w przypadku molestowania z udziałem członków Komitetu i urzędników (w rozumieniu decyzji nr 090/22 A), w związku z czym nie stosuje się jednolitych procedur postępowania w przypadkach molestowania, co prowadzi do różnego traktowania ofiar; ponownie przypomina Komitetowi, że brak możliwości narzucenia regulaminu pracowniczego członkowi Komitetu nie może być wykorzystywany jako usprawiedliwienie dla bezczynności; wzywa Komitet do natychmiastowego ustanowienia specjalnej procedury, która zapewni każdemu odpowiednią i długą ochronę przed molestowaniem;
17. zauważa, że w styczniu 2021 r. wszedł w życie wzmocniony kodeks postępowania członków Komitetu, który zapewnia większą jasność i nakłada surowsze sankcje w przypadku jakiegokolwiek naruszenia przepisów; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że plan działania w zakresie etyki obejmuje środki skierowane do członków, w tym publikację broszury informacyjnej "Szacunek i godność w EKES-ie" oraz przegląd szkoleń w zakresie etyki dla członków w celu dostosowania ich do nowego kodeksu postępowania; zauważa, że Komitet przeanalizuje wniosek Parlamentu o wprowadzenie obowiązku odbycia tego szkolenia w ramach zbliżającego się przeglądu statutu członka przez kwestorów Komitetu; wyraża zadowolenie, że zmieniona wersja regulaminu wewnętrznego Komitetu jest zgodna z nowym kodeksem postępowania i przewiduje możliwość, że w wyjątkowych przypadkach kadencja członka Komitetu może zostać zakończona wydaleniem w przypadku naruszenia zasad etyki, obowiązków i zobowiązań;
18. zauważa, że na początku 2020 r. dział audytu wewnętrznego Komitetu opublikował również sprawozdanie z audytu wewnętrznego dotyczące etyki i uczciwości; zwraca się do Komitetu o podsumowanie zaleceń audytora wewnętrznego i działań mających na celu ich wdrożenie;
19. sprzeciwia się odrzuceniu przez Komitet możliwości korzystania z rejestru służącego przejrzystości ze względu na to, że Komitet jest organem doradczym; wzywa Komitet do przystąpienia do rejestru służącego przejrzystości, aby poprawić przejrzystość jego interakcji z przedstawicielami interesów zewnętrznych;
20. domaga się, aby wszystkie wewnętrzne procedury i decyzje, w tym dotyczące etyki, były publikowane w specjalnej kolumnie na stronie internetowej Komitetu;
21. zauważa, że w odpowiedzi na wniosek Parlamentu Komitet uwzględnił zalecenia Rzecznik Praw Obywatelskich zawarte w jej sprawozdaniu w sprawie SI/2/2017/NF "Revolving doors - Implementation of Article 16 of the EU Staff Regulations in a range of EU institutions, bodies and agencies" [Efekt drzwi obrotowych- wdrożenie art. 16 regulaminu pracowniczego UE w szeregu instytucji, organów i agencji UE], aby dokonać przeglądu swojej decyzji w sprawie działalności zewnętrznej i zleceń; wzywa Komitet do złożenia sprawozdania z przyjęcia ostatecznej decyzji;
Współpraca międzyinstytucjonalna
22. odnotowuje trwające negocjacje z Komisją i Radą mające na celu wzmocnienie stosunków instytucjonalnych i administracyjnych; popiera zobowiązanie Komitetu do wdrożenia zalecenia konferencji w sprawie przyszłości Europy, aby wzmocnić instytucjonalną rolę Komitetu i nadać mu uprawnienia podmiotu ułatwiającego i gwarantującego działania w zakresie demokracji uczestniczącej, takie jak zorganizowany dialog z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i panele obywatelskie;
23. podkreśla kluczową rolę Komitetu w reprezentowaniu partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego z państw członkowskich w procesie decyzyjnym Unii i angażowaniu ich w ten proces; odnotowuje wysiłki Komitetu na rzecz rozpowszechniania opinii i działań w ramach realizacji jego misji i przypomina zalecenia Parlamentu w tej sprawie zawarte w poprzednich rezolucjach w sprawie udzielenia absolutorium; apeluje o nadanie wiążą- cego charakteru porozumieniu o współpracy między Komitetem a Parlamentem, w szczególności wzywając do ścisłej i terminowej współpracy między odnośnymi sprawozdawcami obu instytucji, do dzielenia się opiniami Komitetu z właściwymi komisjami Parlamentu na etapie sporządzania sprawozdań oraz do systematycznego zapraszania sprawozdawców Komitetu do przedstawiania tych sprawozdań; zaleca, aby Komitet przeprowadził w większym stopniu ilościową i jakościową analizę wpływu swoich opinii; w związku z tym wzywa Komitet do wzmocnienia zasobów personelu pracującego w dziedzinie prac legislacyjnych i stosunków międzyinstytucjonalnych;
Pandemia COVID-19
24. zauważa, że aby skorzystać z doświadczeń zdobytych podczas pandemii, w 2021 r. dla Komitetu opracowano plan działania na rzecz odbudowy, którego celem jest pomoc pracownikom w przechodzeniu na popandemiczny sposób pracy; zwraca się do Komitetu o przedstawienie władzy budżetowej sprawozdania z najważniejszych etapów planu działań na rzecz odbudowy i jego realizacji.