Rezolucja 2021/1573 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii za rok budżetowy 2019
Dz.U.UE.L.2021.340.215
Akt nienormatywnyREZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2021/1573
z dnia 29 kwietnia 2021 r.
zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii za rok budżetowy 2019
- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii za rok budżetowy 2019,
- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,
- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0087/2021),
A. mając na uwadze, że zgodnie z zestawieniem dochodów i wydatków 1 ostateczny budżet Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (zwanego dalej "Centrum") na rok budżetowy 2019 wyniósł 18 178 352,57 EUR, co stanowi wzrost o 12,39 % w porównaniu z 2018 r.; mając na uwadze, że można to uzasadnić przede wszystkim uruchomieniem nowego Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej 7 (IPA 7); mając na uwadze, że budżet Centrum pochodzi głównie z budżetu Unii;
B. mając na uwadze, że w swoim sprawozdaniu dotyczącym rocznego sprawozdania finansowego Centrum za rok budżetowy 2019 (zwanym dalej "sprawozdaniem Trybunału") Trybunał Obrachunkowy (zwany dalej "Trybunałem") stwierdził, iż uzyskał wystarczającą pewność, że roczne sprawozdanie finansowe Centrum jest wiarygodne oraz że operacje leżące u jego podstaw są legalne i prawidłowe;
Zarządzanie budżetem i finansami
1. zauważa z uznaniem, że wysiłki związane z monitorowaniem budżetu w ciągu roku budżetowego 2019 doprowadziły do osiągnięcia wskaźnika wykonania budżetu na poziomie 100 %, co odpowiada wskaźnikowi z 2018 r.; odnotowuje z zadowoleniem, że wskaźnik wykonania w odniesieniu do środków na płatności wyniósł 98,29 %, co oznacza wzrost o 0,28 % w porównaniu z poprzednim rokiem;
Wyniki
2. z zadowoleniem zauważa, że w 2019 r. Centrum wprowadziło nowy model pomiaru wyników wykorzystujący dziesięć złożonych kluczowych wskaźników skuteczności działania, aby mierzyć skuteczność osiągania wyników i efektywność wykorzystania zasobów; zauważa, że wskaźniki te podzielono na 43 bardziej szczegółowe wskaźniki skuteczności działania, dla których określono cele roczne; z zadowoleniem zauważa, że Centrum osiągnęło 39 z 43 celów, pozostałe trzy zrealizowało częściowo, a jeden nie miał zastosowania;
3. z uznaniem odnotowuje wysoki poziom realizacji programu prac na 2019 r., w odniesieniu do którego monitorowanie kluczowych wskaźników skuteczności działania osiągnięto w przypadku produktów/rezultatów poziomu 1 i przekroczono w przypadku produktów/rezultatów poziomu 2 i 3;
4. przypomina Centrum o potrzebie regularnego przeglądu i aktualizacji jego systemu pomiaru wyników i kluczowych wskaźników skuteczności działania, aby zapewnić skuteczny wkład Centrum i jego wiedzę fachową na szczeblu Unii; zachęca Centrum do uważnego przeanalizowania wyników i ich wykorzystania do poprawy strategii i planowania działań;
5. podkreśla ważną rolę Centrum w dostarczaniu decydentom politycznym i praktykom analiz i informacji dotyczących narkotyków i narkomanii oraz pojawiających się tendencji w celu skutecznego przeciwdziałania nielegalnemu zażywaniu narkotyków i handlowi nimi oraz w celu przyczynienia się do działań na rzecz zdrowszej Europy w drodze rozwiązywania ważnych kwestii zdrowia publicznego dotyczących narkotyków; przypomina, że handel narkotykami uznano za główne źródło zysków i kanał rekrutacji przestępczości zorganizowanej i terroryzmu, dlatego podkreśla, że Centrum przyczynia się także do bezpieczeństwa w Europie;
6. z zadowoleniem przyjmuje współpracę Centrum i Europolu; przyjmuje do wiadomości opublikowanie ich trzeciego wspólnego sprawozdania na temat rynku środków odurzających w UE oraz towarzyszącego mu pakietu informacji cyfrowych; odnotowuje zawarcie w 2019 r. dwóch nowych porozumień roboczych na szczeblu instytucjonalnym z Europejską Agencją Chemikaliów (ECHA) i Europejskim Urzędem ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w celu wdrożenia nowych przepisów dotyczących nowych substancji psychoaktywnych; zachęca Centrum do zacieśnienia współpracy z innymi agencjami, organami, urzędami i instytucjami Unii z myślą o tworzeniu nowych możliwości synergii w takich obszarach jak wspólne systemy zamówień publicznych, cyberbezpieczeństwo i transformacja ekologiczna, a także w dziedzinach właściwych jego obszarowi działania;
7. odnotowuje, że w wyniku zmniejszenia środków budżetowych przeznaczonych na szkolenia Centrum tylko częściowo osiągnęło cel dotyczący liczby dni szkoleniowych na pracownika (zakładany cel - 3 dni, zrealizowany cel - 2,4 dnia);
8. zauważa, że mimo mniejszego zużycia wody (-20 %) Centrum tylko częściowo osiągnęło cel dotyczący kosztów utrzymania; zauważa, że koszty zużycia energii elektrycznej (+19,6 %) i gazu (+44 %) wzrosły z powodu dodatkowego wykorzystania klimatyzacji w związku z warunkami atmosferycznymi panującymi w Lizbonie, gdzie znajduje się siedziba Centrum; zaleca, aby Centrum skupiło się na oszczędności energii i informowało organ udzielający absolutorium o osiągniętych postępach;
9. odnotowuje, że ze względu na konieczność oddelegowania pracowników do innych zadań priorytetowych Centrum tylko częściowo osiągnęło cel dotyczący udziału w 14 ważnych wydarzeniach naukowych i praktycznych związanych z narkotykami; zachęca Centrum do dalszego uczestnictwa w takich wydarzeniach, które są istotnym sposobem informowania ogółu społeczeństwa o Centrum;
10. zauważa z uznaniem, że w sprawozdaniu Komisji z 14 maja 2019 r. w sprawie oceny Centrum 2 stwierdzono, że Centrum działa prawidłowo; z zadowoleniem przyjmuje inne wnioski zawarte w tym sprawozdaniu, zgodnie z którymi Centrum uznaje się za ośrodek doskonałości w Europie i na świecie, informacje opracowywane przez Centrum są poparte faktami, obiektywne, wiarygodne i solidne, działalność Centrum odgrywa istotną rolę na szczeblu unijnym i w różnym stopniu na szczeblu krajowym, prace Centrum są powiązane z pracami instytucji unijnych, innych agencji unijnych i organizacji międzynarodowych, a działania Centrum mają dużą wartość dodaną dla Unii; odnotowuje zawarte w sprawozdaniu zalecenia i wdrożony przez Centrum plan działania; wzywa Centrum, aby informowało organ udzielający absolutorium o realizacji tych zaleceń;
11. podkreśla, że potrzebne jest kompleksowe podejście, aby zapewnić dostępność internetowych stron startowych instytucji Unii dla osób z wszelkimi rodzajami niepełnosprawności, jak przewidziano w dyrektywie (UE) 2016/2102 3 , w tym w narodowych językach migowych; sugeruje zaangażowanie w ten proces organizacji reprezentujących osoby z niepełnosprawnościami;
12. z zadowoleniem przyjmuje utworzenie projektu współpracy technicznej EU4Monitoring Drugs razem z krajami partnerskimi objętymi europejską polityką sąsiedztwa (EPS), finansowanego z Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa na łączną kwotę 3 mln EUR; realizacja projektu ma trwać do końca 2021 r., a jego celem jest wspieranie krajowej i regionalnej gotowości w obszarze EPS do identyfikowania zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa związanych z narkotykami oraz reagowania na nie;
13. zwraca uwagę na wkład Centrum w opracowywanie agendy i planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2021-2025 4 w postaci rocznych raportów, a także na rolę, jaką Centrum odegra w ich wdrażaniu.
Polityka kadrowa
14. zauważa, że w dniu 31 grudnia 2019 r. plan zatrudnienia zrealizowano w 94,74 % i że przyjęto 9 urzędników oraz 63 pracowników na czas określony, podczas gdy budżet Unii przewidywał 10 stanowisk dla urzędników i 66 stanowisk dla pracowników na czas określony (w porównaniu z 76 stanowiskami zatwierdzonymi w 2018 r.); zauważa, że w 2019 r. Centrum zatrudniało również 34 pracowników kontraktowych i 1 oddelegowanego eksperta krajowego;
15. przypomina, że w kilku agencjach Trybunał zidentyfikował powtarzające się niedociągnięcia związane z korzystaniem z usług pracowników zewnętrznych i tymczasowych; zauważa, że według odpowiedzi Centrum dokonało ono ponownej oceny polityki korzystania z usług pracowników tymczasowych z myślą o jej dalszej racjonalizacji zgodnie z potrzebami operacyjnymi oraz odpowiednimi ramami prawnymi;
16. zauważa, że według informacji przekazanych przez Centrum w 2019 r. w zarządzie zapewniono niemal pełną równowagę płci (16 mężczyzn i 14 kobiet); z zaniepokojeniem zauważa brak równowagi płci wśród kadry kierowniczej wyższego szczebla (7 mężczyzn i 2 kobiety); zwraca się do Centrum, aby w przyszłości zapewniło równowagę płci wśród kadry kierowniczej wyższego szczebla;
17. z zadowoleniem przyjmuje publikację ogłoszeń o wakatach zarówno na stronie internetowej Centrum, jak i na stronie internetowej Europejskiego Urzędu Doboru Kadr;
18. zauważa z niepokojem brak równowagi geograficznej wśród personelu; odnotowuje, że znaczny odsetek urzędników, pracowników zatrudnionych na czas określony i pracowników kontraktowych (około 50 %) stanowią obywatele przyjmującego państwa członkowskiego; wzywa Centrum do pilnego zajęcia się tą kwestią i do poprawy równowagi geograficznej wśród personelu;
19. zachęca Centrum do opracowania długoterminowych ram polityki kadrowej, aby uwzględnić równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, poradnictwo zawodowe i rozwój kariery zawodowej przez całe życie, równowagę płci, telepracę, równowagę geograficzną oraz rekrutację i integrację osób z niepełnosprawnościami;
20. ponownie wyraża zaniepokojenie z powodu stwierdzonych przez Trybunał w niektórych agencjach, powtarzających się niedociągnięć w korzystaniu z usług pracowników zewnętrznych i pracowników tymczasowych; apeluje o rozwiązanie problemu zależności od naboru kadr z zewnątrz w tej ważnej dziedzinie oraz o stosowanie odpowiednich przepisów prawa pracy; z zadowoleniem przyjmuje odpowiedź Centrum, z której wynika, że dokonało ponownej oceny polityki korzystania z usług personelu tymczasowego w celu jej dodatkowej racjonalizacji zgodnie z potrzebami operacyjnymi oraz odpowiednimi ramami prawnymi; odnotowuje sprawę, która toczy się przed Trybunałem Sprawiedliwości 5 i dotyczy szeregu kwestii stosowania dyrektywy 2008/104/WE 6 w sprawie pracy tymczasowej w odniesieniu do agencji unijnych; wzywa Centrum, by w jak największej mierze korzystało z pracy osób zatrudnionych na czas nieokreślony;
Zamówienia
21. z zadowoleniem odnotowuje, że Centrum wprowadziło plan zamówień, który jest zgodny z jego planem zarządzania i który pomyślnie zrealizowano; zauważa, że Centrum stosuje procedurę negocjacyjną szczególnie w przypadku zamówień o niewielkiej wartości; podkreśla nieodłączne ryzyko związane ze stosowaniem procedury negocjacyjnej; zauważa z zaniepokojeniem, że w 85 z 92 procedur, które stanowią 60 % całkowitej wartości zamówień, Centrum udzieliło zamówień bezpośrednich w ramach procedur, w których złożono tylko jedną ofertę; przyznaje, że w większości przypadków były to zamówienia o niewielkiej wartości; zaleca Centrum stosowanie procedur z udziałem wielu kandydatów, nawet w przypadku zamówień o niewielkiej wartości, aby zwiększyć różnorodność opcji; wzywa Centrum do dalszego ścisłego monitorowania zawieranych umów; z zadowoleniem odnotowuje, że Trybunał nie miał uwag do stosowania przez Centrum przepisów dotyczących zamówień publicznych; z zadowoleniem przyjmuje postępy Centrum we wprowadzaniu elektronicznych zamówień publicznych;
Zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi, etyka oraz przejrzystość
22. odnotowuje już zrealizowane i aktualnie wdrażane działania Centrum służące zapewnieniu przejrzystości, zapobieganiu konfliktom interesów i zarządzaniu nimi oraz ochronie sygnalistów; zauważa z zadowoleniem, że deklaracje interesów członków i zastępców członków zarządu, dyrektora i członków komitetu naukowego są publikowane na stronie internetowej Centrum; zauważa, że na stronie internetowej Centrum opublikowano również krótkie streszczenie życiorysów dyrektora i członków komitetu naukowego;
23. podkreśla, że w obecnych ramach etycznych mających zastosowanie do instytucji i agencji Unii występują poważne wady wynikające z ich rozdrobnienia oraz braku spójności między istniejącymi przepisami; podkreśla, że kwestie te należy rozwiązać przez ustanowienie wspólnych ram etycznych zapewniających stosowanie wysokich standardów etycznych we wszystkich instytucjach i agencjach Unii;
24. podkreśla, że niektórzy urzędnicy wypełniają oświadczenia o braku konfliktu interesów i dokonują samooceny przestrzegania norm etycznych; podkreśla jednak, że takie oświadczenia własne i samooceny nie są wystarczające, w związku z czym konieczna jest dodatkowa kontrola;
25. z zadowoleniem odnotowuje, że zgodnie z wytycznymi i zaleceniami Komisji i Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich w lipcu 2019 r. Centrum przyjęło kodeks postępowania i praktyczne zalecenia dotyczące ewentualnych kontaktów swoich pracowników z przedstawicielami grup interesu;
Cyfryzacja
26. podkreśla, że należy przyspieszyć w Centrum transformację cyfrową operacji wewnętrznych i procedur zarządzania; podkreśla, że Centrum powinno nadal aktywnie działać w tym zakresie, aby za wszelką cenę uniknąć powstania przepaści cyfrowej między agencjami; zwraca jednak uwagę na konieczność podejmowania wszystkich niezbędnych środków bezpieczeństwa, aby uniknąć wszelkiego ryzyka dla bezpieczeństwa informacji przetwarzanych online;
Kontrole wewnętrzne
27. ubolewa, że w 2019 r. nadal nie zamknięto dwóch od dawna zaległych zaleceń wydanych po przeprowadzonym w 2015 r. audycie Służby Audytu Wewnętrznego (IAS) dotyczącym zarządzania projektami informatycznymi; zauważa, że Centrum wdrożyło wszystkie zalecenia i formalnie zamknęło je w styczniu 2020 r.;
28. przyjmuje do wiadomości misję informacyjną IAS dotyczącą potencjalnych uchybień w kontrolach wewnętrznych w Centrum w odniesieniu do zarządzania zasobami kadrowymi; odnotowuje z zadowoleniem, że te potencjalne uchybienia nie dotyczyły nadużyć finansowych; wzywa Centrum do szybkiego zajęcia się kwestiami wskazanymi przez IAS i wdrożenia jej zaleceń oraz do poinformowania organu udzielającego absolutorium o postępach w realizacji tych zaleceń do czerwca 2021 r.;
29. z zadowoleniem odnotowuje, że uwzględniono uwagę Trybunału dotyczącą wkładu finansowego Norwegii na rzecz Centrum, który nie był zgodny z zakładanym modelem finansowania, i że wprowadzono odpowiednie środki dostosowawcze;
30. zauważa, że po wprowadzeniu nowych ram kontroli wewnętrznej w 2017 r. i utworzeniu repozytorium stanu wdrożenia w 2018 r. dyrektor Centrum zatwierdził ostateczną wersję repozytorium nowych ram kontroli wewnętrznej w marcu 2019 r.; zaleca, aby Centrum przeprowadziło roczną ocenę stosowania tych ram oraz złożyło organowi udzielającemu absolutorium sprawozdanie z jej wyników w trakcie procedury udzielania absolutorium za rok 2020;
31. zauważa, że strategia Centrum w zakresie zwalczania nadużyć finansowych pochodzi z sierpnia 2016 r. i że w skonsolidowanym rocznym sprawozdaniu z działalności Centrum poinformowano o jej pełnym wdrożeniu; zaleca, aby Centrum zaktualizowało tę strategię w drodze uwzględnienia narażenia na ryzyko nadużyć finansowych i odpowiednio dostosowało swój plan działania; apeluje do Centrum, aby poinformowało organ udzielający absolutorium o stanie tej aktualizacji do czerwca 2021 r.;
32. zachęca Centrum do dalszego promowania jego prac, badań i działań, aby lepiej informować o nich obywateli;
33. odnotowuje wysiłki podjęte w celu zwiększenia cyberbezpieczeństwa i ochrony danych Centrum;
34. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Centrum na rzecz zapewnienia racjonalnego pod względem kosztów i przyjaznego dla środowiska miejsca pracy;
35. w odniesieniu do innych uwag towarzyszących decyzji w sprawie absolutorium, które mają charakter przekrojowy, odsyła do swojej rezolucji z dnia 29 kwietnia 2021 r. 7 w sprawie wyników, zarządzania finansami i kontroli agencji.