Rezolucja 2020/1957 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) za rok budżetowy 2018

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2020.417.355

Akt nienormatywny

Wersja od: 11 grudnia 2020 r.

REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2020/1957

z dnia 14 maja 2020 r.

zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) za rok budżetowy 2018

PARLAMENT EUROPEJSKI,

– uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób za rok budżetowy 2018,

– uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

– uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0065/2020),

A. mając na uwadze, że zgodnie z zestawieniem dochodów i wydatków ¹  ostateczny budżet Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób ("Centrum") na rok budżetowy 2018 wyniósł 58 030 000 EUR, co stanowi niewielki spadek o 0,02 % w porównaniu z 2017 r.; mając na uwadze, że 97,82 % budżetu Centrum pochodzi z budżetu Unii ² ;

B. mając na uwadze, że w swoim sprawozdaniu dotyczącym rocznego sprawozdania finansowego Centrum za rok budżetowy 2018 (zwanym dalej "sprawozdaniem Trybunału") Trybunał Obrachunkowy (zwany dalej "Trybunałem") stwierdził, iż uzyskał wystarczającą pewność, że roczne sprawozdanie finansowe Centrum jest wiarygodne oraz że operacje leżące u jego podstaw są legalne i prawidłowe;

Zarządzanie budżetem i finansami

1. zauważa z zadowoleniem, że wysiłki związane z monitorowaniem budżetu w ciągu roku budżetowego 2018 doprowadziły do osiągnięcia wskaźnika wykonania budżetu w wysokości 98,53 %, co oznacza spadek o 1,25 % w porównaniu z rokiem 2017; odnotowuje, że wskaźnik wykonania środków na płatności wyniósł 81,21 %, co oznacza nieznaczny spadek o 0,50 % w porównaniu z poprzednim rokiem;

Wyniki

2. zauważa, że Centrum stosuje w swoim jednolitym dokumencie programowym na lata 2019-2021 kilka kluczowych wskaźników efektywności w celu oceny wartości dodanej swojej działalności, a także wykaz kluczowych wskaźników efektywności zawarty w dokumencie roboczym służb Komisji z 2015 r. między innymi w celu poprawy zarządzania budżetem; odnotowuje, że w 2018 r. Centrum dodało 7 kluczowych wskaźników efektywności i 12 wieloletnich kluczowych wskaźników efektywności oraz że częścią długoterminowej strategii na lata 2021-2027 będzie systematyczny przegląd wskaźników w 2019 r.;

3. zauważa, że w 2018 r. Centrum osiągnęło 89 % kluczowych rezultatów wskazanych w programie prac (wykraczając poza cel wynoszący 85 %);

4. zauważa, że w 2018 r. Centrum rozpoczęło przebudowę swoich systemów nadzoru nad chorobami, outsourcing swojej zdolności IT oraz przeprojektowanie systemu wczesnego ostrzegania i reagowania, a także zacieśniło współpracę ze swoimi partnerami zewnętrznymi i innymi agencjami Unii;

5. z zadowoleniem odnotowuje, że Centrum nadal dzieli się najlepszymi praktykami i regularnie współpracuje z innymi agencjami, w szczególności z Europejskim Urzędem ds. Bezpieczeństwa Żywności, Europejską Agencją Leków i Europejskim Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii; zauważa ponadto, że Centrum uczestniczy w międzyinstytucjonalnych zamówieniach organizowanych przez inne agencje; stanowczo zachęca Centrum do aktywnego poszukiwania dalszych i szerszych płaszczyzn współpracy ze wszystkimi agencjami Unii;

6. zauważa, że w latach 2018-2019 miała miejsce ocena zewnętrzna dotycząca okresu 2013-2017, a w lipcu 2019 r. spodziewano się sprawozdania końcowego z tej oceny, które po zatwierdzeniu przez zarząd Centrum miało być przekazane Parlamentowi; wzywa Centrum do poinformowania organu udzielającego absolutorium o wyniku tej oceny zewnętrznej;

7. przypomina, że misją Centrum jest identyfikacja i ocena bieżących i pojawiających się zagrożeń dla zdrowia ludzkiego, jakie niosą ze sobą choroby zakaźne, a także powiadamianie o nich; podkreśla, że w 2018 r. Centrum odpowiedziało na 31 oficjalnych zapytań naukowych Komisji (z czego 10 pochodziło od posłów) oraz opublikowało w sumie 214 sprawozdań, w tym 35 szybkich ocen ryzyka dotyczących zagrożeń chorobami; zwraca uwagę, że wobec zmiany klimatu znaczenie Centrum jeszcze wzrośnie, gdyż do negatywnych skutków zmiany klimatu należy zmiana zasięgu geograficznego wielu czynników chorobotwórczych, a zatem rozprzestrzenianie się chorób w regionach, w których wcześniej nie występowały;

8. odnotowuje, że w 2018 r. zarząd przyjął zmienioną politykę niezależności w odniesieniu do osób niebędących pracownikami i zatwierdził odpowiednią procedurę wewnętrzną;

9. odnosząc się do realizacji polityki niezależności Centrum, wyraża ubolewanie, że nie przedłożono wszystkich wymaganych rocznych deklaracji interesów i że brakowało w szczególności deklaracji członków zarządu (96 %) i członków forum doradczego (89 %); dlatego wzywa do ścisłego przestrzegania przepisów i procedur wewnętrznych; przypomina, że niezależność i przejrzystość mają kluczowe znaczenie ze względu na wagę zadań Centrum; apeluje o wprowadzenie mechanizmu, który zapewni, że wszystkie zaległe i przyszłe deklaracje interesów zostaną przedstawione bez opóźnienia, a także wzywa Centrum, by rozważyło, czy nie zezwalać swoim członkom na objęcie funkcji dopiero po przedstawieniu i sprawdzeniu tych kluczowych informacji;

10. zwraca uwagę że Centrum rozpoczęło trzecią ocenę zewnętrzną, którą koordynował komitet sterujący złożony z członków zarządu, oraz że wyniki tej oceny miały być dostępne w połowie 2019 r.;

11. zwraca uwagę na rolę Centrum w opracowaniu narzędzi służących do cyfryzacji opieki zdrowotnej w Unii, szczególnie w kontekście przeciwdziałania pandemii;

12. przypomina, że jako agencja Unii Centrum dysponuje budżetem denominowanym w euro; jednak ze względu na fakt, że jego siedziba znajduje się poza strefą euro (w Szwecji), znaczna część wydatków ponoszona jest w koronach szwedzkich (SEK); ponadto Centrum jest narażone na wahania kursu wymiany, gdyż nie tylko posiada rachunki bankowe w koronach szwedzkich, ale również dokonuje niektórych transakcji w innych walutach obcych;

Polityka kadrowa

13. zauważa, że na dzień 31 grudnia 2018 r. plan zatrudnienia zrealizowano w 96,11 %, tj. przyjęto 173 pracowników na czas określony, podczas gdy budżet Unii przewidywał 180 stanowisk dla pracowników na czas określony (w porównaniu z 182 zatwierdzonymi stanowiskami w 2017 r.); zauważa, że w 2018 r. w Centrum pracowało również 92 pracowników kontraktowych i dwóch oddelegowanych ekspertów krajowych;

14. zauważa, że Centrum poinformowało o stosunkowo dobrej równowadze płci uzyskanej w 2018 r. wśród członków kadry kierowniczej wyższego szczebla (czterech mężczyzn i dwie kobiety) oraz w zarządzie (12 mężczyzn i 15 kobiet);

Zamówienia publiczne

15. zauważa, że stosowanie elektronicznych procedur zamówień publicznych, opartych na aplikacji e-PRIOR opracowanej przez DG DIGIT Komisji Europejskiej, pomogło w zamknięciu 142 procedur udzielania zamówienia w 2018 r. oraz że Centrum wprowadziło cztery nowe wewnętrzne procedury elektroniczne w innych obszarach, aby zapewnić szybsze i wydajniejsze procesy;

16. zauważa, że według sprawozdania Trybunału w 2014 r. Komisja podpisała z jednym wykonawcą międzyinstytucjonalną umowę ramową na nabycie oprogramowania i licencji oraz na zapewnienie doradztwa w zakresie IT, a Centrum nie porównywało systematycznie cen i obliczanych na ich podstawie opłat fakturowanych przez wykonawcę umowy ramowej z przekazywanymi przez dostawców wycenami i fakturami; zauważa, że zgodnie z odpowiedzią Centrum w praktyce przeprowadzenie takich kontroli było dla Centrum trudne, ponieważ umowa nie zobowiązywała wykonawcy do przedstawienia ceny początkowej i naliczonych opłat wykonawcy oddzielnie; wzywa Centrum, aby zmodyfikowało kontrole ex ante dotyczące płatności w ramach umów ramowych i zadbało o konkurencję we wszystkich postępowaniach o udzielenie zamówienia;

17. odnotowuje, że zgodnie ze sprawozdaniem Trybunału podobne uchybienia w zakresie kontroli stwierdzono przy wdrażaniu umowy ramowej na dostawę sprzętu konferencyjnego i multimedialnego oraz świadczenie usług w tym obszarze oraz że Centrum nie kontrolowało w wystarczającym stopniu przed przesłaniem formularzy zamówienia na podstawie tej umowy ramowej, czy w odniesieniu do cennika produktów obowiązującego największych dostawców wykonawcy umowy faktycznie zastosowano bonifikatę przewidzianą w umowie; zauważa, że Centrum podjęło decyzję o nieprzedłużaniu tej umowy po jej wygaśnięciu w październiku 2019 r. oraz że umowa zostanie zastąpiona nową międzyinstytucjonalną umową ramową zarządzaną przez Komisję; wzywa Centrum do dostosowania kontroli ex ante formularzy zamówienia;

18. zauważa, że zgodnie ze sprawozdaniem Trybunału w przypadku dwóch płatności dotyczących organizacji posiedzeń stwierdzono uchybienia w strukturze i dokumentacji kontroli, a także w uzgodnieniach na formularzach zamówień, w dokumentach i na fakturach; zauważa, że zgodnie z odpowiedzią Centrum nie stwierdzono błędów w odniesieniu do dwóch skontrolowanych płatności oraz że Centrum dokona przeglądu struktury i dokumentacji kontroli oraz uzgadniania kont dotyczących posiedzeń;

Zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi oraz przejrzystość

19. odnotowuje, w świetle uwag i komentarzy od organu udzielającego absolutorium, dotyczących braku deklaracji interesów i CV niektórych członków zarządu i forum doradczego, że wszyscy członkowie/zastępcy, którzy byli fizycznie obecni na posiedzeniach zarządu i forum doradczego lub korzystali z prawa do głosowania, złożyli deklaracje interesów; zauważa, że w 2018 r. dokonano dalszych ulepszeń w polityce niezależności w odniesieniu do pracowników oraz osób niebędących pracownikami, w tym ekspertów zewnętrznych; zauważa, że Centrum publikuje CV członków zarządu, kadry kierowniczej wyższego szczebla i ekspertów zewnętrznych;

20. odnotowuje już zrealizowane i aktualnie wdrażane działania Centrum służące zapewnieniu przejrzystości, zapobieganiu konfliktom interesów i zarządzaniu nimi oraz ochronie sygnalistów; zauważa, że w 2018 r. zidentyfikowano 10 sytuacji ewentualnych konfliktów interesów, które zbadano bliżej, oraz że 5 z tych sytuacji dotyczyło punktu porządku obrad na jednym z posiedzeń, na którym w związku z tym poproszono odnośne osoby o powstrzymanie się od udziału w dyskusji i od głosowania nad tym punktem; odnotowuje, że Centrum rejestrowało spotkania z lobbystami;

Kontrole wewnętrzne

21. odnotowuje - w świetle uwag i komentarzy od organu udzielającego absolutorium w ubiegłym roku - że wdrożono dwa działania z trzech zawartych w planie działań, dotyczące ograniczenia przypadków obchodzenia kontroli i odstępstw od przyjętych procesów i procedur, oraz że w odniesieniu do pozostałego działania dotyczącego opłat za otwarty dostęp dla publikacji artykułów w krajach pozaunijnych analizowane jest rozwiązanie stałe;

22. odnotowuje - w świetle uwag i komentarzy od organu udzielającego absolutorium w ubiegłym roku - że przygotowane zostały projekty procedur i wzorów na potrzeby spotkań z przedstawicielami przemysłu farmaceutycznego oraz że przyjęto protokoły ustaleń i porozumienia w sprawie współpracy ze stronami trzecimi, a ponadto trwa procedura formalnego wewnętrznego zatwierdzenia procedury dotyczącej spotkań z udziałem organizacji handlowych;

Inne uwagi

23. zauważa, że w kwietniu 2018 r. Centrum przeniosło się do nowej siedziby, która zapewnia pracownikom i osobom odwiedzającym bezpieczne, przyjazne dla środowiska naturalnego i racjonalne pod względem kosztów środowisko pracy, oraz że odbyło się to sprawnie i zgodnie z harmonogramem;

24. wzywa Centrum, aby skupiło się na rozpowszechnianiu wyników badań naukowych wśród ogółu społeczeństwa oraz na docieraniu do obywateli za pośrednictwem mediów społecznościowych i innych narzędzi komunikacji;

25. w odniesieniu do innych uwag towarzyszących decyzji w sprawie absolutorium, które mają charakter przekrojowy, odsyła do swojej rezolucji z dnia 14 maja 2020 r. ³  w sprawie wyników, zarządzania finansami i kontroli agencji.

¹ Dz.U. C 160 z 10.5.2019, s. 6.

² Dz.U. C 160 z 10.5.2019, s. 7.

³ Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0121.