Publikacja wniosku zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych.
Dz.U.UE.C.2014.350.24
Akt nieocenianyPublikacja wniosku zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych
(Dz.U.UE C z dnia 4 października 2014 r.)
Niniejsza publikacja uprawnia do zgłoszenia sprzeciwu wobec wniosku zgodnie z art. 51 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 1 .
JEDNOLITY DOKUMENT
ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 510/2006
w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych 2
"MELOA DE SANTA MARIA - AÇORES"
NR WE: PT-PGI- 0005-01124 - 1.7.2013
ChOG ( ) ChNP (X)
"Meloa de Santa Maria - Açores"
Portugalia
Klasa 1.6. Owoce, warzywa i zboża świeże lub przetworzone
"Meloa de Santa Maria - Açores" to siatkowy melon kantalupa z gatunku Cucumis melo L.
Owoc ma kształt od okrągłego do owalnego, jego skórka o wyraźnie siateczkowym wzorze ma zabarwienie zielonkawe, gdy owoc jest niedojrzały, a w miarę dojrzewania przybiera barwę zielonkawożółtą. Miękki i aromatyczny miąższ o barwie pomarańczowej ma słodki i soczysty smak, gdy owoc jest dojrzały.
Fizyczne, chemiczne i odżywcze właściwości produktu przedstawiono w poniższych tabelach.
| Parametr | Średnia wartość | Wartość minimalna | Wartość maksymalna |
| Zawartość wody (g/%) | 88,11-89,03 | 86,63 | 91,10 |
| pH | 6,26-6,37 | 5,37 | 6,66 |
| Surowe białko (g/%) | 0,67-0,83 | 0,5 | 1,1 |
| Cukry redukujące (g/%) | 3,67-3,78 | 3 | 6 |
| Łączna zawartość cukrów (g/%) | 8,33-9,56 | 6 | 11 |
| Kwas askorbinowy (mg/100 g) | 0,17-0,23 | 0,1 | 0,4 |
| Parametr | Średnia wartość | Jednostka | Wartość minimalna | Wartość maksymalna |
| Sód | 41 | mg Na/% | 25,9 | 57,1 |
| Potas | 426,5 | mg K/% | 323,6 | 516,6 |
| Wapń | 67,3 | mg Ca/% | 46,0 | 109,2 |
| Magnez | 90,6 | mg Mg/% | 71,9 | 123,3 |
| Żelazo rozpuszczalne | < 0,1 | mg Fe/% | - | < 0,1 |
| Łączna zawartość żelaza | < 0,1 | mg Fe/% | - | < 0,1 |
| Witamina C | 104,8 | mg vit. C/% | 64,21 | 165,8 |
Melony "Meloa de Santa Maria - Açores" są przeznaczone do spożycia świeże i sprzedawane są w całości. Owoce są selekcjonowane według średnicy i wagi, i tylko owoce o średnicy powyżej 10 cm i o wadze między 600 a 1 400 g są akceptowane (waga między 600 a 799 g, wielkość II; waga pomiędzy 800 a 1 400 g, wielkość I).
-
-
Melony "Meloa de Santa Maria - Açores" muszą być uprawiane, zbierane i selekcjonowane na wyznaczonym obszarze geograficznym.
Melony "Meloa de Santa Maria - Açores" są pakowane indywidualnie lub wspólnie i układane w jednej warstwie. Zawartość każdego opakowania musi być jednorodna i składać się wyłącznie z owoców tego samego pochodzenia (gospodarstwa), odmiany, wielkości i stopnia dojrzałości. Widoczny owoc musi być reprezentatywny dla wszystkich owoców znajdujących się w opakowaniu.
Oprócz informacji, których udzielenie przewidziane jest stosownymi przepisami, na wszystkich opakowaniach muszą znaleźć się:
napis "Meloa de Santa Maria - Açores Indicação Geográfica Protegida (IGP)".
Logo produktu.
Logo wspólnotowe.
Oznaczenie kontrolne (pozwala to na zidentyfikowanie jednostki kontrolującej i odszukanie produktu przy pomocy obowiązkowego systemu numeracji).
Wszystkie owoce, niezależnie od tego, w jaki sposób są przedstawiane w sprzedaży, muszą zostać indywidualnie oznaczone logo produktu oraz oznaczeniem kontrolnym.
Logo produktu:
Logo produktu, oprócz swej standardowej wersji przedstawionej powyżej: kolorowe na białym tle, może być reprodukowane w następujących wariantach: kolorowe na czarnym tle, w różnych odcieniach szarości na białym tle oraz czarnobiałe, jak pozytyw i negatyw.
Określony obszar geograficzny obejmuje wszystkie gminy na wyspie Santa Maria w archipelagu Azorów.
Wyspa Santa Maria jest jedyną wyspą w archipelagu Azorów, na której występują gleby pochodzenia osadowego (wapień) oprócz formacji wulkanicznych obecnych na innych wyspach. Specyfika tej wyspy zasadza się zatem całkowicie na rodzaju gleby: ił gliniasty, bardzo bogaty w potas, wapno i magnez i pozostałe mikroskładniki odżywcze. Zawartość materii organicznej jest wysoka, a pH neutralne.
Ze względu na swoje położenie w południowo-wschodniej części archipelagu i niewielką wysokość wyspa Santa Maria ma niższy poziom wilgotności niż inne wyspy. Klimat uznaje się za suchy i umiarkowany, z niewielkimi amplitudami między średnią temperaturą w zimie (14 °C) i średnią temperaturą latem (22 °C), przy czym średnia roczna temperatura waha się między 10° a 20 °C. Biorąc pod uwagę względną wilgotność powietrza, klimat uznaje się za wilgotny (średnia roczna wilgotność względna kształtuje się na poziomie 09.00 między 75 % a 90 %). W odniesieniu do opadów, klasyfikuje się go od umiarkowanie deszczowego po deszczowy (średnie roczne opady wynoszą od 500 do 2 000 mm), w zależności od obszaru. Krótko mówiąc, wyspa Santa Maria posiada własne bardzo specyficzne warunki klimatyczne, z uwagi na swoje położenie, wielkość, morfologię i rzeźbę terenu, które odróżniają ją od innych wysp archipelagu Azorów.
Połączenie różnych rodzajów klimatu i gleb oraz rzeźby terenu nadaje produktom rolnym wyspy bardzo szczególne cechy i to właśnie dzięki tym cechom melony "Meloa de Santa Maria - Açores" wyróżniają się wśród pozostałych melonów. Innym ważnym czynnikiem jest doświadczenie i umiejętności producentów oraz stosowane przez nich techniki, takie jak zaorywanie pozostałości strączkowych roślin pastewnych, przycinanie roślin, znajomość sposobów, w jaki można określić, kiedy owoc jest idealnie dojrzały, dobre nawadnianie i rygorystyczna selekcja owoców. W rezultacie powstaje produkt, który, dzięki swemu smakowi, konsystencji i aromatowi, odróżnia się od pozostałych melonów i jest powszechnie rozpoznawany przez konsumentów na Azorach i w kontynentalnej części Portugalii.
Fakt, że smak melonów uznano za smak lokalny od momentu ich wprowadzenia na wyspę potwierdza Gaspar Frutuoso w 1570 r., pisząc: "[...] jest również dużo melonów, najlepszych, jakie występują na tych wyspach, i nie ma pośród nich żadnego, nawet z tych najmniej dobrych, który nie smakowałby wybornie [...]". W czasach współczesnych wyspa nadal jest znana z produkcji owoców i "słynie ze swych melonów" (Guido de Monterey, 1981 r., s. 47).
Melony "Meloa de Santa Maria - Açores" można odróżnić od owoców tej samej kategorii produkowanych gdzie indziej dzięki ich cechom fizycznym, chemicznym i organoleptycznym. Pod względem cech organoleptycznych melon wyróżnia się miękkim, pomarańczowo zabarwionym miąższem i słodkim, soczystym smakiem w stanie dojrzałym, bardzo specyficznym dla odmian uprawianych na wyspie Santa Maria. Można go natychmiast odróżnić dzięki jego aromatowi, powstałemu w wyniku uwolnienia kwasów lotnych.
Spośród właściwości odżywczych wymienionych w pkt 3.2 jedną z ważniejszych jest wysoka zawartość witaminy C w porównaniu do średniej zawartości w zwykłych melonach oraz fakt, że melon jest bogaty w minerały, w tym potas, magnez i wapń. W odniesieniu do wartości energetycznej melon "Meloa de Santa Maria - Açores" ma wyższe średnie wartości niż zwykłe melony. Zawiera on również więcej białka, tłuszczu i węglowodanów. Jeśli chodzi o błonnik, to ma on niższą jego zawartość niż zwykłe melony.
Melony zaczęli uprawiać na wyspie Santa Maria kolonizatorzy około XVI w., następnie były one uprawiane jako uprawy ogrodowe. Pisząc o regionalnej produkcji w tamtym okresie, gdy najważniejszymi dla wyspy produktami rolnymi były wina i bataty, Adriano Ferreira (1996 r., s. 88) przedstawia historyczny opis ziem i ich ludności, wspominając przy tym, że "Santa Maria słynęła z doskonałej jakości melonów, które były wywożone na inne wyspy. A dodajmy, skoro już o tym mówimy, że nasze owoce były zawsze dobre, choć nigdy nie produkowaliśmy ich dużo".
W czasach bardziej współczesnych, w latach siedemdziesiątych, emigranci z Ameryki Łacińskiej zaczęli wprowadzać hybrydowe odmiany melona. Lokalni rolnicy szybko zrozumieli, że te nowe odmiany rosną bardzo dobrze i produkują wysokiej jakości owoce, oprócz tego, że mają poważny potencjał komercyjny, i stopniowo zaczęli zwiększać obszar ich produkcji. Przez niemal dwadzieścia lat ich wysiłki koncentrowały się na znalezieniu odmiany melona, która najlepiej będzie dostosowana do gleby i klimatu Santa Maria i jednocześnie spełni oczekiwania mieszkańców. Wybrano odmianę: siatkowy melon kantalupa.
Szczególne cechy melona "Meloa de Santa Maria - Açores" - szorstka skórka, soczysty pomarańczowo zabarwiony miąższ, słodki smak i zapach - wynikają z warunków glebowych i klimatycznych wyspy oraz lokalnych metod produkcji. Rozwój lotnych kwasów, który ma miejsce, gdy owoce dojrzewają i nadaje im ich aromat, oraz specyficzne cechy lokalnej gleby, bogatej w potas, magnez, wapń i inne mikroskładniki odżywcze, nadają owocom fizyczne, chemiczne i odżywcze właściwości, jakie opisano w pkt 3.2 i 5.2.
Istotna jest również wiedza producentów owoców i metoda produkcji, w tym fakt, że na Santa Maria w glebie zostają pozostałości strączkowych roślin pastewnych (bób i łubin żółty), co podnosi jej żyzność w naturalny i szczególny sposób. Dla lepszego rozwoju roślin ważne jest prowadzenie przycinania melonów "Meloa de Santa Maria - Açores", zazwyczaj nie praktykuje się tego na zwykłych melonach. Melon "Meloa de Santa Maria - Açores" jest bardzo podatny na gnicie korzeni, zatem ograniczanie ilości wody w czasie zbiorów jest korzystne dla jakości owoców. Techniki produkcji, stopień dojrzewania, sortowanie według wielkości i ręczna selekcja owoców w czasie zbiorów skutkują tym, że otrzymujemy melon o szczególnych właściwościach fizycznych i chemicznych, które odróżniają go od podobnych melonów uprawianych w innych miejscach w Europie.
Melon "Meloa de Santa Maria - Açores", uprawiany zgodnie z tradycją, jest bardzo popularny wśród konsumentów, którzy go preferują i potrafią odróżnić od melonów uprawianych gdzie indziej z racji jego wyglądu, smaku i zapachu. Początkowo był on sprzedawany wyłącznie na rynku lokalnym. Niemniej jednak renoma produktu z uwagi na jego doskonałą jakość doprowadziła do zwiększenia popytu ze strony głównych operatorów handlowych na sąsiedniej wyspie, São Miguel, co stało się zachętą zarówno do zwiększenia ilości, jak i podniesienia jakości produkowanych owoców. Dziś jest to odrębny produkt o specyficznych cechach, które są ściśle powiązane z obszarem geograficznym produkcji, wyspą Santa Maria w archipelagu Azorów.
Odesłanie do publikacji specyfikacji
(art. 5 ust. 7 rozporządzenia (WE) nr 510/2006 3 )
http://www.dgadr.mamaot.pt/images/docs/val/dop_igp_etg/Valor/doc/CE_MeloaStaMaria.pdf
© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.